რადიოაქტივობა

• რადიოაქტივობა ეს არის გარკვეული

მასალების თვისება, რომ
სპონტანურად გამოყოს ენერგია. ეს
ვლინდება სუბატომური კორპუსების ან
ნაწილაკების სახით, ან
ელექტრომაგნიტური გამოსხივების
სახით. ეს არის ფენომენი, რომელიც
გამოწვეულია ბირთვული ენერგიის
არასტაბილურობით; ანუ ატომური
ბირთვების შესახებ.
• რადიოაქტიური ელემენტის
არასტაბილური ბირთვი განიცდის
დაშლას და რადიოაქტივობის ემისიას,
სანამ არ მიაღწევს ენერგეტიკულ
სტაბილურობას. რადიოაქტიურ
გამონაბოლქვებს აქვთ მაღალი
ენერგიის შემცველობა, რაც ანიჭებს
მაღალ მაიონიზირებელ ძალას, რაც
გავლენას ახდენს მათზე
ზემოქმედებით ნივთიერებებზე.
• რადიოაქტივობა ანტუან ბეკერელმა აღმოაჩინა 1896 წელს
ურანის ფლუორესცენტზე ექსპერიმენტების დროს.
მოგვიანებით, ერნესტ რეზერფორდმა აღმოაჩინა ორი
ტიპის ბირთვული გამოსხივების არსებობა, რომელსაც მან α
და β უწოდა. ეს ექსპერიმენტული დასკვნა 1899 წელს
გამოქვეყნდა.

This Photo by Unknown author is licensed under CC BY-SA.

 Რადიოაქტივობის
სახეები
• რადიაციული ტიპის ალფა (α)
• ეს არის არასტაბილური ბირთვით
გამოყოფილი ნაწილაკი. იგი შედგება ორი
პროტონისა და ორი ნეიტრონისგან და
ამიტომ α გამოსხივება ითვლება ჰელიუმის
ატომად (4მე მაქვს2) შიშველი,
ელექტრონების გარეშე. ორი პროტონის
არსებობის გამო, ალფა ნაწილაკი
დადებითი მუხტით არის დაჯილდოებული.
• გამოსხივება α არ არის ძალიან გამჭოლი
და მას აჩერებს ფურცელი, რომელსაც
მცირე მანძილი აქვს ჰაერში. Α-
გამოსხივების ემიტერების მაგალითებია
ურანი -238 და რადიუმ -226.
β გამოსხივება
• ტიპის β გამოსხივება არის
მაიონიზებელი გამოსხივება,
რომლის დიაპაზონი ჰაერში
დაახლოებით ერთი მეტრია. მისი
შეჩერება შესაძლებელია ალუმინის
ფოლგის ფურცლით.
რადიოაქტიური დაშლის ფაზის
დროს ხდება ელექტრონის ან
პოზიტრონის გამოყოფა, ორივე
ბირთვული წარმოშობის.
• ამიტომ, არსებობს ორი ტიპის
რადიოაქტიური გამონაბოლქვი β:
β– და β+.
• გამა გამოსხივება (γ)
• ეს გამოსხივება
ელექტრომაგნიტური
ხასიათისაა, ეს არის ძლიერი
და გამჭოლი ტალღა,
რომელსაც აჩერებს ტყვიის
ბლოკები. Γ გამოსხივების ეს
მაღალი შეღწევა
საშუალებას იძლევა მისი
გამოყენება კობალტ -60
სახით სხეულის ღრმა
უბნებზე კიბოს
სამკურნალოდ.