PANDIWA

NAGPAPAKITA NG
KILOS O GALAW
Dalawang bahagi ng pangungusap

Ang paksa o tinatawag ding simuno ay ang subject sa wikang

Ingles. Ito ang pinag-uusapan o pinagtutuunan ng pansin sa isang 
pangungusap.
Ang panaguri o predicate  ay ang bahagi ng pangungusap na
nagsasabi tungkol sa simuno o sa paksa ng pangungusap.
Kadalasan ito ay kilos o isang pandiwa.

Halimbawa
Binigyan ni Jeffrey ng bulaklak at kuwintas si Loren sa kaarawan nito.
Si Aling Mila ay bumili ng maraming pagkain nang malaman niyang
uuwi ang kanyang mga anak sa Pasko.
20XX presentation title 2
Ano ang Pokus ng Pandiwa?

Pokus ang tawag sa relasyon ng pandiwa sa paksa o simuno ng 

pangungusap. Ito ay naipapakita sa pamamagitan ng taglay na 
panlapi ng pandiwa.

May pitong pokus ang pandiwa:

1. Aktor o tagaganap 7. Pokus sa Direksyon
2. Pokus sa layon
3. Lokatibong pokus
4. Benepaktibong pokus
5. Instrumentong pokus
6. Kosatibong pokus
20XX presentation title 3
1. Aktor-pokus (Pokus sa tagaganap)- ang
pandiwa ay nasa pokus sa tagaganap kapag ang
paksa ng pangungusap ang tagaganap ng kilos
na isinasaaad sa paksa.
Sa aktor-pokus, ang simuno o paksa ang
gumaganap ng kilos sa pangungusap. Sinasagot
nito ang tanong na “sino?” Ginagamitan ito ng
mga
panlaping mag-, um-, mang-, ma-, maka-, makap
20XX presentation title 4
Mga Halimbawa:
•Maglilinis ng bahay si Camille sa linggo.
•Nagsaing ng kanin si Tatay Emilio para sa
hapunan.
•Nagbenta si Lourdes ng pastil sa eskwelahan.
•Bumili si Loyd ng kagamitan para sa
assignment.
•Manonod ng teleserye si Kathy mamaya.

20XX presentation title 5

2. Pokus sa Layon o gol-  ang pandiwa ay nasa pokus sa layon
kung ang layon ay ang paksa o ang binibigayang-diin sa
pangungusap.  
Sa pokus sa layon, ang paksa ang layon ng pandiwa sa
pangungusap. Sumasagot ito sa tanong na “ano?”
Ginagamitan ito ng mga panlaping -in-, -i-, -ipa-, ma-, na-, o -an.
Mga Halimbawa:
•Lutuin mo ang isda na nasa ref.
•Kainin mo ang gulay.
•Itago mo ang aking singsing.
•Kunin mo ang pera ko sa aking bag.
•Nakita ni Mel ang nawawalang libro.
20XX presentation title 6
Pagtataya
Isulat ang pokus ng pandiwa kung aktor o tagaganap; layon o
gol.
1.Pinitas ni Gemma ang mga pulang rosas sa hardin.
2. Ako ay magsasanay sa paglalaro ng chess araw-
araw.
3. Ang mga basang damit ay isasampay natin sa
bakuran.
4. Taos-pusong humihingi ng paumanhin sa iyo
si Roger.
5. Nagbigay ng pagsusulit ang guro sa mga mag-aaral.

20XX presentation title 7

 Ganapan o Lokatibo – ang pandiwa ay nasa pokus sa
ganapan kung ang paksa ay ang lugar o ganapan ng
kilos. Sumasagot sa tanong na “saan?” Kalimitang
ginagamit ang panlaping (pag-/-an, -an/-han, ma-/-an,
pang-/-an, mapag-/-an, pinag-/-an, in/an) sa salitang ugat
ng pandiwa. Haimbawa:
a. Pinagpalimusan ng mga pulubi ang munting
lansangan.
b. b. Pinagtaniman niya ng gulay ang bukid.

20XX presentation title 8

 Tagatanggap o Benepektibo – ito naman ay
tumutuon sa tao o bagay na nakikinabang sa
resulta ng kilos na isinasaad ng pandiwa. Sumasagot
sa tanong na “para kanino?” Ang mga panlaping (i-, -
in, ipang-, ipag-) ang kalimitang ginagamit.
Halimbawa:
a. Ipinagpasalamat ng mga tao ang kanilang
kaligtasan.
b. b. Ibinili ni Mang Karding ng gamot ang asawa.

20XX presentation title 9

Gamit o Instrumental – ito ay tumutukoy sa
kasangkapan o bagay na ginagamit upang
maisagawa ang kilos o pandiwa na siyang paksa
ng pangungusap.
Sumasagot sa tanong na sa pamamagitan ng
ano?”
Halimbawa:
a. Ipinamigay ng pamahalaan ang ayuda.
b. Pinagbuti ang ekonomiya ng kasalukuyang
pangulo.

10
Sanhi o Kusatibo – ang pandiwa ay nakapokus
sanhi kung ang paksa ay
nagpapahayag ng dahilan o sanhi ng kilos.
Sumasagot sa tanong na “bakit?”
Kalimitang ginagamit ang mga panlaping (i-, ika-,
ikina-)
Halimbawa:
a. Ikinalungkot ng marami ang pagkakaroon ng
pandemya.
b. Ikinatuwa ng mga tao ang pagkakatuklas sa
bakuna

11
Direksyunal – pinatutuunan ng pandiwa ang
direksyon o tinutungo ng kilos.
Sumasagot sa tanong na “tungo saan/kanino?”

Halimbawa:
Pinuntahan ng misyonero ang isang tribo sa
bansang Africa

12
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at tukuyin kung
anong uri ng pokus ng pandiwa ang salitang nakasalungguhit, isulat
sa patlang ang titik, GL kung Ganapan o Lokatibo, TB kung
Tagatanggap o Benepektib, GI kung Gamit o Instrumento, SK kung
Sanhi o Kusatibo, at D kung Direksyunal.
_____ 1. Ang makapal na dyaket ay isinuot ni Regina.
_____ 2. Ang Crown Hotel ay pinagdausan ng kumperensiya.
_____ 3. Ipagsaing mo na si Tatay para makakain na siya ng
hapunan.
_____4. Ang itim na salamin ay ipinambabasa ni Lolo Pedring.
_____ 5. Ikinababahala ng maraming mamamayan ang pagdami ng

bilang ng mga krimeng nagaganap.

13