MAGANDANG UMAGA

Mga Aralin:
IKATLONG MARKAHAN
- Parabula
- Alamat
- Kaligiran ng Noli Me INAASAHAN
Tangere
- Talambuhay Ni Gat. Jose
Ang mag-aaral ay masining na
Rizal nakapagtatanghal ng kulturang
- Kabanata 1-10 Asyano batay sa napiling akdang
(Noli Me Tangere) pampanitikang Asyano
 Picture Perfect

Ibahagi ang iyong natutunan

sa nakalipas na aralin sa
pamamagitan ng pagbibigay
kahulugan sa mga
sumusunod na larawan.
PICTURE FRAME
 SANAYSAY
- isang uri ng panitikang tuluyan na
naglalahad ng pananaw ng manunulat.

Taglay nito ang tiyak na layunin tulad ng

makapagbigay-impormasyon o aral, o
magbigay aliw.
 “Ang pagsulat ng isang sanaysay ay
isang paraan upang maipahayag ang
personal na karanasan, damdamin, at
kuro-kuro o palagay. Samakatuwid,
hindi makasusulat ang sinuman ng
mabisang sanaysay kung hindi ito
sumasaklaw sa kaniyang sariling
kaalaman, karanasan, pananaw, at iba
Michel de Montaigne pa.”
Pagpapahayag ng sariling
opinyon o pananaw
Pagpapahayag ng
paninindigan
Pagpapahayag ng
mungkahi
- “Ang talinghaga ng tatlong alipin https://www.youtube.com/watch?v=frUZa3IvgQY
Parabula
 PARABULA
•Sa pandaigdigang konteksto,
kinikilala ito bilang isang anyo ng
pagsasalaysay ng mabubuting-
aral at ginintuang panuntunan
sa buhay sa pamamagitan ng
maikli at payak na kuwento.
 aral
tauhan banghay

tagpuan - Simula
- Gitna (Saglit na Kasiglahan,
Tunggalian, at Kasukdulan)

MGA ELEMENTO - Wakas (Kakalasan at

Katapusan)
 PARABULA
•o parable sa wikang Ingles ay mga
maikling kwento na karaniwang
galing sa Bibliya. Nagtuturo ito
ng moral at relihiyosong aral
na naglalarawan ng katotohanan o
tunay na nagyayari sa ating buhay.
 ANG NAWAWALANG TUPA

ANG MABUTING SAMARITANO

ANG MAGHAHASIK
ANG 3 ALIPIN

ANG MAY-ARI NG UBASAN DAMO AT TRIGO

• Ginamit ni Jesus
ang mga parabula
upang ipakilala
ang Kaharian ng
Diyos.
• Ang parabula ay isang maikli at payak
na kuwento ng nakadisenyo upang
magpahayag ng espirituwal na
katotohan, mga prinsipyo ng relihiyon, o
mabubuting-aral.
• Mula sa salitang griyego na “PARABOLE”
“maikling sanaysay tungkol sa buhay na maaaring mangyari o nangyayari sa
tunay na buhay, na nagtuturo ng espirituwal at kagandahang-asal, at layong
magsilbing gabay sa buhay ng bawat tao. Nagbibigay rin inspirasyon at pagasa
sa buhay ang bawat kuwentong parabula.
 • Ang parabula ay isa ding salaysay na
binubuo ng mga elemento. (SIMULA,
GITNA,WAKAS)
Ito din ay isa METAPORA
(pagtutulad) ay isang masining na
pananalitang nakatutulong sa taong
maunawaan ang anumang hindi niya
nalalaman o nakalilito sa kaniya sa
pamamagitan ng mga bagay na dati na
niyang alam at nauunawaan.
Steven Voris (2008)
Ang mga detalye at mga
tauhan ay hindi
nagbibigay ng malalim
na kahulugan; ang
binibigyan ng diin ay
ang aral sa kuwento.
 Mga tiyak na katangiang
pampanitikan ng PARABULA

maikli,
matimpi,
at
matalinghaga
 MAIKLI Iilan lamang ang tauhan.

• Dito mahahalagang tauhan

ay
lamang ang nasa loob ng
kuwento. Hindi lumalagpas sa tatlong
tauhan o pangkat ang nasa parabula, at hindi
rin lumalagpas sa dalawa ang tauhang
lumalabas sa mga pangyayari.
Naglalahad lamang ng iisang
perspektibo o pananaw
• Tiyak at iisa lamang ang pananaw na
ipinababatid sa paglalahad ng kuwento
kaya mayroon lamang iisang daloy ang
mga pangyayari.
 MATIMPI
Nababatid ang katangian ng tauhan
sa pamamagitan ng mga pangyayari
sa halip na tuwiran itong ilahad.
• Gumagamit ng mga pang-uri upang ilarawan ang
mga tauhan tulad ng “hindi makatarungang hukom”
(Lucas 18:2) at “mga dalagang hangal” (Mateo 25:2)
 Nahahayag lamang ang damdamin at
motibo ng mga tauhan sa kanilang
pagkilos kung mahalaga ang mga ito sa
kuwento.

• Kadalasan, hindi ipinahahayag sa paglalarawan

ang mga tauhang kasangkot sa kuwento, sa
halip ay ipinakikita ito sa kanilang mga kilos.
 Walang kongklusyon ang
kuwento.
Ang tanging layunin lamang ng parabula ay
mailahad ang pinupunto ng kuwento. Iyon na
rin ang nagsisilbing wakas ng paglalahad at
naiiwan ang mga mambabasa na nag-iisip sa
mga posible pang maganap sa kuwento.
 Iilan lamang ang mga
pangyayaring inilalahad.
May mga detalyeng hindi na inilalahad
sa kuwento sapagkat hindi ito
masyadong mahalaga sa aral na nais
iwan ng parabula.
 MATALINGHAGA
May mga direktang pahayag
ang tauhan.
• May mga pansariling repleksiyon ang mga tauhang
nagdaragdag sa kapayakan, pagkamakulay, at
mabilis na daloy ng paglalahad. Madalas na
kinakausap ng pangunahing tauhan ang sarili
upang matamo ang karunungang kinakailangan sa
akda.
 Matalinghagang Pahayag:
Madalas na ginagamit sa mga parabula
ang matatalinghagang pahayag. Hindi
lantad ang kahulugan ng mga ito. Sa
pamamagitan ng iba pang salitang
ginagamit sa pangungusap, maaaring
matukoy ang kahulugan ng pahayag.
 PAGSUSURI

kalaliman ng pagsusuri…
 Sa anong kuwento o
pangyayari sa ating buhay
maihahalintulad ang kuwentong
ating napanood?
 Ipaliwanag ang kahulugan ng sumusunod na mga
pahayag batay sa parabula ng tatlong alipin.

1.Binigyan niya ng salaping ginto ang

bawat isa ayon sa kanilang kakayahan.
2.Binigyan niya ang isa ng limanlibong
salaping ginto, ang isa nama'y dalawang
libong salaping ginto, at ang isa pa ay
isanlibong salaping ginto.
 3. Kumilos agad ang tumanggap ng
limanlibong salaping ginto at
ipinangalakal iyon. Kumita siya ng
limanlibong salaping ginto.  Gayundin
 

naman, ang tumanggap ng dalawang

libong salaping ginto ay kumita pa ng
dalawang libong salaping ginto. 
4. Ngunit ang tumanggap ng isanlibong
salaping ginto ay humukay sa lupa at
itinago ang salaping ginto ng kanyang
panginoon.
 5. “Pagkaraan ng mahabang panahon,
bumalik ang panginoon ng mga tauhang
iyon at sila'y pinag-ulat.  Lumapit ang
tumanggap ng limanlibong salaping ginto
at sinabi, ‘Panginoon, ito po ang
limanlibong salaping ginto na iniwan ninyo
sa akin. Heto naman po ang limanlibong
salaping ginto na tinubo nito.
6. ‘Magaling! Tapat at mabuting
lingkod! Halika, samahan mo ako sa
aking kagalakan. Naging tapat ka sa
kaunting halaga, kaya gagawin kitang
tagapamahala ng malaking halaga.
 Natakot po ako, kaya't
ibinaon ko sa lupa ang
inyong salaping ginto. Heto
na po ang inyong salapi.
 Itapon ninyo sa kadiliman sa
labas ang walang silbing taong
iyan! Doo'y mananangis siya at
magngangalit ang kanyang
mga ngipin.’”
Basahin ang pahina 190-191
PARABULA NG NAWAWALANG TUPA
 PANGKATANG

GAWAIN ULAT
 Madalas na ginagamit sa mga
parabula ang matatalinghagnag
pahayag. Hindi lantad ang kahulugan
ng mga ito. Sa pamamagitan ng iba
pang salitang ginamit sa
pangungusap, maaaring matukoy
ang kahulugan ng pahayag.
 IPALIWANAG ANG
KAHULUGAN NG
SUMUSUNOD NA MGA
PAHAYAG.
 1. Ako ay nagagalak sa
pagmamahal na ibinigay
ng aking ama at ina upang
ipaabot ang aking
kalagayan sa Qazi.
2. Ang aking ama at ina
ay nagpapakasasa sa
yaman ng mundo
kapalit ng buhay ko.
 3. Wala akong ibang
mapagbalingan kung di
ang pagmamahal ng Diyos
na higit na
makapangyarihan.
4. Kanino ako magpapatulong
na makamit ang katarungan
laban sa iyo kung sa iyo rin
ako dapat lumapit?
5. Mas Mabuti pang ako
ay mawala kaysa ang
batang ito.
GRAMATIKA

pahina 193
 GRAMATIKA
Masasabing parang isang
malakas na unos ang
pagdating ng kamatayan sa
buhay ng isang minamahal.
 GRAMATIKA
Lumuha man nang balde-balde
ang mga anak ng sumakabilang-
buhay ay hindi na muling
maibabalik ang buhay na nawala.
 GRAMATIKA
Ang tayutay ay kabilang sa
matatalinghagang pahayag, o
mga pahayag na iba ang
kahulugan sa literal na kahulugan
ng mga salitang bumubuo rito.
 Gamit ng Tayutay
Ang mga tayutay ay ginagamit
upang maging masining at
makahulugan ang mga
paglalarawan at iba pang
pagpapahayag.
 GRAMATIKA
PAGTUTULAD o SIMILE
- ay di-tuwirang paghahambing ng
dalawang magkaibang bagay, tao,
pangyayari, o kaisipan.
(tulad ng, kawangis ng, parang, gaya ng,
tila, mistula, animo
at panlaping kasing-, magkasing- sing)
 HALIMBAWA
Masasabing parang
isang
malakas na unos ang
pagdating ng kamatayan sa
buhay ng isang minamahal.
 HALIMBAWA
Tila yelo sa lamig ang
kamay ng ninenerbyos
na mang-await.
 HALIMBAWA
Ang pag-ibig mo ay
parang tubing – walang
lasa
 GRAMATIKA
PAGTUTULAD o SIMILE
- ay di-tuwirang paghahambing ng
dalawang magkaibang bagay, tao,
pangyayari, o kaisipan.
(tulad ng, kawangis ng, parang, gaya ng,
tila, mistula, animo
at panlaping kasing-, magkasing- sing)
 GRAMATIKA
PAGWAWANGIS o METAPORA

- tuwirang paghahambing
sapagkat hindi ito gumagamit ng mga
salita o pariralang ginagamit sa
pagtutulad o simile.
HALIMBAWA
Ang hari ay leon
sa bagsik
HALIMBAWA
Ang buhay mo ay
isang bukas na aklat
sa akin.
HALIMBAWA
Ang ugali niya’y
asong ulol
 GRAMATIKA
PAGWAWANGIS o METAPORA

- tuwirang paghahambing
sapagkat hindi ito gumagamit ng mga
salita o pariralang ginagamit sa
pagtutulad o simile.
 GRAMATIKA
PAGBIBIGAY-KATAUHAN
o PERSONIPIKASYON
- ito ay pagbibigay ng mga
katangian ng isang tao sa mga bagay
na likas na walang buhay.
Naisasakatuparan ito sa pamamagitan
ng paggamit ng PANDIWA.
 HALIMBAWA
Ilang sandali na lamang
at susunduin na siya ng
kamatayan.
 HALIMBAWA
Hinalikan ako ng
malamig na hangin.
 HALIMBAWA
Nahiya ang buwan at
nagkanlong sa ulap.
 GRAMATIKA
PAGTAWAG o APOSTROPHE
- ito ay pagtawag o pakikipag-
usap sa isang bagay na para bang
nakikipag-usap sa isang buhay na tao.
HALIMBAWA
O, kamatayan, mang-
aagaw ka nga bang
maituturing
HALIMBAWA
Lupa-lupa, bumuka
ka lamunin mo ako.
 HALIMBAWA
Swerte, dumapo ka sa
akin at ako’y
payamanin
 GRAMATIKA
PAGTAWAG o APOSTROPHE
- ito ay pagtawag o pakikipag-
usap sa isang bagay na para bang
nakikipag-usap sa isang buhay na tao.
 GRAMATIKA
PAGMAMALABIS o HYPERBOLE
- ito ay eksaherasyonsa
paglalarawan sa isang tao,
bagay, pangyayari, kaisipan, o
damdamin.
 HALIMBAWA
Lumuluha man nang balde-
balde ang mga anak ng
sumakabilang-buhay ay hindi
na muling maibabalik ang
buhay na nawala.
 HALIMBAWA
Nabiyak ang
kaniyang dibdib sa
tindi ng dalamhati.
HALIMBAWA
Nadurog ang
kaniyang puso sa
sakit.
 GRAMATIKA
PAGPAPALIT-TAWAG
o METONIMIYA
- ito ay paggamit ng isang
bagay para sa ipinahihiwatig
nito, o ng isang sagisag para sa
isinasagisag nito.
 HALIMBAWA
Marami nang puting
buhok si Inang na naging
tanglaw ko sa aking
buhay.
 HALIMBAWA
Ang panulat ay mas
makapangyarihan
kaysa sa espada.
 HALIMBAWA

Napaka balat-sibuyas
naman ng taong ito.
 GRAMATIKA
PAGPAPALIT-TAWAG
o METONIMIYA
- ito ay paggamit ng isang
bagay para sa ipinahihiwatig
nito, o ng isang sagisag para sa
isinasagisag nito.
 GRAMATIKA
PAGPAPALIT-SAKLAW
o SINEKDOKE
- ito ay paggamit sa isang
bahagi ng isang bagay o
kaisipan bilang kabuoan nito.
 HALIMBAWA

Ayoko ng makita ang mukha

mo sa pamamahay na ito
 HALIMBAWA

Limang bibig ang umaasa

sa mag-asawa
 HALIMBAWA

Apat na maliliit na paa

ang sumalubong sa ama.
 GRAMATIKA
PAGPAPALIT-SAKLAW
o SINEKDOKE
- ito ay paggamit sa isang
bahagi ng isang bagay o
kaisipan bilang kabuoan nito.
 GRAMATIKA
PAGLUMANAY o EUFEMISMO

- ito ay paggamit ng ibang

salita sa halip na mga
tahasan at masakit na salita.
 GRAMATIKA
sa halip na sabihing: Gumagamit ng:
1. patay 1. sumakabilang buhay
2. nadudumi 2. tawag ng kalikasan
3. sumakabilang bahay
3. iniwan ng asawa
4. kasambahay
4. katulong
HALIMBAWA

Naratay ang hari sa

banig
HALIMBAWA

May sungay ang

kaniyan kapatid.
 GRAMATIKA
PAGLUMANAY o EUFEMISMO

- ito ay paggamit ng ibang

salita sa halip na mga
tahasan at masakit na salita.
 GRAMATIKA
PAGTATAMBIS o OXYMORON
- ito ay sabay na paggamit
ng dalawang salita o
pahayag na magkasalungat.
HALIMBAWA

Gaano kadalas ang

minsan
HALIMBAWA

Ano ba’t paroo’t

parito ka
 GRAMATIKA
PAGTATAMBIS o OXYMORON
- ito ay sabay na paggamit
ng dalawang salita o
pahayag na magkasalungat.
 GRAMATIKA
ALITERASYON
- ito ay pag-uulit ng sinimulang letra
o pantig sa dalawa o higit pang
salita sa isang pangungusap o linya
ng isang tula.
Pag-uulit ng TUNOG-KATINIG sa unahan o inisyal
na bahagi ng salita.
 HALIMBAWA
Ang pagmamahalan sa
pamilya ay nasusubok sa
pagdating at pagharap sa
problema.
 HALIMBAWA
Malaki ang mansyon
ng pamilyang
Manaloto.
 GRAMATIKA
ALITERASYON
- ito ay pag-uulit ng sinimulang letra
o pantig sa dalawa o higit pang
salita sa isang pangungusap o linya
ng isang tula.
Pag-uulit ng TUNOG-KATINIG sa unahan o inisyal
na bahagi ng salita.
 GRAMATIKA
PAGHIHIMIG o ONOMATOPEYA
- ito ay paggamit ng mga
salitang ang kahulugan ay
ipinahihiwatig ng tunog ng
mga ito.
 HALIMBAWA
Tuwing may malakas na
hangin ay maririnig ang
langitngit ng kawayan.
HALIMBAWA
Ang busina ng bus
ang nangingibabaw
sa kalye
Sagutan ang pahina
196-197 (titik A at B)