EDAT - BAĞLAÇ - ÜNLEM

HEDEF: Edat, bağlaç ve ünlemleri bilir.

AKIŞ: - Edat, bağlaç ve ünlemlerin anlam ve görevleri

- Örnek soru çözümleri
 EDATLAR (İLGEÇLER)
• Tek başına anlamı olmayan, cümle içinde diğer
sözcüklerle öbekleşerek anlam kazanan sözcüklere edat
denir.
• « Gibi, sanki, göre, kadar, için, üzere, -e doğru, -e
karşı, -e karşın, -e rağmen, -e değin, -e dek, -den
dolayı, -den başka, ile, yalnız, ancak, sade, sadece, tek,
bir, denli, değil…» başlıca edatlardır.
 EDATLAR (İLGEÇLER)
• Annemin yaptığı ekmekler nar gibi kızarmış.  (benzerlik)
• Babam dayıma göre çok uzun boyluydu. (karşılaştırma)
• Gece yarılarına kadar ders çalışmaktan harap
oldum. (zaman)
• Perdenin açılmasıyla büyük bir alkış koptu. (zaman)
• Arkadaşını mutlu etmek için ona sürpriz yaptı.(amaç-
sonuç)
 BAĞLAÇLAR
• Eş görevli sözcükleri, söz öbeklerini ve cümleleri
birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç denir. Belli başlı
bağlaç şunlardır:
• ve, de, ki, ile, yalnız, ancak, ama, fakat, lakin, bile,
dahi, oysa, ise, çünkü, hatta, yoksa…
• ne… ne, ya… ya, hem… hem, bir… bir, gerek… gerek,
ister… ister…
 BAĞLAÇLAR
• İstanbul ve Ankara bu anlamda öne çıkan şehirlerimiz.
• Seni aramadım çünkü dünden beri bu işleri bitirmeye
çalışıyorum. 
• Öyle insanlara kulak ver ki sana işin doğrusunu göstersin.
• Neden onlar gidebiliyor da ben gidemiyorum? 
• Ahmet de söz alıp konuşmak istiyor.
• İster bu ceketi ister yeşil paltoyu al.
 İLE - ANCAK - YALNIZ
• Görüşmemizi beşle yedi saatleri arasında yapabiliriz.
• O gün seninle köy meydanına kadar beraber
yürümüştüm.
• Bu bilgisayarı ancak yetkili kişiler açabilir.
• Bütün olanları unuturum ancak sen de bunları kimseye
anlatmayacaksın.
• Bu sorunu yalnız Mert çözebilir.
 ÜNLEMLER
• Duygu (sevinme, coşma, kızma, acıma, şaşma, korkma
vb.), seslenme bildiren sözcüklerdir.
• Hey! Biraz bakar mısın?
• Hişt! Bebek uyuyor, sessiz olun.

• Ee, yeter artık!           Aa! Bu da ne?           

• Ah, ne yaptım! Eh! Fena değil.    
• Yaşasın! Sonunda benim de arabam oldu.  
• Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!     
                
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, “ile” (-le , -la )
bağlaç olarak kullanılmıştır ? 
A)  Kapıyı kendi anahtarımla açtım .
B)  Bursa’ya otobüsle gitmişler .
C)  Konuşmalarıyla herkesi üzdü .
D)  Mektubu bu kalemle yazmasan iyi olur .
E)  Ona gazeteyle dergi götürdüm.
Aşağıdakilerden hangisinde
edat kullanılmamıştır?
A) Akşama doğru insanlar kumsalda yürüyüşe
çıkıyordu.
B) Öğretmenlerine karşı hiçbir saygısızlık yapmazdı.
C) Çocuk korktuğundan dolayı tir tir titriyordu.
D) Sabahtan beri ağzına hiçbir lokma koymamıştı.
E) Bu konuda sen bile bir şey yapamazsın, diyordu.
Aşağıdakilerden hangisinde “yalnız” sözcüğü
ötekilerden farklı görevdedir?
 A)Elindeki parayla yalnız bir ceket alabilirdi.
B)Ağlamak yalnız kuruyan kirpikleri ıslatır.
C)Bu konuyu yalnız sizinle konuşabilirim.
D)Sinemaya da gideriz, yalnız önce ödevini bitir.
E)Oyun yalnız akşamları sergilenecekmiş.