FTR HASTALARINDA

TIBBİ PROBLEMLER

Yrd. Doç. Dr. Erim GÜLCAN

Nörojenik Barsak
 Bu durum;
 Spinal kord yaralanmaları
 İnme
 ALS
 MS
 DM
 Myelomeningosel
 Muskuler distrofi’ de görülür.
 1.Supraspinal lezyonlar
 2.Pons ve konus medullaris arasında lezyon
 3.Konus medullaris distali lezyonları
 1.istemli kontrol yok,
 2.Kolon spastisite
 İtici peristatizm
 External Anal Sfinkterin istemli gevşemesi yapılamaz, ve artmış
tutma refleksi.
 Gaita retansiyonu
 Refleks defekasyonun başlatılabilmesi için mekanik ya da
kimyasal uyarı gerekir.
 3. Barsak relaksasyonu
 Refleks peristaltizm yokluğu
 Yavaş gaita itilmesi
 Transit zamanının artması, sıvı
absorbsiyonunun artması, kuru ve yuvarlak
şekilli gaita oluşumu
 EAS tonusu azalmış ya da kaybolmuştur
 Fekal inkontinans, konstipasyon, barsak
boşaltımının güçleşmesi
TEDAVİ
 Öneriler ve genel önlemler
 İlaç tedavisi
 Cerrahi tedavi
 Komplikasyonlar
 Fekaloma
 Travm yüzeyel mukoza erozyonu
 Hemoroidler
 Rektal prolapsus
 Rektal kanama
 Şişkinlik, abdominal distansiyon ve gaz
 Prematüre divertikülozis
 Megakolon
BASI YARALARI
 Bası yaraları ( dekübit ülserleri) hastanede yatırılarak tedavi
edilen rehabilitasyon hastalarında yatış süresinin uzamasına
neden olan, eve dönüşü geciktiren ve hastanın fonksiyon ve
yaşam biçimini etkileyen inatçı bir problemdir.
 Dekübitis terimi Latincede yatmak anlamına gelen sözcükten
türetilmiştir.
 Bası ülseri her tip uzamış, değişmeyen pozisyon sonucu
gelişebilir.
 Bunlar lokal doku ölümü ve yıkımının klinik sonucudur
 En sık baskı oluşturan yüzeylere temas eden kemik çıkıntıların
üzerinde görülür.
 Geriatrik hastalar daha yatkındırlar
 İnsidens: hastanede yatan hastalarda %7,7’si yatışın
ilk 21 günü içinde olur.
 Ortopedik ve geriatrik populasyonda % 24’ü bulur.
 Omurilik hasarı olan hastalarda %24-59 arasında
değişir.
 İnsidens kontrol edilebilir.
 Prevelans: genel olarak %25 dir.
 Omurilik hasarlı olanlarda %25-40
 Geriatrik populasyonda; %17,4 iken akut bakım
ünitelerinden gelen yaşlıda % 83,4’dür.
Korunma
 1.bası
 Süre ve şiddet gözönünde tutulmalı
 Ort kapiller giriş basıncı 32 mmHg
 Deri basıncının bunun altında tutulması
iskemiyi önler
 Basının ortadan kalkması reaktif
hiperemiye neden olur
 2.makaslama
 Sabit ya da çevre dokulara yapışmış deri
altında cilt altı dokuların hareketi sonucu oluşur
( örn, yatak çarşaflarına yapışan sakral deri)
 Kötü oturma pozisyonu
 Kötü yatak pozisyonu
 Spastisite
 Transferler sırasında hastayı kaldırıp taşımak.
 3.sürtünme
 Cilt yırtılmaları ve abrazyonlar
 4.ikincil faktörler
 Mobilite
 Beslenme
 Yaş
 Nem/inkontinans
 Diabet
 Sigara
 Artmış vücut ağırlığı
 Bozulmuş mental durum
Birincil koruma
 Uzamış pozisyonel basıncın giderilmesine
odaklanır
 2 saate bir pozisyon değişikliği
 Her çevirmede cild değerlendirilmeli
 Tekerlekli sandelyedekiler için her 15-20 dk da
bir pozisyon değişimi
 Bası gideren sistemler içeren yatak ve
minderler önerilir
Yaranın değerlendirmesi
 Alan
 Derinlik
 Yara yatağı
 Eksüda
 Çevreleyen cildin bütünlüğü
 İndürasyon
 infeksiyon
Bası yaralarının ek
komplikasyonları
 Selülit
 Septik artrit
 Sinüs infeksiyon ve apsesi
 Fistül formasyonu
 Sepsis
 Heterotopik ossifikasyon
 Kurtlanma
 Psödoanevrizma
 Yassı hücreli karsinoma gelişimi (yıllar)
 Tedavi sekelleri ( toksisite ve allerji)
İyileşme sürecinin evreleri
 İnflamatuar faz
 Proliferatif faz
 Matürasyon fazı
Tedavi

 Neden olan faktörler azaltılır ve ortadan kaldırılır

 Yara iyileşmesi için sistemik destek sağlanması
 Nütrisyonel değerledirme; albümin, prealbümin,
total protein, kolesterol, trigliserid, kreatinin, kan
üre azotu, total lenfosit sayımı, beta karoten
düzeyleri bakılması
 Temel eser element ve vitaminlerin ilavesi.
 Sistemik hastalıkların kontrolü; DM, hematopoetik
anormallikler, immünosupresyon, renal yetmezlik
gibi..
 Debridman
 İnfeksiyonun saptanması ve ortadan kaldırılması
 Eğitim
 Yara temizliği
 Cerrahi
 Yeni tedaviler
 1.büyüme faktörleri
 2.elektriksel tedavi
 3.anabolik steroidler
 4. hiperbarik oksijen tedavisi
 5.ultrasaund
 6.UV ışınları