BLOQUE II: O PROCESO

EVOLUTIVO DE 0 A 3
ANOS
TEMA 2:
DESENVOLVEMENTO
PRENATAL, PERINATAL E
POSTNATAL
Bloque II O proceso evolutivo de 0 a 3 anos
Tema 2: Desenvolvemento prenatal, perinatal e
posnatal
 1.- Os inicios do desenvolvemento humano
 1.1. O proceso de concepción humana: dificultades e alternativas
 1.2 A influencia dos factores hereditarios e ambientais
 2.- Crecemento prenatal. Etapas e características
 2.1 Etapa xerminal
 2.2. Etapa embrionaria
 2.3. Etapa fetal
 3.- O proceso de nacemento.
 3.1. O parto. Fases
 4.- Anormalidades e complicacións.
 4.1. Enfermidades transmitidas xenéticamente
 4.1.1. Transmitidas polos autosomas

4..1.2. Transmitidas polos gonosomas

4.1.3. Consello xenético
5.- O recién nacido.
5.1. Avaliación. Test Apgar
5.2. Os reflexos
5.3. Actividades básicas: alimentación, sono e descanso, pranto.
https://www.youtube.com/watch?v=CclKHMXQxME
 Fecundación
 A célula nai e a célula
pai únense no corpo da
nai--- cigoto
 Proceso de concepción
 Unión do
espermatozoide co óvulo
 Procesos de división
celular, de asentamento
dende as trompas de
falopio o útero
 En 38/40 semanas, da
lugar a un novo ser
Dificultades e alternativas
 Dificultades: esterilidade,
 Alternativas:
dificultade para concibir  Fecundación in vitro (óvulos
entre 1 a 5 anos. extraídos fecúndanse en laboratorio e logo
introdúcese un embrión no útero materno)
 Causas:  https://www.youtube.com/watch?v=vH
 Idade beh9A4WxI
Efectos secundarios de
Inseminación artificial


anticonceptivos
 Infeccións, malformacións, (depositar de forma non natural os
espermatozoides –da parella ou non- no
 EtSs útero)
 Factores ambientais https://www.youtube.com/watch?v=jRtX-3_
 Alteracións na ovulación, poDY
obstrución nas trompas de  Problemas ----- embarazos múltiples,
Falopio, endometrosis (Tecido do partos prematuros...
endometrio fora do útero), ou na https://www.youtube.com/watch?v=iJj
formación/calidade MlIB5kkw
espermatozoides, bloqueo de
condutos seminais Donación de óvulos
 Implantación incorrecta...
 Nais sustitutas
 Clonación
 Adopción
 Factores hereditarios e
ambientais
 Nacemos con
instrucción xenéticas
concretas que delimitan
as respostas que
daremos ante
diferentes situacións
 Xenes: auténticos
protagonistas do
desenvolvemento
 ------------------ Marxe de
O ser humano é producto
das súas experiencias
no entorno
 O medio promove un
ou outro tipo de
desenvolvemento
 Influencias positivas
(estimulación, educación) e
negativas teratóxenos)
Reacción------------------
CRECEMENTO PRENATAL:
Etapa xerminal
 15 primeiros días
 Formación do cigoto
 División celular e especializacións
celulares:
 Formación da
 Mórula
 Blástula que dará lugar a:
parte externa, da lugar á placenta
 Parte interna, a ectodermo,
endodermo, mesodermo
(orixinarán órganos do embrión)
 Correcta implantación nas
paredes do útero (ou aborto
espontáneo sen sabelo a muller)
Etapa embrionaria
 Etapa embrionaria
 Da 2º a 8º semana, embrión
 Período de rápido crecemento e delicado.
Etapa crítica.
 Formación do embrión:
 Endodermo (sist.dixestivo e respiratorio)
 Mesodermo (circulatorio, excretor,reprodutor,
locomotor e parte interna da pel)
 Ectodermo: sist. Nervioso, receptores sensoriais,
parte externa da pel
Leis do crecemento:
Céfalo caudal e Próximo distal.
 Etapa embrionaria

crecemento

4º semana 5º semana 6º semana 7º semana

Corazón late,cere- Organos formados

Esbozo de extre-
4 ocos na cara bro máis grande,forma (non
midades
Vaso que late órganos internos Sexuais)
Longa cola
Etapa sensible Feto
Etapa fetal
Desenvolvemento fetal
 Inicio: 9º semana
 Crecemento rápido (peso e lonxitude)
 Desenvolvemento sexual
 4ºmes: maduración dos
sentidos,ollos en linea media,
móvese (#), bombeo rápido
de sangue; abultamento no
ventre materno
 5ºmes: patróns de actividades
definidos,aparece o vello en
cellas, cabeza, (lanugo),
desenvolvemento aparatos
excretor e dixestivo, traga,
succiona, ...
Crecemento fetal
 6º mes: ocupa boa parte do
ventre, inmadurez pero
viabilidade. Prematuridade
 7º mes: SN máis perfecto,
inmadurez ainda do SNC e
aparatos cariovascular e
respiratorio, adopta postura
para nacer
 8º mes: feto formado,
proporcionado, menos
movementos, recibe
anticorpos da nai ata que
os xenera en vida
extrauterina, debe gañar
peso
 9º mes: preparado para
nacer. Peso e altura
medias: 3kg, 50cm
 https://www.youtube.com/watch?v
=8hyicVgU3KM
O proceso do nacemento

 Sintomas da proximidade do parto:

 Endurecemento e peso na parte baixa do ventre
 Contraccións de parto
 Dores de costas
 Rotura da bolsa de augas
 Expulsión do tapón mucoso.
O PROCESO DO NACEMENTO: O
parto
https://www.youtube.com/watch?v=j4Hdzv3vZhw

fases

dilatación expulsión alumbramento

Salida do bebé e
Dilatación cuello Intervalo entre
Expulsión de
Uterino Dilatación e
sustancias
Contraccións Liberación bebé
e membranas

Inducción artificial
¡¡¡ O NOSO BEBÉ!!!
 ANOMALIAS E COMPLICACIÓNS.
Enfermidades transmitidas
xenéticamente
 POLO AUTOSOMAS:
(xens non sexuais)
 POLOS GONOSOMAS:
(asociados a células sexuais)
 Metabolopatías:
 Non transformación
correcta de sustancias da
 Síndrome de Turner (XO,
xenotipicamentte, muller, retrasos,
alimentación: desarrollo gonadal incompleto...)
 Fenilcetonuria,Galatosemia  Síndrome de Klinefelter
 Cromosomopatías: (XXY,XXXY,XXXXY, xenotipicamnte home,
retraso, desarrollo gonadal incompleto...)
 Sindrome de Down (trisomia
do par 21;anomalías físicas,
 Síndrome X fráxil (mais frecuente en
retraso,) varóns, rasgos físicos
característicos,retrasos...)
 Síndrome de Edwars
(trisomía do par 18, letal, grave  ...
retraso e malformacións)
 Síndrome de maullido de
gato, S. De Prader Willi,
de Angelman
 Consello xenético: informar
para previr
 Técnicas de diagnóstico
 Aconsellado se:
 Malformacións previas
 Parellas portadoras ou
en risco
 Consanguinidade
 Idade elevada
 Exposicións a teratóxeno
 Abortos repetidos
 Morte neonatal
prenatal:
 Non invasivas:
 Análise sanguíneo
(semanas 9-12)
 Ecografía (eficaz a partir da
semana 20)
 Invasivas:
 Amniocentese (punción abdominal
con extracción e análise de líquido
amniótico;entre as semanas 15-18)
 Biopsia corial (análise do tecido
placentario para estudio cromosómico,de
ADN e enzimas fetais; semanas 11-12)
 Riscos destas técnicas
(abortos, malformacións...)
Perigos no embarazo e parto
 Aborto
 Prematuridade (menos de 36 semanas e 2.500g.; grandes
prematuros:menos de 32 semanas e 1.500g; viabilidade con axudas pero tamén
problemas de saúde e desenvolvemento )
 Morte intrauterina
 Enfermidades que atravesan a placenta
 Factor RH
 ETSs, Sida
 Factores ambientais
 Embarazos alto risco
 Partos distócicos: infeccións, hemorraxias, cesáreas
 No bebé: traumatismos, infeccións, baixo peso,
anoxia, postmadurez, posición inadecuada..
 O RECEN NACIDO
Características do neonato:
 Incapacidade e competencia
 Preparado para afrontar o mundo
 Rasgos: cabeza “deforme”,

cor rosada, lanugo, perda inicial

de peso
 Órganos que funcionan:
 Reflexo succión----calostro----meconio
 Capacidades sensoriais
 Avaliación: o test Apgar
 Realizase o minuto e os 5 minutos de nacer; a maior puntuación,
mellor resultado e evolución.
 Reflexos
https://www.youtube.com/watch?v=6MlsjGCOS_0

 Son respostas non aprendidas a estímulos

específicos, son automáticas e involuntarias e
comúns a toda a especie
 Permanentes e transitorios (idade de aparición e
desaparición)
 Actividades básicas
actividades

alimentación Sono pranto

Duración variable
etapas fases actividade comunicación

Lactancia exclusiva,
Destete Tipos de pranto
Adulto modificado Atención axeitada

Causas múltiples
 A COMER!!!!!
https://www.youtube.com/watch?v=JXZuqodd7Fw

• Areas curiculares • Dificultades • 0-5m come

implicadas:coñece menores: papilla coa
• Satisfacción de mnto de si mesmo hábitos culler;6-11m:
COMEMOS POR…

ADULTOS, ESCOL A e ALIMENTACION

necesidad e autonomía impropios da sotén o biberón,

DIFICULTADES DA ALIMENTACION
idade,inapetenci come anaquiños

INDICADORES DO
biolóxica e persoal;

DESENVOLVEMENTO
nutricional coñecemento do a, rexeitamento de comida;12-
entorno; linguaxe de 17m:comeza a
• Costume social , • Äreas evolutivas
aprender normas alimentos,compo usar culler,
implicadas: rtamentos transporta un
e hábitos Desenvolvemnto iadecuados – vaso;18-23m:
• Necesidades físico e biolóxico postura, tempo, distingue o
emocionais (crecemento);
hixiene-, comestible do
relacionadas coa d.cognitivo
(alimentación e negativismo. que non é;pide
inxesta comida,
atención, • Dificultades
(ansiedade) agua;24-
aprendizaxe ); graves:
• Adultos que nos 25m:colle agua
d.afectivo anorexia,
obligan, enseñan emocional bulimia, do grifo;non rota
a comer e (disfrute);d. social obesidade; a culler no
median a nosa (normas sociais, • Outros prato;36m: come
alimentación educación) só, derramando.
trastornos: Pica
• Recursos: Contos , • Información dos
(inxestión de
recursos on país:en qué
line,poesías,…(Los sustancias non
• Variedade de nutritivas e non momento está
Bigotes de
alimentos, chocolates. alimentarias, ex: (moi ou pouco
• Ser modelos Alejandra Vallejo papel,terra…);Ru comedor),coñec
axeitados Nájera. Ed. miación ementos sobre
Alfaguara). (regurxitacións alimentación e
Dinámicas de aula: reiteradas e normas,actitide
“A que sabe…”; repetidas con ante a
Actividades coas afectación do comida,tipos de
mans, menús, peso); trastorno alimentos que
visitas… inxire e cantidde,
de restricción ou
evitación da uso do
inxesta con biberón,autonom
repercusión no ía para comer
 A durmir….. • Relación coa • Pesadelos
actividade física (despertares
e coa atención, orixinados por • Entre 0 e 5 m:

Indicadores
• Coa crecemento soñovsterrorícos, de quere que
medo)
Durmimos por

neural, a fixación

Escola e sono

Dificultades
alguén coñecido
das • Terrores
o colla en
aprendizaxes,a nocturnos(desertare brazos;entre 18-
memoria s bruscos con berros
23m sigue
• Relacionado co de angustia, non se
tranquiliza e orixina
normas da vida
aspectos malestar) cotiá; relativas ó
afectivos (medos, • Fobia a escuridade durmir,
pesadelos…) logo ,diferencia
• Necesidade (medo esaxerado e
• Co ilóxicoco relacionado o que é
fisiolóxica, desenvolvemento coa escuridade) aceptable e
costumes social pola • Sonambulismo: non-.
sociais, adultos aprendizaxe das camiñar ou actuar • Información dos
que preparan e costumes e durmidos, sentarse, país: horarios
hábitos propios estar cos ollos de sono, obxeto
regulan a da cultura. co que se aferra
abertos, non se
actividade • Areas recorda e adoita ó durmir, se ten
(modelos), temos curriculares desaparecer) alguna
ciclos de sono- implicadas: • Non querer alteración.
vixilia, evolución coñecemento de deitarse:por falta de • Na aula:
ao longo do sí mesmo e hábitos e hixiene do participa co
desenvolvemento autonomía sono, medos, grupo nas
persoal ,linguaxe dependencia, siestas,
, hábitos • Recursos : chamadas de comunica
(colecho) Contos atención,… desexos e
(Comenoches, • Querer durmir cos necesidades,
Ed. Alfaguara; No país:A veces fruto de respeta normas
me quiero ir a la un hábito, ou e hábitos
cama, Ed. SM..; estratexia paterna.
cancións, Normalización en
películas, determinados país
do “colecho”
vídeos…