CHỦ ĐỀ 3:

HỆ THỐNG CẤP PHÔI TỰ ĐỘNG

1. Ý NGHĨA VÀ PHÂN LOẠI

2. PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH HƯỚNG PHÔI RỜI

3. CƠ CẤU CẤP PHÔI DẠNG PHỄU

4. CƠ CẤU CẤP PHÔI DẠNG RUNG ĐỘNG

5. CƠ CẤU CẤP PHÔI DẠNG Ổ TÍCH

1. Ý NGHĨA VÀ PHÂN LOẠI HỆ THỐNG CẤP PHÔI TỰ ĐỘNG

 Ý NGHĨA: Hệ thống cấp phôi tự động nằm trong các hệ thống sản xuất
mang tính tự động từng phần hay toàn phần và không thể có hệ thống sản
xuất tự động mà không có quá trình cấp phôi tự động.
 Quá trình cấp phôi tự động có những ưu điểm sau:
 Nâng cao năng suất do giảm thời gian phụ (là thời gian gá đặt phôi và tháo sản phẩm sau
khi gia công).
 Đảm bảo được năng suất gia công theo tính toán vì nó đảm bảo được chu kỳ cấp phôi
chính xác, không bị ảnh hưởng đến các yếu tố khách quan như tình trạng tâm lý và trạng
thái sức khoẻ của con người.
 Đảm bảo độ chính xác gá đặt cao vì trước khi phôi đến vị trí để cấp cho máy công tác thì nó đã
được định huớng chính xác trong không gian và đúng toạ độ theo yêu cầu, đồng thời tốc độ di
chuyển của phôi đã được điều chỉnh để phù hợp với cơ cấu gá đặt.
 Cải thiện điều kiện làm việc cho công nhân : giải phóng cho con người khỏi
trong các công việc lao động phổ thông nhàm chán (như lặp đi lặp lại một động
tác có tính đơn giản); Trong các công việc nặng nhọc; Các công việc có thể gây
nguy hiểm sức khoẻ cho người công nhân như các phôi liệu có thể có các cạnh
sắc, ví dụ các bavia, ria mép của các phôi dập, rèn, đúc …. Các công việc gây sự
mệt mỏi cho công nhân như phải tập trung chú ý để tìm, chọn, phân loại và định
hướng (nhất là các chi tiết có hình dạng gần giống nhau hoặc khó phân biệt về
hướng).
 Đảm bảo an toàn cho người sử dụng máy móc thiết bị như : Có thể loại khỏi dây
chyền sản xuất các phôi có nhiều sai số và khuyết tật để đảm bảo sự làm việc ổn
định cho thiết bị.Tránh tình trạng máy móc bị quá tải do lượng dư quá lớn hoặc
không đều, tránh được sự rung động và các tải trọng động có biên độ lớn trong
quá trình gia công do các khuyết tật trên phôi.
 PHÂN LOẠI: Trong lĩnh vực gia công cơ khí thì các phôi liệu thường được chế tạo bằng cách
đúc, rèn, dập, cán, hàn, cắt bằng khí đốt. Do vậy trước hết phải căn cứ vào dạng phôi để phân
loại các kiểu hệ thống cấp phôi tự động. Theo đó có thể phân thành 3 kiểu cấp phôi cơ bản sau
đây :
- Cấp phôi dạng cuộn.
- Cấp phôi dạng thanh hoặc tấm.
- Cấp phôi dạng rời từng chiếc.

Mỗi kiểu cấp phôi trên mang tính đặc thù riêng và bản thân trong mỗi kiểu cũng đã bao hàm rất
nhiều dạng khác nhau. Tuỳ theo công nghệ sản xuất mà người ta có thể bố trí các hệ thống cấp
phôi liên tục, gián đoạn theo chu kỳ hoặc cấp phôi theo lệnh.
 Các thành phần chủ yếu của hệ thống cấp phôi tự động.

Để đảm bảo yêu cầu của hệ thống cấp phôi tự động, có nghĩa là phải đảm bảo được việc cung cấp đủ về
số lượng phôi cho máy công tác để hệ thống hoạt động một cách liên tục có tính đến lượng dự trữ , cấp
phôi đúng thời điểm với độ chính xác về vị trí và định hướng trong không gian với độ tin cậy cao. Hệ
thống cấp phôi đầy đủ cần phải có các thành phần sau đây:
 Phễu cấp phôi hoặc ổ chứa phôi.
 Máng dẫn phôi.
 Cơ cấu định hướng phôi cơ cấu phân chia phôi.
 Cơ cấu điều chỉnh tốc độ phôi.
 Cơ cấu bắt – nắm phôi khi gá đặt và tháo chi tiết sau khi gia công xong.
Mỗi thành phần trong hệ thống phôi có một chức năng và nhiệm vụ nhất định và phải được
bố trí đồng bộ với nhau trong một thể thống nhất về mặt không gian và thời gian. Tuy vậy
cũng cần thấy rằng không nhất thiết lúc nào cũng phải có mặt đầy đủ các thành phần của
nó mà tuỳ thuộc vào từng trường hợp cụ thể mà chỉ cần một số trong chúng lại với nhau
theo đặc điểm về hình dáng, kích thước của phôi để giảm được kích thước khuôn khổ của
hệ thống, làm cho việc thiết kế và chế tạo, lắp đặt đơn giản hơn …

Sơ đồ tổng quát của hệ thống cấp phôi tự động

Hệ thống cấp phôi tự động
2. PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH HƯỚNG PHÔI RỜI
KHÁI NIỆM CHUNG

Định hướng phôi là một vấn đề hết sức quan trọng. Hình dáng, kích thước, trọng lượng của nó quyết
định khả năng tự định hướng và quyết định phương pháp định hướng của hệ thống cấp phôi.

CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH HƯỚNG PHÔI

 Định hướng bằng vấu móc.
 Định hướng bằng khe rãnh.
 Dùng lỗ định hình hoặc túi để định hướng.
 Định hướng phôi bằng ống.
 Định hướng phôi lần thứ hai
Định hướng bằng vấu móc
Định hướng bằng khe rãnh
Dùng lỗ định hình hoặc túi để định hướng
Định hướng phôi bằng ống
Định hướng phôi lần thứ hai

Có một số loại phôi không thể định hướng hai bước cùng một lúc mà phải phân chia hai bước
riêng biệt :
+ Bước một thường lợi dụng vị trí ổn định tự nhiên của chi tiết trong quá trình chuyển động để
định hướng.
+ Bước hai thường nhờ sự tác động của cơ cấu định hướng, bước hai này có thể sửa lại hướng
phôi cho đúng hoặc loại bỏ những phôi có hướng sai.
Phương pháp loại bỏ phôi sai hướng Phương pháp sửa phôi sai hướng
LOẠI BỎ PHÔI SAI HƯỚNG
SỬA PHÔI SAI HƯỚNG
3. CƠ CẤU CẤP PHÔI DẠNG PHỄU
 Phễu cấp phôi kiểu đĩa quay
 Phễu cấp phôi kiểu giá nâng và cánh gạt.
 Phễu cấp phôi kiểu đĩa có móc quay.
 Phễu cấp phôi kiểu hai ống nửa
 Phễu cấp phôi định hướng bằng rảnh.
 Phễu cấp phôi rung động
Phễu cấp phôi kiểu đĩa quay
 Phễu cấp phôi kiểu giá nâng và cánh gạt

Có nguyên tắc định hướng giống nhau. Chỉ khác cánh gạt chuyển động lắc xung quanh tâm còn giá nâng
thì chuyển động tịnh tiến.
HỆ THỐNG CẤP PHÔI CÓ GIÁ NÂNG HỆ THỐNG CẤP PHÔI CHO MÁY
TIỆN
Phễu cấp phôi kiểu đĩa có móc quay

Phôi chứa trong phễu qua cửa chắn rơi vào thùng và
được móc vào các móc quay tới vị trí rơi , theo ống dẫn
hướng đi ra ngoài.
Phễu cấp phôi kiểu ống hai nửa
 Phễu cấp phôi định hướng bằng rãnh

Trong phễu có đĩa quay, trên đĩa có các vấu

móc làm nhiệm vụ đẩy phôi ra máng cho
phôi lọt vào rãnh.
Dùng cho phôi có mũ, chiều dày phôi
l=50mm; d=10mm
Phễu cấp phôi rung động
4. PHỄU CẤP PHÔI RUNG ĐỘNG
Cơ cấp phôi kiểu rung động được sử dụng rộng rãi để vận chuyển và định hướng các loại chi tiết
khác nhau làm từ các vật khá nhau. Cơ cấu cấp phôi rung động có máng xoắn vít được dùng để
cấp phôi từng chiếc cho các máy riêng biệt hoặc các máy trên đường dây tự động
 5. CƠ CẤU CẤP PHÔI DẠNG Ổ TÍCH
Ổ tích thường được dùng để trữ và cấp phôi cho tay tóm của cơ cấu tiếp
liệu. Kết cấu ổ tích rất đa dạng. Nhưng thông thường người ta chọn cơ sở để
phân loại ổ tích là phương pháp dịch chuyển phôi ở trong ổ tích. Có 2
phương pháp dịch chuyển phôi trong ổ tích:
 Dịch chuyển dưới tác dụng của trọng lực phôi.
 Dịch chuyển cưỡng bức nhờ lò xo, lực ma sát, đĩa xích, khối nặng.

Ổ tích nhờ tác dụng của trọng lực để di chuyển phôi Các ổ tích dạng ống, dạng phễu