LEREN

1
LEREN

2
DEFINITIE

Leren is:
 Een relatief permanente verandering in waarneembaar gedrag
Door ervaring of oefening ten gevolge van interacties met de omgeving (Chase,
1994)

3
DEFINITIE

Trainen:
 (Regelmatig) herhalen van gedragingen

Behaviorisme:
 Gedragswetenschap
 Studie naar uiterlijk waarneembare gedragingen

4
BEHAVIORISME

Aantal grondleggers van het huidige behaviorisme:

 Charles Darwin (1809-1882) - evolutietheorie
 Ivan Pavlov (1849-1936) – fysioloog
 Dmitry Belyaev (1917-1985) - geneticus

5
CHARLES DARWIN

 Evolutietheorie
 Natuurlijke selectie

 De reis van de Beagle

6
BEHAVIORISME

Aantal grondleggers van het huidige behaviorisme:

 Charles Darwin (1809-1882) - evolutietheorie
 Ivan Pavlov (1849-1936) - fysioloog
 Burrhus Skinner (1904-1990) - psycholoog
 Dmitry Belyaev (1917-1985) - geneticus

7
IVAN PAVLOV

 Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde in 1904

 Klassieke conditionering
 Iets wat geen betekenis heeft krijgt een betekenis
 Hond – bel – voer – kwijlen
 Hond – bel – kwijlen –voer

 https://www.youtube.com/watch?v=dYPKFzywyzU

8
BEHAVIORISME

Aantal grondleggers van het huidige behaviorisme:

 Charles Darwin (1809-1882) - evolutietheorie
 Ivan Pavlov (1849-1936) - fysioloog
 Dmitry Belyaev (1917-1985) - geneticus

9
BEHAVIORISME

Aantal grondleggers van het huidige behaviorisme:

 Charles Darwin (1809-1882) - evolutietheorie
 Ivan Pavlov (1849-1936) - fysioloog
 Dmitry Belyaev (1917-1985) - geneticus

10
BURRHUS SKINNER

 Psycholoog
 Operante conditionering
 Door middel van eigen gedrag oefent individu
invloed uit op uitkomst / omgeving
 Ontwerper van de operante kamer (Skinner-box)

 https://www.youtube.com/watch?v=CC7q6wE89yE

11
BEHAVIORISME

Aantal grondleggers van het huidige behaviorisme:

 Charles Darwin (1809-1882) - evolutietheorie
 Ivan Pavlov (1849-1936) - fysioloog
 Dmitry Belyaev (1917-1985) - geneticus

12
 DMITRY BELYAEV
 Geneticus
 Domesticatieproces
 Individuen selecteren op gedrag
(tamheid) en laten voortplanten

https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=HsIibD-TLcM

13
LEREN

Klassieke conditionering (Pavlov)

 Iets wat geen betekenis heeft krijgt een betekenis
 Het wordt een reflex, niet controleerbaar door het individu
 Voorspelbaar

Operante conditionering (Skinner)

 Door middel van eigen gedrag oefent individu invloed uit op uitkomst /
omgeving
 Bewust gedrag
 Controleerbaar

14
KLASSIEKE CONDITIONERING

Iets wat geen betekenis heeft krijgt een betekenis

 Hond – bel – voer – kwijlen
 Hond – bel – kwijlen –voer

 Hond – geur – bal – emotie

 Hond – geur – emotie – bal

15
EMOTIE

 Emotie is een innerlijke beleving of te omschrijven gevoel. De vier

bekendste emoties noemt men angst, vreugde, boosheid en verdriet. Deze
kunnen plotseling optreden of tijdens een gebeurtenis geuit worden.

16
 OPERANTE CONDITIONERING

• Positieve correctie  Tik geven, stroomstoot, ruk aan de lijn,…

= onaangename prikkel Gedrag neemt af
toedienen

• Negatieve correctie
= aangename prikkel  Time out, voer wegnemen, speeltje wegnemen,…
wegnemen Gedrag neemt af

• Positieve bekrachtiging
= aangename prikkel
 Beloning geven (speeltje, voer, …)
toedienen
Gedrag neemt toe
• Negatieve bekrachtiging
= onaangename prikkel  Zoemer veiligheidsriem in auto: juist gedrag,
wegnemen vervelende prikkel weg
Gedrag neemt toe
17
LEREN

Nature – Nurture
= Aangeboren - aangeleerd

Combinatie van factoren die individu vormen:

 Erfelijkheid
 Omgeving
 Mogelijkheid (kansen tot ontwikkeling)

18
LEREN

19
CHAINING

Chaining
 Een bepaalde taak bestaat uit een aantal onderdelen:
 De onderdelen worden los van elkaar getraind
 Waarna deze aan elkaar worden gekoppeld zodat de taak
compleet is
 Kan zowel van voor naar achter (Forward chaining)
als van achter naar voor ( Backward chaining)

20
CHAINING

 Film chaning

https://www.youtube.com/watch?v=h-vmX9IreBc

21
EXTINCTIE

Extinctie (uitdoving) is:

 Door het gedrag niet meer te bekrachtigen zal het geheel of
gedeeltelijk uitdoven
Extinction burst
 Door bepaald gedrag niet te bekrachtigen, zal dit gedrag eerst toenemen waarna
het vervolgens geheel of gedeeltelijk uitdooft
 MAAR: Door tijdens de fase waarin het gedrag toeneemt, opnieuw te belonen zal
dit gedrag versterkt worden (burst)
 Motivatie om het gedrag uit te oefenen vergroot

22
MOTIVATIE

Motivatie
= datgene dat een individu aanzet tot
bepaald gedrag

23
MOTIVATIE

Motivatie
 What’s in it for the dog?
 Waarom doet de hond het?

24
DISCUSSIE

25
DISCUSSIE

 Hoe leer jij een nieuwe ‘opdracht’ aan je hond? Wat heb je nodig? Hoe ga
je het aanpakken? Maak een plan van aanpak en onderbouw keuzes.

26
DISCUSSIE

Clickertraining, waarom wel of niet?

Hoe zou je de clicker kunnen gebruiken in de voorafgaande oefening?

27