จุดเกาะเกีย

่ วในกฎหมาย
ระหว่างประเทศแผนกคดี
บุคคล

ปภาวดี ธโนดมเดช
คณะนิตศ
ิ าสตร์ จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย
เค้าโครงการบรรยาย

1. ความหมายของจุดเกาะเกีย
่ ว
2. ประเภทของจุดเกาะเกีย
่ ว
3. การตีความจุดเกาะเกีย
่ ว
1. ความหมายของจุดเกาะเกี่ยว

 จุดเกาะเกี่ยว (connecting point/ points de rattachement) เป็ นเครื่ องบ่งชี ้ให้ ผ้ ู

พิพากษาทราบว่าควรเลือกกฎหมายแพ่งของประเทศใดมาบังคับใช้ กบั ข้ อพิพาทที่
องค์ประกอบต่างประเทศ
 Signpost for finding applicable law
 ตัวอย่างเช่น นาย Stefan เจ้ ามรดก สัญชาติองั กฤษ มีภมู ิลำเนาอยูฝ่ รั่งเศส และเสีย
ชีวิตที่ฝรั่งเศส นาย Stefan มีคอนโดมีเนียมอยูแ่ ถวลาดพร้ าวและเงินสดในธนาคาร
ที่ฝรั่งเศส กรณีนี ้ศาลควรจะเลือกกฎหมายใดบังคับกับทรัพย์มรดกของนาย Stefan
2. ประเภทของจุดเกาะเกี่ยว

2.1 จุดเกาะเกี่ยวที่เกี่ยวกับบุคคล
2.2 จุดเกาะเกี่ยวที่เกี่ยวกับสถานที่
2.3. จุดเกาะเกี่ยวที่เกี่ยวกับเจตนาของคูส่ ญ
ั ญา
2.1 จุดเกาะเกี่ยวที่เกี่ยวกับบุคคล

แบ่งออกเป็ น 3 ประเภท คือ ภูมิลำเนา สัญชาติ และถิ่นที่อยู่

1) ภูมิลำเนา (lex domicile)
การจัดการสังหาริมทรัพย์ของเจ้ ามรดก มาตรา 38 พ.ร.บ. ว่าด้ วยการขัดกันแห่งกฎหมาย
2) สัญชาติ (lex patriae)
ความสามารถของบุคคล มาตรา 10 -12 สัญชาติร่วมกันของคูส่ ญ
ั ญา มาตรา 13 ภาค5 ครอบครัว
3) ถิ่นที่อยู่ (habitual residence)
ข้ อเท็จจริงทางกายภาพ ต่างจากภูมิลำเนาซึง่ เป็ นข้ อความคิดทางกฎหมาย
1993 Hague Convention on Protection of Children in Respect of Intercountry Adoption
2.2 จุดเกาะเกี่ยวกับสถานที่

 สัญญา
ถิ่นที่มีการทำสัญญา (lex loci contractus) มาตรา 13 กรณีคสู่ ญ
ั ญาไม่ได้ กำหนดกฎหมายที่
จะใช้ บงั คับกับสัญญาและไม่มีสญั ชาติเดียวกัน
 ทรัพย์และมรดก
ถิ่นที่ทรัพย์ตั ้งอยู่ (lex situ) มาตรา 16 – 17 และมาตรา 37 มรดกในส่วนอสังหาริ มทรัพย์
 ครอบครัว
สถานที่ประกอบพิธีสมรส (lex loci celebrationis) แบบแห่งการสมรส มาตรา 20
 ละเมิด
ถิ่นที่ละเมิดได้ เกิดขึ ้น (lex loci delicit) มาตรา 15
2.3 จุดเกาะเกี่ยวที่เกี่ยวกับเจตนาของคู่สัญญา

 ความศักดิ์สทิ ธิ์ของการแสดงเจตนา (party autonomy)

 ข้ อยกเว้ น: ต้ องไม่ขดั ต่อความสงบเรี ยบร้ อยและศีลธรรมอันดี มาตรา 5
 ex. คำพิพากษาที่ 3223/2525 แรงงาน, คำพิพากษาที่ 583/2511 รับขนสินค้ า
ทางทะเล
3. การตีความจุดเกาะเกี่ยว

 จุดเกาะเกี่ยว เช่น สัญชาติ หรื อภูมิลำเนา มีความหมายตามกฎหมายไทย (lex

fori) หรื อกฎหมายต่างประเทศ (lex causae)
 ”ถ้ อยคำตามกฎหมายใด ย่อมมีความหมายตามกฎหมายนัน”
้
 ex. ภูมิลำเนา ตาม ป.พ.พ. มาตรา 37 ต่างหรื อเหมือนกันภูมิลำเนาตาม
กฎหมายอังกฤษ หรื อไม่
 ex. สัญชาติ พิจารณาตาม พ.ร.บ. สัญชาติไทย หรื อตามกฎหมายต่างประเทศ