POPULLSIA NË AZINË

LINDORE
KINA
 Azia Lindore cilësohet me një të kaluar të hershme të qytetërimit.
Paraqet hapësirë me popullsi të homogjenizuar mongoloide. Ky
rajon aziatik përfshinë sipërfaqe të përgjithshme prej afro 9,6
milionë km2, ndërsa numëri i popullsisë arrin rreth 1,3 miliardë
banorë.
 Dendësia mesatare e popullsisë arrin prej 134,6 banorë për km2.
Popullsia e Azisë Lindore kryesisht është e koncentruar në zonat
bregdetare dhe në ultësirat e mëdha të rajonit. Ato janë: ultësira
lindore e Kinës, luginat lumore në pjesën kontinentale të Azisë
Lindore dhe luginave lumore dhe bregdetit japonez.
Po të njejtat kushte të përhapjes së popullsisë janë në zonat luginore
dhe ultësirat e Kores Veriore dhe Jugore me tendencë të dukshme që
edhe më tej të rritet dendësia e popullsisë në zonat bregdetare të
Kores Jugore pranë brigjeve bregdetare.
Dendësia e brendshme kontinentale e Azisë Lindore është më rrallë e
banuar sidomos në rrafshnaltën e lartë të Tibetit dhe zonat
shkretëtinore që prekin territorin e Kinës në pjesën lindore të saj
(Gobi dhe Takla Makan).
Dendësi më të madhe të popullsisë shënon Tajvani prej 624 banorë
për km2, pastaj Republika e Koresë prej 481 banorë për km2, kurse
Kina edhe pse është me popullsi më të madhe në botë dendësia
mesatare e popullsisë sillet prej 135 b/km2 e tjerë
Besimet kryesore në Azinë Lindore është budizmi dhe
krishterimi, ndërsa besimet tjera marrin pjesëmarrje më të vogël
në numrin e përgjithshëm të popullsisë së rajonit në fjalë.
Popullsia rreth vijës bregdetare është relativisht shumë më e
dendur. Në këto rajone janë qytetet dhe limanet më të mëdha të
Kinës, Japonisë, Kores Jugore e Veriore.
Në Azinë Lindore ekzistojnë probleme rreth respektimit të
bashkësive më të vogla të popullësisë (Kinë). Gjuha që dominon
në Azinë Lindore është kinezishtja, japonishtja, koreanishtja e
tjerë. Kina është varta e qytetërimit të hershëm, vatër e zbulimit
të letrës, përdorimit të naftës, letrës, barotit, busollës e tjerë.
 ROLI I FAMILJES, KULTURA DHE TRADITAT
Në shtetet e Azisë Lindore roli i familjes ka pasur dhe ka një harmoni tradicionale, e
cila dukuri ruhet edhe në ditët e sotme. Në Kinë dhe Japoni, Korenë Jugore e
Veriore, burri dhe gruaja midis veti respektohen dhe të gjitha vendimet për aktivitetet
në shtëpi dhe më gjerë i sjellin bashkarisht.
Konsultimi midis tyre është punë e patjersueshme. Pos saj respektimi është në nivel
të lartë. Burri dhe gruaja japoneze, por edhe ajo kineze, përkulen para njeri tjetrit në
rastet e kthimnit në shtëpi nga puna e tyre
Në shtete e botës islame, gjithashtu, familja është boshti kryesor jo vetëm në
familjen e tyre të ngushtë, por dhe në shoqëri. Në disa shtete për fat të keq ekziston
diskriminimi i gruas në arsimim, shkollim, veshmbathje e tjerë. Popujt e Azisë
Lindore respektojnë traditën dhe trashigiminë kulturore të tyre. Monumentet e tyre
janë impozante, të të gjitha religjioneve. Trashigimia kulturore kineze e japoneze,
paraqesin symbol të identitetit të tyre kombëtarë
EKONOMIA

Kushtet për zhvillimin e bujqësisë janë të ndryshme. Japonia, Kina dhe dy shtetet
koreane disponojnë me sipërfaqe të ndryshme të tokës prodhuese dhe me rezerva të
pakta energjentësh dhe xehesh.
Kina dhe Japonia dallohen me prodhimin e orizit (Kina zë vendin e parë në botë),
pastaj prodhojnë grurë, misër, kallam e panxhar sheqeri, patate, perime e pemë. Në
Kinë orizi më shumë kultivohet në rrjedhat e poshtme të lumenjve kinez (Jance dhe
Sinkiang), gruri në Manxhuri dhe më pak në pjesët jugore të Kinës. Gjithashtu,
kultivohet edhe meli, kulturë shumë e rëndësishme për ushqimin e popullsisë. Po të
njëjta kultura mbjellen edhe në shtete tjera. Të gjitha shtetet plotësisht nuk i
plotësojnë nevojat me drithëra, pos Kinës me oriz.
Blegtoria në Kinë ka karakter nomad, Japonia dhe dy shtete koreane kanë më pak se 2%
të kullosave nga e gjithë sipërfqja e tokës bujqësore. Më shumë rriten derrat, gjedhët,
dhentë (Tibet) dhe shpezët. Peshkimi përfaqëson degë të rëndësishme ekonomike. Këto
shtete përdorin flotë të përshtatshme për peshkim. Industria është degë e rëndësishme e
Japonisë. Me lëndët e para dhe energji furnizohet nga eksporti. Japonia dhe Kina, pjesën
më të madhe të energjisë e fitojnë nga hidrocentralet, Kina edhe nga termocentralet. Dy
shtetet tjera koreane kanë mungesë të energjisë elektrike
Komunikacioni dhe turizmi për këto shtete ka rëdësi të posaçme ekonomike. Kina dhe
Japonia disponojnë me qytete mbretërore, monumente të shumta historike, peisazhet e
bukura natyrore, murin kinez e tjerë. Komunikacion më të zhvilluar dhe më të shpejt
disponon Japonia, kurse shtetet tjera investojnë mjaft në përmirësimin e vijave
komunikative, qofshin ato automobilistike, hekurudhore, lumore ose ajrore.