CHƯƠNG V

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC

VÀ ĐOÀN KẾT QUỐC TẾ
 1. Vai trò của đại đoàn kết toàn dân tộc

a. Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến

lược, quyết định thành công của cách mạng

Đại đoàn
Đại đoàn Đại đoàn
kết dân tộc
kết dân tộc kết dân luôn luôn
là một tộc nhằm được khẳng
chiến lược tập hợp định là vấn
cơ bản, mọi lực đề sống còn
nhất quán, lượng của cách
lâu dài mạng
 a. Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến
lược, quyết định thành công của cách mạng (tt)

•  Đại đoàn kết dân tộc là một chiến lược cơ bản, nhất quán, lâu dài

Hàm Nghi Hoàng Hoa Thám Phan Bội Châu Phan Chu Trinh
 Đại đoàn kết dân tộc nhằm tập hợp mọi lực lượng
 Đại đoàn kết dân tộc luôn luôn được khẳng định là vấn đề sống
còn của cách mạng

- Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, tr.405

 b. Đại đoàn kết toàn dân tộc là một mục tiêu,
nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng Việt Nam

• Đại đoàn kết dân tộc theo Hồ Chí Minh phải được
quán triệt trong tất cả mọi lĩnh vực.
• Đại đoàn kết dân tộc phải được khẳng định là
nhiệm vụ hàng đầu của mọi giai đoạn cách mạng.
• Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng
đầu của cả dân tộc.
• Đại đoàn kết là yêu cầu khách quan của sự nghiệp
cách mạng.
2. Lực lượng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
a. Chủ thể của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
- Chủ thể của khối đại đoàn kết toàn dân tộc bao
gồm toàn thể nhân dân Việt Nam.
- Đại đoàn kết toàn dân tộc là đoàn kết toàn dân,
không bỏ sót lực lượng nào.
b. Nền tảng của khối đại đoàn kết dân tộc
- Nòng cốt của khối đại đoàn kết dân tộc là liên
minh công - nông - trí.
- Đoàn kết và thống nhất trong Đảng, dân tộc đoàn
kết tạo nên sức mạnh bên trong của cách mạng.
3. Điều kiện để xây dựng khối đại đoàn kết toàn
dân tộc

Để xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc cần

bảo đảm các điều kiện:
-Kế thừa truyền thống yêu nước, nhân nghĩa,
đoàn kết của dân tộc.
-Phải có lòng khoan dung, độ lượng với con
người.
-Phải có niềm tin vào nhân dân.
4. Hình thức tổ chức của khối đại đoàn kết toàn
dân tộc - Mặt trận dân tộc thống nhất
a. Mặt trận dân tộc thống nhất
b. Nguyên tắc xây dựng và hoạt động của mặt trận
dân tộc thống nhất:
- Mặt trận phải được xây dựng trên nền tảng khối
liên minh công, nông, trí thức và đặt dưới sự lãnh
đạo của Đảng.
- Mặt trận phải xuất phát từ mục tiêu vì nước, vì
dân.
- Mặt trận phải hoạt động theo nguyên tắc hiệp
thương dân chủ, đảm bảo đoàn kết ngày càng rộng
rãi và bền vững.
- MTDTTN là khối đoàn kết chặt chẽ, lâu dài, đoàn
kết thật sự, chân thành, thân ái giúp đỡ nhau cùng
tiến bộ.
5. Phương thức xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc

- Làm tốt công tác vận động quần chúng (dân

vận)
- Thành lập đoàn thể, tổ chức quần chúng phù
hợp với từng đối tượng để tập hợp quần chúng.
- Các đoàn thể, tổ chức quần chúng được tập hợp
và đoàn kết trong mặt trận dân tộc thống nhất.
 1. Sự cần thiết phải đoàn kết quốc tế
a. Thực hiện đoàn kết quốc tế nhằm kết hợp sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tạo sức
mạnh tổng hợp cho cách mạng
Theo Hồ Chí Minh, thực hiện đoàn kết quốc tế để
tập hợp lực lượng bên ngoài, tranh thủ sự đồng
tình, ủng hộ và giúp đỡ của bè bạn quốc tế, kết
hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh các trào lưu
cách mạng thời đại để tạo thành sức mạnh tổng
hợp cho cách mạng Việt Nam.
- Sức mạnh dân tộc:
+ Trước hết đó là sức mạnh của chủ
nghĩa yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí đấu
tranh anh dũng bất khuất cho độc lập, tự do,
ý thức tự lực, tự cường, ...
+ Chủ nghĩa dân tộc mà Hồ Chí Minh
nói đến là Chủ nghĩa yêu nước và tinh thần
dân tộc chân chính của nhân dân các nước
thuộc địa đang đấu tranh cho độc lập tự do.
- Sức mạnh thời đại:
+ Sức mạnh của giai cấp vô sản, của cuộc cách
mạng vô sản, của Đảng Cộng sản, của chủ nghĩa
Mác – Lênin và từ kinh nghiệm của cuộc cách
mạng Tháng mười Nga vĩ đại.
+ Đối với cách mạng Việt Nam, Hồ Chí Minh chủ
trương phát huy sức mạnh thời đại là huy động sức
mạnh của các trào lưu cách mạng trên thế giới
phục vụ cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
- Hồ Chí Minh sớm xác định CMVN là bộ phận
của CMTG
 Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc,
không có con đường nào khác là con đường
 1. Sự cần thiết xây dựng đoàn kết quốc tế (tt)
b. Thực hiện đoàn kết quốc tế nhằm góp phần cùng nhân
dân thế giới thực hiện thắng lợi các mục tiêu cách mạng
của thời đại
- Thực hiện đại đoàn kết quốc tế không phải chỉ vì
thắng lợi của cách mạng mỗi nước mà còn vị sự nghiệp
chung của nhân loại tiến bộ trong cuộc đấu tranh chung
chống chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động vì
các mục tiêu cách mạng của thời đại.
- Nắm được đặc điểm của thời đại mới, Hồ Chí Minh
đã tìm cách phá thế đơn độc của cách mạng Việt Nam,
gắn cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới, vì
mục tiêu chung: Hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ
và CNXH.
b. Thực hiện đoàn kết quốc tế nhằm góp phần cùng nhân
dân thế giới thực hiện thắng lợi các mục tiêu cách mạng
của thời đại
- Hồ Chí Minh đã hoạt động không mệt mỏi để
phá thế đơn đơn độc của cách mạng Việt Nam,
gắn cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới.
- Theo Hồ Chí Minh, các Đảng Cộng sản phải
kiên trì chống lại mọi khuynh hướng sai lầm của
chủ nghĩa cơ hội, vị kỷ dân tộc, chủ nghĩa sô
vanh….
- Thắng lợi cách mạng Việt Nam là thắng lợi của
tư tưởng Hồ Chí Minh, thắng lợi của độc lập dân
tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
“Tinh thần yêu nước chân
chính khác hẳn với tinh
thần "vị quốc" của bọn đế
quốc phản động. Nó là
một bộ phận của tinh thần
quốc tế".
 "Tinh thần yêu nước là kiên quyết
giữ gìn quyền độc lập, tự do và đất đai
"Thường thức chính trị"

toàn vẹn của mình. Tinh thần quốc tế là

đoàn kết với các nước bạn và nhân dân
các nước khác để giữ gìn hòa bình thế
giới... Giữ gìn hòa bình thế giới tức là
giữ gìn lợi ích của nước ta... Đó là lập
trường quốc tế cách mạng".
Như vậy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh,
thực hiện đoàn kết quốc tế, kết hợp chặt
chẽ chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa
quốc tế vô sản là nhằm góp phần cùng
nhân dân thế giới thực hiện thắng lợi các
mục tiêu cách mạng của dân tộc và thời
đại
1. Sự cần thiết xây dựng đoàn kết quốc tế (tt)
2. Lực lượng đoàn kết quốc tế và hình thức tổ chức
a. Các lực lượng cần đoàn kết
- Phong trào cộng sản và công nhân quốc
tế - Lực lượng nòng cốt của đại đoàn kết quốc tế.
Hồ Chí Minh cho rằng, sự đoàn kết giữa giai cấp
vô sản quốc tế là một bảo đảm vững chắc cho
thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản
Chủ trương đoàn kết giai cấp vô sản các
nước, đoàn kết giữa các đảng cộng sản trong tư
tưởng Hồ Chí Minh xuất phát từ tính tất yêu về vai
trò của giai cấp vô sản trong thời đại ngày nay:
Thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa
xã hội trên phạm vi toàn thế giới.
 - Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc:
Nhận thấy âm mưu chia rẽ dân tộc của các nước đế
quốc nhằm làm suy yếu phong trào đấu tranh giải
phóng dân tộc ở các nước thuộc địa, Hồ Chí Minh
tìm cách liên lạc, gắn kết phong trào giải phóng dân
tộc trên thế giới nhằm chống lại kẻ thù chung -
CNĐQ.
- Các lực lượng tiến bộ, những người yêu
chuộng hòa bình, dân chủ, tự do và công lý. Hồ
Chí Minh đã gắn cuộc đấu tranh vì độc lập ở Việt
Nam với mục tiêu bảo vệ hòa bình, tự do, công lý
và bình đẳng để tập hợp và tranh thủ sự ủng hộ của
các lực lượng tiến bộ trên thế giới.
2. Lực lượng đoàn kết quốc tế và hình thức tổ chức
a. Các lực lượng cần đoàn kết (tt)
b. Hình thức tổ chức
- Ngay từ năm 1924, Hồ Chí Minh đã đưa ra
quan điểm về thành lập "Mặt trận thống nhất của nhân
dân chính quốc và thuộc đia" chống chủ nghĩa đế
quốc.
- Đối với các nước Đông Dương, Hồ Chí Minh
dành sự quan tâm đặc biệt. Để khơi dậy sức mạnh và
quyền tự quyết của mỗi dân tộc, năm 1941, Người
quyết định thành lập Mặt trận độc lập đồng minh cho
từng nước, tiến tới thành lập Đông Dương độc lập
đồng minh. Trong chống Pháp và chống Mỹ, Người
chỉ đạo việc hình thành Mặt trận đoàn kết Việt - Miên
- Lào
 - Để thực hiện đoàn kết quốc tế, từ những năm
20, Hồ Chí Minh đã sáng lập Hội liên hiệp thuộc
địa tại Pháp, Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức
tại Trung Quốc, góp phần đặt cơ sở cho sự ra đời
của Mặt trận nhân dân Á - Phi đoàn kết với Việt
Nam.
- Những năm đấu tranh giành độc lập, Hồ Chí
Minh đã tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của các
nước XHCN anh em, của bạn bè quốc tế và nhân
loại tiến bộ, trong đó có cả nhân dân Pháp và nhân
dân Mỹ, hình thành mặt trận nhân dân thế giới
đoàn kết với Việt Nam chống đế quốc xâm lược.
 3. Nguyên tắc đoàn kết quốc tế
a. Đoàn kết trên cơ sở thống nhất mục tiêu và lợi
ích chung; có lý, có tình
- Đối với phong trào cộng sản công nhân quốc tế, Hồ
Chí Minh giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với
chủ nghĩa xã hội, thực hiện đoàn kết thống nhất trên nền
tảng của chủ nghĩa Mác- Lênin và chủ nghĩa quốc tế vô sản,
có lý, có tình.
- Đối với các dân tộc trên thế giới, Hồ Chí Minh
giương cao ngọn cờ độc lập, tự do và quyền bình đẳng giữa
các dân tộc.
- Đối với các lực lượng tiến bộ trên thế giới, Hồ Chí
minh giương cao ngọn cờ hòa bình trong công lý.
b. Đoàn kết trên cơ sở độc lập, tự chủ

- Đoàn kết quốc tế là để tranh thủ sự đồng

tình, ủng hộ, giúp đỡ của các lực lượng quốc tế,
nhằm tăng thêm nội lực, tạo sức mạnh thực hiện
thắng lợi các nhiệm vụ cách mạng đặt ra. Để đoàn
kết tốt phải có nội lực tốt.
- Hồ Chí Minh chỉ rõ, muốn tranh thủ được sự
ủng hộ quốc tế, Đảng phải có đường lối độc lập, tự
chủ và đúng đắn.
III. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn
kết dân tộc và đoàn kết quốc tế trong giai đoạn
hiện nay
1. Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn
kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế trong hoạch
định chủ trương, đường lối của Đảng
2. Xây dựng khối đoàn kết toàn dân tộc trên nền
tảng liên minh công - nông - trí dưới sự lãnh đạo của
Đảng

3. Đại đoàn kết toàn dân tộc phải kết hợp với đoàn
kết quốc tế
 1. Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về đại
đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế trong
hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng
- Phải xuất phát từ lợi ích dân tộc mà mở rộng quan hệ hợp
tác quốc tế, tranh thủ mọi khả năng có thể tranh thủ được
để xây dựng và phát triển đất nước.
- Nghị quyết 07/NQ-TW về “ Đại đoàn kết dân tộc và tăng
cường Mặt trận dân tộc thống nhất” đã phản ánh tập trung
nhất sự kế thừa và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh về đại
đoàn kết trong sự nghiệp đổi mới.
- Đại hội VIII của Đảng(6/1996), vấn đề đại đoàn kết toàn
dân tộc được đặt ở tầm cao mới, nhằm phát huy sức mạnh
toàn dân trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước.
 1. Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về đại
đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế trong
hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng
- Đại hội IX, X, XI bổ sung, nhấn mạnh hơn vai trò, tầm quan
trọng của đoàn kết dân tộc trong thời đại mới. Đại hội
XII(2016) khẳng định: “ Đại đoàn kết dân tộc là đường lối
chiến lược của cách mạng Việt Nam, là động lực và nguồn lực
to lớn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
- Tư tưởng đoàn kết quốc tế của Hồ Chí Minh đã được Đảng ta
vận dụng một cách sáng tạo trong việc hoạch định chủ trương,
đường lối. Từ tuyên bố “muốn là bạn”(ĐH VII), “sẵn sàng là
bạn”(ĐH VIII), “là bạn và đối tác tin cậy”(ĐH IX), “Quan hệ
đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, có hiệu quả.
Vị thế, uy tín của nước ta tiếp tục được nâng cao” (ĐH XII)
Sản xuất dày tại Công ty Bitis
Việt Nam

Dây chuyền may xuất

khẩu

Công ty Eurowindow
VIỆT NAM GIA NHẬP WTO
(7/11/2006)
- TĂNG CƯỜNG QUAN HỆ VỚI CÁC NƯỚC CÓ NỀN KINH TẾ PHÁT TRIỂN
- TĂNG CƯỜNG QUAN HỆ VỚI CÁC NƯỚC CÓ NỀN KINH TẾ PHÁT TRIỂN
- TĂNG CƯỜNG QUAN HỆ VỚI CÁC NƯỚC CÓ NỀN KINH TẾ PHÁT TRIỂN
Hiện nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao
với 185 quốc gia thuộc tất cả các châu lục. Việt Nam
cũng là thành viên của 63 tổ chức quốc tế và có quan
hệ với hơn 500 tổ chức phi chính phủ. Đồng thời,
Việt Nam đã có quan hệ thương mại với 165 nước và
vùng lãnh thổ. Vai trò đối ngoại của Việt Nam trong
đời sống chính trị quốc tế đã được thể hiện thông qua
việc tổ chức thành công Hội nghị cấp caoNhµASEM m¸y
®iÖn Phó Mü
(2004); Hội nghị Thượng đỉnh APEC (2006). Từ
ngày 11 tháng 1 năm 2007, Việt Nam chính thức trở
thành thành viên thứ 150 của (WTO); thành viên
không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
nhiệm kỳ 2008-2009; Chủ tịch ASEAN 2010...
 2. Xây dựng khối đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng
liên minh công - nông - trí dưới sự lãnh đạo của Đảng
- Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để các cấp, ngành, lực
lượng nhận thức sâu sắc về sự cần thiết phải tăng cường
khối đại đoàn kết toàn dân tộc hiện nay.
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của nhà nước
và tiếp tục thể chế hóa các quan điểm, đường lối, chính
sách của Đảng về đại đoàn kết dân tộc.
- Giải quyết tốt quan hệ lợi ích giữa các giai cấp, tầng lớp
xã hội.
- Tăng cường quan hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng,
Nhà nước.
- Kiên quyết đấu tranh với các quan điểm sai trái thù địch,
chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.
 3. Đại đoàn kết toàn dân tộc phải kết hợp với
đoàn kết quốc tế
- Phát huy bài học kết hợp sức mạnh dân tộc với sức
mạnh thời đại, chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc
tế, lợi ích dân tộc và nghĩa vụ quốc tế theo tư tưởng
Hồ Chí Minh, phải nhất quán coi cách mạng Việt
Nam là một bộ phận của cách mạng thế giới
- Đoàn kết để thực hiện mục tiêu cách mạng trong giai
đoạn hiện nay là dân giàu, nước mạnh, dân chủ, xã hội
công bằng văn minh.
- Mở cửa, hội nhập quốc tế, là bạn của tất cả các nước,
phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển, đồng thời
tham gia những vấn đề toàn cầu hiện nay của quốc tế.
3. Đại đoàn kết toàn dân tộc phải kết hợp với
đoàn kết quốc tế (tt)
- Phải nêu cao tinh thần độc lập, tự chủ, tự
cường; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh
thời đại, sức mạnh trong nước với sức mạnh
quốc tế
- Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh làm hạt
nhân đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế.
 KẾT LUẬN
- Đại đoàn kết dân tộc là một chiến lược CM được Hồ
Chí Minh đề ra từ rất sớm, trở thành tư tưởng chỉ đai
xuyên suốt tiến trình cách mạng Việt Nam, là cội nguồn
sức mạnh làm nên mọi thắng lợi của cách mạng Việt
Nam, một đóng góp quan trọng vào lý luận cách mạng
thế giới
- Ý nghĩa của việc học tập chuyên đề này
+ Thấy rõ vai trò, sức mạnh to lớn của đại đoàn kết; tin
tưởng vào tiềm năng cách mạng của quần chúng nhân
dân.
+ Đóng góp sức mình vào xây dựng, củng cố khối đại
đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế; thật sự đoàn kết trong
tập thể nhằm tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ