PREZENTACJA

Luteranizm, Kalwinizm oraz

Anglikanizm

Wykonała: Julia Matysek klasa VIIIa

 Przyczyny powstania reformacji
• XVI wiek to okres rozbicia Kościoła Katolickiego i czas powstania wyznań
protestanckich.
• Nasiliły się negatywne zjawiska, obniżające autorytet Kościoła.
Duchowieństwo prowadziło nazbyt świecki tryb życia,
• Powszechne bogacenie się Kościoła, Duchowieństwo swoją pozycję
wykorzystywało do bogacenia się,
• Gorszącym zjawiskiem była sprzedaż odpustów za pieniądze.

REFORMACJA to ruch religijno-polityczno-społeczny zapoczątkowany

przez Marcina Lutra w XVI wieku, mający na celu odnowę chrześcijaństwa.
Był reakcją na negatywne zjawiska, które miały miejsce
w katolickiej hierarchii kościelnej.
 Skutki reformacji
• Przeciwko tak rozrzutnemu życiu hierarchów
kościelnych oraz procesowi sprzedaży odpustów
wystąpił niemiecki reformator – Marcin Luter
(1517 r.). Będąc z pielgrzymką w Rzymie na
własne oczy zobaczył rozrzutny styl życia dworu
papieskiego, co go bardzo oburzyło. Postanowił
to zmienić.
• wystąpienie Lutra zapoczątkowało ruch religijny
zwany REFORMACJĄ.
• w wyniku reformacji Kościół podzielił się na
odłamy, nazywane wyznaniami. Marcin Luter
zapoczątkował wyznanie zwane luteranizmem.
 LUTERANIZM
Doktryna ideologiczna i jednocześnie chrześcijański ruch
reformacyjny, zainicjowany przez Marcina Lutra. W 1517
zaprotestował przeciwko katolickiej praktyce sprzedaży
odpustów. W Norymberdze Marcin Luter ogłosił 95 tez,
w których skrytykował sprzedaż odpustów. W
następnych latach stworzył własną naukę. Marcin Luter
głosił m.in.:
–człowiek może dostąpić zbawienia wyłącznie dzięki
wierze,
– źródłem wiary jest Pismo Święte,
–uznawał tylko dwa sakramenty: chrzest i Komunię,
–odrzucił zakony i celibat księży,
–odrzucił władzę papieża nad Kościołem.
Na wieść o działalności Marcina Lutra, papież Leon X wydał w 1520 r.
bullę krytykującą jego nauki oraz zagroził mu ekskomuniką (wyrzucenie ze
wspólnoty). Luter publicznie spalił papieski dokument, zrywając tym
samym z Kościołem Katolickim.

Spalenie bulli
papieskiej
W tej sytuacji Marcin Luter musiał szukać bezpiecznego miejsca aby nie
zakończyć życia. Marcin Luter uzyskał schronienie na zamku w
Wartburgu, gdzie przetłumaczył Biblie na język niemiecki.
Nowe idee teologiczne Marcina
Lutra szybko się rozchodziły
dzięki drukowanemu słowu. Do
najważniejszych dzieł w
początkowym okresie
działalności Lutra należą:
Do chrześcijańskiej szlachty
narodu niemieckiego o
poprawie stanów
chrześcijańskich (1520), 
O niewoli babilońskiej
Kościoła (1520), 
O wolności
chrześcijanina (1520), 
O niewolnej woli (1525).
Biblia Marcina Lutra
Wyklęty przez Kościół Marcin Luter zrzucił habit i ożenił się a resztę życia
spędził na przetłumaczeniu Biblii na język niemiecki i pisaniu polemik
doktrynalnych.
Poglądy Lutra zyskały ogromną popularność, zwłaszcza dzięki upadkowi
autorytetu Kościoła. Dokonująca się w Europie reformacja popierana była
przez monarchów, którzy wykorzystali zamieszki i zmiany w Kościele by
wprowadzić silną centralną władzę w państwie niezależnej od Kościoła, na
której czele stał jedynie monarcha.
Sam Marcin Luter był bardzo krytykowany przez duchowieństwo katolickie.
Często ukazywały się broszury i pisma ukazujące go jako heretyka
słuchającego głosu szatana i demonów.

Luter słuchający podszeptów

demona
 Kalwinizm
W latach 30 – stych XVI wieku działalność rozpoczął także inny reformator –
Jan Kalwin. W Szwajcarii założył wspólnotę, która wyznawała poglądy
podobne do Luteranizmu. Jednak reguła Kalwina była bardziej surowa jeśli
chodzi o życie wspólnoty. Jan Kalwin twierdził, że losy człowieka są z góry
określone przez Boga. Z kościołów zamienianych na zbory usuwano obrazy
i posągi. Świątynia miała być prosta i skromna, pozbawiona wszelkich form
przepychu.
Jan Kalwin działał w Szwajcarii i we Francji. Swoje poglądy ogłosił w 1536 r. w
traktacie „Urządzenie religii chrześcijańskiej”. Poglądy tam zawarte:
- uważał, że człowiek nie ma wpływu na swoje zbawienie. Los człowieka jest z
góry przesądzony w chwili jego narodzin. Wszystko zależy od Boga, który dzieli
ludzi na wybranych i potępionych.
- człowiek przez całe życie powinien wykonywać obowiązki narzucone mu
przez Boga,
- za jedyne źródło wiary uznawał Pismo Święte,
- uznawał tylko dwa sakramenty; chrzest i komunię,
- uznawał komunię pod dwiema postaciami – chleba i wina,
- chciał uproszczenia liturgii kościelnej i dążył do tego by liturgia była głoszona
w języku narodowym,
-odrzucał kult świętych, świętych relikwii, świętych obrazów i odpustu uznając
je za wymysł człowieka,
-głosił zniesienie celibatu, zakonów, hierarchii kościelnej, instytucji kościelnych
uważając, że Kościół to wspólnota wiernych,
- nie uznawał zwierzchności papieża jako głowy Kościoła.
 Anglikanizm

W 1534 r. w Anglii powstał inny odłam

protestantyzmu – anglikanizm. Król Henryk VIII
Tudor na mocy aktu supremacji ogłosił się
głową kościoła anglikańskiego. Przyczyną tej
decyzji był brak zgody papieskiej na rozwód,
który chciał król przeprowadzić ze swą
małżonką, Katarzyną Aragońską (nie mogła
urodzić mu syna – następcy tronu).
 Kościół anglikański uznaje 2 sakramenty w
sensie ścisłym: chrzest i eucharystię, oraz
sakramenty dalsze: bierzmowanie, pokutę,
kapłaństwo, małżeństwo, namaszczenie
chorych. Przyjmuje kult Najświętszej Marii
Panny i świętych. Artykuły dotyczące
Eucharystii mówią, że komunia powinna
być pod dwiema postaciami,
pozwalającymi na duchową łączność z
Chrystusem.
Kolejne artykuły mówią o samym Kościele.
Duchowni mogą wstępować w związki
małżeńskie.
Henryk VIII Tudor
 Reformacja w Polsce
Reformacja w Rzeczypospolitej pojawiła się od lat dwudziestych XVI
wieku, jednak jej wpływ od początku ograniczał się tylko do wyższych i
średnich warstw społecznych, głównie w miastach zachodniej i północnej
Polski. Polska reformacja od początku cierpiała na brak funduszy,
koniecznych do rozwoju.
Cechą charakterystyczną stosunków religijnych w Rzeczypospolitej, w
przeciwieństwie do reszty Europy, była tolerancja religijna.
Pozycja Kościoła katolickiego nigdy nie była poważnie zagrożona, co
ułatwiło działania kontrreformacji. Kościół katolicki nadal stanowił
ogromną siłę. Nienaruszone zostały jego podstawy materialne. Na czoło
akcji kontrreformacyjnej w Rzeczypospolitej wysunął się kardynał
Stanisław Hozjusz, bardzo aktywny uczestnik obrad soboru trydenckiego.
W 1564 r. z jego inicjatywy na Warmię zostali sprowadzeni jezuici. Król
Zygmunt August przyjął postanowienia soboru trydenckiego i na
ziemiach polskich rozpoczął się okres kontrreformacji.
 Kontrreformacja
Reakcja na wydarzenia reformacyjne była tzw. kontrreformacja, której
działania zmierzały ku:
- przeprowadzeniu niezbędnych reform w Kościele
- walce z reformacją o utracone wpływy.
Pierwsze reformy przeprowadził papież Paweł III, za którego pontyfikatu
odnowiono inkwizycję (1542). Zmiany wprowadzali także kolejni papieże,
przechodząc do ofensywy katolickiej. W 1559 r. wprowadzono tzw. Indeks
Ksiąg Zakazanych.
Odnowieniu Kościoła miało służyć reformowanie starych zakonów
i powoływanie nowych. Szczególna rolę odgrywać miał zakon
jezuitów (powołany przez Ignacego Loyolę).
Pewne zmiany miał wprowadzić powołany w latach 1545-63
sobór w Trydencie. Sprecyzowano na nim dogmaty religijne,
uznano wyższość papieża nad soborem i opracowano tzw.
Katechizm rzymski, czyli wykład wiary dla Kościoła katolickiego.
Reformy wprowadzano stopniowo:
- W 1568 wprowadzono brewiarz i mszał rzymski,
- Wprowadzono zakaz łączenia urzędów kościelnych,
- Biskupom nakazano obowiązkowe wizytacje swoich parafii
oraz nałożono obowiązek wizyty w Rzymie raz na 5 lat (wizyta
ad limina apostolorum),
Konsekwencją ruchu kontrreformacji było wzmocnienie Kościoła,
dyscypliny, ujednolicenie liturgii, określenie dogmatów. Zamknęło
to drogę dialogu z innymi wyznaniami i doprowadziło to do
ostatecznego rozejścia się katolicyzmu z protestantyzmem.
Symbolika zakonu jezuitów

DZIĘKUJĘ BARDZO ZA UWAGĘ.