ს წ.

ლ
ი ზი ჭ
ა
ყ
სი
ო ნია
ვიტამინები
მო ლ :
Xბ კ ებელი
წ ა ვლ ე კუა
მას ვ
ე რინ ე ო ლ ა
ტ სკ
ეკა ჯარო
- ე სა
6 4
 რა არის ვიტამინი?

0 ვიტამინი არის ორგანული ნივთიერება,

რომელიც აუცილებელია ადამიანის,
ცხოველებისა და მიკროორგანიზმების
ნივთიერებათა ცვლისა და ნორმალური
ფუნქციონირებისთვის.
0 ვიტამინები, ერთის მხრივ, ნახშირორჟანგის
შემცველი სასარგებლო ნივთიერებებია და,
მეორე მხრივ, აუცილებელი ნუტრიტი, რომელიც
ძირითადად საკვები ნივთიერებიდან
შეგიძლიათ მიიღოთ.
 ცხიმში გახსნადი და წყალში გახსნადი
ვიტამინები

0 ვიტამინები A, D, E და K ვიტამინები ცხიმში გახსნადია.

მათ უფრო მარტივად ითვისებს

ორგანიზმი, ვიდრე წყალში
გახსნადს, ორგანიზმში რჩება
რამდენიმე დღის და ზოგჯერ
თვის განმავლობაშიც კი.

ვიტამინები C და B წყალში
გახნადია. ორგანიზმში, ცხიმში
გახსნადი ვიტამინების
მსგავსად, არ ინახება.
 მთავარი ფაქტები ვიტამინის შესახებ:

0 სულ 13 ცნობილი სახის ვიტამინია.

0 ვიტამინები ან წყალში ხსნადია ან ცხიმში გახსნადი.
0 ცხიმში გახსნად ვიტამინებს სხეული უფრო მარტივად
ითვისებს.
0 ვიტამინები ყოველთვის შეიცავენ ნახშირორჟანგს,
ამიტომ მათ „ორგანულსაც“ უწოდებენ.
0 საკვები ვიტამინების მისაღებად საუკეთესო წყაროა,
თუმცა ზოგჯერ შესაძლებელია დანამატების მიღებაც.
 ვიტამინების სია
ვიტამინი A
•ქიმიური სახელები – რეტინოლი, რეტინალი და
ოთხი კაროტენოიდი, ბეტა კაროტენის ჩათვლით.
•ცხიმში ხსნადია
•ნაკლებობამ შესაძლოა გამოიწვიოს მხედველობის
გაუარესება, კერატომალაცია
•კარგი წყაროები – ბროკოლი, ტკბილი კარტოფილი,
კარაქი, გოგრა,ყველი, კვერცხი,რძე,ნესვი და სხვ .

ვიტამინი B
•ქიმიური დასახელება: თიამინი.
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შესაძლოა გამოიწვიოს
ალიმენტარული პოლინევრიტი და ვერნიკე-
კორსაკოფის სინდრომი.
•კარგი წყაროები – კვერცხი,ყავისფერი
ბრინჯი,ფორთოხალი, მზესუმზირის თესლები,
ყვავილოვანი კომბოსტო, ჭვავი, ცხოველის ღვიძლი,
ღორის ხორცი, საფუარი.
ვიტამინი C
•ქიმიური დასახელება – აზკორბიკული მჟავა
•წყალში გახსნადია
•ნაკლებობას შეუძლია გამოიწვიოს
მეგალობლასტიკური ანემდია.
•კარგი წყაროები – ხილი და ბოსტნეული.

ვიტამინი D
•ქიმიური დასახელება – ერგოკალციფეროლი,
ქოლეკალციფეროლი.
•ცხიმში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება გამოიწვიოს რაქიტი და ოსტეომალაცია,
ასუსტებს ძვლებს.
•კარგი წყაროები – კვერცხი, ცხვრის ხორცი, სოკო. მისი
გამომუშავება ხდება კანში.
ვიტამინი E
•ქიმიური დასახელება – ტოქოპეროლი, ტოქოტრიენოლი.
•ცხიმში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება ახალდაბადებულებს შორის გამოიწვიოს
ჰემოლოტიკური ანემია. ეს არის მდგომარეობა, როცა სისხლის
უჯერედები ნადგურდება და სისხლისგან ქრება.
•კარგი წყაროები – კივი, ავოკადო, კვერცხი, რძე, მიწის თხილის კარაქი,
მწვანე ბოსტნეული, ბოსტნეულის ზეთი.
•
ვიტამინი K
•ქიმიური დასახელება – ფილოქვინონი, მენაქვინონი.
•ცხიმში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება დიათეზისი გამოიწვიოს, რაც
სისხლდენას უწყობს ხელს.
•კარგი წყაროები – ავოკადო, მწვანე ბოსტნეული, კივი.

ვიტამინი B2
•ქიმიური დასახელება: რიბოფლავინი
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობა იწვევს არიბოფლავინოზს.
•კარგი წყაროებია -ბანანი, კვერცხი,მწვანე ბანანი, იოგურტი,
რძე, სატაცური, ხურმა, ბოსტნეული, წითელი მხალი, ყველი.

ვიტამინი B3
•ქიმიური დასახელება: ნიაცინი, ნიაცინამიდი
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობა იწვევს დიარეას,მენტალურ პრობლემებს, პელაგრას
•კარგი წყაროები – რძე, კვერცხი, ქათმის ხორცი, ცხვრის ხორცი,
თევზი, ავოკადო, პომიდორი, ბროკოლი, კარგი კარტოფილი,
ბროკოლი, სოკო და სხვ.

.
ვიტამინი B5
•ქიმიური დასახელება- პანთოტენორი მჟავა
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება გამოიწვიოს პარესტეზია,
•კარგი წყაროები – ხორცი, ბროკოლი, ავოკადო, თევზი და
სხვ.
ვიტამინი B6
•ქიმიური დასახელება – პირიდოქსინი, პირიდოქსამინი,
პირიდოქსალი
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება გამოიწვიოს ანემია, პერიფერიული
ნეუროპათია, ნერვული სისტემის დაზიანება და სხვ.
•კარგი წყაროები -ხორცი,ბანანი,ბოსტნეული,თხილი.

ვიტამინი B7
•ქიმიური დასახელება – ბიოტინი.
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება გამოიწვიოს დერმატიტი, ენტერიტი,
ინფლამაცია.
•კარგი წყაროები -კვერცხი, ბოსტნეული, ცხოველის ღვიძლი.
ვიტამინი B9
•ქიმიური დასახელება – ფოლიუმის მჟავა, ფოლინის მჟავა.
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობამ შეიძლება გამოიწვიოს გართულებები ორსულობის
პერიოდში. ორსული ქალებმა რეკომენდირებულია მიიღონ
ფოლიუმის მჟავა მთელი ორსულობის პერიოდში.
•კარგი წყაროები -მზესუმზირა, მწვანე ბოსტნეული, ცხოველის
ღვიძლი, პარკოსანი მცენარეები და სხვ.

ვიტამინი B12
•ქიმიური დასახელება – კიანოკობალამინი,
ჰიდროქსოკობალამინი, მეთილკობალამინი.
•წყალში გახსნადია.
•ნაკლებობა, შეიძლება გამოიწვიოს მეგალობლასტიკური
ანემია, ვითარება, როცა სისხლის უჯრედები არანორმალურად
დიდი ზომის ხდება.
•კარგი წყაროები – თევზი, ხორცი, კვერცხი, რძე, სოიოს
პროდუქტები.
•ვეგანებისთვის განსაკუთრებით რეკომენდირებულია B12
დანამატის მიღება.

.
 მადლობა
ყურადღებისთვის!