Beeldhouwkunst

Leerdoelen
Je kunt aan het einde van de module:
 besproken en nieuwe beelden in de juiste periode plaatsen (grof dateren) en op chronologische
volgorde zetten (op grond van de kenmerken die je hebt geleerd).
 aangeven welk(e) beeld(en) de overgang vorm(en) van de ene periode naar de andere.
 Hellenisme: aangeven tot welke van de 4 stijl(en) een beeld behoort.
 herkennen van besproken beelden en geven van naam, datering en evt. maker.
 vragen beantwoorden over: te leren teksten (stencils, caput mundi), aantekeningen en in de les
besproken stof.
 Materiaal
 1. Caput Mundi H7
 2. uitgedeelde stencil (p.1-10; in de lessen gekregen)
 3. de verschillende periodes in de Griekse beeldhouwkunst en hun datering (zie p.2 hieronder)
 4. uitgedeelde powerpoint (zie ELO)
 5. onderstaand overzicht (chronologisch, ter ondersteuning van de powerpoint; zie ELO)
 6. alles wat is besproken in de les & je aantekeningen (met name over de dia’s) en de
kenmerken van elke periode.
 Overzicht periodes
Er is een bepaalde ontwikkeling, die wordt ingedeeld in periodes:
1. Cycladisch/Neolitisch (4e-2e millennium)
2. Minoïsch en Mykeens (2000-1200)
3. Proto-Geometrisch (1000-850)
4. Geometrisch (9e-8e eeuw)
5. Daidalisch (680-620)
6. Archaïsch (ca. 650-480)
7. Klassiek (480-323), hoogtepunt in de beeldhouwkunst
a. Strenge stijl/vroeg klassiek (480-450)
b. Vol-klassiek (450-400)
c. Laat-klassiek (400-323)
8. Hellenistisch (323-27), na dood Alex de Grote tot Augustus
 Toetsvorm
 Schriftelijke toets
 Hoort bij PTO
 Telt tweemaal mee
 Periode 2
 Historische context
 Grieken in contact gekomen met Feniciërs
 Ontwikkeling alfabet, literatuur
Vroege Griekse beschavingen
 Ontwikkelingen in 8ste tot 6de eeuw
 Opkomst handel
 Elite
 Polis
 Griekse kolonisatie
 Ontstaan beeldhouwkunst
 Contact met Egyptenaren
 Functies Grieks beeld
-wijgeschenk
-begrafenisbeeld
-eerbetoon burgers
 Sculptuur geeft allure aan stad: prestige
 Eerste beeldjes:
Neolithisch/Cycladisch
Neolithisch,
Ca. 4000 vC
Cycladisch,
Ca. 2500 vC
Cycladisch,
Ca. 2000 vC
Henry Moore (1898-1986) Amedeo Modigliani (1884-1920 )
Minoïsche
kunst
Benaming+achtergrondinformatie
Mythische koning Minos
Van Minoïsch naar Myceens
Myceense beschaving
Beeldhouwkunst
Week 3: (Proto)-geometrische kunst
 Wat is (proto)-geometrisch?
 Betekenis?
Attisch
Proto-geometrisch,
Ca. 1000 vC
Attisch
Geometrisch,
Ca. 850 vC
Attisch
Geometrisch,
Ca. 760 vC
Attisch Geometrisch,
Ca. 760 vC
Geometrisch, ca. 760 vC
(20 cm)
Ca. 740 vC
(12 cm)
Beeldhouwkunst
Week 2/3: Daedalische kunst
Ca. 680 vC
(20 cm)
Mythologisch uitstapje:
Daedalus en Icarus
Ca. 640 vC
Ca. 630 vC
(19 cm)
Links 680 vC,
rechts 630 vC.
Links “Meisje van
Auxerre”, kalksteen,
65 cm (zonder voetstuk),
Daedalische stijl,
ca. 640 vC.

Rechts Nikandre,
marmer, 175 cm,
overgang naar vroeg-
archaïsche stijl,
ca. 630 vC.
Beeldhouwkunst
Week 3/4: Archaïsche kunst
Kore van Berlijn,
ca. 580 vC,
marmer, 193 cm.
Kleobis & Biton,
ca. 580 vC,
marmer, 196 cm.
Kalfdrager van Akropolis,
ca. 560 vC, marmer,
oorspr. hoogte ca. 165 cm.
Grafbeeld van
Kroisos,
ca. 530 vC,
marmer, 194 cm.
Phrasikleia,
ca. 550 vC,
marmer, 174 cm.
Kore van Lyon
(links)
Lyon + Athene
(rechts).

Ca. 540 vC,

marmer, 113 cm.
Peplos-kore,
ca. 530 vC,
marmer, 120 cm.
Chios- kore,
ca. 520 vC.
Kore
ca. 500 vC.
Beeldhouwkunst
Week 5: Klassieke kunst
A. Strenge stijl/vroeg klassiek (480-450)
 600 vC 530 vC 485
vC
Euthydikos-kore,
marmer, ca. 490 vC,
58 cm (links)
Kritios-kouros,
ca. 490-480 vC,
marmer, 86 cm.
Zg. Blonde Jongen,
marmer,
ca. 480 vC, 25 cm.
Heiligdom van Zeus in Olympia
Zeus Olympia, oostelijk pediment.
Marmer, ca. 460 vC,
hoogte van centrale Zeus oorspr. ca. 300 cm.
Zeus Olympia,
metoop met Athena,
Herakles en Atlas,
ca. 460 vC, 160 cm.
Zeus ontvoert Ganymedes,
wijgeschenk uit Olympia,
terracotta,
ca. 470 vC, 110 cm.
Pallas Athena rouwend,
ca. 470 vC, 48 cm.
Zg. Ludovisi-troon, geboorte van Aphrodite (?),
marmer, ca. 460 vC, 104 cm.
Bronzen wagenmenner Delphi,
ca. 475 vC, 180 cm.
Zeus (of Poseidon?),
brons, ca. 460 vC,
hoogte 209,
spanwijdte 210 cm.
Cire perdue =
verloren was.
Bronzen krijgers
van Riace, 460-450
vC,
Discuswerper van Myron,
bronzen origineel ca. 450 vC,
Romeinse kopie 2de eeuw nC,
155 cm.
B. Vol-klassiek (450-400)
Klassiek: parthenon

 Caput mundi
Doryphoros
(Lansdrager)
van Polykleitos
ca. 440 vC.
C. Laat-klassiek (400-323)
Praxiteles,
Hermes met baby Dionysus,
Hellenistische kopie naar
marmeren origineel uit ca.
340 vC, 215 cm.
Praxiteles,
Apollo sauroktonos,
Romeinse kopie naar
origineel uit ca. 340 vC,
marmer, 150 cm.
Praxiteles,
Aphrodite van Knidos,
Romeinse kopieën
naar origineel uit ca.
330 vC.
ca. 530 vC ca. 440 vC ca. 340 vC
Beeldhouwkunst
Week 6: Hellenistische kunst
Lysippos,
Apoxyomenos,
Romeinse marmerkopie
naar bronzen origineel
uit ca. 330 vC., 205 cm.
Lysippos (?),
Hercules Farnese,
Romeinse kopie
naar bronzen
origineel uit
ca. 320, 317 cm.
Lysippos,
portret Alexander de Grote
(latere kopie).
 Vier soorten hellenisme
 Realisme
 Barok
 Rococo
 Classicisme
Realisme
 Oude marktvrouw, ca 2e eeuw
v.C.
Pergamum
overwinningsmonument
Ca 230
Invallende Galliërs vanaf de
Balkan
Overwinningsmonument
 Stervende Galliër
 Verliezers trots afgebeeld
Pergamon ca. 160 vC Parthenon ca. 440 vC
 Barok
BAROK

 Emoties
 Zware spierbundels
 Ingewikkelde
houdingen

Pergamum-altaar ca.180-
160 v.C.
 Rococo
 Luchtig en speels

Aphrodite belaagd door Pan, ca 100 v.C.

 Classicisme
 Kopiëren van klassieke
beelden

Ara Pacis 9 v.C.

Nog een paar Hellenistische highlights
Slapende faun
Kopie naar origineel, ca 200, hoogte 2
Dronken, oude
vrouw
Kopie naar origineel uit ca 200 vC
Spinario
Vermoedelijk eerste eeuw v.C.
Jongen met gans
 Borghese gladiator

Kopie uit 1e eeuw vC naar bronzen origineel uit 3e eeuw

Hoogte 155 m
 Bronzen bokser
Vermoedelijk origineel, uiteenlopend gedateerd
(3e-1e eeuw vC)
Laocoöngroep
 40-20 vC
 [ik zie hoe] een tweetal slangen de zee doorglijdt en recht op
ons afzwemt…
Zij komen aan land, hun vurige ogen doorschoten van bloed
en van vlammen en zij likken met trillende tongen hun
Laocoön sissende koppen. Doodsbleek vluchten wij weg, zij stevenen
Aeneïs 2.204-219
vastbesloten op Laocoön af, het tweetal kronkelt zich eerst
om de kleine lijfjes van zijn twee zoons en begint met grote
happen de arme stakkers recht naar binnen te slokken. Als
hun vader gewapend te hulp komt, grijpen ze hem en
snoeren hem in met wurgende kronkels; al tweemaal is zijn
middel omkneld, tweemaal buigt hun schubbige rug zich om
zijn nek.
 Contrasten
-mens/beest
-jong/oud
-leven/dood
  Tiberius
 Grot imposante eetzaal
 Afstammeling Odysseus

Sperlonga
https://www.youtube.com/watch?
v=BntOOrNR9UA