Politika Zientziako

Oinarrizko kontzeptuak

2022/23 Ikasturtea
Irakaslea: Iago Lekue
 I: ZATIA
I.GAIA
ZER DA POLITIKA
 Datuei erreparartuz

• Gazteen argazkiak 2021

https://www.gazteaukera.euskadi.eus/contenidos/inform
acion/gazteen_argazkiak_bilduma/eu_5561/adjuntos/Tx
ostena_Gazteen_Argazkiak_24_eus.pdf

3
 Politikarekiko Interesa

2019

4
2021

5
 Politikarekiko Interesa

2019

6
 Politikarekiko Interesa

2021

https://agendapublica.elpais.com/noticia/14031/reinterpretacion-brecha-nero-inter-pol
itica

7
 Politika definitzen

Binaka jarrita saia zaitezte Politika zer den

definitzen

16
 POLITIKA

• Komunitatea • Ordena
• Boterea • Eragileak
• Erakundeak eta • Ezberdintasuna
arauak • Interesak
• Legitimazioa • Gatazkak
• Erabakiak • Errekurtsoak
• Betebeharra • Kontrola
 Zer da Politika

• Aristotelesek zoon politikón gisara ezaugarritu zuen

gizakia.
• Pentsamendu grekoan, baina, "politiko" izate horrek
sozialtasuna hartzen zuen barnean.
• Zehazkiago esateko, "giza abere politikoa" ez da "giza
abere sozialaz" bereizten ikusmolde horretan, mundu
grekoan gizarte-elkartea eta elkarte politikoa gauza
bat besterik ez zirelako.
• Bizitza politikoak, polisaren barruan, bizitza
kolektiboa adierazten zuen, elkarbizitza; edo areago,
komunitate-bizitza (Sartori, 1992).

18
 Politikaren definizio klasikoen artean LAU KORRONTE NAGUSI

• Politika eta kontrola: pertsonen eta baliabideen

gaineko kontrola. Besteen gaineko nagusitasun
edo botere formekin zerikusia duten fenomenoa
(Maquiavelo, Lasswell, Dahl) espontaneoki hartuko ez
liratekeen jokaerak inposatuz.
• Politika eta erakundeak: Erakunde publikoko
sisteman bidez garatutako jarduera litzateke
politika, Funtsean erakunde hori estatua izango
litzateke horregaitik estatuak, Weberrek esan zuen
legez, indarkeriaren monopolioa gordetzen du
beretzat (Weber, 1979).

19
 Politikaren definizio klasikoen artean LAU KORRONTE
NAGUSI

• Politika eta baloreak. Giza elkartearen balio

komunen onespenean oinarritzen da. Korronte honen
arabera interes orokorra zaintzeko arauen eta
balioen inguruko adostasuna behar da, elementu
horiek bermatzen baitute gutxieneko egonkortasuna
eta elkarte-bizitza baketsua (Aritoteles, Locke,
Parson, Easton).
• Politika eta defentsa. Kanpotik datorren mehatxu
baten komunitatearen defentsa derrigorrezkoa da
eta horretarako antolakuntza militarra landu behar da
( Spencer, Gumplowicz). Laguna-etsaia, Gu-haiek
(Schmitt) Politika lagunen eta etsaien arteko
harremanaren alorra da (Demokrazia agonistikoa)
20
 Politizazio etapak

• Balore edo baliabideen banaketarekin desadostasuna

• Desberdintasun horren eragina jasaten duen
kolektiboa bere egoeraz jabetzen da
• Mobilizazioak hasten dira
• Gatazka agertoki publikora pasatzen da

21
 Ariketa

• Uber edo Globo bezalako enpresak onartu behar dira?

• Alokairuzko amak debekatu behar dira?
• Erretzaileak bihotz transplante bat egiteko eskubidea
dute?
• Enpresari batek langile bat kanporatu dezake inolako
baldintzarik bete gabe?
• Unibertsitatea doakoa izan behar da?
• Zergatik nekazariek diru laguntza publikoak jasotzen
dituzte eta beste eragile ekonomiko batzuk ez?
• Genero parekotasuna legez ezarri behar da alderdi
politikoen hauteskunde hautagaitzetan?
• Genetikoki aldatutako elikagaien ekoizpena eta salmenta
kontrolatu behar da?
• Diesel autoen salmenta galarazi behar da?
22
 Ariketa

• Analisi politologiko bat egiteko:

• 1. Ze faktore egiten dute gaia polemikoa edo
eztabaidagarria?
• 2. Eztabaida horretan nortzuk dira talde edo eragile
sozial protagonistak (zergatik daude alde edo
kontra)? Nolakoak dira botere-harremanak?
• 3. Ze argumentu eta baliabide erabiltzen dituzte haien
posizioak defenditzeko?
• 4. Nola eragin nahi dute egoera horretan? Zer aldatu
(nahi) dute aurreko errealitatearekin konparatuz?

23