Professional Documents
Culture Documents
Sunu 1
Sunu 1
SİSTEMİ VE
OKUL YÖNETİMİ
İŞLEVLERİ AMAÇLARI
İLKELER
İlkeler; temel olarak her türlü iş ve işlemin, bir bütünlük içerisinde yürütülmesine olanak sağlar. İşte, tutarlılık
sağlar. Bu ilkeler ise,
• Liyakat,
• Kariyer,
• Eşitlik,
• Güvence,
• Tarafsızlıktır.
İŞ ANALİZİ NEDİR?
Örgütsel verimlilik ve etkililik için iş-insan (işi yapacak insan) uyumu gözetilmelidir: işler,
bu işin gerektirdiği bilgi, beceri ve yeteneğe sahip insanlar tarafından yürütülmelidir.
Okul müdürlerinin iş tanımları, 2508 sayılı Tebliğler Dergisi’nde maddeler (66 madde) halinde sıralanmıştır:
Okul müdürlerinin iş tanımı genel olarak, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge, plan program ve emirler kapsamında okul yönetimiyle ilgili
planlama, koordinasyon, değerlendirme ve denetim süreçlerini kapsar. Buna göre müdürlerin başlıca görevleri de şunlardır:
Okul çalışanlarının performanslarını değerlendirme yoluyla daha verimli çalışmaları için önlemler alır,
Okulla ilgili iyileştirme önerilerini üst yönetime sunar,
Astlarına gerektiğinde kendi yetki ve sorumluluklarını devrederek; işlerin daha verimli etkili yapılanmasını ve astlarının yetişmek için ihtiyaç
duydukları imkanları onlara sunmayı sağlar,
Performanslarına göre ödül alacak personeli belirler,
Personelin sicil raporlarını doldurur,
Amirleri tarafından okulla ilgili istenen bilgileri sunar,
Personelden gelen fikir ve önerileri değerlendirir,
Çalışmaları ile ilgili işlerin değerlendirilmesini yapar.
Bunlar dışında okul müdürleri, okuldaki diğer görevler ve görevlilerle ilgili iş tanımları yapabilir. İlgili personele görev ve sorumluluklarını açıklar.
Gerektiğinde bunları kendisine yazılı olarak da bildirir.
Öğretmenlerin iş tanımları da ne yazık ki tam yapılmamıştır ancak 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nda öğretmenlikle ilgili olarak ‘‘devletin
eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas (uzmanlık) mesleğidir. Öğretmenler bu görevlerini Türk milli
eğitiminin amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak ifa etmekle (yerine getirmekle) yükümlüdürler’’ ifadesi yer almaktadır.
Son yıllarda YÖK ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ‘‘Öğretmen Yeterlikleri’’ başlığı altında çalışmalar yapılmaktadır.
İŞ TASARIMI NEDİR?
Her bir çalışanın yapmakla sorumlu olduğu görevleri yerine getirirken, işin çalışan için daha fazla anlam
ifade ederek tatmin edici hale getirilmesinin gözetilerek, yapılacak yapısal düzenlemelerin kapsamını da
bu çerçevede tutmayı ve böylece çalışandan en yüksek verimin alınmasını sağlama sürecidir. Bu süreçte
işin nasıl yapılacağı da belirlenir.
İş sürecinin tasarımının mal ve hizmet niteliğini artıracak şekilde düzenlenebilmesi için geliştirilmiş bazı
teknikler vardır. Bu teknikler mal ve hizmete ve hizmet üreticisinin sahip olduğu felsefeye göre
değişiklikler gösterebilir. Ancak bunları başlık altında toplayabiliriz:
İş Basitleştirme
İş Genişletme
İş Rotasyonu
İş Zenginleştirme
İnsan Kaynakları Planlaması
Örgütün mevcut durumda sahip olduğu insan kapasitesini değerlendirme ve gelecekte beklenen işgücü-arz
talebini önceden tahmin etme sürecidir.
Eğitim çalışanlarının bilgi, beceri ve deneyime sahip olması insan kaynağına sahip olmak kadar önemlidir.
Bu süreçte eğitim örgütü ihtiyaç duyduğu sayı ve nitelikte insan kaynağını araştırmak ve bulmak
durumundadır .
Meb’e bağlı okullar için Bütün okullar ihtiyaç
personelin seçilip atanması duyulan öğretmen sayılarını
ve istihdam edilmesi İLSİS’e girer.
OKULLARDA Bakanlık tarafından yapılır.
PERSONELIN
SEÇILMESI VE
ISTIHDAM
EDILMESI
Talim ve Terbiye kurulu her Atamalarda KPSS sonuçları
yıl öğretmen atamasına esas esas alınır.
olan bu alanlarla bu alanlara
öğretmen olarak atanmak
için başvurabilecek
öğretmen adaylarının
mezun olmaları gereken
alanları kapsayan bir
çizelge yayınlar.
Okulda İşe Başlatmayla İlgili İşlemler
Öğretmen atamaları atama kararnamesi adı verilen yazılı bir belgeye göre yapılır.
Okul yönetimi, atanan her öğretmen için bir göreve başlama yazısı yazar ve bunu
ilçe/il milli eğitim müdürlüğüne gönderir. Bu yazının bir örneği de okulun bağlı
bulunduğu saymanlığa gönderilir.
Öğretmenin, atandığı bağlı bulunduğu bankadan kendi adına hesap açması istenir.
Eğer yapılan atama ilk atama türünden değil de kurumlar arası geçiş ve nakil yoluyla
atama ise bu durumda göreve başlama yazısının bir örneği de öğretmenin geldiği
kuruma gönderilir.
Eğer personel başka bir ilden bir başka ile ya da ilçeden il merkezine tayin olmuşsa,
15 gün içinde göreve başlatılması gerekir.
Aynı belediye sınırları içinde bir yerden başka bir yere tayin olmuşsa aynı gün içinde
işe başlatılır.
Göreve başlama yazısı üç nüsha düzenlenir. Bunlar milli eğitim müdürlüğüne, bağlı
bulunan saymanlığa(muhasebeye) ve önceki geldiği kuruma gönderilir.
Bu süreçlerden sonra yeni atana personel işe başlatılmış olur.
Okullarda sözleşmeli ve sosyal sigortalı olmak üzere iki şekilde personel istihdamı
yapılmaktadır.
ADAYLIK İŞLEMLERİ ve DEĞERLENDİRME ESASLARI
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak ilk defa atanan bütün kamu personeli ‘‘aday memur’’ statüsüyle göreve başlar. Okullarda
göreve başlayan aday memurlar; MEB Aday Memurların Yetiştirilmesine İlişkin Yönetmelik esasları çerçevesinde değerlendirilir:
1. Milli Eğitim Bakanlığı’nda aday memurlar, bağımsız görev yapabilecek yetkinliğe ulaşmaları ve becerileri kazanmaları için hizmet içi
eğitimde yetiştirilir.
2. Adaylık süresince memurlar; temel eğitim, hazırlayıcı eğitim ve uygulamalı eğitime tabi tutulur. Uygulamalı eğittim sürecinde okul idaresi
tarafından aday öğretmenlere; rehber öğretmen, aday memurlara da rehber eğitici görevlendirilir.
3. Her bir eğitim devresi sonucunda yapılan değerlendirmede 60 ve üstü puan alanlar başarışı sayılarak asil memurluğa geçirilir.
*Adaylık eğitiminin herhangi bir devresinde başarılı olamayanlar, bir üst eğitim devresine alınmaz. Başarısız oldukları eğitim devresini bir
defadan fazla olmamak üzere tekrar ederler. Bu tekrar sonucunda toplam adaylık süresi hiçbir şekilde 2 yılı geçemez.
*Uygulamalı eğitimde başarısız olan adayların bu eğitimlerinin tekrarı başka bir sicil amirinin maiyetinde yaptırılabilir. Tekrar olumsuz bir
değerlendirmeyle sonuçlanırsa aday öğretmenin görevine son verilir.
*Aday memurlardan; temel, hazırlayıcı ve uygulamalı eğitim devrelerinde başarısız olmaları sebebiyle görevlerine son verilenler, 3 yıl süreyle
hiçbir devlet memurluğuna atanamazlar.
İNSAN KAYNAĞININ YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ
İş için gereken insan kaynağını bulma ve seçme aşamasında işe kabul edilen adayların, yeni
işlerinde sahip olmaları istenen yeterlikleri yetiştirme ve geliştirme çabasıyla süreçten
geçmelilerdir.
Yetiştirilme; bir etkinlik ya da etkinlikler alanındaki performansı başarmak için, öğrenme
deneyimi yoluyla bireyin bilgi, beceri ve tutumlarını değiştirme ya da geliştirmeyi amaçlayan
planlı ve sistematik çabadır.
Yetiştirme; spesifik bir amaca yönelik kişinin, iş gereklerine sahip olmasını destekleme sürecidir.
Sınıflarda kullanılmak üzere satın alınan akıllı tahtaların nasıl kullanılacağının öğretmenlere yetkili biri
tarafından anlatılması sürece örnek gösterilebilir.
Geliştirme; çalışanların mevcut işlerinde veya gelecekte çalışacakları işlerde etkin performans göstermelerine
yardımcı olacak iş tecrübeleri, ilişkiler, eğitim, kişilik ve yeteneklerin değerlendirilmesi ve yükseltilmesini içerir.
Bu sürece; bir öğretmenin sınıf yönetimi becerisi kazanabilmek, eğitimle ilgili gelişmelerden haberdar olabilmek
için ve çeşitli bilgi ve becerileri kazanmak için katıldığı hizmet içi eğitim faaliyetleri örnektir.
Eğitim Yetiştirme-Geliştirme
Birey merkezli Örgüt merkezli
Bireysel hedefler çerçevesinde gelişim Örgütsel hedefler çerçevesinde gelişim
Bireyin toplumda oynayacağı rol merkezli Örgüt işlerinin gerektirdiği beceriler merkezli
Genel ve kapsayıcı süreç
TÜRK MİLLİ EĞİTİM ÖRGÜTÜNDE PERSONELİN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ
Her öğretim yılının başında ve sonunda okulun ve öğretmenlerin öğrenme ihtiyacı duydukları konularla
ilgili ihtiyaç analizi yapılır.
Aday öğretmenlerin uyum sağlaması ve kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmak amacıyla, aday
öğretmen göreve başladıktan sonra bir rehber öğretmen görevlendirilir.
Aday öğretmen ve rehber öğretmen, bir yıl boyunca yapılacak plan ve program konusunda bilgilendirilir.
Okul yönetimi tarafından planlar, programlar, derslerin işlenişi, idari işler ve mevzuat hakkında zaman
zaman kendisine bilgi verilir.
YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİ SÜRECİNDE SIRASIYLA AŞAĞIDAKİ
ADIMLAR İZLENİR;
• Örgütsel hedefler değerlendirilir.
• Yetiştirme ihtiyacı değerlendirilir.
• Yetiştirme ihtiyacı belirlenir.
• Yetiştirme programı hazırlanır.
• Uygulama yapılır.
• Değerlendirme yapılır.
YETİŞTİRİLME VE GELİŞTİRİLME SÜRECİNDE FAALİYETLER 2 YOLLA GERÇEKLEŞTİRİLİR:
İş Başında Eğitim Faaliyetleri İş Dışında Eğitim Faaliyetleri
İş öğretme eğitimi Seminerler
Çıraklık eğitimi Konferanslar
İş rotasyonu Benzetim
Mentorluk Örnek olay
Koçluk Duyarlılık eğitimi
Rol oynama eğitimleri
ÖDÜL YÖNETİMİ
Örgütsel amaçlar için emek sarf eden çalışanlar,
gösterdikleri çabanın dönütünü alma beklentisi
içinde olurlar.
Emeği karşısında ödül almayan çalışanların işe
bağlılıkları düşebilir. Bundan dolayı da örgütten
ayrılma istekleri olabilir.
Bu gibi nedenlerle örgütsel verimin düşmemesi
açısından ödül yönetim sisteminin kurulma ve
yönetilmesi için çaba sarf edilmelidir.
Ödül yönetiminde uyulması gereken bazı temel ilkelerden söz
edilebilir:
Çalışanlara hangi nitelik ve nicelikteki davranışların
ödüllendirileceğinin önceden belirlenmesidir.
Ödüllendirme biçiminin uygulanabilir olmasıdır.
Örgüt üyelerinin tümü, istendik davranış sergilemeleri durumunda ödül
alabileceklerine yönelik bir beklenti taşımalıdır.
Ödüllendirilen çalışanların ve bu çalışanlara verilen ödüllerin örgütün
bütün çalışanlarınca görülmesinin sağlanmasıdır.
‘Kanunilik İlkesi’
SİCİL VE DİSİPLİN İŞLEMLERİ
Bütün devlet memurları için 657 sayılı Devlet Memurlar Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince, her yıl Aralık ayının sonuna
kadar sicil amirlerince sicil raporu doldurulur. Sicil raporunu dolduracak amirler; MEB Sicil Amirleri Yönetmeliği’nde
belirlenmiştir. Bu yönetmeliğe göre okullarda, okul müdürü dışındaki bütün personelin 1. sicil amiri okul müdür, 2. sicil
amiri ise il/ilçe milli eğitim şube müdürü ya da milli eğitim müdür yardımcısıdır. 3. sicil amiri ise il/ilçe milli eğitim
müdürüdür.
Okul müdürlerinin;
1. sicil amiri, il/ilçe milli eğitim şube müdürü ya da milli eğitim müdür yardımcısıdır.
*Bir memur için sicil raporunu, maiyetinde en az 6 ay çalıştığı sicil amiri doldurur. Şayet memur, bir sicil amirinin maiyetinde 6 ay
çalışmamış ise en uzun süre birlikte çalıştığı sicil amiri tarafından değerlendirilir. Bu sürenin de en az 3 ay olması gerekir.
Sicil formunda memurun, mesleki bilgi düzeyi ile
memuriyet niteliklerine ilişkin hususlar, yurt dışında
temsil ettiği yeteneği ve yöneticilik becerileri
değerlendirilir. Her bir alan 100 puan üzerinden *Memurlar, sicil puanlarını, bilgi edinme yasası
değerlendirilerek, puanların aritmetik ortalaması ile çerçevesinde ilgili birimlere başvurarak öğrenebilirler.
sicil puanı belirlenir. Sicil puan ortalaması 100
üzerinden 60 ve daha yukarı alanlar, olumlu sicil almış
sayılır. Ortalaması 60’ın altında olanlar olumsuz sicil
almış sayılırlar.
OKULDA İNSAN KAYNAKLARI
YÖNETİMİ İLE İLGİLİ
GÖRÜŞMELER
GÖRÜŞME 1
2)Okul iç erisinde öğretmenler aras ında olumlu bir rekabet ortamı oluşturmak iç in ne
gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
Başarılı çalışmalar yapan öğretmenlerimizi hem bireys el hem de grup iç erisind e tebrik ve
teşekkür ed iyor ayrıca küçük ödüllerle farkındalık olu şturmaya çalışıyoruz. Öğretmenlerin en
çok isted iği şey olarak ders programlarında kolaylık sa ğlayarak çalışmala rını kolayla ştırıp
kuruma güvenle ve heyecanla gelmelerini sağlıyoruz.
10)Eğitim çalışanlarının yeni koşullara uyumlu hale gelmesi için neler yapılıyor?
Milli Eğitim bakanlığı hem yereld e hem de merkez i olarak hem yüz yüze hem de Online
olarak hizmet içi seminerler düzenliyor. Alan ında uzman kişilerle Eğitim çalışanlarını zaman
zaman bir araya getiriyor. Biz de bu programlara katılım sağlamaya çalışıyoruz.
13) Okul kurumunda görev yapan personellerden en yüksek faydayı sağlamak için neler
yapıyorsunuz?
Personelin özelliğine göre kanun ve yönetmelikler çerçevesind e yapılması gerekenleri,
özgüven içerisind e yapıyoruz.
11) Çalışanların davranışlar ını istendik nitelik ve düzeyde sergile meler ini teşvik eden
ödül vermeyi ne sıklıkla kullan ıyorsunuz ve ödül seçiminde daha çok maddi, psikolojik,
sosyal ödüllerden hangisini tercih ediyorsunuz?
Davranışın niteliğine ve personelin yapısına göre değişebilir.
13)Eğitim çalışanlarının yeni koşullara uyumlu hale gelmes i için neler yapılıyor?
Süreç motivasyonunu artırmaya çalışıyoruz.