2ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Πόλεως Ρόδου,

Π.Τ.Δ.Ε Πανεπιστημίου Αιγαίου,

Αλέξανδρος Τόδας, Κωνσταντίνος Καράμπελας, Σταματία Μαντικού, Ειρήνη Γκολιά,
Αγγελική Μουστάκα, Μαρία Τσιόκανου, Ιωάννα Κοιλιά, Ειρήνη Μανίκαρου,
Ευαγγελία Καρβούνη, Γιώργος Κατσούρης, Γιάννης Γιαννικόπουλος, Βασίλης
Καραγιάννης, Τσαμπίκα Αργυρού, Ελένη Τριγωνάκη, Ελευθερία Κατσαρέλη, Σοφία
Βαξοβάνου, Φανή Παραφόρου, Σαράντης Καρβουνίδης, Αιμιλία Αργυρίου.

ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ

1
«Αν μου πεις κάτι, θα το ξεχάσω. Αν μου το διδάξεις ίσως το θυμάμαι. Αν με
βάλεις να συμμετέχω, θα το μάθω (Βενιαμίν Φραγκλίνος, 1706-1790).
http://www.goodreads.com/quotes/tag/learning

2
ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
 Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρεία Υγείας και
Πρόληψης, η σχολική βία «αφορά περιστατικά βίας
που συμβαίνουν στο χώρο του σχολείου, στο δρόμο
προς ή από το σχολείο, ή κατά τη διάρκεια
γεγονότων που έχουν σχέση με το σχολείο (π.χ.
σχολικές εκδηλώσεις)»

 Ο μαθητής μπορεί να είναι θύμα, δράστης ή

μάρτυρας περιστατικών σχολικής βίας.
3
ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
 Η σχολική βία αναφέρεται σε ένα σύνολο διαφορετικών
συμπεριφορών, κυρίως:
 Εκφοβισμός (bullying),
 Σωματική επίθεση.

 Οι συμπεριφορές έχουν ως χαρακτηριστικό κοινό την πρόκληση

σωματικής ή ψυχικής βλάβης.

 Κάποιες ακραίες μορφές μπορεί να περιλαμβάνουν ένοπλες

επιθέσεις με ομάδες με πολύ πιο ακραία αποτελέσματα όπως
τραυματισμοί.

4
ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
 Στις Η.Π.Α., το 2011 σύμφωνα με σχετική έρευνα σε
μαθητές δημοτικών σχολείων ηλικίας 9-12 ετών,
διαπιστώθηκε ότι:
 12% των μαθητών είχαν εμπλακεί σε χειροδικία με άλλα
παιδιά τον τελευταίο χρόνο.
 5,9% των μαθητών απέφευγαν να πηγαίνουν στο σχολείο για
μία ή περισσότερες μέρες, τον τελευταίο μήνα, επειδή
αισθάνονταν ανασφάλεια
 5,4% των μαθητών έφεραν τον τελευταίο μήνα όπλο, μαχαίρι,
ρόπαλο ή άλλο επικίνδυνο αντικείμενο στο σχολείο είτε για
επίθεση είτε για άμυνα.

5
ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
 7,4% των μαθητών είχαν απειληθεί ή τραυματισθεί
στο χώρο του σχολείο, το τελευταίο έτος.

 20% των μαθητών είχαν πέσει θύματα σχολικής βίας

μέσα στο χώρο του σχολείου τον τελευταίο χρόνο.

 16% των μαθητών είχαν πέσει θύματα μέσω σελίδων

κοινωνικής δικτύωσης ή στο διαδίκτυο γενικότερα.

6
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ
 Τα πιο συχνά φαινόμενα που προκαλεί η σχολική βία είναι
κυρίως τραυματισμοί, όχι απαραίτητα βαριάς μορφής.

 Πολλές φορές προκαλούν άγχος, ανασφάλεια, φόβο,

ψυχολογικά προβλήματα.

 Σπάνια παρουσιάζονται και συμπεριφορές όπως

κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά ή και απόπειρες
αυτοκτονίας.

7
ΑΙΤΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ

«Οι άνθρωποι που εκτιμούν τον εαυτό τους, δεν επιτίθενται σε άλλους. Όσο
περισσότερο μισούμε τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο θέλουμε να βλάψουμε
κόσμο».
(Dan Pearce, Αμερικανός συγγραφέας, 1978-)
http://www.goodreads.com/quotes/tag/bullying

8
ΑΙΤΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ
 Οι βασικότερες αιτίες που οδηγούν ένα άτομο,
ένα μαθητή να εκδηλώσει συμπεριφορά σχολικής
βίας, είναι κυρίως εστιασμένες στο οικογενειακό
ή κοινωνικό περιβάλλον του μαθητή.

 Έχει καταγραφεί μια σειρά από χαρακτηριστικά

του περιβάλλοντος αυτού που μπορεί να ευνοούν
τη σχολική βία.

9
ΑΙΤΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ
 Κάποιες από αυτές τις αιτίες είναι:
 Ιστορικό βίας.
 Κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά.

 Βεβαρημένο ποινικό μητρώο οικογενειακών

προσώπων.
 Άλλης φύσεως οικογενειακά προβλήματα.

 Οικονομικά προβλήματα.

 Χαμηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις.

10
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

«Οι λέξεις έχουν τη δυνατότητα να ενθαρρύνουν ή να πληγώσουν

ανθρώπους…. Ας τις χρησιμοποιήσουμε με σύνεση».
(Timothy Pina, Αμερικανός ειρηνιστής & ανθρωπιστής, 1959-)
http://www.goodreads.com/quotes/tag/bullying

11
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
 Τρεις είναι οι βασικοί άξονες αντιμετώπισης.

 Ο πρώτος είναι με Προγράμματα Πρόληψης

σχολικής βίας στο σχολείο, που στοχεύουν στην
καλλιέργεια δεξιοτήτων, στάσεων και
συμπεριφορών αυτογνωσίας, συναισθηματικής
αυτοσυγκράτησης, κοινωνικοποίησης, ομαδικής
δουλειάς, επίλυσης προβλήματος και διαχείρισης
κρίσεων.
12
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
 Ο δεύτερος άξονας είναι προγράμματα στο χώρο
του σπιτιού με σκοπό την ενημέρωση των
γονέων και την καθιέρωση κλίματος
συνεργασίας.

 Προγράμματα στήριξης των νέων ατόμων

(mentoring), με σκοπό την ενημέρωση και
ενθάρρυνση.

13
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
 Για την πρόληψη στο χώρο του σχολείου έχει διατυπωθεί
ένα σχέδιο δράσεων που περιλαμβάνει τέσσερα στάδια:

 1ο στάδιο: Προσδιορισμός προβλήματος (πού υπάρχει

πρόβλημα, σε τι βαθμό παρουσιάζεται, ποιος επηρεάζεται;)

 2ο στάδιο: Προσδιορισμός παραγόντων που επηρεάζουν

το πρόβλημα (ποιοι παράγοντες την προκαλούν, πώς
αναπτύχθηκαν αυτοί οι παράγοντες, πώς μπορούν να
αντιμετωπισθούν)

14
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
 3ο στάδιο: Σχεδιασμός και δοκιμή στρατηγικών
πρόληψης ή αντιμετώπισης (σε συνεργασία με
εξωσχολικούς φορείς αν χρειαστεί)

 4ο στάδιο: Καθιέρωση και Υιοθέτηση σχετικών

στάσεων και συμπεριφορών (όπως και
δημοσιοποίηση των δράσεων και των
αποτελεσμάτων).

15
ΠΗΓΕΣ
 http://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/
school_violence_fact_sheet-a.pdf

16
ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ

«Οι άνθρωποι που επανειλημμένα επιτίθενται στην αυτοπεποίθησή σου

γνωρίζουν τα χαρίσματα και τις δυνατότητές σου, ακόμα και αν εσύ δεν τις
γνωρίζεις».
(Wayne Gerard Trotman, Βρετανός καλλιτέχνης, παιδαγωγός και συγγραφέας,
1964-)
http://www.goodreads.com/quotes/tag/bullying

17