Çalışan Genel

Sağlık Eğitimi
Dr. İlker ALTUNER
İşyeri Hekimi /
Occupational Health Physician / Arbeitsmediziner
 Ders İçeriği :

 1. İş Hijyeni, Kişisel Hijyen

 2. Biyolojik, Kimyasal ve Fiziksel Risk Etmenleri
 3. KKD kullanımının önemi
 4. Meslek Hastalıkları,
 5. Kaza yeri yönetimi ,İlkyardım Eğitimi
 6. Tekrarlayıcı Stress Yaralanmaları
 7. Psikososyal Risk Etmenleri, Mobbing
 8. Sigaranın zararları ve Sigarasız Hayat
 Toplum
Birey

Birbirlerini etkilerler

Endüstri
Çevre
İŞ HİYENİ
Tanımlar – Kavramlar

Etrafımız
Çevre Dışımızda kalan her şer

Cansızdır
Fiziksel Çevre
Etrafımızdaki cansız ortam

Canlıdır
Biyolojik
Çevre Etrafımızdaki
canlı ortam
Bir bütündür
Sosyal Çevre
Kazanımlarımızı
sağlayan ortam
İSG Mevzuatımıza göre maruziyet sınırını aşan
durumlarda
Meslek Hastalığı etkenleri:

Gürültü,Titreşim, Işınlar
(ionize/non-ionize)
Termal konfor,
Fiziksel etkenler Aydınlatma ,Basınç

Kimyasal etkenler Katı, sıvı, gaz, buhar,

duman, toz vb...

Biyolojik etkenler Mikroorganizmalar,

parazitler vb...

Ergonomik etkenler Ergonomik bozukluklar,

çalışma
düzensizlikleri...
Çalışma ortamınının;

Akredite olmuş kurumlara periyodik olarak ortam ölçümleri

yaptırılır.

Sınır değerlerden sapma varsa;

 Sınır değerlerin altına inilecek çalışma alanına yönelik önlemler

alınır.
 Çalışanlara KKD verilir,
 Vardiya sistemi oluşturularak maruziyet süresi kısaltılır.
 Periyodik uygun sağlık gözetimi ve tetkikleri ile takipleri
sağlanır.
 KİŞİSEL HİJYEN
 Saçlar
 Ağız – Diş
 Eller
 Ayaklar
 Tırnaklar
 Göz
 Kulak
 Perine

Cildin korunması
 Mekanik travmalara karşı korunma
 Mevsime göre giysi seçimi
 Kimyasal maddelere karşı korunma
 Güneşe karşı korunma
 Mikroplara karşı koruma
Kişisel temizlik;
 Günlük banyo
 Günlük tıraş
 El ve tırnak temizliği
 Temiz giysi
 Deri ve zarların sağlam ve temiz
olması
 Erken tedavi
 EL YIKAMA
En az 15 saniye sabun ile
yıkamalı ve kağıt havlu
ile kurulanmalıdır.

 El ve kol dışında diğer

vücut bölgelerine
dokunma sonrası
 Tuvaletten sonra
 Öksürme ve hapşırma
sonrası
 Yemeklerden önce ve
sonra
 Kirli – Bulaşık yerlerle
temas sonrası
eller mutlaka
yıkanmalıdır!
GÜRÜLTÜ
 Gürültü: İnsanı rahatsız edecek düzeydeki sestir.
 Ses şiddeti (Desibel, dB): Ses titreşimlerinin
atmosferde yaratmış olduğu basınçtır.
 İşitilebilen sesler 0 ile 140 dB arasındadır.
 İletişimi engelleyen düzey özellikle rahatsız
edicidir. Bu nedenle zihinsel iş ve
etkinliklerde 55 dB aşılmamalıdır.
 Basit ve daha çok mekanik işlerin yapıldığı
büro faaliyetlerinde 70 dB aşılmamalı, diğer
bütün işlerde 85 dB üst limit olarak kabul
edilmelidir.
 Ortam ölçümleri ile gürültü düzeyi tespit edilir.
 İnsana etkisi dB(A) Ses kaynağı

ÇOK ZARARLI 140 Jet motoru

130 Perçin çekici
ACI EŞİĞİ
120 Pervaneli uçak
110 Kaya matkabı – zincir testere
ZARARLI 100 Sac atölyesi
RİSKLİ 90 Ağır kamyon
80 Yoğun trafikli sokak
KONUŞMAYI PERDELER 70 Binek otosu
RAHATSIZ EDİCİ 60 Normal konuşma
50 Alçak sesle konuşma
40 Hafif, radyo müziği
30 Fısıltı
20 Kentte sessiz apartman
10 Hışırdayan yapraklar
İŞİTME EŞİĞİ
Gürültünün insan üzerindeki etkileri
Psikolojik
Fizyolojik
Sosyal etkiler
İnsanlar gürültüden farklı etkilenirler.
Herkeste etkiler aynı şekilde ortaya çıkmaz,
İşitme yitiği yapar
İletişimi bozar
Rahatsızlık verir
Yorgunluk yaratır
Toplam olarak verimliliği düşürür.
 İşitme yitikleri
0 250 500 1000 2000 4000 6000

10
20
30
40
50
60
70
80
90
100

Zaman içinde işitme yitiğinin gelişmesi

 Gürültü sonucu işitme kaybı

İç kulaktaki sinir hücreleri zarar uğrar ve işitme merkezi bozulur.

Sonuç; Genellikle 2 taraflı ve geri dönüşümsüz işitme yitimi…

Maruz kalma sona erdikten sonra ilerlemez!

Gürültüye uzun süre maruz kalmada iki dönem vardır :

a. İşitme yorgunluğu: Geçici bir işitme azlığıdır
b. Manifestasyon dönemi: Geri dönmeyen işitme yitimi

Odiyogramda tipik olarak başlangıçta 4000 Hz.lik frekanslarda çentik görülür,

Sonra bu 500-2000 Hz.lik frekans alanlarına da yayılır; Bu alanlarda ortalama 35
desibellik bir işitme azalmasına uyar.
Gürültü kontrolü için;
Tasarım aşamasındaki önlemler
Gürültü kaynağında mücadele
Sesin yayılmasının önlenmesi
Kişisel koruyucu malzemeler
Kulaklık
Tıkaç
 
 Olay yeri yönetimi
Dr. İlker ALTUNER

17
08.02.2023
 OLAY YERİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ

 Olay yeri Güvenli mi? (Ateş,Elektrik,Gaz

kaçağı,Sel,Göçme riski vb..?) Değilse, Güvenlik
altına alınmalı!

 Hasta / Yaralı güvenliği tehlikeye düşmedikçe

yerinden oynatılmamalı!

 Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalı!

18
08.02.2023
 Acil Durum Yönetimi

 1. Olayın Tespit edilmesi

 - Yeri
 - Zamanı
 - Ne olduğu (Elektrik çarpması,yanma,yüksekten
düşme,boğulma,patlama vb..)

 2. Yeni oluşabilecek Acil durumların engellenmesi

Ekibin,Çevrenin ve Kendinizin can güvenliği

19
08.02.2023
 Olay Yerinde Hasta/Yaralıyı
Değerlendirirken

 Hasta / Yaralı hızla yaşam bulguları yönünden

(ABC) değerlendirilmeli!
Sağlık Birimi aranmalı
 Hasta / Yaralı kırık ve kanama yönünden
değerlendirilmeli! Kıpırdatılmamalı!

 Hasta / Yaralı sıcak tutulmalı!

20
08.02.2023
 Olay Yerinde Hasta/Yaralıyı
Değerlendirirken

 Hasta / Yaralının yarasını görmesine izin verilmemeli.

 Hasta / Yaralının endişeleri giderilmeli; nazik ve hoşgörülü

davranılmalı.

 Bilinci kapalı hasta / yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmemeli.

 Sağlık ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalı. Aradığınız

telefonunuz meşgul olmamalı.

21
08.02.2023
Sağlık Birimine iletilecek Bilgiler

 1. Olay yeri: Yer ismi, O yere ulaşma yolları

 2. Nüfus : Etkilenen Kişi Sayısı ve Özellikleri

 3. Tehlikeler : Ne oldu? Olay ne? Ne zaman oldu? Ortam

güvenli mi? Olay devam ediyor mu? Başka bir olay olabilir mi?

22
08.02.2023
 İLK YARDIM

Beklenmedik bir kaza ya da hastalık sonucu

Hayatı tehlikeye girmiş kişiye
Sağlık personeli gelince kadar
Olayın geçtiği yerde
Eldeki imkanlarla, ilaçsız olarak
Yapılan girişimler ya da alınan önlemlerdir.
  Bilinci Açık Mı?
 Baygın Mı?

 Hava Yolu Açık Mı?

ABC  Nefes Alıp Veriyor Mu?

 Nabzı Var Mı?

 Dışarıdan gözüken Kanama,

Kırık, Şekil bozukluğu vb var
mı?

530 333 80 46 24 08.02.2023

 İlk yardım için bir ekip ya da gelişmiş araç ve gereç gerekli
değildir…
 Hasta/yaralının aldığı ilk yardım, daha sonraki gelişimini;
hatta bazen yaşamını etkileyebilir.
 Dolayısıyla ilk yardımın doğru biçimde yapılması büyük önem
taşımaktadır.
 Temel amaç: Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını
önlemektir.
 Yanlış bir hareketin sonucunda, durum daha da
kötü olabilir. Bu yüzden,tamamen emin olunan uygulamalar
yapılmalıdır.
 Kaza yerinde iki temel unsur vardır.
a) SAKİN OLMAK :
Sağlık Birimiyle İletişimde
Aksaklık ve Sağlık ekibinin
olay yerine
• Elin ayağın dolaşması, GECİKTİRİLMESİ
Sinirlerin Koordinasyon yetersizliği, agresif
Bozulması / Panik davranışlar
Hali • İyi niyetli ama yanlış müdahaleler
Yaralının Kötüleşmesi /

/ Ölmesi

Duruma Hakimiyet ve Paniğin Önlenmesi için:

 Hızlı ancak sakin hareket etmek +
sükuneti /sakinlik hissini korumak ve
yaralının kendisine ve yakınlarına yaymak gereklidir.
B) KAZA YERİNDE YAPILMASI
GEREKENLER:

1. Olayın geçtiği yerde emniyetin sağlanması

(Koruma)
2. Yardım ekiplerinin harekete geçirilmesi
(Bildirme)
3. Hasta/yaralıya ilk yardım yapılması
(Kurtarma)
Koruma:
 “Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay
yerinin değerlendirilmesi” işlemidir.
 Amaç: Olay yerinde olası tehlikeleri
belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.
 Hayati Bir tehlike varsa, kendinizi ve mümkünse kar-
zarar ilkesi nezdinde hastayı/yaralıyı,sağlık ekibine de
danışarak ortamdan dikkatlice uzaklaştırın.

Bildirme:
 Her hangi bir kaza ya da ani bir hastalık durumunda,
tıbbi yardım için en hızlı şekilde
 Sağlık Birimine haber verilmelidir.
Kurtarma;
 Olay yerinde hasta/yaralılara yapılan ilk müdahaledir.
Müdahale hızlı;ancak sakin ve bilinçli bir şekilde
yapılmalıdır.
 Kazazedeye, öncelikle kaza yerinde varsa sağlık
personeli, yoksa ilk yardım eğitimi almış biri yardım
etmeli ve diğer kişiler kendisine yardımcı olmalıdır.
 Eğer ilk yardım bilinmiyorsa, asla hasta/yaralıya
“Sağlık Ekibi” gelene değin,
dokunulmamalı ve yerinden kımıldatılmamalıdır.
 Kazaya müdahale ederken,
her şeyden önce kendinizin, sonra
kazazedenin
güvenliğini sağlamalısınız.
 Birden fazla yaralı varsa; önce ilk bulduğunuzla ya da
en çok bağıranla ilgilenmeyin.
 Genele hızlı göz atın. Görünmeyen ya da bilinçsiz
durumda daha kötü yaralıların olabileceğini düşünün.
 (Deneyimlerimiz en çok yakınan bağıran yaralının,
genellikle en ciddi yaralı olmadığını göstermektedir).
 Tıbbi yardım istenirken aşağıdakilerden hangisinin
bildirilmesi gereksizdir? 
A) Olay yerinin tam adresi
B) Yaralı sayısı
C) Yaralının bilinç durumu (Baygın mı/Kendinde mi)
D) Yaralının nabzı, solunumu var mı?
E) Vukuu bulan kaza nedir (yüksekten düşme, elektrik
çarpması,yanık,kesi,kanama, çarpma,yabancı cisim
….)
F) Kazazedenin Adı Soyadı, görevi,bağlı olduğu
firması
G) Kazazedenin Eğitim durumu
 Kaza yerinden acil yardım
haberleşmesi yapılırken
aşağıdakilerden hangisi ilk olarak
bildirilir?
Kaza yerinin açık
ve net adresi
 Bir yaralı/Kazazede sağlık
kuruluşuna ne zaman sevk edilir?
A) Mesai ekip arkadaşlarının/formeninin/ işvereninin
karar vermesine göre
B) Aile Yakınları, hemşerileri geldikten sonra
C) Omuzlarından sarsılıp bağırılarak, kendine gelmesi
sağlandıktan sonra
D) Sağlık ekibinin geciktiği düşünülerek, orta yolda
buluşuruz düşüncesiyle..
E) Televizyon medikal show’ları, Youtube, Googledaki
sağlık eğitimlerini bitiren ya da “Benim amcaoğlu da
böyle olmuştu. Bunda bi’şey yok canım,hadi revire
götürelim “ diyen lider ruhlu vatandaşımızın
kararıyla
F) Sağlık Ekibinin olay yerine
gelmesi, hastayı stabilize
etmesi ve doktorun sevk
kararı ile.
 Aniden meydana gelen,
önceden tahmin edilemeyen, önlenmesi
çoğunlukla mümkün olan,
ölüm, yaralanma veya
maddi hasarla sonuçlanan olaylara
ne denir?
KAZA
Kanamalarda İlkyardım
Dr. İlker ALTUNER
 Kanama Nedir?

 Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar

dışına (vücudun içine veya dışına doğru) doğru akmasıdır.

-Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara bağlıdır:

 Kanamanın hızı,
 Vücutta kanın aktığı bölge,
 Kanama miktarı,
 Kişinin fiziksel durumu ve yaşı.

Dr.İlker ALTUNER 44 08.02.2023

 Kaç Çeşit Kanama Vardır?

A- Vücutta kanın aktığı bölgeye göre:

1.Dış kanamalar: yaradan vücut dışına doğru
2.İç kanamalar: vücut içinedir.Gözle görülemez.
3.Travmalar sonrası,Doğal deliklerden olan kanamalar: Kulak, burun, ağız, anüs, üreme
organlarından olan kanamalardır.

B- Damar tipine göre :

1. Arter (atardamar): kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve açık renklidir
2. Ven (toplardamar) : koyu renkli ve sızıntı şeklindedir
3. Kılcal damar : küçük kabarcıklar şeklindedir.

Kanamanın değerlendirilmesi,
şok belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.

Dr.İlker ALTUNER 45 08.02.2023

 Kanama durdurma yöntemleri:
 1. Kanayan yeri kalp seviyesinin üzerine kaldırmak
2. Basınç noktalarına basmak : Atar damarların yüzeyselleştiği
yerlere başparmak,parmaklar veya elle bastırmak suretiyle kanama
durdurulabilir.
3. Direkt bası : Mümkünse mikropsuz sargı beziyle kanayan yere
kuvvetlice bastırmak
4. Turnike: kanamanın durdurulamadığı durumlarda başvurulacak
en son uygulamadır.

Dr.İlker ALTUNER 46 08.02.2023

 Basınç noktalarına basmak :
Atardamar kanamalarında kan basınç ile fışkırır tarzda olur. Bu nedenle,
kısa zamanda çok kan kaybedilir. Bu tür kanamalarda asıl yapılması
gereken, kanayan yer üzerine veya kanayan yere yakın olan bir üst
atardamar bölgesine baskı uygulanmasıdır. Atar damarların yüzeyselleştiği
yerlere başparmak, parmaklar veya elle bastırmak suretiyle kanama
durdurulabilir.

Dr.İlker ALTUNER 47 08.02.2023

 Direkt bası :

Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır.

Dr.İlker ALTUNER 48 08.02.2023

 Hangi hallerde Turnike uygulanmalı?

1. Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı
durdurmak ve daha sonra da diğer yaralılarla ilgilenebilmek için),
2. Yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa,
3. Uzuv kopması varsa ve baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa

-Turnike yaranın üzerine uygulanmadığı için kullanılan sargıların mikropsuz(steril)

olması gerekmez.

Dr.İlker ALTUNER 49 08.02.2023

 Turnikenin uygulanışı:

 Herhangi bir sargı, bez veya kumaş parçasını rulo haline getiriniz ve
yaranın birkaç santimetre yukarısına yerleştiriniz.
 Kravat sargı veya herhangi bir bezi rulo bezin üzerine sararak bir kalem
veya benzeri bir cismi sargının altından geçirip sargıyı döndürerek role
bezle kemik arasında atar damarı sıkıştırınız.
 Sıkıştırmaya kanama duruncaya kadar devam ediniz. Kanama durunca
sıkıştırma işlemine son verip kalem veya benzer cismi bağlayarak tespit
ediniz.
 Hastanın alnına veya uygun bir kayda turnikenin takılma saatini yazınız.
 Turnikeyi her 10 dakikada bir 10 saniye gevşeterek tekrar bağlayınız.
Toplam 2 saatten fazla uygulamayınız.
Dr.İlker ALTUNER 50 08.02.2023
 Dış Kanamalarda İlkyardım
 Hasta/yaralının durumu değerlendirilir(ABC)
 Tıbbi yardım istenir (112),
 Yara yada kanama değerlendirilir,
 Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır,
 Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı arttırılır,
 Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır,
 Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır,
 Kanayan bölge kalp seviyesinden yukarı kaldırılır,
 Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa, yaralı güç
koşullarda bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa ve/veya baskı noktalarına
baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır,
 Şok pozisyonu verilir,
 Sık aralıklarla (2-3 dakikada bir) yaşam bulguları değerlendirilir,
 Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde hasta/yaralının üstü örtülür,
 Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması gibi) hasta/yaralının
üzerine yazılır,
 Hızla
Dr.İlker ALTUNERsevk edilmesi sağlanır. 51 08.02.2023
 İç Kanamalarda İlkyardım
1. Hasta/yaralıda şok belirtileri vardır. Hasta/yaralının bilinci ve
ABC değerlendirilir.
2. Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır,
3. Tıbbi yardım istenir (112),
4. Asla yiyecek ve içecek verilmez,
5. Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa),
6. Yaşamsal bulguları incelenir,
7. Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.

Dr.İlker ALTUNER 52 08.02.2023

 Şok: Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma
yapamaması nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım
yetmezliğidir.
Nedenleri:
Kardiyojenik şok (Kalp kökenli)
Hipovolemik şok (Sıvı eksikliği/kaybı)
Toksik şok (Zehirlenme ile ilgili)
Anaflaktik şok (Alerjik)
Şok belirtileri:
1.Kan basıncında düşme
2.Hızlı ve zayıf nabız
3.Hızlı ve yüzeysel solunum
4.Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik
5.Endişe, huzursuzluk
6.Baş dönmesi,
7.Dudak çevresinde solukluk yada morarma
8.Susuzluk hissi
9.Bilinç seviyesinde azalma

Dr.İlker ALTUNER 53 08.02.2023

 Şokta ilkyardım uygulamaları:
 Kendinin ve çevrenin güvenliği sağlanır,
 Hava yolunun açıklığı sağlanır,
 Hasta/yaralının mümkün olduğunca temiz hava soluması
sağlanır,
 Varsa kanama hemen durdurulur,
 Şok pozisyonu verilir,
 Hasta/yaralı sıcak tutulur,
 Hareket ettirilmez,
 Hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna sevki sağlanır (112),
 Hasta/yaralının endişe ve korkuları giderilerek psikolojik
destek sağlanır.

Dr.İlker ALTUNER 54 08.02.2023

Şok pozisyonu Hasta/yaralı düz olarak sırt üstü yatırılır,
Bacakları 30 cm kadar yukarı kaldırılarak,altına
destek konulur
Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde üstü
örtülür ve ısıtılır,
Yardım gelinceye kadar hasta / yaralının yanında
kalınır,
Belli aralıklarla (2-3 dakikada bir) bir yaşam
bulguları değerlendirilir.
Yapılan uygulamalarla ilgili bilgi yazılır.
Hızla sağlık kuruluşuna gönderilmesi sağlanır.

55 08.02.2023
56 08.02.2023
 Burun kanaması:
Mümkünse tansiyon ölçülür.

 Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,

 Hasta/yaralı oturtulur, yatırılmaz,
 Hasta/yaralının başı hafif öne eğilir,
 İşaret parmakları ile hasta/yaralının burun kanatları ve burun
kökü orta hatta doğru 5 dakika sıkıştırılır,
 Burnun üst kısmına buz konur,
 Kanama 10 dakika içinde durmazsa burun kanatları tutularak
hastaneye yollanır.

Dr.İlker ALTUNER 57 08.02.2023

 Uzuv kopması var ise;
Uzuvun koptuğu yere turnike uygulanır!
Kopan uzuv ıslatılmaz.
Buz ile direkt temas ettirilmez.

 1-Kopan parça temiz su geçirmez ağzı kapalı bir plastik torbaya

yerleştirilir,
 2-Kopan parçanın konduğu torba buz içeren ikinci bir torbanın içine
konur,
 3-Kopmuş uzuv parçasının konduğu plastik torba ağzı kapatıldıktan
sonra, içerisinde 1 ölçek suya 2 ölçek buz konulmuş ikinci bir torbaya
ya da kovaya konulur. Bu şekilde, kopmuş uzuv parçasının buz ile
direkt teması önlenmiş ve soğuk bir ortamda taşınması sağlanmış olur.
 4-Torba hasta/yaralı ile aynı vasıtaya konur, üzerine hastanın adı ve
soyadını yazılır, en geç 6 saat içinde sağlık kuruluşuna sevk edilir,
 5-Tıbbi birimler haberdar edilir (112).
58 08.02.2023
Dr.İlker ALTUNER 59 08.02.2023
 Elektrik akımı, özellikle kalpte ve solunum sisteminde
olmak üzere, vücutta geçtiği bütün bölgelerde etki yapar.
 Elektrik çarpması durumunda oluşacak etki; akıma maruz
kalma süresine, akımın şiddetine ve vücudun veya
elbisenin ıslak olmasına bağlı olarak değişir.

Elektrik Çarpan Kişide;

 • Bilinç kaybı olabilir.
 • Solunum durabilir.
 • Kalp durabilir.
 • Yanıklar meydana gelebilir.
Elektrik Çarpmalarında İlk Yardım İçin
Ne Yapabiliriz?
 • İlk yardımcı ve yaralı için güvenli bir ortam sağlayın.
Herhangi bir müdahaleye başlamadan önce, elektrik akımını
kontrol altına almaya çalışın.
 • Mümkünse elektrik sigorta devresini kapatın. Elektrik
devresi kesilemiyorsa kuru ve tahta bir sopa veya uzun bir
kumaş parçasını kement yapıp omuzlardan geriye çekmek
sureti ile kazazedenin elektrik kaynağına temasını kesin.
Yüksek voltajın geçtiği bazı elektrik tesisatlarında bu işlemler
mümkün olmayabilir. Bu durumda elektrik idaresi ve itfaiyeyi
(110) arayın.
• Tıbbi yardım isteyin. (112)
• Elektrik şokuna maruz kalmış hastalarda ilk yardımcı ilk önce
kendini korumayı düşünmelidir. Hasta, eğer hâlâ elektrik yüklüyse
iyi bir elektrik ileticisidir ve tüm akımı ilk yardımcıya iletebilir.
• Gerekliyse ABC
• Şok sonucu hastada kalp ve solunum durmuş olabilir ve ilk
önlem olarak temel yaşam desteği uygulanmasına gerek
duyulabilir.
• Oluşan yanıklara müdahale edin.
• Elektriğe maruz kalan kazazedelerde, yapılan kontrolde ağır bir
tablo gözlenmese bile iç organlarında hasar olabileceğini
unutmayın. Bu sebeple kazazedeyi en kısa sürede bir sağlık
kuruluşuna ulaştırın.
 Bunları Asla Yapmayın!

• İlk yardımcı kendi güvenliğini gözetmelidir.

Güvenliğinden emin olmadığınız elektrik kaynaklarına
akımı kesmek için dahi dokunmayın.
• Kazazedeye çıplak elle asla temas etmeyin!
KIRIK ve ÇIKIKLARDA
İLKYARDIM
Dr.İlker ALTUNER
Kırıklarda İlkyardım Nasıl Olmalıdır?

 Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir,

 Hasta/yaralı hareket ettirilmez, sıcak tutulur,
 Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır (aksi
takdirde gelişebilecek ödem, doku hasarına yol açacaktır.)
 Tespit ve sargı yapılırken parmaklar görünecek şekilde açıkta
bırakılır. Böylece parmaklardaki renk, hareket ve duyarlılık
kontrol edilir),
 Kırık şüphesi olan bölge, ani hareketlerden kaçınılarak bir alt
ve bir üst eklemleri de içine alacak şekilde tespit edilir. Tespit
malzemeleri, sopa, tahta, karton gibi sert malzemelerden
yapılmış olmalı ve kırık kemiğin alt ve üst eklemlerini içine
alacak uzunlukta olmalıdır,
 Açık kırıklarda, tespitten önce yara temiz bir bezle
kapatılmalıdır,
 Kırık bölgede sık aralıklarla nabız, derinin rengi ve ısısı
kontrol edilir,
 Kol ve bacaklar yukarıda tutulur,
 Tıbbi yardım istenir (112).
Burkulma Nedir?
 Eklem yüzeylerinin anlık olarak ayrılmasıdır. Zorlamalar
sonucu oluşur.
Burkulma Belirtileri Nelerdir?
 Burkulan bölgede ağrı,
 Kızarma, şişlik,
 İşlev kaybı.

Burkulmada İlkyardım Nasıl Olmalıdır?

 Sıkıştırıcı bir bandajla burkulan eklem tespit edilir,
 Şişliği azaltmak için bölge yukarı kaldırılır, soğuk uygulanır.
 Hareket ettirilmez,
 Tıbbi yardım istenir (112).
Çıkık Nedir?
 Eklem yüzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır. Kendiliğinden normal
konumuna dönemez.
Çıkık Belirtileri Nelerdir?
 Yoğun ağrı,
 Şişlik ve kızarıklık,
 İşlev kaybı,
 Eklem Bozukluğu,

Çıkıkta İlkyardım Nasıl Olmalıdır?

 Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir,
 Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmaz,
 Hasta / yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez,
 Bölgede nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir,
 Tıbbi yardım istenir (112).
Kırık Çıkık ve Burkulmalarda Tespit Nasıl Olmalıdır?
 Tespit için ilkyardımcı elde olan malzemeleri kullanır. Bunlar üçgen
sargı, rulo sargı, battaniye, hırka, eşarp, kravat, vb. tahta, karton vb.
malzemeler olabilir.

Tespit Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

 Tespit yapılırken yaralı bölge sabit tutulmalıdır,

 Açık Yara varsa üzeri temiz bir bezle kapatılmalıdır,
 Tespit edilecek bölge önce yumuşak malzeme ile kaplanmalıdır,
 Yaralı bölge nasıl bulunduysa öyle tespit edilmelidir, düzeltilmeye
çalışılmamalıdır,
 Tespit; kırık, çıkık ve burkulmanın üstündeki ve altında kalan eklemleri
de içerecek şekilde yapılmalıdır.
Meslek Hastalığı Nedir?
Dr.İlker ALTUNER
 Meslek Hastalıklarının
Genel Özellikleri
 Kendine özgü bir klinik tablosu vardır.
 Hastalık etkeni bellidir.
 Hastalık etkeni veya metaboliti biyolojik ortamda
tespit edilebilir.
 Hastalık deneysel ortamda oluşturulabilir.
 Hastalık, o meslekte çalışanlarında yüksek
oranda görülmektedir.
 Hastalığın nedeni işyerinde olup, iş ile hastalık
arasında nedensel bir bağ vardır.
 İşyerinde alınacak teknik ve tıbbi önlemlerle
meslek hastalıklarından korunulabilir.
 Meslek hastalığının tespit edilmemiş olması,
hastalığın var olmadığını göstermez.

Meslek hastalığı tanısı, beraberinde

tazminat, yüksek iş göremezlik ödentisi, yatırım
ve cezai sorumluluk getirdiği için, bir yanılgı ile
saklanmaya çalışılabilmektedir.
Söz konusu hastalığa
Meslek Hastalığı
diyebilmek için klinik
tanının yanında meslekle
ilişkisinin de ortaya
konması gerekir.
  1. Kişisel Hijyen, Kişisel Sağlık
 2. Çevre hijyeni, Ergonomik Çalışma Ortamı

ÖZET :
ve uygun çalışma şartları,
 3. Kişisel Koruyucu donanımları mutlaka
kullanmak
 4. Görev/Ekipman Kullanma talimatına uymak
 5. İşe uygun işçi
 6. İşçiye uygun iş
 7. Yetkinlik/Ustalık
 8. Sürekli Tekrarlı Eğitim
 9. Proaktif Önleyici ve Yapıcı Yaklaşım
 Sağlığınızı koruyun.
Yolunuzu bekleyenlerin, kalbini
kırmayın..
Dr.İlker ALTUNER 78 08.02.2023