ბრუნვითი მოძრაობა3

12 ბრუნვითი მოძრაობა
სხეულები ცდილობენ
შეინარჩუნონ თავიანთი
ბრუნვითი მოძრაობა (ან
უძრაობა).
გარე ძალის არ
არსებობის
შემთხვევაში სხეულის
იმპულსი არ იცვლება –
იმპულსის მუდმივობის
კანონი.
მსგავსი რამ ხდება
ბრუნვითი
მოძრაობისთვისაც.
12.1 ბრუნვითი ინერცია
რაც უფრო დიდია სხეულის ბრუნვითი ინერცია,

მით უფრო ძნელია მისი ბრუნვითი სიჩქარის
შეცვლა.

ნიუტონის პირველი კნონის მსგავსი რამ შეგვიძლია
ჩამოვაყალიბოთ მბრუნავი სხეულებისთვისაც.
• სხეული, რომელიც ბრუნავს მასზე გამავალი
ღერძის მიმართ, ცდილობს გააგრძელოს ბრუნვა
იგივე სიჩქარით და იგივე ღერძის მიმართ.
• სხეულის უნარს, შეეწინააღმდეგოს ცვლილებას
ბრუნვით მოძრაობაში ეწოდება ბრუნვითი
ინერცია (ხანდახან ინერციის მომენტი).

ისევე როგორც წრფივი მოძრაობის შესაცვლელად
გვესაჭიროება ძალა, ბრუნვითი მოძრაობის
შესაცვლელად საჭიროა ძალის მომენტი.
სხეულზე მოქმედი ჯამური ძალის მომენტის

არარსებობის შემთხვევაში მბრუნავი სხეული
აგრძელებს ბრუნვას, ხოლო არამბრუნავი რჩება
არამბრუნავად.

ბრუნვითი ინერცია და მასა
ჩვეულებრივი ინერციის ბრუნვითი ინერცია
მსგავსად, ბრუნვით ინერცია დამოკიდებულია ბრუნვის
დამოკიდებულია სხეულის ღერძის მდებარეობაზე.
მეტრიანს, რომელიც
მასაზე, მაგრამ ინერციისაგან ბრუნავს მისი ერთერთი
განსხვავებით, ის ასევე ბოლოს ირგვლივ გააჩნია
დამოკიდებულია მასის 4-ჯერ უფრო დიდი
ბრუნვის ინერცია იმ
განაწილებაზეც. შემთხვევასთან
შედარებით, როცა ის
ბრუნავს ცენტრის მიმართ.

ბრუნვითი ინერცია დამოკიდებულია მასასა და
ბრუნვის ღერძს შორის მანძილზე.

გრძელი ძელის ხელში დაჭერით ტოკზე მოსიარული
სრდის თავის ბრუნვით ინერციას.

მოკლე ქანქარა უფრო მაღალი სიხშირით იქანავებს,
ვიდრე გრძელი ქანქარა.

მასის მსგავსი
განაწილებისას,
მოკლე ფეხებს უფრო
ნაკლები ბრუნვითი
ინერცია აქვთ, ვიდრე
გრძელ ფეხებს.

სხეულის ბრუნვის ინერცია არ არის
ფიქსირებული სიდიდე.
ის იზრდება, როდესაც სხეულში არსებული მასა
დაშორებულია ბრუნვის ღერძს.

სირბილის დროს თქვენ ხრით ფეხებს, რათა შეამციროთ
ბრუნვითი ინერცია. მოხრილი ფეხის მოქნევა უფრო
ადვილია.

ფორმულები ბრუნვითი ინერციის
გამოსათვლელად
როდესაც სხეულის მთლიანი მასა განაწილებულია
ბრუნვის ღერძიდან ერთიდაიგივე მანძილზე, მაშინ
ბრუნვითი ინერცია ტოლია I = mr2.

სხვადასხვა
ფორმის სხეულის
ბრუნვითი ინერცია
განსხვავებულია.

იფიქრეთ!
თუკი იქნევთ მთლიან ფეხს, რატომ არის ფეხის
ბრუნვითი ინერცია უფრო მცირე, როდესაც ფეხი
მოკეცილია?

თუკი იქნევთ მთლიან ფეხს, რატომ არის ფეხის ბრუნვითი
ინერცია უფრო მცირე, როდესაც ფეხი მოკეცილია?
პასუხი:
ნებისმიერი სხეულის ბრუნვით ინერცია უფრო მცირეა,
როდესაც მისი მასა კონცენტრირებულია ბრუნვის
ღერძთან ახლოს.
რა გავლენას ახდენს ბრუნვითი ინერცია

იმაზე, თუ რამდენად ადვილია სხეულის
ბრუნვითი სიჩქარის ცვლილება?
12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში
ადამიანის სხეულში სამი მთავარი ბრუნვის

ღერძია გრძივი ღერძი, განივი ღერძი, და
მედიალური ღერძი.

ადამიანის სხეულს შეუძლია თავისუფლად ბრუნვა სამი
მთავარი ბრუნვის ღერძის გარშემო.
სამივე ღერძი ურთიერთ მართობულია, და გადის

მასათა ცენტრზე.
სხეულის ბრუნვითი ინერცია სხვადასხვა ღერძის

მიმართ, განსხვავებულია.

ადამიანის სხეულს გააჩნია სამი მთავარი ბრუნვის
ღერძი.
გრძივი ღერძი
მედიალური ღერძი
განივი ღერძი

გრძივი ღერძი
ბრუნვითი ინერცია უმცირესია გრძივი ღერძის (თავსა
და ტერფებზე გამავალი ღერძის) გარშემო ბრუნვისას,
რადგან ძირითადი მასა თავმოყრილია ღერძთან
ახლოს.
• გრძივი ღერძის გარშემო მობრუნება ყველაზე
• ხელების ან ფეხების განზე გაწევით ბრუნვითი
ინერცია იზრდება.

მოციგურავე ბრუნავს თავისი გრძივი ღერძის გარშემო.
a. მოციგურავეს აქვს ყველაზე მცირე ბრუნვითი
ინერცია, როდესაც მისი ხელები აკეცილია.

მოციგურავე ბრუნავს თავისი გრძივი ღერძის გარშემო.
a. მოციგურავეს აქვს ყველაზე მცირე ბრუნვითი
ინერცია, როდესაც მისი ხელები აკეცილია.
b. როდესაც ის შლის ხელებს, მისი ბრუნვითი
ინერცია 3-ჯერ იზრდება.

c და d. როდესაც იშვერთ ხელებსაც და ფეხებსაც,
თქვენ შეგიძლიათ გაზარდოთ და შეამციროთ
თქვენი ბრუნვის სიჩქარე 6-ჯერ.

განივი ღერძი
თქვენ ბრუნავთ განივი ღერძის ირგვლივ, როდესაც
აკეთებთ მალაყს (სალტოს).

მალაყი (სალტო) ხორციელდება ბრუნვის განივი ღერძის მიმართ.
a. ბრუნვითი ინერცია უმცირესია მოკეცილ მდგომარეობაში.

b. ბრუნვითი ინერცია გაიზარდა 1.5-ჯერ.

c. ბრუნვით ინერცია გაიზარდა 3-ჯერ.

c. ბრუნვით ინერცია გაიზარდა 3-ჯერ.
d. ბრუნვით ინერცია 5-ჯერ მეტია მოკეცილ მდგომარეობასთან
შედარებით.

სხეულის ბრუნვითი ინერცია
განისაზღვრება ბრუნვის ღერძის
მიმართ.
a. ტანმოვარჯიშეს აქვს
ყველაზე დიდი ბრუნვით
ინერცია, როდესაც ის
ბრუნავს ძელის გარშემო.

სხეულის ბრუნვითი ინერცია
განისაზღვრება ბრუნვის ღერძის
მიმართ.
a. ტანმოვარჯიშეს აქვს
ყველაზე დიდი ბრუნვით
ინერცია, როდესაც ის
ბრუნავს ძელის გარშემო.
b. როდესაც ის ძელს ხელს
უშვებს, ბრუნვის ღერძი
გადაინაცვლებს მის
მასათა ცენტრზე გამავალ
წრფეზე.

მედიალური ღერძი
ადამიანის შხეულში ბრუნვის მესამე ღერძი, მედიალური
ღერძი, მიმართულია წინიდან უკან.
ბრუნვა ამ ღერძის მიმართ შედარებით იშვიათად

გვხვდება (მაგ. ყირაზე გადასვლა).
სპორტი სავსეა ფიზიკით
ადამიანის სხეულში რომელია ბრუნვის სამი

მთავარი ღერძი?
12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა
ერთიდაიგივე ფორმის, მაგრამ განსხვავებული

ზომის სხეულები დახრილ სიბრტყეზე
ჩამოგორებისას ჩქარდებიან ერთნაირად.

რომელი უფრო მალე ჩამოგორდება დახრილ
სიბრტყეზე, ღრუ ცილინდრი თუ სავსე ცილინდრი?
ცილინდრებს აქვთ ერთი და იგივე მასა და რადიუსი.

რომელი უფრო მალე ჩამოგორდება დახრილ
სიბრტყეზე, ღრუ ცილინდრი თუ სავსე ცილინდრი?
ცილინდრებს აქვთ ერთი და იგივე მასა და რადიუსი.
ცილინდრი, რომელსაც აქვს უფრო ნაკლები

ბრუნვითი ინერცია, რადგან უფრო მეტი ბრუნვითი
ინერციის მქონე ცილინდრს დასჭირდება მეტი დრო
სიჩქარის „ასაკრებად”.

დახრილ სიბრტყეზე ისევე როგორც
ნებისმიერი სავსე ნებისმიერი მასის სხეულს
თავისუფალი ვარდნისას
ცილინდრი ჩამოგორდება
აქვს ერთი და იგივე
უფრო მეტი აჩქარებით, აჩქარება, ნებისმიერი
ვიდრე ღრუ ცილინდრი. მასის, მაგრამ ერთნაირი
ფორმის მრგვალი
მასისა და რადიუსის
სხეულები დახრილ
მიუხედავად. სიბრტყეზე
ჩამოგორდებიან
ერთიდაიგივე აჩქარებით.
ღრუ ცილინდრს აქვს
უფრო მეტი ბრუნვის
ინერციის მასასთან
შეფარდება.

დახრილ სიბრტყეზე სავსე ცილინდრი უფრო სწრაფად
ჩამოგორდება, ვუდრე ღრუ ცილინდრი, მიუხედავათ
იმისა, აქვთ თუ არა მათ ერთიდაიგივე მასა ან დიამეტრი.

ერთნაირი ფორმის მძიმე, რკინის ცილინდრი, და მსუბუქი,
ხის ცილინდრი გორდება დახრილ სიბრტყეზე. რომელ
მათგანს ექნება უფრო მეტი აჩქარება?

ერთნაირი ფორმის მძიმე, რკინის ცილინდრი, და მსუბუქი,
ხის ცილინდრი გორდება დახრილ სიბრტყეზე. რომელ
მათგანს ექნება უფრო მეტი აჩქარება?
პასუხი:
ცილინდრებს აქვთ განსხვავებული მასა, მაგრამ
ერთიდაიგივე ბრუნვითი ინერცია, მასის ერთეულზე. ამიტომ
დახრილ სიბრტყეზე ორივე ერთნაირად აჩქარდება. მათ
შორის მასათა სხვაობას არ აქვს მნიშვნელობა, მსგავსად
თავისუფლად ვარდნილი სხეულების შემთხვევისა. ყველა,
ერთნაირი ფორმის სხეულს აქვს ერთიდაიგივე ბრუნვის
ინერციისა და მასის ფარდობა.

როგორი ბრუნვის ინერცია ექნება ღრუ სფეროს, იგივე
მასის „სავსე” სფეროსთან შედარებით. პასუხი
დაასაბუთეთ.

როგორი ბრუნვის ინერცია ექნება ღრუ სფეროს, იგივე
მასის „სავსე” სფეროსთან შედარებით. პასუხი
დაასაბუთეთ.
პასუხი:
უფრო მეტი. ღრუ სფეროს შემთხვევაში მასა
განაწილებულია ბრუნვის ღერძიდან უფრო შორს.
რა მოხდება თუკი ერთიდაიგივე

ფორმის, მაგრამ განსხვავებული
ზომის სხეულებს ჩამოვაგორებთ
დახრილ სიბრტყეზე?
12.4 კუთხური მომენტი
ნიუტონის პირველი კანონი მბრუნავი

სხეულებისთვის ამბობს, რომ სხეული ან
სხეულთა სისტემა შეინარჩუნებს კუთხურ
მომენტს, თუკი მასზე არ მოქმედებს გარე,
გაუწონასწორებელი ძალის მომენტი.

ყველაფერი, რაც ბრუნავს, გააგრძელებს ბრუნვას,
მანამ სანამ მას რამე არ გააჩერებს.
კუთხური მომენტი განისაზღვრება, როგორც

ბრუნვითი ინერციის, I, და კუთხური სიჩქარის, 
ნამრავლი.
კუთხური მომენტი = ბრუნვითი ინერცია × კუთხური სიჩქარე ()
= I ×

იმპულსის მსგავსად, კუთხური მომენტიც ვექტორული
სიდიდეა და სიდიდესთან ერთად გააჩნია
მიმართულებაც.
კუთხური მომენტი მიმართულია კუთხური სიჩქარის

გასწვრივ.

კუთხური მომენტი დამოკიდებულია კუთხურ
სიჩქარეზე და ბრუნვით ინერციაზე.

გიროსკოპის მუშაობა ეFუძნება კუთხური მომენტის
ვექტორულ ბუნებას.

იმ სხეულებისთვის, რომელთა
ზომები მცირეა ბრუნვის ღერძამდე
მანძილთან შედარებით, კუთხური
მომენტი უბრალოდ ტოლია
სხეულის იმპულსის, mv,
ნამრავლისა ბრუნვის ღერძამდე
მანძილზე, r.
კუთხური მომენტი = mvr
ეს ეხება როგორც გრძელ თოკზე

ჩამოკიდებულ ქილას, ასევე მზის
გარშემო მბრუნავ პლანეტასაც.

სხეულის იმპულსის შესაცვლელად საჭიროა გარე
ძალა.
სხეულის კუთხური მომენტის შესაცვლელად საჭიროა

გარე ძალის მომენტი.

მოძრავ ველოსიპედზე წონასწორობის შენარჩუნება
უფრო ადვილია, ვიდრე უძრავზე.
• მბრუნავ ბორბლებს გააჩნიათ კუთხური მომენტი.
• როდესაც ჩვენი მასათა ცენტრი არ არის
საყრდენი ფართის ზემოთ, წარმოიქმნება მცირე
ძალის მომენტი.
• როდესაც ბორბლები არ ბრუნავენ, ჩვენ
ვიქცევით.
• როდესაც ველოსიპედი მოძრაობს, ბორბლებს
გააჩნიათ კუთხური მომენტი, და უფრო მეტი
ძალის მომენტია საჭირო კუთხური მომენტის
მიმართულების შესაცვლელად.

სპორტულ ველოსიპედებს აქვთ უფრო ნაკლები
კუთხური მომენტი ვიდრე ჩვეულებრივ
ველოსიპედებს. ამიტომ მათი მობრუნება უფრო
როგორ ესადაგება ნიუტონის პირველი

კანონი მბრუნავ სისტემებს?
12.5 კუთხური მომენტის შენახვა
კუთხური მომენტი ინახება, როდესაც არ

მოქმედებს გარე ძალის მომენტი.

მბრუნავი (და გაჩერებული) სისტემებისთვის კუთხური
მომენტი ინახება.
კუთხური მომენტის შენახვის კანონი ამბობს, რომ

თუ მბრუნავ (ან გაჩერებულ) სისტემაზე არ მოქმედებს
გარე, გაუწონასწორებელი ძალის მომენტი, ამ
სისტემის კუთხური მომენტი მუდმივია.
გარე ძალის მომენტის არ არსებობის შემთხვევაში,

ბრუნვითი ინერციისა და კუთხური სიჩქარის
ნამრავლი დროის ერთ მომენტში იგივეა რაც დროის
ნებისმიერ სხვა მომენტში.

როდესაც მბრუნავ პლატფორმაზე მდგარი ადამიანი
ხელებს მოკეცავს, მისი ბრუნვითი ინერცია მცირდება,
ხოლო მისი ბრუნვის სიჩქარე იზრდება.

ბრუნვითი სიჩქარის კონტროლი ხორციელდება სხეულის
ბრუნვითი ინერციის ცვლილებით, რადგან კუთხური
მომენტი ინახება სალტოს გაკეთების დროსაც. ეს ხდება
სხეულის ნაწილების ბრუნვის ღერძისკენ მიზიდვით, ან
მისგან გაწევით.

მიუხედავად იმისა, რომ კატა
ჩამოაგდეს თავდაყირა, მას
შეუძლია ვარდნისას მოტრიალდეს
და ფეხებით დახტეს.
12.6 სიმულირებული გრავიტაცია
მბრუნავი სისტემის შიგნით, არსებობს ფიქტიური,

ბრუნვის ღერძიდან გარეთ მიმართული
ცენტრიდანული ძალა, რომელსაც შეუძლია
გრავიტაციის სიმულირება.

წარმოიდგინეთ ხოჭოების კოლონია, რომელიც
ცხოვრობს ველოსიპედის ბორბლის შიგნით.
თუ ბორბალი თავისუფლად ვარდება, ხოჭოები

აღმოჩნდებიან უწონადობის მდგომარეობაში.
თუ ბორბალი ამასთანავე ბრუნავს, ხოჭოები

იგრძნობენ ძალას, რომელიც მიმართულია
„იატაკისკენ“.
ბრუნვის სიჩქარის სწორად შერჩევის შემთხვევაში

ხოჭოები იგრძნობენ სიმულირებულ გრავიტაციას.

გრავიტაციის სიმულირება ხდება ცენტრიდანული
ძალით.
ხოჭოსთვის მიმართულება „მახლა“ იქნება

მიმართულება ბორბლის ცენტრისკენ.
მიმართულება „დაბლა“ იქნება საპირისპირო

მიმართულება.

თუ მბრუნავი ბორბალი თავისუფლად ვარდება, მასში
მოთავსებული ხოჭო იგრძნობს გრავიტაციის მაგვარ
ძალას, თუკი ბორბალი ტრიალებს სათანადო
სიჩქარით.

რა საჭიროა სიმულირებული გრავიტაცია
დღეს ჩვენ ვცხოვრობთ სფერული ფორმის პლანეტის
ზედაპირზე, სადაც „მიჯაჭვულები ვართ” გრავიტაციით.
მომავალში ადამიანები სავარაუდოდ იცხოვრებენ

უზარმაზარ ნელა მბრუნავ კოსმოსურ სადგურებში,
სადაც სიმულირებული გრავიტაცია მათ საშუალებას
მისცემს ნორმალურად იფუნქციონირონ.

საყრდენი ძალა
თანამედროვე კოსმონავტები კოსმოსში ცხოვრობენ
უწონადობის მდგომარეობაში, რადგან კოსმოსური
ხომალდები ვერ წარმოქმნიან საყრდენ ძალას (ვერ
დაეყრდნობი).
მომავალში კოსმოსური საცხოვრებელი ხომალდები

ალბათ იბრუნებენ, და უზრუნველყოფენ საყრდენ ძალას
და სიმულირებულ გრავიტაციას.

მბრუნავ კოსმოსურ ხომალდში ადამიანი გრძნობს სიმულირებულ
გრავიტაციას.
a. თუ შევხედავთ გარედან, ერთადერთი ძალა, რომელიც
ადამიანზე მოქმედებს, წარმოქმნილია იატაკის მიერ.

მბრუნავ კოსმოსურ ხომალდში ადამიანი გრძნობს სიმულირებულ
გრავიტაციას.
a. თუ შევხედავთ გარედან, ერთადერთი ძალა, რომელიც
ადამიანზე მოქმედებს, წარმოქმნილია იატაკის მიერ.
b. თუ შევხედავთ შიგნიდან, ადამიანზე ასევე მოქმედებს
წარმოსახვითი ცენტრიდანული ძალა, რომელიც ახდენს
გრავიტაციის სიმულირებას.

სიმულირებული გრავიტაციის სირთულეები
1 g რომელსაც ჩვენ ვგრძნობთ დედამიწის ზედაპირზე,
გამოწვეულია მიზიდულობის ძალით.
მბრუნავ კოსმოსურ ხომალდში აჩქარებას, რომელსაც გრზნობენ

მაცხოვრებლები არის ბრუნვით გამოწვეული
ცენტრისკენული/ცენტრიდანული აჩქარება.
ამ აჩქარების სიდიდე პირდაპირ პროპორციულია ბრუნვის

ღერძამდე მანძილისა და კუთხური სიჩქარის კვადრატისა.
ბრუნვის ღერძზე, საიდანაც მანძილი ბრუნვის ღერძამდე

თავისთავად ნულია, ბრუნვით გამოწვეული აჩქარება არ არსებობს.

მცირე დიამეტრის სტრუქტურებმა, 1 g-ს ტოლი
გრავიტაციის სიმულირებისთვის უნდა იბრუნონ დიდი
სიჩქარით.
ყურში არსებულ ორგანოებს შეუძლიათ ბრუნვის გრძნობა.

მიუხედავად იმისა, რომ 1 RPM-ით ბრუნვა ადვილი
ასატანია, ბევრ ადამიანს აქვს სირთულე 2 ან 3 RPM-ზე
მეტი სიჩქარით ბრუნვისას.
1 RPM-ზე დედამიწის გრავიტაციის სიმულირებისთვის

საჭიროა დაახლოებით 2 კმ დიამეტრის სტრუქტურა.

თუ სტრუქტურა ისე ბრუნავს, რომ
ბრუნვის ღერძიდან ყველაზე
დაშორებით მცხოვრებნი
განიცდიან 1 g აჩქარებას, მათზე
ღერძთან 2-ჯერ უფრო ახლოს
მცხოვრებნი განიცდიან მხოლოდ
0.5 g აჩქარებას.
როგორ შეიძლება გრავიტაციის

სიმულირება?
შესაფასებელი კითხვები
1. სხეულის ბრუნვითი ინერცია უდიდესია, როდესაც მისი მასის
ძირითადი ნაწილი განლაგებულია
a. ცენტრთან ახლოს.
b. არ მდებარეობს ცენტრზე.
c. ბრუნვის ღერძზე.
d. ბრუნვის ღერძიდან მოშორებით.
1. სხეულის ბრუნვითი ინერცია უდიდესია, როდესაც მისი მასის
ძირითადი ნაწილი განლაგებულია
a. ცენტრთან ახლოს.
b. არ მდებარეობს ცენტრზე.
c. ბრუნვის ღერძზე.
d. ბრუნვის ღერძიდან მოშორებით.
პასუხი: D
1. რამდენი მთავარი ბრუნვის ღერძი აქვს ადამიანის სხეულს?
a. ერთი
b. ორი
c. სამი
d. ოთხი
1. რამდენი მთავარი ბრუნვის ღერძი აქვს ადამიანის სხეულს?
a. ერთი
b. ორი
c. სამი
d. ოთხი
პასუხი: C
1. დახრილ სიბრტყეზე დაგორებული მრგვალი სხეულების
შემთხვევაში, როგორც წესი ყველაზე ჩქარა მოგორავენ
სხეულები, რომლებსაც აქვთ
a. მასასთან შედარებით ყველაზე დიდი ბრუნვის ინერცია.
b. მასასთან შედარებით ყველაზე მცირე ბრუნვის ინერცია.
c. ყველაზე აეროდინამიური ფორმა.
d. ყველაზე მაღალი სიმძიმის ცენტრი.
1. დახრილ სიბრტყეზე დაგორებული მრგვალი სხეულების
შემთხვევაში, როგორც წესი ყველაზე ჩქარა მოგორავენ
სხეულები, რომლებსაც აქვთ
a. მასასთან შედარებით ყველაზე დიდი ბრუნვის ინერცია.
b. მასასთან შედარებით ყველაზე მცირე ბრუნვის ინერცია.
c. ყველაზე აეროდინამიური ფორმა.
d. ყველაზე მაღალი სიმძიმის ცენტრი.
პასუხი: B
1. ცრეზე მოძრავი სხეულის კუთხური მომენტი ორმაგდება
როდესაც მისი წრფივი სიჩქარე
a. ორმაგდება და წრეწირის რადიუსი რჩება იგივე.
b. რჩება იგივე და წრეწირის რადიუსი ორმაგდება.
c. და წრეწირის რადიუსიც არ იცვლება და მისი მასა
ორმაგდება.
d. ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი.
1. ცრეზე მოძრავი სხეულის კუთხური მომენტი ორმაგდება
როდესაც მისი წრფივი სიჩქარე
a. ორმაგდება და წრეწირის რადიუსი რჩება იგივე.
b. რჩება იგივე და წრეწირის რადიუსი ორმაგდება.
c. და წრეწირის რადიუსიც არ იცვლება და მისი მასა
ორმაგდება.
d. ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი.
პასუხი: D
1. სისტემის კუთხური მომენტი ინახება
a. არასოდეს.
b. ხანდახან.
c. ყოველთვის.
d. როდესაც კუთხური სიჩქარე არ იცვლება.
1. სისტემის კუთხური მომენტი ინახება
a. არასოდეს.
b. ხანდახან.
c. ყოველთვის.
d. როდესაც კუთხური სიჩქარე არ იცვლება.
პასუხი: B
1. ასტრონავტებისთვის კოსმოსში გრავიტაციის სიმულირება
შესაძლებელია თუ მათი საცხოვრებელი
a. ახლოსაა დედამიწასთან.
b. თავისუფალ ვარდნაშია.
c. ბრუნავს.
d. ბრუნავს დედამიწის გარშემო.
1. ასტრონავტებისთვის კოსმოსში გრავიტაციის სიმულირება
შესაძლებელია თუ მათი საცხოვრებელი
a. ახლოსაა დედამიწასთან.
b. თავისუფალ ვარდნაშია.
c. ბრუნავს.
d. ბრუნავს დედამიწის გარშემო.
პასუხი: C

ბრუნვითი მოძრაობა3

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ბრუნვითი მოძრაობა3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

12 ბრუნვითი მოძრაობა

12.1 ბრუნვითი ინერცია

რაც უფრო დიდია სხეულის ბრუნვითი ინერცია,

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

სხეულზე მოქმედი ჯამური ძალის მომენტის

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

12.1 ბრუნვითი ინერცია

რა გავლენას ახდენს ბრუნვითი ინერცია

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

ადამიანის სხეულში სამი მთავარი ბრუნვის

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

სამივე ღერძი ურთიერთ მართობულია, და გადის

სხეულის ბრუნვითი ინერცია სხვადასხვა ღერძის

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

ბრუნვა ამ ღერძის მიმართ შედარებით იშვიათად

12.2 ბრუნვითი ინერცია და ტანვარჯიში

ადამიანის სხეულში რომელია ბრუნვის სამი

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

ერთიდაიგივე ფორმის, მაგრამ განსხვავებული

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

ცილინდრი, რომელსაც აქვს უფრო ნაკლები

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

12.3 ბრუნვითი ინერცია და გორვა

რა მოხდება თუკი ერთიდაიგივე

12.4 კუთხური მომენტი

ნიუტონის პირველი კანონი მბრუნავი

12.4 კუთხური მომენტი

კუთხური მომენტი განისაზღვრება, როგორც

12.4 კუთხური მომენტი

კუთხური მომენტი მიმართულია კუთხური სიჩქარის

12.4 კუთხური მომენტი

12.4 კუთხური მომენტი

12.4 კუთხური მომენტი

ეს ეხება როგორც გრძელ თოკზე

12.4 კუთხური მომენტი