BAHAGIAN –

BAHAGIAN
FUNGSIAN UTAMA
DALAM
ORGANISASI
PERNIAGAAN
TINGKATAN 4 BAB 4
BY CIKGU ATIQAH
 Standard Pembelajaran
Selepas mempelajari bab ini, murid boleh:
1. Menjelaskan bahagian-bahagian fungsian dalam organisasi
perniagaan
2. Menjelaskan tujuan setiap bahagian fungsian
3. Menjelaskan pembangunan produk dan pasaran baharu
4. Menjelaskan penggunaan teknologi maklumat untuk
mengintegrasikan bahagian-bahagian fungsian
5. Menerangkan hubungan dan interaksi bahagian fungsian yang
lain
6. Menjelaskan interaksi dan perkaitan antara bahagian fungsian
dan perkaitan antara satu sama lain dalam dua perniagaan
yang berlainan
4.1 Bahagian – bahagian Fungsian Utama dalam
Organisasi Perniagaan

Maksud bahagian fungsian :

Sebahagian atau rantaian dalam sesebuah

organisasi yang mempunyai tanggungjawab dan
fungsi secara khusus atau spesifik
 Bahagian
fungsian Pentadbiran Sumber manusia Kewangan
perniagaan

ICT R&D Pembelian Pengeluaran

Khidmat
Pemasaran Jualan Pengagihan
Pelanggan
 4.1.1 Struktur Organisasi
● Maksud: Susunan dan hubungan antara setiap bahagian fungsian yang
terdapat dalam sesebuah organisasi perniagaan untuk
mencapai visi, misi dan objektif (VMO) perniagaan yang telah
ditetapkan.
● Carta organisasi : Struktur organisasi yang dipamerkan dalam
bentuk hierarki
● Aspek penting carta organisasi:
○ Pembahagian kerja
○ Hubungan antara ketua dengan pekerja
○ Jenis tugas
○ Hierarki pengurusan
4.2 Tujuan Setiap Bahagian Fungsian
 4.2.1 Bahagian Fungsian Pentadbiran
Maksud: Pelaksanaan sesuatu tugas yang telah ditetapkan ke arah
mencapai sesuatu visi, misi dan objektif dalam perniagaan

Tujuan : Untuk menjalankan proses sokongan supaya semua

aktiviti dalam perniagaan berjalan dengan lancer

Peranan:
○ Menjalankan urusan dalam organisasi seperti mengurus,
menyimpan dan menerima rekod
○ Menyediakan dokumen syarikat
○ Menguruskan program seperti mesyuarat
 4.2.2 Bahagian Fungsian Pengurusan Sumber
Manusia
Melibatkan aktiviti perancangan sumber manusia, pengrekrutan dan
pemilihan, penilaian prestasi dan kebajikan pekerja dalam organisasi
Tujuan:
○ Mempunyai staf yang berpenglaman
○ Memastikan organisasi mempunyai keperluan sumber manusia
yang mencukupi mengikut bidang kepakaran yang diperlukan
○ Membangunkan sumber manusia bagi memastikan organisasi
kekal berdaya saing dan kemahiran pekerja dapat ditingkatkan
○ Memastikan tenaga kerja kekal dalam organisasi melalui
sistem pembayaran upah yang sistematik, kompetitif dan
menarik
Peranan Pengurusan Sumber Manusia
 4.2.3 Bahagian Fungsian Kewangan
Merujuk pada aktiviti untuk merancang, menyusun, mengarah
dan mengawal segala aspek pembiayaan dan perbelanjaan dalam
perniagaan

Contoh jawatan dalam fungsian kewangan

● Akauntan
● Pegawai kewangan
● Pegawai kredit
● Staf kewangan
 Tujuan Bahagian Fungsian Kewangan

● Memastikan sumber kewangan yang terhad

diagihkan dan dibelanjakan dalam aktiviti perniagaan
● Memastikan hasil kewangan yang diperoleh bukan
hanya dapat menampung segala perbelanjaan malah
dapat memperoleh keuntungan
● Memastikan sumber kewangan syarikat sentiasa
berada dalam keadaan yang mencukupi agar operasi
perniagaan tidak tergendala
Peranan Bahagian Fungsian Kewangan
 4.2.4 Bahagian Fungsian Teknologi Maklumat
dan Komunikasi (ICT)
Merangkumi teknologi pengkomputeran dan
telekomunikasi yang digunakan dalam pelbagai
bidang seperti perindustrian, pertanian dan komestik

Merangkumi penggunaan teknologi komputer seperti

perisian untuk mengubah, memindahkan,
memproses, menyimpan dan melindungi semua
maklumat yang diperlukan dalam sesebuah
organisasi secara selamat, mudah, cepat dan tepat
Tujuan Bahagian Fungsian Teknologi Maklumat
dan Komunikasi (ICT)

● Operasi organisasi lelbih efektif dan efisien

● Memudahkan komunikasi dalaman
(intranet) dan luaran (internet)
● Menyimpan maklumat dan data perniagaan
● Mempercepat urus niaga
Peranan Bahagian Fungsian Teknologi
Maklumat dan Komunikasi (ICT)
 4.2.5 Bahagian Fungsian Penyelidikan dan
Pembangunan (R&D)
● Melibatkan pembangunan produk baharu dan
penambahbaikan produk sedia ada

Tujuan :
● Untuk meningkatkan tahap pengeluaran dan
pemasaran produk
● Dapat menghasilkan produk yang berkualiti
dengan kos efektif
 Bahagian Fungsian Penyelidikan dan
Pembangunan (R&D)

Peranan :
● Untuk merancang aktiviti pembangunan produk
baharu
● Penambahbaikan produk sedia ada
● Untuk merancang bagi menghasilkan produk
yang dapat memenuhi keperluan dan kehendak
pengguna
 4.2.6 Bahagian Fungsian Pembelian
Merupakan aktiviti yang dilakukan oleh dua pihak, iaitu penjual
dan pembeli bagi tujuan menukarkan barang dan perkhidmatan
dengan menggunakan alat transaksi yang sah

Tujuan: Mengawal pembelian kuantiti bahan mentah

Peranan:
● Menentukan kuantiti dan spesifikasi barang yang dibeli adalah
tepat.
● Menentukan pemilihan pembekal yang bersesuaian dan cekap
● Memastikan barang diterima tepat pada masa dan lokasi yang
ditetapkan
Tatacara Pembelian
 4.2.7 Bahagian Fungsian Pengeluaran
Pengeluaran : Proses menghasilkan barang melalui proses
transformasi yang menukarkan input kepada output bagi
memenuhi keperluan kehendak pengguna

Tujuan : Mengurangkan kos dan memaksimumkan keuntungan

Peranan :
● Menghasilkan barang dan perkhidmatan
● Memenuhi keperluan dan kehendak
● Menukarkan input kepada output
Proses Pengeluaran
 Proses Pengeluaran (Samb…)
1. Kawalan Awalan
○ Dilakukan untuk memastikan semua bahan input
berada dalam keadaan baik dan berkualiti sebelum
proses trasnformasi dimulakan.
○ Contoh:
○ Mesin dalam keadaan baik
○ Bahan mentah berkualiti
2. Kawalan Semasa
3. Kawalan Selepas
 Proses Pengeluaran (Samb…)
2. Kawalan Semasa
○ Kawalan pengeluaran, kawalan utiliti mesin dan kawalan
staf
a) Kawalan Pengeluaran : Memastikan proses pengeluaran berjalan
lancar. Membantu mengatasi masalah yang timbul dalam
pengeluaran.
b) Kawalan Utiliti Mesin : Memastikan peralatan dan mesin dalam
keadaan baik, mengawal penggunaan mesin, membaiki mesin
dan menyelia mesin secara konsisten
c) Kawalan Staf : Memastikan semua staf bekerja secara efektif,
efisien dan focus kepada sasaran pengeluaran. Memastikan
pekerja mencukupi
 Proses Pengeluaran (Samb…)

3. Kawalan Selepas

○ Pemeriksaan kualiti terakhir bagi memastikan

produk dihasilkan berada pada standard yang
betul
○ Membuat pemeriksaan produk sama ada secara
manual atau automatik
○ Membuat pemeriksaan kualiti
 4.2.8 Bahagian Fungsian Pemasaran
Suatu aktiviti mencipta nilai barang, penentuan harga, promosi
dan pengedaran produk bagi menggalakkan berlaku pertukaran
yang dapat memenuhi keperluan pengguna dan mencapai objektif
organisasi

Tujuan :
● melakukan pertukaran antara dua pihak iaitu pembeli dan
penjual
● Memastikan barang dan perkhidmatan yang dikeluarkan
sampai kepada pengguna dengan cepat
● Mencipta permintaan barang dan perkhidmatan
● Membentuk strategi pasaran
 Strategi Pasaran
a) Sasaran Pasaran
○ Kumpulan pengguna sedia ada atau bakal pengguna yang
berpotensi untuk membeli produk yang dikeluarkan oleh
organisasi perniagaan

b) Campuran Pemasaran
○ Rangkuman beberapa strategi utama yang direka bentuk dan
diuruskan oleh pemasar bagi tujuan menghasilkan proses
pertukaran nilai yang dapat memaksimumkan kepuasan
pengguna

○ 4P : Produk, Price (harga), Promosi, Pengedaran

Peranan Bahagian Fungsian Pemasaran
 4.2.9 Bahagian Fungsian Pengagihan
Pengagihan : Barang atau perkhidmatan yang diagihkan oleh
perniagaan dapat diterima oleh pengguna mengikut tempat dan masa
yang tepat serta berada dalam keadaan baik
Tujuan : Memastikan setiap barang yang dikeluarkan dapat diterima
oleh pengguna mengikut tempat dan masa yang betul
Peranan :
● Memastikan barang disimpan dengan baik dan dilabel sebelum
dihantar pada waktu yang tepat
● Aktiviti pengumpulan, pengangkutan dan pengedaran barang
● Melengkapkan dokumen penghantaran, menyediakan jadual
pergerakan kenderaan dan menyelesaikan masalah proses
pengagihan
 4.2.10 Bahagian Fungsian Jualan
Jualan : Suatu transaksi yang memberikan nilai tambah dalam
memenuhi keperluan pelanggan dan memberi manfaat bersama
kepada penjual dan pembeli

Tujuan : Memastikan jumlah sasaran jualan yang telah ditetapkan

dalam objektif perniagaan tersebut tercapai

Peranan :
● Menjawab pertanyaan pelanggan berkaitan barang yang dijual
● Membuat jualan secara bersemuka atau secara dalam talian
● Menyediakan sebut harga atau jangkaan harga barang yang
dikehendaki pengguna
● Melakukan rundingan dengan pengguna
● Memberi nasihat teknikal kepada pengguna
 4.2.11 Bahagian Fungsian Khidmat Pelanggan

Khidmat pelanggan : keupayaan organisasi

perniagaan dalam menyampaikan produk untuk
memenuhi keperluan dan kehendak pelanggan
melebihi daripada tahap yang mereka harapkan
dan perkhidmatan diberi secara berterusan

Contoh : beli barang, barang rosak dan masih dalam ‘warranty’,

kita akan hubungi khidmat pelanggan (customer service)
 4.2.11 Bahagian Fungsian Khidmat Pelanggan

Tujuan : memastikan pelanggan mendapat

perkhidmatan yang baik

Peranan :
1. Menjawab pertanyaan pelanggan berkenaan
barang dan perkhidmatan
2. Menyediakan pakar bagi memberi maklumat
mengikut kehendak pelanggan
 4.3 Pembangunan
Produk dan Pasaran
Baharu
Pembangunan Produk : suatu aktiviti dan strategi pertumbuhan
kepada perniagaan yang sedang dijalankan bertujuan untuk
memperkenalkan produk baharu kepada pasaran sedia ada
4.3.1 Langkah-Langkah pembangunan produk baharu

Pembangunan Ujian
Penjanaan Idea
produk Pemasaran

Penyaringan Analisis
Komersialisasi
Idea perniagaan

Pembangunan
Pembangunan WAJI
produk dan B i ku
strategi uruta t
pengujian
pemasaran n!
konsep
Penjanaan Idea
-Proses bagi memenuhi keperluan pasaran
-Untuk mencari idea berkaitan produk baru
-Berdasarkan dua jenis sumber iaitu:
- Sumber dalaman : penyelidikan dan pembangunan
syarikast sendiri, pengurusan dan kakitangan
- Sumber luaran : sumber-sumber di luar syarikat seperti
pelanggan, pesaing, pengedar, pembekal dan lain-lain

Penyaringan Idea
-Proses mengkaji idea-idea produk baharu untuk memilih yang
terbaik dan menggugurkan yang kurang berpotensi
Pembangunan Produk dan Pengujian Konsep
-Idea produk yang berpotensi untuk ditawarkan oleh syarikat
-Pengujian produk melibatkan proses menguji konsep baharu
produk dengan kumpulan pengguna sasaran
-Untuk mengetahui sama ada konsep tersebut Berjaya menarik
perhatian pelanggan atau tidak

Pembangunan Strategi Pemasaran

-Menerangkan sasaran pasaran, posisi produk yang dirancang,
jualan, syer pasaran dan matlamat keuntungan
-Melibatkan 4P iaitu strategi harga, produk, pengagihan dan
promosi
Analisis Perniagaan
-Kajian semula jualan, kos dan unjuran keuntungan
-Untuk mengetahui sama ada dapat memenuhi objektif
syarikat atau tidak

Pembangunan Produk
-Proses mereka bentuk produk daripada idea atau proses
pembuatan produk prototaip
Ujian Pemasaran
-Ujian ke atas produk prototaip
-Untuk mengenal pasti penerimaan pengguna terhadap produk
yang dibangunkan

Komersialisasi
-Proses pembuatan sesuatu keputusan berkaitan dimana
produk dipasarkan, bila akan dilancarkan, kepada siapa
(sasaran pelanggan) dan bagaimana promosi dilakukan
 4.3.2 Pasaran Baharu
Kepentingan pasaran baharu :
1. untuk menguasai pasaran yang lebih besar
2. mengembangkan pasaran sedia ada
3. Mengelakkan pasaran menjadi tepu

Pasaran baharu boleh diteroka melalui pasaran domestik atau

pasaran antarabangsa
 4.4 Penggunaan Teknologi Maklumat
Teknologi maklumat dan komunikasi (TMK) merupakan salah satu
proses pengaliran, penyebaran, pemprosesan dan penyimpanan
maklumat menggunakan perantaraan teknologi.
 Tujuan Penggunaan Teknologi Maklumat
● Membantu memudahkan sistem operasi
● Memperoleh maklumat dengan mudah dan cepat
● Memperluas skop perniagaan
● Memudahkan aktiviti kewangan dan perakaunan
● Menjadikan operasi perniagaan lebih efektif dan efisien
● Meluaskan pasaran perniagaan
● Mewujudkan hubungan dan jaringan yang lebih luas
● Mempercepatkan sistem pengeluaran dan pengedaran
Aplikasi Teknologi Maklumat dalam perniagaan

● E-pemasaran : Fb Ads, IG Ads, Youtube Ads

● E-dagang : Shopee, Lazada
● E-government : LHDN, MYEG
● E-banking : Maybank2u, Cimbclicks
● Penggunaan Laman Sosial : Facebook, Twitter,
Instagram
● Penggunaan e-mel : Gmail
4.5 Hubungan dan Interaksi Antara Bahagian
Fungsian Lain
4.5.1 Tujuan dan kepentingan Interaksi dengan Organisasi Luar

Tujuan : mewujudkan komunikasi antara perniagaan dengan

organisasi luar seperti pembekal, pelabur, agensi kerajaan dan
pelanggan

Kepentingan:
● Mewujudkan jaringan perniagaan
● Mengukuhkan hubungan baik sedia ada
● Menjalin Kerjasama strategik
● Menambahkan sumber perniagaan
Hubungan dan Interaksi dengan Organisasi Luar

●Interaksi dengan pembekal

○Membuat tempahan pembelian dengan pembekal
○Memudahkan proses urusniaga
○Mendapat harga yang murah
○Penghantaran yang cepat dan berkualiti

●Interaksi dengan pelanggan

○Berlaku apabila perniagaan menjalankan urus niaga dengan
menjual barang/perkhidmatan kepada pelanggan
Hubungan dan Interaksi dengan Organisasi Luar

●Interaksi dengan bank

○Berlaku apabila perniagaan ingin mendapatkan bantuan
pembiayaan kewangan daripada pihak bank
○Pihak bank akan meneliti kemampuan perniagaan untuk
berdaya saing dalam pasaran dan membayar balik pinjaman

●Interaksi dengan agensi kerajaan

○Berlaku apabila perniagaan ingin mendapatkan sesuatu
kelulusan daripada pihak kerajaan
○Contoh, mendapat lesen perniagaan, membayar cukai,
mendapatkan tender dan sebagainya
 4.5.2 Aliran Maklumat

En. Azuan Cik Aida

4.5.3 Aliran Barang dan Perkhidmatan
4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam
Dua Perniagaan Berlainan
4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam
Dua Perniagaan Berlainan
4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam
Dua Perniagaan Berlainan
4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam
Dua Perniagaan Berlainan
4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam
Dua Perniagaan Berlainan
 LATIHAN
PENGUKUHAN
BAB 4 (4.5 & 4.6)
KELAS GMEET 23.08.2021
KERTAS 1 - OBJEKTIF
A
A
D
A
D
C
B
C
D
KERTAS 2 - ESEI
Soalan 1
Soalan 2
Soalan 3