Mga Teoryang Pampanitikan:

PORMALISMO, SIKO-
ANALITIKO,
EKSISTENSIYALISMO
Mga Tagapag-ulat:
Bb. Jean Cathlyn M.
Suarez
Bb. Ardie Malaran
 Suriin Natin!
Di na akong yaong basal na bahagi ng daigdig,kundi lupang
nalinang na ng kalabaw at ng bisig;ang datihang pagka-gubat ay
hinawan at nalinis,nang una'y pagka-parang, pinatag nang panig-
panig;pitak-pitak,tabas-suklay,malalapad,makikitid,hanay-hanay na
pilapil, na pahagdan sa da

hilig, sinadyaan ng
taguling sa pagita’t sa paligid na pasuka’t imbakan ng labas-masok
napatubig;mga punso ang hangganan, kung maraming datig-
datig;nakasahod kung tag-ulan, nakabilad sa tag-init;sa mayama’t
kayamanan, at sa dukha’y pagtitiis,sa may lupa’t sa kasama’y
puno’t dahil ng kagalit.
 Alam mo ba...

Ang Teoryang PORMALISMO ay tumutukoy

sa isang uri ng kritisismo na nagbibigay-diin sa
porma ng isang teksto at hindi sa nilalaman nito.
 Alam mo ba...

Binibigyang-diin ang kaayusan at istilo ng

pagkakasulat ng akda. Samakatuwid, iniiwasan
nitong talakayin ang mga elementong labas sa teksto
tulad ng histori, politika at talambuhay ng may akda.
 HALIMBAWA:

1. “Mga Pusong Sugatan” ni Guillermo Holandez

2. “Ako’y si Bukid” ni Lope K. Santos
3. “Uhaw ng Tigang Lupa” ni Liwayway Arceo
4. “Sa’n ang lakad mo ngayon, Ma?” ni Liwayway Arceo
 Suriin Natin! “Ako’y si Bukid” ni Lope K. Santos
Di na akong yaong basal na bahagi ng daigdig,kundi lupang
nalinang na ng kalabaw at ng bisig;ang datihang pagka-gubat ay
hinawan at nalinis,nang una'y pagka-parang, pinatag nang panig-
panig;pitak-pitak,tabas-suklay,malalapad,makikitid,hanay-hanay na
pilapil, na pahagdan sa da

hilig, sinadyaan ng
taguling sa pagita’t sa paligid na pasuka’t imbakan ng labas-masok
napatubig;mga punso ang hangganan, kung maraming datig-
datig;nakasahod kung tag-ulan, nakabilad sa tag-init;sa mayama’t
kayamanan, at sa dukha’y pagtitiis,sa may lupa’t sa kasama’y
puno’t dahil ng kagalit.
 Suriin Natin!
Magkababata sina Ariel at Cleofe. Musmos pa lamang sila ay kilala na nila
ang isa’t isa. Itinuring nilang isang paraiso ang kanilang lugar, kasabay ng
kanilang gawain at paglalaro na labis nilang kinaaliwan noon. Walong taong
gulang sila nang magkakilala at mahilig maglaro sa tabing-dagat at sa
malawak na bukirin sa kanilang lugar. Ang magandang samahan nina Ariel at
Cleofe ay nagtagal hanggang sa dumating ang panahon na sila ay dalaga at
binata na. Sa panahong ito, wala na ang kamusmusan at nag-iba na rin ang
takbo ng kanilang isip, maging ang kanilang damdamin.Batid ng mga
magulang nila na higit na sa pagkakaibigan ang namamagitan sa dalawa. Ang
dating magkalaro ay alam nilang mahalaga na ang tingin sa isa’t isa. Kaya
naman gumawa ng aksyon ang kanilang mga magulang.
Mga Teoryang Pampanitikan:
SIKO-ANALITIKO
 Alam mo ba...

Ang Teoryang SIKO-ANALITIKO ay may layuning

ilantad ang natatagong kahulugan sa akda at ipakita
ang intensyon ng may-akda sa pamamagitan ng
pagsusuri ng kilos o gawi at pananalita ng tauhan sa
akda.
 Alam mo ba...
Malaki ang impluwensya ni Sigmund Freud sa
teoryang ito. Ayon sa kanya, tanging ekonomiya
lamang daw ang motibo ng lipunan. Samakatuwid,
nagkakaroon lamang ng maturidad ang isang tao
bunga ng kamalayan sa kahirapan.
 Alam mo ba...

Sa teoryang ito, tinatalakay rin ang mga damdaming

namayani sa mga tauhan tulad ng pagmamahal,
paghanga, pagdakila, pangamba, takot, pagkabigo
atbp.
 Alam mo ba...

Sa proseso ng analisis na tinawag niyang siko-

analisis, nabibigyang-kahulugan ang mga
pangyayari at simbolo sa pamamagitan ng
paghagilap ng koneksyon sa nakaraan.
 Alam mo ba...

Sintoma ng kasalukuyang problema ang mga

pangyayari sa nakaraan na kailangang kalimutan
(repression) at ilipat sa iba (sublimation).
 HALIMBAWA:

1. “Ang Bagong Paraiso” ni Efren Reyes Abuig

2. “Ang Tundo Man May Langit Din” ni Andres
Cristobal Cruz
3. “Sandaang Damit” ni Fanny Garcia
Suriin Natin! “Ang Bagong Paraiso” ni Efren Abuig
Magkababata sina Ariel at Cleofe. Musmos pa lamang sila ay kilala na nila
ang isa’t isa. Itinuring nilang isang paraiso ang kanilang lugar, kasabay ng
kanilang gawain at paglalaro na labis nilang kinaaliwan noon. Walong taong
gulang sila nang magkakilala at mahilig maglaro sa tabing-dagat at sa
malawak na bukirin sa kanilang lugar. Ang magandang samahan nina Ariel at
Cleofe ay nagtagal hanggang sa dumating ang panahon na sila ay dalaga at
binata na. Sa panahong ito, wala na ang kamusmusan at nag-iba na rin ang
takbo ng kanilang isip, maging ang kanilang damdamin.Batid ng mga
magulang nila na higit na sa pagkakaibigan ang namamagitan sa dalawa. Ang
dating magkalaro ay alam nilang mahalaga na ang tingin sa isa’t isa. Kaya
naman gumawa ng aksyon ang kanilang mga magulang.
Suriin Natin!
Bago mamanhikan si Ama ay nagpundar muna siya ng bakuran at bahay.
Ngunit nangsiya'y mamanhikan na (kasama ang malalapit na kamaganak) ay
hinihingan siya ng dote ng mgamagulang ni Ina, bukod pa ang mga
kondisyon sa kasal. Pasudlungan daw niya ng dalawang sibiang bahay ng
kanyangbibiyenanin at ipakumpuni ang bulok na batalan. Sa kasal,
pinapagbubuwal siya ng dalawang kalabaw. Nagpaalam sina Ama at ang
sabi'y iisipin angkanilang hinihingi, ngunit hindi na nagbalik si Ama. Sabi
raw ni Ama kay Ina nang sila'ymakanakaw ng pagkakataong magkausap," D
i ko kaya ang hinihingi nila, at kaya ko ma'y di akolokong magpapa-laklak
nang gayon sa mga taong may malalaklak naman sa kanilang
bahay.Dalawang manok, kayakong magbuwal; kung lalagpas pa roon ang
gusto nila'y sabihin mongkanila ka na at akin na ang dalawang manok ko."
Mga Teoryang Pampanitikan:
EKSISTENSIYALISMO
 Alam mo ba...

Ang Teoryang Eksistensiyalismo ay nakatuon sa

"sarili" o "own self". Nakatuon sa kalayaan sa
pagdedesisyon, sa kalayaang pumili ng isang tao.
May sariling paninindigan at katwiran.
 Alam mo ba...

Sa mga akdang pampanitikan, tulad ng nobela, ang

Eksistensyalismo ay nakikita sa mga tauhan o karakter na
may kalayaang pumili para sa kanilang sarili. Taglay ng mga
tauhang ito ang katatagan o kung minsan aykahinaan, upang
hamunin o tanggapin ang resulta ng kanilang kalayaang pinili
 HALIMBAWA:

1. “Aanhin Nino Yan” ni Lualhati Bautista

2. “Si Ama” ni Edgardo M. Reyes
3. “Di Masupil” ni Gregorio V. Bituin Jr.
Suriin Natin! “Si Ama” ni Edgardo M. Reyes
Bago mamanhikan si Ama ay nagpundar muna siya ng bakuran at bahay.
Ngunit nangsiya'y mamanhikan na (kasama ang malalapit na kamaganak) ay
hinihingan siya ng dote ng mgamagulang ni Ina, bukod pa ang mga
kondisyon sa kasal. Pasudlungan daw niya ng dalawang sibiang bahay ng
kanyangbibiyenanin at ipakumpuni ang bulok na batalan. Sa kasal,
pinapagbubuwal siya ng dalawang kalabaw. Nagpaalam sina Ama at ang
sabi'y iisipin angkanilang hinihingi, ngunit hindi na nagbalik si Ama. Sabi
raw ni Ama kay Ina nang sila'ymakanakaw ng pagkakataong magkausap," D
i ko kaya ang hinihingi nila, at kaya ko ma'y di akolokong magpapa-laklak
nang gayon sa mga taong may malalaklak naman sa kanilang
bahay.Dalawang manok, kayakong magbuwal; kung lalagpas pa roon ang
gusto nila'y sabihin mongkanila ka na at akin na ang dalawang manok ko."