Konflikt Baskijski I Konflikt W Irlandii Północnej

You might also like

Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 17

Konflikt baskijski i konflikt w

Irlandii Północnej
Alicja Semeczko, Martyna Buzek, Martyna
Kołodziejczyk, Marta Więcław i Laura Hofman
Plan
1. Konflikt baskijski 2. Konflikt w Irlandii Północnej
a) Historia Basków a) Terytorium i opis konfliktu
b) Geneza konfliktu b) Geneza konfliktu
c) Sytuacja po II WŚ c) IRA i straty
d) Działalność ETA d) Skutki i obecna sytuacja
e) Skutki, obecna sytuacja
Konflikt baskijski
Od starożytności posługują się swoim własnym językiem, zwanym
euskarą oraz zamieszkują tereny Pirenejów, przy Zatoce Baskijskiej.
Pomimo znalezienia się pod panowanie Imperium Rzymskiego,
które jedynie ułatwiło i prawdopodobnie przyspieszyło ich

Historia chrystianizację nie ulegli romanizacji. Po upadku Rzymu Baskowie


zyskali większą niezależność. Niedługo później rozpoczęły się

Basków pierwsze próby stworzenia niepodległego kraju Basków – powstało


Królestwo Nawarry.  Przyłączyło się ono do Królestwa Kastylii,
jednak pod warunkiem, że jego władca będzie przestrzegać fueros.
Baskowie zachowywali swoja odrębną tożsamość i troszczyli się o
zachowanie swoich przywilejów.
Flaga – Ikurriña, herb
i terytorium Basków
Geneza
W XIX w. Hiszpania była osłabiona przez wojny
z Francją. Ferdynand VII nieskutecznie próbował

konfliktu zreformować państwo. Przeszkadzało mu


ugrupowanie karlistów, mających spore poparcie
wśród Baskijczyków pragnących zachować
fueros. Jednakże spór między karlistami a
władzami Hiszpanii doprowadził jedynie do ich
utraty. Pod koniec tego wieku Sabino Arana
założył Baskijską Partię Narodową (PNV) i
wzbudzał w Baskach tendencje nacjonalistyczne.
W latach 30. XX wieku Baskowie się podzielili.
Geneza Zwolennicy karlistów popierali dyktaturę Franco, a
pozostali zaufali działaczom rządowym. Na terenach

konfliktu będących za dyktatorem rozpoczął się konflikt zbrojny. W


odwecie Franco skierował wojska na Viscayę i
Guipozcoę. Wojna domowa w Hiszpanii trwała w
najlepsze, w końcu Franco przejął władzę w Hiszpanii.
Dyktatorskie rządy zakazały posługiwania się euskarą,
wywieszania Ikurriñy, obchodzenia baskijskich świąt
narodowych i kultywowania tradycji.
Kultura Basków powoli zanikała. PNV skupiło się na
promowaniu ich języka i tradycji. W 1959 powstała
organizacja Euskadi Ta Askatasuna (ETA). Z początku
prowadzili akcje informacyjne, ogłaszali swoje żądania
na ulicach. Nie przynosiło to jednak zamierzonych
efektów i działacze ETA, zwani Etarras, się
Sytuacja
zradykalizowali. Pierwszym agresywnym aktem był
zamach bombowy na linię kolejową. Następowały ataki
Basków po
skierowane na konkretne jednostki. W latach 70.
organizacja się znacznie rozrosła, rozpoczęła współpracę
II WŚ
z organizacjami o podobnych charakterze z innych
państw, Etarras uzyskali możliwość ucieczki przed
dyktaturą do Francji i Algierii.
Działalność ETA
W 1973 Etarras podłożyli ładunek wybuchowy pod samochód
hiszpańskiego premiera Luisa Carrero Blanco Atak uznano za tak
radykalny, że zaskutkowało to rozłamem na ETA-M i ETA-PM. Ta druga
miała nadzieję na bardziej pokojowe rozwiązanie problemu
niepodległości Basków, kiedy Hiszpania stanie się krajem
demokratycznym, co nastąpiło dwa lata później. Demokratyczne rządy
nadały sporą autonomię regionom hiszpańskim, Hiszpania stała się
właściwie państwem federacyjnym. Radykalnych Etarras to jednak nie
zadowoliło. Ataki terrorystyczne postępowały, coraz częściej dotyczyły
losowych, niewinnych ludzi., odbywały się protesty przeciwko
organizacji, a władze hiszpańskie i francuskie podejmowały działania
antyterrorystyczne.
Konflikt doprowadził do śmierci około kilku tysięcy ludzi.
Radykalne sposoby działania ETA jedynie zaszkodziły
mieszkańcom Baskonii i opinii na ich temat. Organizacja nie

Skutki,
miała wielkiego poparcia nawet pośród Basków. Nastąpiły
rozmowy pomiędzy Etarras a rządem hiszpańskim, jednakże

obecna postulaty i żądania ETA były niemożliwe do spełnienia. W 2011


ETA ostatecznie postanowiła zakończenie działalności zbrojnej.
sytuacja W 2017 i 2018 grupa oddała całą swoją broń i materiały
wybuchowe oraz przeprosiła ofiary zamachów. Sondaże
przeprowadzone wśród Basków wskazują na to, że obecnie nie
zależy im na niepodległości i czują się Hiszpanami.
Konflikt w Irlandii
Północnej
Irlandia Północna to prowincja, jedna z części
składowych Zjednoczonego Królestwa Wielkiej
Terytorium i Brytanii i Irlandii Północnej. Jej stolicą jest Belfast.
opis Od lat 60 trwał tam konflikt o podłożu etniczno-
konfliktu politycznym, rozgrywający się na obszarze Irlandii
Północnej.
Konflikty w Irlandii Północnej trwają od średniowiecza,

Geneza gdy cała Irlandia znalazła się pod panowaniem Anglii. W


XVII wieku rozpoczęto zasiedlanie Irlandii przez ludność

konfliktu angielską i szkocką. Zapoczątkowało to wrogość między


Anglikami a Irlandczykami. Liczne bunty i powstania
doprowadziły w 1921 roku do utworzenia niepodległej
Irlandii. Jednak w granicach Wielkiej Brytanii pozostała
Irlandia Północna, którą w większości zamieszkują
Anglicy.
Pod koniec lat 60. XX wieku wybuchł krwawy konflikt w

Geneza Irlandii Północnej pomiędzy republikanami a unionistami.


Głównymi przyczynami konfliktu w Irlandii Północnej

konfliktu była chęć zjednoczenia należącej do Wielkiej Brytanii


prowincji z niepodległą Republiką Irlandii przez
irlandzkich nacjonalistów i republikanów i dążeniu
unionistów do pozostania w granicach Zjednoczonego
Królestwa. W 1998 roku zawarto porozumienie
pokojowe. W 2005 roku Irlandzka Armia Republikańska
ogłosiła całkowite rozbrojenie.
IRA i straty

 IRA - inaczej Irlandzka Armia


Republikańska. Jest to organizacja
zbrojna walcząca początkowo o
niepodległość Irlandii, a od 1921 roku
o przyłączenie Irlandii Północnej do
Irlandii.
 W ciągu trwającego trzy dekady
konfliktu zginęło ponad 3500 osób,
włączając cywili, grupy
republikańskie i unionistyczne.
Irlandia nadal podzielona jest na dwie zwaśnione społeczności,
nadal organizowane są marsze. Utworzono specjalną komisję,
Skutki i która wydaje zgody na przeprowadzanie marszów, jednak nie
wszystko jest przemyślane. Protesty każdej ze stron przybierają
obecna brutalne formy, dochodzi do wielu przepychanek z policją, a

sytuacja
nawet do użycia koktajli Mołotowa. Porozumienie jednak daje
szansę na ustabilizowanie sytuacji na wyspie i na całkowity pokój
w przyszłości.
 https://www.youtube.com/watch?v=S8Ew9_zL0sI&t=917
s&ab_channel=Historiaw5minut
 https://www.bryk.pl/wypracowania/geografia/geografia-sp
oleczno-ekonomiczna/10940-historia-i-wspolczesnosc-kra
ju-baskow-konflikt-baskijski.html
Bibliografia  https://histmag.org/Baskowie.-Tajemnica-Pirenejow-1505
2
 https://pl.wikipedia.org/wiki/Baskowie
 https://pl.wikipedia.org/wiki/ETA
 https://pl.wikipedia.org/wiki/Konflikt_w_Irlandii_P%C3%
B3%C5%82nocnej
 https://www.youtube.com/watch?v=tl_HJ6OWZPk&ab_c
hannel=Historianazawo%C5%82anie
 https://eszkola.pl/wos/konflikt-w-irlandii-polnocnej-6840.
html

You might also like