Uluslararası hukukun

tanımlanması
 Uluslararası hukukun
tanımlanması

Uluslararası hukuk monist

mi yoksa düalist mi?
 Uluslararası hukuk monist mi yoksa düalist mi?

Monist: Sosyal dayanışma ilkesi

Pacta sunt servanda ilkesi
(tabii hukuk)
(uluslararası toplum kavramı)
ör: BM Uluslararası Hukuk Komisyonunun Devletin
Haksız Filli Nedeniyle Sorumluluğuna İlişkin Taslak
Maddeleri, Madde 33(1): Sorumlu devletin bu bölümde
belirtilmiş olan yükümlülükleri başka bir devlete, birkaç
devlete veya uluslararası toplumun tamamına karşı
olabilir.
 Monizm
• Kelsen (resmi mantıki temeller)
• Lauterpacht (insan hakları)

• Uluslararası hukuk ve ulusal hukuklar aynı

norm sisteminin parçasıdır.

• Uluslararası hukuk düzeninin temel normu aynı

zamanda ulusal hukukların da temel normudur.
 Düalizm
• Uluslararası hukuk ve ulusal hukuk
ayrı ayrı var olur.
• Her biri kendi alanında üstün
hukuktur.
• Birinin diğeri üzerinde üstünlüğü
yoktur.
 Dualizm

Rıza ilkesi

(pozitif hukuk)
(uluslararası antlaşmalar)
 Dualizm
• Pozitivizm: Devletler rızalarını teamül
ve antlaşmalar yoluyla dile getirirler.

• Uluslararası hukuk ulusal hukuka

dönüştürülmelidir.
 Dualizm

• Antlaşmalar
1) İmza
2) Onay
3) Katılma
Uluslararası hukuk ile ulusal hukuk arasında
koordinasyon sorunu

Soru
Ulusal hukuk ile uluslararası
hukuk arasında
uyumsuzluğun sonucunda
ne olur?
 Problem of Coordination

Cevap
Devletin uluslararası
düzeyde sorumluluğu
 Koordinasyon sorunu
• Ulusal hukuk geçersiz olmaz. Uluslararası
yükümlülüklerle uyumsuz olan iç hukuk
kuralları kendiliğinden yürürlükten kalkmaz.
• Uluslararası mahkemeler ulusal hukuk
kurallarını geçersiz ilan edemezler. Çünkü,
uluslararası hukuki düzen ulusal yetkinin özel
alanına saygı duymak zorundadır.
• (istisna: Avrupa Birliği hukuku)
 Koordinasyon sorunu
• ELSI kararı, Uluslararası Adalet Divanı,
1989:
Bir kamu kurumunun bir eyleminin ulusal
hukuka aykırı olması aynı eylemin mutlaka
uluslararası hukuka da aykırı olduğu
sonucunu doğurmaz.
 Koordinasyon Sorunu
• Free Zones kararı, Uluslararası Daimi
Adalet Divanı, 1932:
«Şurası kesindir ki, uluslararası
yükümlülüklerinin kapsamını
sınırlamak için Fransa kendi yasalarına
dayanamaz.»
 Koordinasyon Sorunu

Viyana Antlaşmalar Hukuku

Sözleşmesi
Madde 27: Herhangi bir taraf,
antlaşmayı uygulamamak için kendi
iç hukukunun hükümlerini ileri
süremez.
Uluslararası mahkemeler
ulusal hukuklara
başvurabilir mi?
1) Bir uluslararası mahkeme şartlar
gerektiriyorsa ulusal hukuk kavramlarına
başvurabilir.
Ör: Barcelona Traction kararı, Uluslararası
Adalet Divanı, 1970,
(Limited şirket kavramına ilişkin)
2) Veya bir uluslararası mahkeme ulusal
hukuku bir veri olarak değerlendirebilir.