ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΝΩΣΗ ΜΕ ΚΟΙΝΟ ΝΟΜΙΣΜΑ

ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ
ΤΣΙΦΤΕΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα(ΕΟΚ)
Έτος ίδρυσης :1958
6 ιδρυτικά κράτη-μέλη
Στόχος : προώθηση οικονομικής
συνεργασίας
Δημιουργία μεγάλης ενιαίας αγοράς
1993 : Μετονομασία σε Ευρωπαϊκή Ένωση
(ΕΕ)
 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ (ΕΕ)
Οικονομική και Πολιτική Ένωση
28 κράτη-μέλη
 ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ
1958 : Βέλγιο
Γερμανία
Γαλλία
Ιταλία
Λουξεμβούργο
Ολλανδία
 ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ
1973 : Δανία
Ιρλανδία
Βρετανία

1981 : Ελλάδα
 ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ
1986 : Ισπανία
Πορτογαλία

1995 : Αυστρία
Φιλανδία
Σουηδία
 ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ
2004 : Τσεχία Λιθουανία
Εσθονία Ουγγαρία
Κύπρος Μάλτα
Λετονία Πολωνία
Σλοβενία Σλοβακία
 ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ
2007 : Βουλγαρία
Ρουμανία

2013 : Κροατία
 ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΕ
Περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία
Υποβολή αίτησης στο Συμβούλιο της ΕΕ
Εξέταση για την τήρηση των κριτηρίων της
Κοπεγχάγης
Διεξαγωγή διαπραγματεύσεων
 Κριτήρια της Κοπεγχάγης
Οικονομία της ελεύθερης αγοράς
Σταθερό δημοκρατικό πολίτευμα
Κράτος δικαίου
Ανθρώπινα δικαιώματα, σεβασμός και
προστασία μειονοτήτων
Αποδοχή του συνόλου της νομοθεσίας της
ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ευρώ.
 ΕΥΡΩΖΩΝΗ
Οικονομική και νομισματική Ένωση
Εγκαθιδρύθηκε 1 Ιανουαρίου 1999
Αποτελείται από χώρες
της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Έχει ως μοναδικό νόμιμο
χρήμα το ευρώ
Χώρες της Ευρωζώνης
 ΤΟ ΕΥΡΩ
Χρησιμοποιείται από 19 κράτη μέλη της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέθηκε σε κυκλοφορία το 2002.
Χρησιμοποιείται από 337 και πλέον
εκατομμύρια άτομα.
Το σημαντικότερο νόμισμα στον κόσμο μετά
το δολάριο των Η.Π.Α.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ
ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Άσκηση από διάφορα θεσμικά όργανα της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άσκηση από τα αρμόδια εθνικά θεσμικά
όργανα.
Διαδικασία διαχείρισης : «οικονομική
διακυβέρνηση».
ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ
ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ»
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
 Καταρτίζει οικονομικές προβλέψεις.
 Παρακολουθεί οικονομικούς δείκτες σε
όλες τις χώρες της ΕΕ.
 Διασφαλίζει τη συμμόρφωση των χωρών
αυτών προς τους από κοινού
συμφωνηθέντες κανόνες του Συμφώνου
Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
 Αξιολογεί την οικονομική κατάσταση.
 Εκδίδει συστάσεις προς το Συμβούλιο
Υπουργών.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων από όλες
τις χώρες της ΕΕ.
Καθορισμός των βασικών πολιτικών στόχων.
ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΡΩ
 Τουλάχιστον 2 φορές τον χρόνο.
Συνεδρίαση από τους αρχηγούς κρατών ή
κυβερνήσεων της Ευρωζώνης.
Στόχος διακυβέρνησης : συντονισμός
διακυβέρνησης του ευρώ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΤΗΣ ΕΕ
(ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ECOFIN)
Υπουργοί οικονομικών όλων των χωρών της
ΕΕ.
Συντονισμός και προώθηση του νομοθετικού
έργου σε τομείς της οικονομικής και
νομισματικής πολιτικής της ΕΕ.
ΕΥΡΩΟΜΑΔΑ (EUROGROUP)
Συζήτηση θεμάτων που σχετίζονται με το
ευρώ από τους Υπουργούς Οικονομικών όλων
των χωρών της Ευρωζώνης.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΛΥΛΙΟ
Θέσπιση μαζί με το Συμβούλιο Ecofin των
συναφών νομικών πράξεων.
Άσκηση του δημοκρατικού ελέγχου της
διαχείρισης της οικονομικής και
νομισματικής ένωσης.
ΕΘΝΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ
Κατάρτιση των εθνικών προϋπολογισμών με
βάση τα από κοινού συμφωνηθέντα όρια για
το δημόσιο χρέος.
Υλοποίηση των αποφάσεων που λαμβάνει το
Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ.
Αρμόδιες για τις οικονομικές πολιτικές, την
εκπαίδευση, την εργασία, την κοινωνική
πολιτική και τις συντάξεις.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
Θεσμικά ανεξάρτητο όργανο
Διαχείριση της νομισματικής πολιτικής της
ευρωζώνης.
Μέριμνα για την σταθεροποίηση των τιμών.
Καθορισμός επιτοκίων.
Έλεγχος του πληθωρισμού σε
μεσοπρόθεσμη βάση.
 ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ
Υπογράφηκε το 1991
Συνθήκη βαθμιαίας μετάβασης και
σύγκλισης προς την Νομισματική ένωση της
Ευρώπης.
 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ
1. Ρυθμός πληθωρισμού κάτω από 1.5% του
μέσου όρου των τριών χαμηλότερων
ρυθμών πληθωρισμού στην ΕΕ.
Πληθωρισμός : Συνεχής αύξηση του γενικού επιπέδου τιμών

2. Μη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος τα

τελευταία 2 έτη.
3.Έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού
λιγότερο από 3% του ΑΕΠ.
ΑΕΠ(ακαθάριστο εγχώριο προϊόν) : Συνολική χρηματική αξία
όλων των τελικών αγαθών και υπηρεσιών εντός των ορίων
ενός κράτους σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Έλλειμμα : Το σύνολο των κρατικών δαπανών (έξοδα κράτους) και

των τόκων των δανείων υπερβαίνει το σύνολο των κρατικών εσόδων
(φόροι)

4. Δημόσιο χρέος κάτω από το 60% ως ποσοστό του

ΑΕΠ (Εάν το υπερβαίνει θα πρέπει να τείνει προς
το 60%)
 ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ
Μάιος 1998 : 11 χώρες μέλη της ΕΕ
ικανοποιούσαν τα κριτήρια.
1 Ιανουαρίου 2002 : έναρξη κυκλοφορίας
του Ευρώ.

Το 1998 η Ελλάδα δεν πληρούσε τα κριτήρια.

Ικανοποίηση κριτηρίων πριν το 2002 παρούσα στην έναρξη της
κυκλοφορίας του ευρώ.
 ΤΟ ΑΕΠ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΕΤΟΣ ΧΡΕΟΣ ΠΡΟΣ ΑΕΠ
1998 94,5%

1999 94%

2000 103,4%

2001 103,7%

2002 101,7%
Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΕΠ
2016
 ΑΕΠ : 195,21 δισεκατομμύρια ευρώ
 Χρέος : 344,77 δισεκατομμύρια ευρώ
 Ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ : 176,9 %

2008
 ΑΕΠ : 354,46 δισεκατομμύρια ευρώ
 Ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ : 112,9%
ΟΦΕΛΗ ΚΟΙΝΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ
Άμεσα οφέλη Έμμεσα οφέλη
 Αύξηση της
 Εξάλειψη του
διαφάνειας των
κόστους
τιμών
συναλλαγών
 Πιο σταθερή
συναλλαγματική
ισοτιμία
ΚΟΣΤΟΣ ΚΟΙΝΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ
o Παύει να υφίσταται η κεντρική τράπεζα μιας
χώρας.
o Δεν είναι δυνατή η αλλαγή της τιμής του
νομίσματος μέσω εκούσιων υποτιμήσεων ή
ανατιμήσεων.
o Αδύνατος ο καθορισμός της ποσότητας του
νομίσματος που βρίσκεται σε κυκλοφορία.