ANG SALALAYAN NG

WIKA SA PANAHON NG
MGA KASTILA
• Sinasabi na naging matalino ang mga Kastila sa kanilang pananakop
sa Pilipinas sapagkat kanilang naging konsentrasyon ang kaluluwa ng
mga katutubong Pilipino. Napansin ng mga Kastila ang pagkakawatak-
watak ng ating mga ninuno dahil sa wika.
• Pinalaganap ng mga Kastila ang Kristyanismo sa loob ng
napakahabang panahon ng kanilang pananahanan sa Pilipinas na may
pagpapahalaga sa pananampalataya, ginto, at pagiging supremo.
• Pinaghati-hati rin nila sa apat na orden ang misyonaryong Espanyol
subalit di kalaunan, ito ay naging lima: Augustino, Pransiskano,
Dominikano, Rekoleto, at Heswita.
• Ang estratehiyang ito ng mga Espanyol ay nagbunga ng malaking
epekto sa larangan ng komunikasyon ng mga katutubo at maging sa
paghahati-hati ng kanilang pamayanan.
• Batay sa maraming pagtataya, ang mga katutubo ay may sarili ng wika na
kanilang ginagamit sa pang- araw-araw na pakikipagtalastasan at sa mga
kalakalan o trade, subalit ito ay pinigilan ng mga Espanyol.
• Nagkaroon ng mga pagsikil o pagpigil sa Kalayaan ng mga katutubo na
makipagkalakalan sa iba’t ibang lugar na ang bunga ay ang hindi nito sa
paggamit sa kanilang katutubong wika.
• Ang hari ng Espanya ay nagtatag ng mga eskwelahan sa Pilipinas na siyang
magiging pandayan ng karunungan ng mga Pilipino sa paggamit ng wikang
Kastila subalit ang proyektong ito ay hindi naging matagumpay sapagkat
ito ay mariing tinutulan ng mga prayle. Bunga ng kasakiman ng mga prayle
sa kapangyarihan, hindi nila tinuro ang wikang Espanyol sa mga katutubo
upang kanilang mapanatili ang kapangyarihan sa kanila at upang di
magkaisa ang mga katutubo at mag-aklas laban sa kanila.
• Sa halip, ang mga misyonerong Espanyol ay nagkaroon ng maraming
inisyatibo ng pag-aralan ang wikang katutubo dahil prinsipyo na higit na
madaling mauunawaan o matutunan ang wika ng rehiyon kumpara sa
pagtuturo ng wikang Espanyol.
• Dagdag pa dito ang kanilang paniniwala na higit na maging
makatotohanan ang pagpapalaganap ng Kristyanismo kung wikang
katutubo ang gagamitin ng mga banyagang magsasagawa nito.
• Bilang kagamitang pampagtuturo, ang mga prayle ay lumikha o nagsulat
ng mga aklat na pang-katekismo, gramtika, at kumpesyunal.
• Ang sistema ng edukasyon ng mga mamamayan sa panahon ng mga Kastila
ay inilagay sa ilalim ng pamamahala ng simbahan. Sa ilalim ng sistemang ito
ay lumalabas ang mga usapin sa wikang angkop gamitin sa mga pagtuturo
sa mga Pilipino.
• Narito ang mga ilan sa mga mahahalagang pangyayari na may kauganayan
sa pagmumuhon ng ating wika:
1. Ang hari ng Espanya ay naglabas ng kautusan na wikang katutubo ang
nararapat na gamitin subalit ang kautusang ito ay hindi sinunod ng mga
prayle;
2. Si Gobernador Tello ay nagbigay ng mungkahi na turuan ang mga
katutubo ng wikang Espanyol;
3. Iba naman ang pananaw nina Carlos I at Felipe II na naniniwala na higit
na maganda kung gagamitin ang bilingwalismo;
4. Dagdag dito ay ang mungkahi ni Carlos I na wikang Espanyol ang
gamitin na pagtuturo ng Doctrina Cristiana.
5. Si Haring Felipe II ay naglabag ng kautusan hinggil sa pagtuturo ng
wikang Espanyol sa lahat ng mga katutubo noong 1634;
6. Isang dekrito and nilagdaan ni Carlos II na iniulit ang mga probisyon ng
nabanggit na kautusan subalit ito ay may pwersa sa pagtatakda ng
kaparusahan sa mga lalabag o hindi susunod dito;
7. Si Carlos IV ay lumagda ng isang dekrito noong ika-29 ng Disyembre
1972 na nagtatadhana sa paggamit ng wikang Espanyol sa lahat ng mga
paaralang itatag sa pamayayanan ng mga katutubo.
8. Ang baybayin ng mga katutubo ay pinalitan ng alpabetong romano na
may kabuuang dalawampung titik, lima rito ang patinig (a, e, i, o, u) at
labinlima ang katinig ( b, k, d, g, h, I, m, n, nga, p, r, s, t, w, y).
MARAMING SALAMAT
SA PAKIKINIG