CIRI DAN PRINSIP

TADBIR URUS BAIK

SISTEM DAN STRUKTUR
PENTADBIRAN
2
 Sistem Pentadbiran Malaysia
Ketiga-tiga peringkat kerajaan tersebut mempunyai kuasa yg termaktub dalam
perlembagaan dan beberapa Akta Parlimen.
• Kuasa dibahagikan antara sebuah kerajaan pusat dengan 13 buah kerajaan
negeri.
• Kerajaan pusat memerintah keseluruhan Malaysia melalui pentadbiran di WP
Putrajaya. 
• Pentadbiran negeri dibuat oleh kerajaan negeri. 
• Kerajaan pusat melaksanakan tugas terhadap perkara-perkara dalam Senarai
Persekutuan dan Senarai Bersama. 
•  Kerajaan negeri melaksanakan tugas terhadap perkara-perkara dalam Senarai
Negeri dan Senarai Bersama. 
•  Peluasan kuasa eksekutif Kerajaan Persekutuan terhadap bidang kuasa
Kerajaan Negeri termaktub dalam Perkara 93, 94 & 95 Perlembagaan
Persekutuan. 
3
 Struktur Pentadbiran Malaysia

Peringkat Pusat Peringkat Negeri Peringkat Tempatan

Pihak
Kerajaan Kerajaan
Berkuasa
pusat Negeri
Tempatan
 Struktur Pentadbiran Kerajaan Pusat

Yang di-Pertuan Agong

Perdana Menteri Kabinet

Timbalan Ahli Ketua Ketua

Suruhanjaya & Jemaah Besar dan Setiausaha
Menteri
Majlis Menteri Ketua kementerian
Menteri & Ketua
Perkhidmatan
Kementerian

Agensi-agensi Awam Perbadanan Awam

Pusat Pelaksana Berkanun B.Berkanun

 STRUKTUR KERAJAAN PERSEKUTUAN
Yang di- Ketua Eksekutif tetap dilaksanakan oleh Jemaah Menteri
Pertuan Agong   yang diketuai oleh PM

Perdana • Ketua Jemaah Menteri mendapat kepercayaan majoriti ahli Dewan

Menteri   Rakyat
• Warganegara melalui naturalisasi atau pendaftaran tidak boleh dilantik
menjadi Perdana Menteri
• Jika PM tidak lagi mendapat kepercayaan majoriti ahli DR, maka PM
hendaklah meletakkan jawatan atau mohon Parlimen dibubarkan.
Jemaah Menteri • Dilantik oleh YDPA
dan bertanggungjawab secara bersama kepada Parlimen
• Anggota Kabinet hanya boleh dipilih daripada Dewan Rakyat ataupun
Dewan Negara
• Walaupun Timbalan Menteri dan Setiausaha Parlimen dilantik mengikut
setiap portfolio, tetapi tidak termasuk dalam Jemaah Menteri

6
 PERANAN JEMAAH MENTERI

 Menentukan dasar kerajaan dan memberikan arahan untuk dilaksanakan

 Bertindak sebagai badan penasihat kepada YDPA
 Menteri-menteri selain PM hendaklah memegang jawatan selama
diperkenankan oleh YDPA, tetapi boleh meletakkan jawatan bila-bila masa
  Parlimen membuat peruntukan bagi saraan Jemaah Menteri, Timbalan
Menteri dan Setiausaha Parlimen
 Tugas dan fungsi SU Politik dan saraan mereka ditentukan oleh Jemaah
Menteri
 SU Jemaah Menteri ialah Ketua Setiausaha Negara yang juga merupakan
Ketua Perkhidmatan Awam
7
Kementerian    • Menjalankan tugas eksekutif
• Merumus, merancang dan membentuk rancangan pembangunan
• Mengawasi dan menyelaras pelaksanaan rancangan oleh agensi-
agensi di bawah portfolio masing-masing
• Ketua Setiausaha merupakan ketua pentadbir kementerian
Contoh:
 Kementerian Pengajian Tinggi
 Kementerian Pengangkutan
 Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri
 Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani
 Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan
 Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat

Agensi- •  Agensi Pusat

agensi Kerajaan  • Agensi mengurus/pelaksana

8
 AGENSI PUSAT AGENSI MENGURUS / PELAKSANA
Bertanggungjawab membantu menyelaras dan mengawal • Bertanggungjawab
perjalanan agensi-agensi mengurus melaksanakan perkara-perkara
• Menggubal dasar dan perancangan ekonomi negara yang menjadi taggungjawab
• Membekal keperluan asas (input bagi semua anggaran kerajaan dgn tujuan
sama ada dalam keperluan kakitangan dan peruntukan pembangunan dan
belanjawan)
perkhidmatan serta kemudahan
• Memastikan melalui penyelarasan dan pengawalan supaya
input tadi digunakan dengan secekapnya melalui : kpd org ramai.
 Pemeriksaan perbelanjaan • Jabatan diketuai oleh seorg
 Pemeriksaan perkhidmatan pengarah kecuali Jabatan Audit,
 Menguatkuasa Peraturan Kewangan dan Perkhidmatan Polis dan Peguam Negara. 
 Menyelaras penggubalan dasar dan pelaksanaannya.

 Unit Perancang Eknomi (UPE)  Arkib Negara

 Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA)  Biro Bantuan Guaman
 Unit Penyelarasan dan Perlaksanaan (UPP)  Jabatan Buruh
 Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS)  Jabatan Galian
 Unit Pengurusan Prestasi dan Perlaksanaan  Jabatan Kerja Raya
(PEMANDU) Unit Inovasi Khas ( UNIK)  Jabatan Peguam Negara
9
 Majlis Kementerian

Ditubuhkan sebagai badan penyelaras di antara kementerian dengan kementerian atau

pun Kjaan Persekutuan dan Kerjaan Negeri. 

Di bawah peruntukan perlembagaan Ditubuhkan oleh kerajaan

• Majlis Raja-Raja
• Majlis Tanah Negara
• Majlis Kewangan Negara
• Majlis Negara bagi Kerajaan
Tempatan
• Majlis Tindakan Negara
• Majlis Keselamatan Negara
• Majlis Ekonomi Negara

10
11
 SURUHANJAYA
• Ditubuhkan dgn tujuan mewujudkan satu agensi yg bebas supaya
tugas2 dpt dilaksanakan dgn adil dan saksama tanpa pengaruh politik
• Ahli-ahli Suruhanjaya dilantik oleh YDPA
• Terdpt 3 jenis suruhanjaya tetap iaitu S/J Pilihanraya, S/J Perkhidmatan
dan SUHAKAM
• Suruhanjaya khas lazimnya berbentuk sementara utk mengkaji sesuatu
perkara atau masalah seperti bencana alam, penyelewengan dan
membuat perakuan kpd kjaan bg menyelesaikannya.
• Pemecatan ahli2 s/j hanya boleh dibuat melalui tribunal
• Saraan ahli2 s/j ditanggung oleh Kumpulan Wang Disatukan

12
Pentadbiran Kerajaan Persekutuan (Kewangan)

Hasil/Kutipan Kerajaan Persekutuan:

-Dipungut mengikut undang-undang dan peraturan yg diluluskan oleh
Kerajaan Persekutuan dan Parlimen.
Hasil ini terbahagi kepada 4 kategori iaitu:
1.Hasil-hasil cukai : Cukai Langsung dan Cukai Tidak Langsung
2. Hasil-hasil bukan cukai
3.Terimaan bukan hasil
4.Hasil Wilayah-wilayah Persekutuan
-Semua hasil dimasukkan ke dalam KWSP
13
 Sistem Dan Struktur Pentadbiran Kerajaan Negeri

Sultan / Yang Dipertua Negeri

Kabinet Negeri Sabah M.M.K( exco )

Majlis Tertinggi
Sarawak

Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri

Agensi-agensi Cawangan Agensi

Negeri Pejabat Daerah Pusat
 KERAJAAN NEGERI
Pemerintah Negeri Di negeri beraja ialah sultan
Di Perlis ialah Yang diPertuan Besar
Di Sabah,Sarawak,Melaka,Pulau Pinang ialah Yang diPertua Negeri
Pentadbiran Negeri dilakukan Menteri Besar/Ketua Menteri
oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
Jabatan Negeri
Bidangkuasa Kerajaan Hukum syarak
Negeri/Senarai Negeri Undang-undang diri dan keluarga Islam
Tanah pertanian
Perhutanan
Kerajaan tempatan
Kerja air
Hari kelepasan am negeri
Penyu
Penangkapan ikan di sungai
Undang-undang dan adat istiadat bumiputera
Perbadanan
Pihak berkuasa negeri
Ukuran tanah
Perpustakaan
Muzium
15
 SISTEM PENTADBIRAN KERAJAAN NEGERI
Sistem Pentadbiran Sultan/Yang Dipertua Negeri
Kerajaan Negeri Dewan Undangan Negeri
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri/Kabinet/Majlis Tertinggi
Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri
SULTAN/YANG DIPERTUA NEGERI
Kuasa Eksekutif Bertindak atas nasihat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (yang diketuai oleh Menteri
Sultan/YDP Negeri Besar/Ketua Menteri)
Melantik Menteri Besar
Melantik ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atas nasihat MB
Sultan menjadi ketua agama Islam di negerinya
YDPA menjadi ketua agama Islam di negeri yang tidak beraja
Kuasa Perundangan Sebahagian daripada badan perundangan negeri
Sultan/YDP Merasmikan persidangan penggal pertama DUN
Boleh membubarkan DUN atas nasihat MB/KM
Boleh menolak permintaan pembubaran DUN
Kuasa Kehakiman Melantik majistret
Sultan/YDP Mengampun kesalahan yang dibuat di negerinya atas nasihat Jemaah Pengampunan
Negeri
Sultan yang bersalah didakwa di Mahkamah Khas Raja-Raja
Jika didapati bersalah sultan tidak boleh memerintah negerinya
Yang Dipertua Negeri yang bersalah di dakwa di mahkamah awam
16
Kuasa Budibicara Sultan Melantik Menteri Besar berbangsa Melayu yang beragama Islam
Bersetuju atau menolak pembubaran DUN
Meminta diadakan mesyuarat Majlis Raja-Raja untuk membincangkan
hak istimewa raja-raja
Melantik waris
Melantik permaisuri
Melantik pemangku raja
Melantik jemaah pemangku raja
Menentukan peraturan istana
Melaksanakan tugas sebagai Ketua Agama Islamdi negerinya
Menganugerahkan bintang kehormatan,pangkat dan kemuliaan 
Kuasa Budibicara Melantik Ketua Menteri
YDPNegeri Bersetuju atau tidak permintaan pembubaran DUN
Sekatan ke atas Sultan/YDP Tidak boleh berniaga
Negeri Tidak boleh berpolitik
Tidak boleh memegang jawatan berpendapatan
DEWAN UNDANGAN NEGERI
Dewan Undangan Negeri Berfungsi sebagai parlimen di peringkat kerajaan negeri
Pemilihan ahli DUN Melalui pilihan raya,mereka dipilih oleh rakyat
Kuasa DUN Membuat undang-undang atas perkara yang terdapat dalam Senarai
Negeri dan Senarai Bersama
17
18
 JABATAN NEGERI
Jabatan Negeri Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
Pejabat Kewangan Negeri
Pejabat Penasihat Undang-Undang Negeri
Unit Perancang Ekonomi Negeri
Pejabat Merupakan jabatan negeri yang utama
Setiausaha Ketuanya ialah Setiausaha Kerajaan Negeri
Kerajaan Negeri Setiausaha Kerajaan Negeri ialah Ketua Pentadbir Negeri
Fungsi nya sama seperti Jabatan Perdana Menteri
Di Pulau Pinang,Melaka,Perak,Pahang,Selangor,Negeri Sembilan,Sabah dan Sarawak pejabat SUK
di bawah Jabatan Perkhidmatan Awam Persekutuan
Di negeri lain,pejabat SUK di bawah Jabatan Perkhidmatan Awam Negeri
Tugas Pejabat Merancang dasar kerajaan negeri
Setiausaha Menyelaras dasar kerajaan negeri
Kerajaan Negeri Menentukan pelaksanaan dasar pada peringkat daerah
Memastikan agensi negeri melaksanakan dasar kerajaan negeri
Pejabat Ketuanya ialah Pegawai Kewangan Negeri
Kewangan Negeri
Fungsi Pejabat Sebagai perbendaharaan
KEW Negeri Merancang kewangan negeri
Menguruskan kewangan negeri
Tugas Pejabat Melaksanakan dasar kewangan negeri
KEW Negeri Menyediakan belanjawan Kerajaan Negeri
Memeriksa belanjawan tahunan negeri
Mengagihkan sumber kewangan kepada agensi Kerajaan Negeri
Merancang penggunaan wang melalui cukai dan pinjaman negeri
19
Pejabat Penasihat Undang- Ketuanya ialah Penasihat Undang-Undang Negeri
Undang Negeri
Tugasnya Memberi nasihat undang-undang kepada sultan
Memberi nasihat undang-undang kepada Jabatan Negeri
Memberi nasihat undang-undang kepada MMK
Memberi nasihat undang-undang kepada Menteri Besar
Memberi nasihat undang-undang kepada Ketua Menteri
Unit Perancang Ekonomi Ketuanya ialah Ketua Pengarah Perancang Ekonomi Negeri
Negeri/UPEN
Fungsi UPEN Menyediakan rancangan pembangunan negeri bagi 5 tahun
Menyelaras program pembangunan negeri
Melaksanakan program pembangunan negeri
Membuat pelaburan dalam negeri
Memberi nasihat kepada Kerajaan Negeri berkenaan pembangunan negeri

SURUHANJAYA PERKHIDMATAN AWAM NEGERI

Pelantikan ahli SPA Negeri Dilantik oleh sultan/YPN atas nasihat MB/KM
Negeri yang ada SPA Negeri Johor,Kedah,Kelantan,Terengganu,Pahang,Perak,Sabah,Sarawak,Selangor

Fungsi SPA Negeri Melantik kakitangan awam

Menguruskan kenaikan pangkat kakitangan awam
Mengenakan tindakan tatatertib
Menukar kakitangan perkhidmatan awam
20
 TADBIR URUS KERAJAAN TEMPATAN
BANDARAYA & Ditubuhkan melalui undang2 khas.
Diluluskan oleh Majlis Negara bg Kerajaan Tempatan.
BANDARAYA
Mesti pusat pentadbiran dan perniagaan.
DEWAN

MAJLIS
Diketuai oleh Datuk Bandar dan dibantu oleh Majlis Bandaraya(24 org anggota)
Tempoh perkhidmatan anggota:2 tahun.
Bilangan penduduk lebih drpd 300,000 org
Sumber kewangan lebih RM80 juta setahun.
Contoh:DBKL,MBJB,Majlis Bandaraya Ipoh,
Ditubuhkan melalui undang2 biasa.
PEMBANDARAN

Diketuai Yang Dipertua dan dibantu oleh Majlis Perbandaran (8-24 organggota)
Tempoh perkhidmatan 1 tahun.
MAJLIS

Bilangan penduduk lebih 100,000 org.

Sumber kewangan lebih RM 10 juta setahun.
Contoh: Majlis-majlis Perbandaran Petaling Jaya,Pulau Pinang,Kulim,Batu pahat

Ditubuhkan melalui undang2 biasa.

Diketuai oleh Yang Dipertua dan dibantu oleh Majlis Daerah (8-12 org anggota)
Tempoh perkhidmatan 1 tahun.
DAERAH

Bilangan penduduk kurang 100,000 org.

MAJLIS

Sumber kewangan kurang drpd RM 10 juta setahun.

Contoh:Majlis-majlis Daerah Raub,Kampar,Sik,Segamat,Kuala Langat.
 Pentadbiran Kerajaan Tempatan
▰ Kerajaan tempatan merupakan peringkat ketiga dalam hierarki pentadbiran Kerajaan
Malaysia.
▰ Kerajaan tempatan yang berada di luar Wilayah Persekutuan terletak di bawah kuasa
Kerajaan Negeri.
▰ Kerajaan tempatan bertanggungjawab untuk merancang, menyelaras, dan mengawal
penggunaan serta aktiviti memajukan tanah dan bangunan dalam kawasan pihak
berkuasa tempatan.  
▰  Kerajaan tempatan melaksanakan tugas-tugas yang dipertanggungjawabkan oleh
pihak berkuasa negeri dari semasa ke semasa. 
▰  Perkara-perkara yang bersangkutan dengan Kerajaan Tempatan merupakan
tanggungjawab bersama antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri.
▰  Perkara 95A Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan penubuhan Majlis Negara
bagi Kerajaan Tempatan yang berfungsi sebagai badan penggubal dasar-dasar negara
untuk menggalak, memaju, dan mengawal Kerajaan Tempatan.
22
KEPENTINGAN DAN CABARAN
Tadbir Urus Baik

23
 Kepentingan Dan Cabaran Tadbir Urus

Kepentingan Dasar & Agensi Cabaran

• Daya • Pelan • Sistem

Integriti Penyampaian
saing • Integriti
• Nasional • Modal Insan
Globalisasi • Teknologi
Maklumat
 KEPENTINGAN

▰ Memudahkan agenda pembangunan nasional dicapai.

▰ RMK-9 iaitu :
▰ a) meningkatkan ekonomi (globalisasi)
▰ b) meningkatkan keupayaan pengetahuan dan inovasi kelas pertama.
▰ c) menangani masalah ketidakseimbangan sosioekonomi secara
produktif. (berdaya saing)
25
SISTEM PENYAMPAIAN PERKHIDMATAN AWAM.

i. pengurangan karenah birokrasi dan meningkatkan kejelasan

proses kerja
ii. UTC - menyediakan pelbagai perkhidmatan utama kerajaan dan
sekor swasta dlm satu pusat
            - menjimatkan masa
            - pemudahcaraan proses dan procedures cara
            -  komuniti boleh buat pelbagai urusan (kerajaan/swasta)
dalam                 satu bangunan.
26
 2. INTERGRITI

▰ kejujuran dan objectivity,tahap tatasusila yang tinggi,penuh

tanggungjawab dalam pengawasan dana dan sumber awam serta
urusan hal ehwal agensi.
▰ bebas dari unsur rasuah dan korupsi
▰ mewujudkan kakitangan awam yang berintergreti dan mempunyai
ciri peribadi yang unggul.

27
 3. PEMBANGUNAN  MODAL INSAN

▰ usage meningkatkan kecekapan,ketelusan,dan keberkesanan

agensi kerajaan.
▰ melahirkan pekerja  yg mampu mnjadi penggerak utama
kepada peningkatan sistem penyampaian perkhidmatan
awam
▰ latihan peningkatan kemahiran,pembentukan tingkah laku
position terhadap kerja,dan penerapan nilgiri murni

28
 PENGARUH TEKNOLOGI MAKLUMAT DAN
KOMUNIKASI

▰ memerlukan kakitangan berpengetahuan dalam TMK

▰ melayan pelanggan tanpa diskriminasi dan prasangka
▰ menjawab pertanyaan secara sopan dan mesra 
▰ sistem penyampaian existence dan berproduktiviti

29
 RUJUKAN

BUKU RUJUKAN
▰ Teks Pra-U STPM, Pengajian Am,Sasbadi Halaman 140 - 145
INTERNET
▰ (PDF) Tadbir urus negara | Faressa Ismail - Academia.edu
▰ https://www.slideshare.net/nasywah79/bab-6-tadbir-urus
▰ https://www.academia.edu/12479342/Pengajian_am_stpm_not
a
▰ https://cgpengajianam.blogspot.com/2013/06/sistem-
pentadbiran-kerajaan-negeri_14.html 30