თბილისის სახელმწიფო

სამედიცინო უნივერსიტეტი
საპრეზენტაციო თემა-ბურსიტები

ფიზიკური მედიცინისა და რეაბილიტაციის ფაკულტეტის

მეორე კურსი, ჯგუფი-მესამე

მარიამ ხელაშვილი
ბურსიტი სახსრის სინოვიური აბგის
მწვავე ან ქრონიკული ანთებაა და
ნახსენებ უბანში ექსუდატის დაგროვება
ახასიათებს. სინოვიური აბგა
წარმოადგენს სინოვიური სითხით სავსე
ტომრისებრ ღრუს. ის სხეულის იმ
ადგილას მდებარეობს, რომელზეც
მოძრაობისას ყველაზე მეტი მექანიკური
დატვირთვა მოდის, მაგალითად,
მყესების ქვეშ. ბურსიტს, ჩვეულებრივ,
თან სდევს მყესების ანთება.
ბურსიტის ყველაზე გავრცელებული ადგილებია მხრის, იდაყვის და
ბარძაყის არეში. მაგრამ ასევე შეიძლება აღინიშნებოდეს ბურსიტი
მუხლზე, ქუსლზე და ტერფის ძირში. ბურსიტი ხშირად ვლინდება იმ
სახსრების მახლობლად, რომლებიც ასრულებენ ხშირ განმეორებით
მოძრაობას
მწვავე ბურსიტის სიმპტომებია:
• ტკივილი;

• შეხებისას მტკივნეულობა;

• მოძრაობის შეზღუდვა;

• ანთებითი სინოვიური აბგის

საპროექციო არეში კანის სიწითლე
და სიმხურვალე.
ქრონიკული ბურსიტის ნიშნებია:

• სინოვიური აბგის კედლის გასქელება;

• ღრუსშიგა შეხორცებები და კალციფიკაცია;

• რეგიონული კუნთების ატროფია.

მხრის-(სუბაკრომიული ბურსიტი) - მხრის ბურსიტი იწვევს
ტკივილს მხრის არეში და ხშირად ვრცელდება მკლავის ზედა
ნაწილზე. ტკივილი ხშირად ვლინდება მოსვენების დროს, მაგრამ
ძლიერდება მკლავის მოძრაობისას, განსაკუთრებით მკლავების
თავზე აწევისას; ის, ასევე, ხშირად აფერხებს ძილს.
ზურგის ზედა ნაწილი (სკაპულოთორაციული ბურსიტი) -
ზურგის ზედა ბურსიტი გავლენას ახდენს ბეჭსა და ნეკნებს შორის
სივრცეზე და შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილი ან ამოხტომის
შეგრძნება. ხელების ზემოთ მოხვედრამ ან ბიძგების გაკეთებამ
შეიძლება გააუარესოს ტკივილის ხარისხი.
იდაყვი (ოლეკრანონის ბურსიტი) - იდაყვის ბურსიტი ჩვეულებრივ იწვევს
ხილულ შეშუპებას იდაყვის წვერზე, გოლფის ბურთის მსგავსად. ეს შეიძლება
იყოს ტრავმის (ბურსაში სისხლდენის), ინფექციის, კრისტალების (ჩიყვი) ან
რევმატოიდული ართრიტის შედეგად. როგორც წესი, იწვევს ტკივილს,
როდესაც იდაყვი მოხრილია, მაგრამ არა გაშლილი.
მენჯი (იშიალური ბურსიტი) -
მენჯის ბურსიტს ასევე
მოიხსენიებენ, როგორც "მკერავის
ქვედაბოლოს", რადგან ის ხშირად
გამოწვეულია მყარ ზედაპირებზე
ხანგრძლივი ჯდომით. იწვევს
ტკივილს დუნდულოების ქვედა
ნაწილში, რომელიც ძლიერდება
ჯდომით. ტკივილი შეიძლება
გაქრეს, როდესაც ადამიანი დგას.
ბარძაყი-დიდი ტროხანტერიული
ტკივილის სინდრომი (ადრე ეწოდებოდა
ტროქანტერულ ბურსიტს) - დიდი
ტროხანტერიული ბურსა მდებარეობს
ბარძაყის ძვლის ზედა გარე ნაწილში. ამ
მიდამოში ბურსიტი ჩვეულებრივ
ასოცირდება ახლომდებარე მყესების
ანთებასთან და შეიძლება გამოიწვიოს
ტკივილი სხეულის დაზიანებულ მხარეს
წოლისას, ან ძილის დროს.
ილიოფსოას ბურსიტი - ფსოას კუნთი მიემართება ხერხემლიდან ბარძაყისკენ. ეკვრის
ფსოას კუნთს ბარძაყის წინა ნაწილში. ამ ტიპის ბურსიტი იწვევს ტკივილს
საზარდულის მიდამოში, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ადამიანი კიბეზე ადის. ეს
შეიძლება გამოწვეული იყოს ამ მიდამოში ართრიტის, გადაჭარბებული ფიზიკური
დათვირთვის (მაგალითად, გადაჭარბებული სირბილის) ან ტრავმის შედეგად.
 მუხლი
(წინაპატელარული და
ინფრაპატელარული
ბურსიტი) -
წინაპატელარული
ბურსა განლაგებულია
კვირისტავის წინ.
ინფრაპატელარული
ბურსა არის მის ქვემოთ.
ამ ადგილებში ბურსიტი
შეიძლება აღმოცენდეს
მუხლის მორეციდივე
ტრავმის შედეგად.
ქუსლი (რეტროკალკანური ბურსიტი) -
რეტროკალკანური ბურსა მდებარეობს
ქუსლის ძვალსა და აქილევსის მყესს
შორის, რომელიც აკავშირებს ქუსლს
კანჭის ტყუპ კუნთთან. ის ჩვეულებრივ
ასრულებს ბალიშის ფუნქციას სიარულის
დროს ზემოქმედების შესამცირებლად.
რეტროკალკანურმა ბურსიტმა შეიძლება
გამოიწვიოს ტკივილი და შეშუპება
მიდამოში. ის ადვილად შეიძლება
აგვერიოს აქილევსის ტენდინიტთან
(აქილევსის მყესის ანთება)
დაავადების გამომწვევი მიზეზებია:

 სახსრების ტრავმები;

 სახსრების ხანგრძლივი მექანიკური დაზიანება;

 ოსტეოფიტების დაგროვება (რევმატოიდული
დაავადებების დროს);

 ჩირქოვანი ანთბით პროცესი;

 ზოგიერთი დაავადების გართულება.

 რისკ-ფაქტორები
 ასაკის მატება;

 პროფესიები ან ჰობი. თუ თქვენი სამუშაო ან ჰობი

მოითხოვს განმეორებით მოძრაობას ან ზეწოლას
კონკრეტულ სინოვიურ აბგაზე, იზრდება ბურსიტის
განვითარების რისკი;

 სხვა სამედიცინო პირობები. ზოგიერთი სისტემური

დაავადება და მდგომარეობა;

 ჭარბი წონა.
 დიაგნოზის დასმა

• გამოსახულების ტესტები;

• ლაბორატორიული ტესტები;

• რენტგენი;

• მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (MRI)-

ულტრაბგერა;

• სწრაფვა-პროცედურა, რომელიც მოიცავს თხელი

ნემსის გამოყენებას ჭარბი სითხის ბურსადან
მოსაშორებლად, რათა შეამოწმოს ინფექცია ან
პოდაგრა, როგორც ბურსიტის გამომწვევი მიზეზი.

• სისხლის ანალიზი.
 ბურსიტის პრევენცია
 ტკივილის გამომწვევი ქმედებების თავიდან აცილება ან
შეცვლა;
 ბალიშების ან ბალიშების გამოყენება იმ ადამიანებისთვის,
რომლებსაც ხშირად უწევთ ჯდომა;
 ფეხსაცმლის შეცვლა ქუსლის უკანა მხარეს ზეწოლის
შესამცირებლად
 მორგებული მოწყობილობები, რომლებიც აფიქსირებენ
იდაყვებს,
 ჯანსაღი წონის შენარჩუნება
 რთული ვარჯიშების ან აქტივობების გამარტივება ტრავმის
თავიდან ასაცილებლად;
 დასვენება განმეორებითი აქტივობის შესრულებამდე;
 სწორად აწევა. აწევისას მუხლების მოხრა.
 მძიმე ტვირთის გადატანის შეზღუდვა.
 ბურსიტის მკურნალობა სახლში
 სახსრის დასვენება ისეთი აქტივობების თავიდან აცილებით,
რომლებმაც შეიძლება გააღიზიანოს ბურსა, რაც საშუალებას
მისცემს ანთებას შემცირდეს;

 კომფორტული, დამხმარე, დაბალქუსლიანი ფეხსაცმლის

ტარება, თუ ბურსიტი გავლენას ახდენს წონის მატარებელ
სახსარზე;

 არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების

მიღება, როგორიცაა იბუპროფენი;

 ცივი კომპრესის დადება, რომელსაც შეუძლია შეამსუბუქოს

ანთება. (ცივი კომპრესის გამოყენება შესაძლებელია 2-დან 3-
ჯერ დღეში 10-დან 20 წუთის განმავლობაში. თუ გამოიყენება
ყინული, უმჯობესია გადაიხვიოს პირსახოცში, რათა თავიდან
იქნეს აცილებული კანის დაზიანება).
 ბურსიტის სამკურნალო საშუალებები
 ფიზიკური თერაპია დაზიანებული ბურსის გარშემო ქსოვილების
გასაძლიერებლად და გაჭიმვის მიზნით;

 ორთოტიკა სხეულის მექანიკის გასაუმჯობესებლად და ბურსაზე ზეწოლის

შესამსუბუქებლად;

 ბურსადან ჭარბი სითხის მოცილება;

 კორტიზონის ინექცია ანთების სწრაფად შესამცირებლად (როგორც წესი,

კეთდება ასპირაციასთან ერთად);

 თერაპიული ულტრაბგერა სისხლის მიმოქცევისა და შეხორცების

სტიმულირებისთვის;

 ანტიბიოტიკები სეპტიური ბურსიტის შემთხვევაში.

ბურსიტის ქირურგიული მეთოდით
მკურნალობა- ბურსექტომია
თუ ბურსიტი ქრონიკულია და რთულად განკურნებადია,
ექიმმა შეიძლება პაციენტს შესთავაზოს ოპერაცია, რომელსაც
ბურსექტომია ეწოდება. ამ ოპერაციის დროს ბურსის ამოკვეთა
ხდება. ბურსექტომია უნდა გაკეთდეს სხვა ქირურგიულ
პროცედურებთან ერთად. მაგალითად, ქირურგს შეუძლია
ამოიღოს ბურსა ქუსლის უკანა ნაწილიდან, ისევე როგორც
ძვლის ნაწილები, რომლებიც ხელს უწყობდნენ ბურსის
გაღიზიანებას. ოპერაციის შემდეგ, ბურსა შეიძლება კვლავ
გაიზარდოს. თუმცა რჩება იმედი, რომ ახალი ბურსა
ნაკლებადაა მიდრეკილი ანთებისკენ. ბურსექტომია არის
ქირურგიული პროცედურა, რომელიც გამოიყენება ბურსას,
ბალიშის მსგავსი ტომრის ამოსაღებად, რომელიც გვხვდება
სხეულის სახსრებში.
ბიბლიოგრაფია:
1. Neha Pathak, MD , ,,Bursitis“
https://www.webmd.com/pain-management/arthritis-bursitis https://www.webmd.com (30/08/2021)
2. უცნობი ავტორი, ,,ბურსიტი“
https://mkurnali.ge/enciklopedia.html?task=term&id=561 https://mkurnali.ge (თარიღი-უცნობი)
3. უცნობი ავტორი, ,,ბურსიტი“
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98 https:ka.
wikipedia.org (თარიღი-უცნობი)
4. უცნობი ავტორი, ,,Bursitis“
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and diseases/bursitis https://www.hopkinsmedicine.org (თარიღი-უცნობი)
Derrick J Todd, MD, PhD- ,,Patient education: Bursitis (Beyond the Basics)“
https://www.uptodate.com/contents/bursitis-beyond-thebasics https://www.uptodate.com (22/02/2022)
5. უცნობი ავტორი, ,,ბურსიტი“
https://tsamali.ge/daavadeba/bursiti/89 https://tsamali.ge (თარიღი-უცნობი)
6. უცნობი ავტორი, ,,Bursitis”
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10918-bursitis https://my.clevelandclinic.org (თარიღი-უცნობი)
მადლობა
ყურადღებისთვის!