FOLIO

PENDIDIKAN
SENI VISUAL
BAB 2- BAB 14

Nama: OO SIN YI
Tingkatan: 1 DELIMA
Sekolah: SMK RAJA JUMAAT
Guru: En Haizam
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 2
GARISAN
GARISAN
DEFINISI GARISAN: Darisan adalah kesan titik
yang bergerak dihasilkan dengan menggunakan
sesuatu alat atau media yang bermula daripada
satu titik permulaan merentasi sesuatu kawasan.
JENIS GARISAN
Garisan mempunyai pelbagai jenis sifat dan
identiti yang tersendiri serta memberi pengertian
yang berbeza.
GARISAN GARISAN
NIPIS TEBAL

GARISAN GARISAN
MELENGKUNG BERSUDUT

GARISAN

GARISAN GARISAN
BERALUN BERPANCAR

GARISAN GARISAN
BERLINGKAR PUTUS
PUTUS
JENIS GARISAN

GARISAN GARISAN
NIPIS TEBAL

GARISAN GARISAN
BERLIGKAR BERPANCAR

GARISAN GARISAN
PUTUS-PUTUS BERSUDUT

GARISAN
BERALUN
GARISAN PADA ALAM SEMULA JADI

GARISAN PUTUS- GARISAN BERALUN

PUTUS
GARISAN PADA OBJEK BUATAN
MANUSIA

GARISAN BERSUDUT GARISAN NIPIS

GARISAN PADAKARYA SENI VISUAL

GARISAN
BERSUDUT
FUNGSI GARISAN
•GARISAN MENGHASILKAN RUPA
•GARISAN MENGHASILKAN JALINAN
•GARISAN MEWUJUDKAN RUANG
•GARISAN MENGHASILKAN BENTUK
•GARISAN MENGHASILKAN TON
•STRUKTUR GARISAN MEWUJUDKAN
BENTUK

TEKNIK PENGHASILAN GARISAN

•TEKNIK CAPAN
•TEKNIK CANTING
•TEKNIK TITIK
•TEKNIK KOLEJ
•TEKNIK JAHITAN
•TEKNIK ANYAMAN
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 3
RUPA
DEFINISI RUPA:
•Rupa ialah hasil daripada pertemuan hujung
garisan dengan permulaannya.
•Rupa boleh dihasilkan daripada garisan, warna
dan jalinan
JENIS-JENIS RUPA
Terdapat 2 jenis rupa iaitu:
•Rupa geometri –bersudut seperti segi tiga, segi
empat, piramid, bulat dan sebagainya.
•Rupa organik –rupa bebas yang tidak bersudut
seperti rupa  daun, buah, batu dan sebagainya.

Rupa geometri Rupa organik

Rupa boleh diolah dalam bentuk:
•Rupa positif – rupa objek yang terletak di
sesuatu kawasan.
•Rupa negatif – ruang di sekeliling rupa
sesuatu objek.

Rupa positif Rupa negatif

FUNGSI RUPA
•Rupa boleh menghasilkan
corak,lambang,logo dan tipografi.
•Olahan rupa yang berulang ulan boleh
menghasilkan corak secara tindanan,
penambahan dan pengurangan.
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 4
BENTUK
DEFINISI BENTUK:
• Bentuk mempunyai struktur jisim dan isi padu.
Ia mempunyai lebih daripada satu permukaan
dan bersifat tiga dimensi (3D)
• Bentuk merupakan satu unsur yang amat
penting dalam penghasilan karya seni yang
bersifat realistik.
•Penggunaan unsur-unsur seni yang lain dapat
digunakan bagi menghasilkan bentuk seperti
garisan, jalinan, rupa, ruang dan warna.
• Garis luar sesuatu objek yang akan berubah
mengikut arah pandangan mata. 
JENIS BENTUK:
A. Bentuk Konkrit
• Bentuk sebenar yang bersifat 3 dimensi dan
dapat dirasa, disentuh dan dilihat daripada
pelbagai sudut.
• mempunyai ciri-ciri nyata dan maujud
(benar-benar wujud di hadapan mata)
• Contoh benda berbentuk konkrit ialah seperti
batu, kayu, meja, kereta dan sebagainya.
B. Bentuk Ilusi
• bentuk ilusi ialah bentuk yang dihasilkan
melalui kemahiran penggunaan unsur-unsur seni
seperti warna, garisan dan lain-lain
• Bentuk objek yang dilihat dan dihasilkan
melalui lukisan, catan, fotografi, cetakan atau
pada permukaan rata (bersifat dua dimensi)
•Bentuknya tidak dapat disentuh tetapi hanya
dapat dinikmati melalui deria penglihatan.
•Bagi menghasilkan karya 2 dimensi yang dapat
mencipta bentuk, penggunaan kesan cahaya dan
bayang merupakan faktor terpenting.

BENTUK BENTUK ILUSI

KONKRIT
FUNGSI BENTUK
•MEMBOLEH ARCA DILIHAT DARI
PELBAGAI ARAH DAN MEMBERI
PENGALAMAN ESTETIK
•MEMBERI KESAN REALISTIK PADA KARYA
•MEWUJUDKAN STRUKTUR
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 5
JALINAN
DEFINISI JALINAN:
JALINAN IALAH SIFAT PERMUKAAN
SESUATU OBJEK YANG BOLEH
DIKESANKAN MELALUI DERIA
PENGLIHATAN STAU SENTUHAN
JENIS JALINAN :
1.JALINAN SENTUH
• BOLEH DILIHAT DAN DIRASA SECARA
SENTUHAN
2.JALINAN TAPAK
• HANYA BOLEH DILIHAT DAN TIDAK
DAPAT DISANTUH.
JALINAN PADA ALAM SEMULA JADI:

JALINAN PADA OBJEK BUATAN MANUSIA:

JALINAN PADA KARYA SENI VISUAL:

FUNGSI JALINAN:
•UNTUK KESELAMATAN
•UNTUK MENGHASILKAN CORAK YANG
MENARIK
•UNTUK MEMBERI NILAI ESTETIK
TEKNIK PENGHASILAN JALINAN:
• TEKNIK CAPAN
•TEKNIK TIUPAN
•TEKNIK KOLAJ
•TEKNIK PUALAMAN
•TEKNIK IKAT DAN CELUP
•TEKNIK UKIRAN
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 6
RUANG
DEFINISI RUANG:
 jarak dua objek yang menjadikan kawasan di
antara objek itu satu keluasan dan kelebaran saiz.
Konsep ruang memainkan peranan yang amat
penting dalam seni grafik, reka bentuk hiasan
dalaman dan reka bentuk seni bina.
JENIS RUANG:
Terdapat dua jenis ruang iaitu ruang terbuka
(ruang konkrit) dan ruang ilusi (ruang tampak).
Ruang Terbuka (Ruang Konkrit) 
1. RUANG TERBUKA:  Ruang terbuka – ruang
bagi kawasan lapang seperti padang, taman
bunga, pantai dan lain-lain. Ruang tertutup –
ruang bagi kawasan yang sempit seperti di
dalam bilik atau di dalam sesebuah
bangunan. 
2. RTUANG ILUSI:  wujud dalam karya seni
seperti lukisan, catan, cetakan, seni fotografi
dan sebagainya dan dibahagi kepada dua:
  Ruang dalam – ruang yang memperlihatkan
kesan perspektif hasil daripada penggunaan
elemen asas seni reka seperti dalam catan
landskap. 
 Ruang cetek – ruang dalam kawasan terbatas
seperti dalam sesebuah bilik.
Ruang rata – karya seni visual yang
memperlihatkan olahan pada satah atau
permukaan yang sama

Ruang terbuka Ruang tertutup

Ruang dalam Ruang rata

Ruang cetek
FUNGSI RUANG:
•Mempengaruhi warna dan saiz berdasarkan jarak
•Menampakkan jarak antara satu objek dengan
objek lain
•Membolehkan karya seni dilihat daripada
pelbagai sudut.
PERHAITAN RUANG DAN PERSPEKTIF:
•Perspektif ialah kesan ilusi objek dalam
kedudukan arah mata dengan kaki langit.
•Semua garisan perspektif akan bertemu pada satu
pusat, iaitu titik lenyap.

SATU TITIK
LENYAP

DUATITIK
LENYAP
TEKNIK [PENGHASILAN RUANG:
•PERUBAHAN SIAZ
•IMEJ TERANG DAN KABUR
•TINDANAN
•PERBEZAAN WARNA
•BAYANG-BAYANG
•REKA LETAK GRAFIK
•GARISAN PERSPEKTIF
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 7
WARNA
DEFINISI WARNA:
Warna ialah tindak balas cahaya ke atas sesuatu
permukaan.tanpa cahaya, warna tidak akan
wujud. Warna dapat dikesankan melalui deria
penglihatan kita.
JENIS WARNA:
Warna terbahagi kepada tiga iaitu warna primer,
warna sekunder dan warna tertier.
WARNA PRIMER:
1. Merah
2. Biru
3. Kuning
WARNA SEKUNDER:
4. Jingga
5. Ungu
6. Hijau
WARNA TERTIER:
7. Kuning kehijauan
8. Kuning kejinggaan
9. Merah keungguan
10. Merah kejinggaan
11. Biru kehijauan
12. Biru kejinggaan
13. Biru keungguan
JENIS WARNA:
•WARNA HARMONI
•WARNA PENGGENAP
•PERSPEKTIF WARNA
•WARNA PRIMER
•WARNA NEUTRAL
•WARNA PANAS
•WARNA SEJUK
•WARNA BERTINDAK
FUNGSI WARNA
UNTUK BERKOMUNIKASI SECARA
LANGSUNG DAN TIDAK LANGSUNG
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 8
HARMONI
DEFINISI HARMONI:
Harmoni ialah tindak balas tampak di dalam alam
dan karya seni yang menyepadukan unsur-unsur
seni seperti garisan, warna, rupa, bentuk, jalinan
dan ruang. Susunan atau ulangan unsur-unsur seni
mengikut cara yang tertentu. Harmoni tidak wujud
jika ada ciri-ciri yang bercanggah. Harmoni
mewujudkan keselesaan, kesesuaian,
keseragaman, ketenangan dan kesatuan.
CIRI-CIRI HARMONI

1. ALAM SEMULA JADI

2.OBJEK BUATAN
MANUSIA

3.KARYA SENI VISUAL

FUNGSI HARMONI:
•MEWUJUDKAN NILAI ESTETIK
•MEWUJUDKAN KESEIMBANGAN
MENERUSI GABUNGAN MOTIL, WARNA
DAN SUSUNAN GUBAHAN.
•WUJUD DALAM KARYA CETAKAN
BENAM MENERUSI GABUNGAN HAL
BENDA YANG BERKAITAN
TEKNIK PENGHASILAN HARMONI
•Susunan unsur rupa dan benyuk yang menghala
pada satu arah.
•Pengulangan motif yang sama
•Penggunaan warna dalam karya seni visual
•Susunan unsur rupa dalam keadaan seimbang
•Susunan huruf-huruf dalam reka bentuk poster.
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 9
KONTRA
DEFINISI KONTRA:
 Kontra wujud jika ada unsur-unsur seni yang
bertentangan atau bercanggah dalam sesuatu
gubahan. Fungsi kontra ialah untuk menarik
perhatian, memberi fokus, mengelakkan
kebosanan dan kesan pergerakan. Kontra dapat
dihasilkan melalui penggunaan unsur seni,
teknik dan bahan yang berlainan.
CIRI-CIRI KONTRA:

ALAM SEMULA JADI

KONTRA GARISAN

OBJEK BUATAN
MANUSIAKONTRA
SAIZ

KARYA SENI VISUAL

KONTRA JALINAN
FUNGSI KONTRA:
•Menimbulkan kesan penegasan dalam gubahan
karya
•Mewujudkan perbezaan dan menarikkan perhatian
•Menarik perhatian agar mesej dapat disampaikan
dengan lebih berkesan.
TEKNIK PENGHASILAN KONTRA
•Perbezaan saiz
•Perbezaan jalinan
•Perbezaan sifat garisan
•Perbezaan rupa
•Perbezaan bentuk
•Perbezaan arah
•Perbezaan warna
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 10
PENEGASAN
DEFINISI PENEGASAN:
Penegasan wujud apabila terdapat sesuatu
unsur yang menonjol, kontra atau ganjil dalam
sesuatu gubahan. Fungsi penegasan ialah untuk
menarik perhatian, memberi fokus, dan
mengelakkan kebosanan. Penegasan dapat
dihasilkan melalui penggunaan unsur seni yang
kontra atau asingkan objek yang hendak
ditegaskan.
CIRI-CIRI PENEGASAN:
ALAM SEMULA
JADI DARI SEGI
WARNA

OBJEK BUATAN KARYA SENI VISUAL

MANUSIADARI SEGI DARI SEGI RUPA
BENTUK
FUNGSI PENEGASAN:
•MENGELAKKAN KEBOSANAN
•MENIMBULKAN TUMPUAN DAN
KEBOSANAN
•MENARIK PERHATIAN
TEKNIK PENGHASILAN PENEGASAN
•PENGASINGAN ELEMEN
•KEJELASAN DAN KEKABURAN
•PENGGUNAAN ELEMEN YANG KONTRA
•PENEGASAN DI PUSAT GRID
•PERBEZAAN TIPOGRAFI
 BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 11
KEPELBAGAIAN
DEFINISI KEPELBAGAIAN:
Kepelbagaian wujud hasil penggunaan
pelbagai gaya, nilai, dan idea yang berbeza
dalam sesuatu gubahan. Kepelbagaian dapat
memberi gaya, variasi, tenaga, dan daya
tarikan dalam sesuatu gubahan. Kepelbagaian
dapat dihasilkan melalui penggunaan unsur
seni seperti garisan, rupa dan warna yang
pelbagai dalam sesuatu gubahan.
CIRI-CIRI KEPELBAGAIAN:
Alam semula jadi dlm segi
rupa

Objek buatan semula dlm

segi jalinan

Karya seni visual dlm segi

warna dan arah
FUNGSI KEPELBAGAIAN:
•Memberi gaya, variasi dan tenaga
•Memberi daya tarikan
•Mengelakkan kebosanan

TEKNIK PENGHASILAN PENEGASAN:

•Kepelbagai asas seni reka
•Kepelbagaian aliran seni
•Kepelbagaian media
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 12
IMBANGAN
DEFINISI IMBANGAN:
 Imbangan bermaksud kesamaan dan
kesepadanan dari segi berat, tarikan dan
tumpuan. Terdapat 2 jenis imbangan iaitu:
•Imbangan simetri – unsur seni yang sama
antara kiri dan kanan atau atas dan bawah 
•Imbangan tidak simetri – unsur seni tidak sama
di kedua-dua bahagian tetapi mempunyai cirri-
ciri yang menimbulkan kesan keseimbangan.
FUNGSI IMBANGAN:
•KESTABILAN
•KEKUKUHAN
•NILAI ESTETIK
•MENARIK PERHATIAN
TEKNIK PENGHASILAN IMBANGAN:
Imbangan simetri
•Satu garisan-imbangan kiri ke kanan/atas ke
bawah
•Imbangan berpenjuru
•Beberapa garisan paksi dalam satu gubahan
Imbangan tidak simetri
Bahagian kiri dan kanan tidak sama.
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 13
KESATUAN
DEFINISI KESATUAN
Hubungan antara unsur seni yang membantu
dalam menghasilkan karya seni visual.
CIRI-CIRI
•Jalinan yang sama
•Susunan reka letak
•Motif corak yang sama
•Ulangan motif yang sama
•Tajuk dan mesej yang sama
FUNGSI
•Susunan yang tenteram
•Memberi rasa harmoni
•Lebih tersusun dan mudah difahami
TEKNIK PENGHASILAN KESATUAN
•Melalui rupa
•Melalui corak
•Melalui warna
•Melalui jalinan
•Melalui bentuk
•Melalui garisan
BAHASA SENI
VISUAL :
TAJUK 14
IRAMA DAN
PERGERAKAN
DEFINISI IRAMA DAN PERGERAKAN:
Irama merujuk kepada unsur seni yang berulang
untul menghasilkan pergerakan
CIRI-CIRI
•Pergerakan yang berpusing
•Pengulangan objek dan rupa
•Pergerakan yang tersusun dan sekata
•Pergerakan yang menghasilkan garisan
melengkung dan beralun yang berulang
FUNGSI
•Menunjukkan aksi yang lebin berkesan
•Menjadi karya seni kelihatan lebih bertenaga
dan realistik
TEKNIK PENGHASILAN
•Olahan rupa
•Olahan ruang
•Olahan warna
•Olahan bentuk
•Olahan garisan