TONGUE WK 4 D 1 AUG.31, 2018 Ania dagiti pangsilpo a nausar tapno makabuo ti baro a balikas? Napadasanyo kadin ti nagresiklo?
Ania dagiti banag nga
nairesiklomon? Ania a proyekto maipanggep ti panagresiklo ti inaramid ti III – Nagaget? Agbasatayo! Kissayan, Aramatem Manen, Agresiklo (Reduce, Reuse, Recycle) ni Lilibeth A. Magtang Refer LM p124 Ania a tukad iti Quiinarayan Elementary School ti nangabak a kas “Most Environment- Friendly Class?” Siasino ti adviser ti nangabak a tukad? Ania ti nakadadayaw a kababalin nga adda kenkuana? Ania kadagiti banag a maresiklo ti kaaduan ti nakolektada? Mano a porsiento? Ania met ti kabassitan? Ania a bambanag ti agpada ti kaadona? Kasano ti pannangabakda iti pasalip? Ania dagiti baro a ramramit a naparnuayda babaen kadagiti naurnongda a bambanag ? Iladawan ti klase ni Mr. Santos. Ania nga adal ti maadaw iti istoria? Ania ti pagarupmo nga obraen dagiti dadduma a klase no makisalipda manen? Ti panagpugto ket panangibaga no ania ti ammom a sumaruno a maaramid. Tapno nasayaat ti panagpugto, masapul a kitaen a nasayaat dagiti naited a detalye iti istoria. Dakkel met ti maitulong ti dati nga ammo ken dagiti inaldaw a kapadasan iti panagpugto. Mangpanunot ti mabalin a pakalpasan dagiti sumaganad a seleksion. Seleksion 1 Binilin ti nanang ni Ben nga saanna a gargarawen ti computer no awan isuna ti balayda. Ngem imbaga ni Jerry a gayyem ni Ben nga adda baro nga ay-ayam iti online. Napanunot ni Ben nga kitaenna biit ti baro nga ay- ayam iti online. Linukatanna ti computer, kalpasanna, adda sabali a naitalmegna ket napukaw dagiti inubra ni nanangna. Pinadasna ti kababaelanna a pagsublien dagitoy ngem awan naaramidanna. Ineddepna ti computer ket agsubli koman iti siledna. Nagsubli manen ket tinalliawna ti computer. Ania ti pakaamom a sumaruno a napasamak? Seleksion 2 Magmagna da Lianne ken Rose a nagapu iti pagadalanda idi naimanona iti maysa a banag a maris maradaga iti dalanda. Pinidotna daytoy. Maysa a pitaka. Siniggawat daytoy ni Rose sana linukatan. Adda P500.00 a kargana. Nagkinnita dagiti dua, sada kinita ti kuarta. Napanunot ni Lianne ti baro a munyeka. Napanunot met ni Rose ti baro a pares ti sapatos. Nagtakderda ti apagbiit ket nagpanunotda,
Ania ngata ti sumaruno a mapasamak? Kasano a nabukel dagitoy a balikas? Nabukel dagitoy a babaen ti panagtipon ti puon a balikas ken pangsilpo (affix) a mabalin a pasakbay (prefix) wenno paipos (suffix). Ti pangisilpo (affix) ket silaba a mainayon iti puon-a-balikas tapno makabukel ti baro a balikas. Ti pasakbay (prefix) ket grupo ti letra wenno silaba a maisilpo iti umuna a paset ti puon-a- balikas ket maaddaan ti sabali a kaipapananna.
Ti paipos (suffix)ket grupo ti letra wenno
silaba a maisilpo iti udi ti puon-a-balikas. Mangbukel ti nasursurok ngem maysa a balikas babaen iti puon-a-balikas nga adda iti baba ken dagiti nadumaduma a pangisulpo. Pagarigan: sala - nagsala, agsala, salaen mula – immula, nagmula, mulaan 1. langoy – 2. isem – 3. mangan – 4. bilang – 5. adal -