Maksiller I.

Molar Diş
Doç. Dr. Duygu KÜRKLÜ ARPAÇAY
İzmir Demokrasi Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi
Protetik Diş Tedavisi Abd Öğretim Üyesi
Kalsifikasyon başlangıcı: doğumda
Mine tamamlanması: 2,5/3. yıllar
Dişin sürmesi: 6-7. yıllar
Kok Tamamlanması: 9-10. Yıllar
Kuron boyu: 7.5 mm
Kök Boyu: 12-13 mm
Kuronun mezio-distal çapı: 10 mm
Kuronun mesio-distal çapı (sevikal bölgede): 8 mm
Kuronun bukko-lingual çapı: 11 mm
Mesialde servikal çizgi kurvatürü: 1 mm
Distalde servikal çizgi kurvatürü.-
Tüberkül sayısı: 4-5 (carabelli tüb.ile birlikte)
Gelişim lobu sayısı: 5
Pulpa boynuzu sayısı. 4
Kök sayısı:3
Proksimal kontakt alanları:
Mesial; orta 1/3 Distal: orta 1/3
Maksillar 1.molarla altı yaşında sürmeye başlar. Ağızda
ilk süren daimi dişlerdir, süt 2. moların distalinde
konumlanırlar. Maksillar 1. moların normal yerleşimi,
ön-arka yönde gelişen çenenin merkezindedir. Maksillar
1.molar, arktaki en büyük diştir ve beş lobdan gelişir.
Dört iyi gelişmiş ve bir bütünleyici (carabelli) tüberküle
sahiptir.

Carabelli tüberkülü, 5. tüberkül olarak da adlandırılır.,

mezio-lingual tüberkülün lingualinde bulunur.

Maksillar 1. moların üç kökü vardır; mezio-bukkal,

disto-bukkal ve lingual olmak üzere
BUKKAL YÜZ
Mezio-bukkal tüberkül, disto-bukkal tüberkülden daha geniş olmasına karşın, genellikle disto-bukkal tüberkül daha uzun ve sivridir. Mezio-
bukkal tüberkülün mesial ve distal eğimleri geniş açı oluşturur. Disto-bukkal tüberküle ait mesial ve distal eğimlerin oluşturduğu açı daha dardır.
Bukkal gelişim oluğu, mezio-bukkal ve disto-bukkal tüberkülleri birbirinden ayırır, dişin uzun eksenine pararlel seyreder ve bukkal yüzün
ortasında sonlanır. Bukkal gelişim oluğu, servikale doğru sonlandığı yerde bukkal girinti oluşturur. Bu girintiden uzanan iki küçük oluk vardır.
 Bukkal yüz

• Mesial dış hat, servikal çizgiden

kontakt noktasında kadar içbükey, sonra
dışbükeydir. Distal dış hat ise bütünüyle
dışbükey görünümdedir. Servikal çizgi
oklüzale doğru eğimli ve düzensizdir.

Prof. Dr. Cenk Cura

sketchfab
 Palatinal Yüz
Palatinal gelişim oluğu, palatinal yüzün merkezinden
başlayarak, mezio-palatinal ve disto-palatinal tüberküller
arasında uzanır. Distal tarafa keskin bir şekilde eğimlenir ve
distal oblik oluk adını alır. Palatinal gelişim oluğu ile distal
oblik oluk, bazen tek oluk olarak düşünülür ve disto-palatinal
gelişim oluğu diye adlandırılır
Maksillar 1. moların mezio-palatnal tüberkülü, bukkal
tüberküllerin her ikisinden de büyük ve uzundur. Palatinal
yüzün %60ını kapsar. Maksillar 1.moların beş tüberkülünden
en kısa ve en küçüğü Carabelli tüberkülüdr. Fonksiyon dışı
olan carebelli tüberkülünü, üzerinde bulunduğu mezio-
palatinal tüberkülden ayıran gelişim oluğuna, mezio-palatinal
oluk denir. Maksillar 1.moların disto-palatinal tüberkülü,
küçük olmasına karşın, mezio-palatinal tüberkül gibi
fonksiyoneldir, palatinal yüzün %40 ını kapsar, maksillar 2.
ve 3. molarda giderek küçülür.
 Mezial Yüz
• Maksillar 1.moların mezial yüzüne bakıldığında, bukko-palatinal
boyutun büyüklüğü göze çarpar. Mezial marjinal sırt düzensizdir.
Mezial marjinal oluk, mezial marjinal sırtı derinleştirerek servikale
doğru uzanır. Genellikle, mezial kontak alanının servikalinde sığ
bir içbükeylik bulunur. Bu içbükeylik, servikal 1/3 kısımdan kök
gövdesinin mezial yüzüne devam edebilir.
• Bukkal dış hat, servikal bölgeden başlayarak önce dışbükey, sonra
içbükey , daha sonra dışbükey görünümündedir. Palatinal dış hat,
bütünüyle dışbükeydir. Carabelli tüberkülü belirgin olduğunda,
ilave bir dışbükeylik vardır. Servikal çizgi düzensizdir, oklüzale
eğimlenir.
 Distal Yüz

Kron distale doğru daralma eğilimdedir. Mezial

yüz ile karşılaştırıldığında, distal yüzdeki bukko-
palatinal ölçüm daha azdır. Distal marjinal sırt,
mezial marjinal sırttan daha kısadır. Bundan
dolayı, distalden bakıldığında, oklüzal ve bukkal
yüzün büyük bir bölümü gözlenir. Distal yüz
bütünüyle dışbükeydir. Distal marjinal sırt,
servikal yönde keskin bir şekilde derinleşir.
Distal marjinal oluk bu kısımda yer alır.
Oklüzal Yüz

• Maksillar 1.moların oklüzal yüzüne bakıldığında,

kron,mezilde distalden, palatinalde ise bukkalden
daha geniştir. Oklüzal yüzde, linguali bukkalden
geniş olan tek diştir.
• Dört fonksiyonel ve bir fonksiyonel olamayn beş
tüberkülü vardır.Carabelli tüberkülü sadece
maksillar 1.molarda bulunur.
Beş tüberkülün büyükten küçüğe doğru
sıralaması;
Mezyopalatinal,mezyobukkal, distobukkal,
distopalatinal ve carabelli tüberkülüdür.
Carabelli tüberkülü birinci molar dişlerin
yaklaşık % 70inde bulunur.
Merkezi ve distal fossalar daha belirgindir.
Beş adet belirgin oluk vardır; merkezi,
bukkal, distaloblik, palatinal ve oblik sırtın
transvers oluğu.
Stuart oluğu; Mezyopalatinal tüberkülün 2
üçgensel sırtlarının arasında bulunan oluğa
verilen addır.
Kök
• Maksillar 1.moların iki bukkal tarafta bir palatinal tarafta olmak üzere üç kökü
vardır. Köklerin birleşim yerine ‘trifurcation bölgesi’ denir.
• Molar kökleri, kron tabanından tek bir kök gibi kaynaklanır ve daha sonra üçe
bölünür. Kökün tabanı, kök gövdesi olarak adlandırılır. Bukkal yüzden 3 kök de
görülebilir., kökler düz değildir. Bukkal kökler, köklerin birleşim yeri ile apeks
arasındaki uzaklığın yarısında birbirlerinden uzaklaşırlar. Mezio-bukkal kök orta
1/3 kısımda distale eğimlenir.
• Palatinal yüzden üç kök de gözlenebilir. Palatinal kök, en uzun ve koniktir, künt
apeks ile sonlanır.
Maksiller birinci molar dişin tanımlayıcı özellikleri

• 1. bukkopalatinal boyutu en geniş diştir. Bu özelliği maksiller 2.molar diş ile paylaşır.
2. Diğer maksiller posterior dişlerden farklı olarak, bu dişin mezyodistal ve bukkoplatinal
boyutları neredeyse eşittir.
3. Maksiller birinci moların beşinci tüberkülü (Carabelli tüberkülü) mezyopalatinal
tüberküle yapışıktır. Bu dişe özgüdür, Başka maksiller molar dişlerde bulunmaz.
4. Oblik sırt, maksiller molar dişlere özgüdür.
5. Maksiller birinci moların mezyoplatinal tüberkülünde genellikle iki üçgensel sırt vardır.
6. Üç kökün birleşim yerine trifurkasyon bölgesi denir.