BÀI 1: MÁY BIẾN ÁP

GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ YẾN

 TÌNH HUỐNG
Biến đổi
Nguồn điện điện áp
xoay chiều
220V
Cách giải quyết?
110V

Máy biến áp
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA

NỘI DUNG CHÍNH

1. Cấu tạo
2. Nguyên lý làm việc.
3.Các thông số kỹ thuật.
4. Bài tập ứng dụng
Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA

Lõi thép
Vỏ
máy

Dây quấn
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
1. Cấu tạo
a. Lõi thép
- Lõi thép dùng làm mạch dẫn từ, đồng thời làm khung để quấn dây quấn

- Lõi thép máy biến áp gồm có 2 phần:

+ Phần trụ ký hiệu bằng chữ T
+ Phần gông ký hiệu bằng chữ G
 2.2. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
1. Cấu tạo
a. Lõi thép
Gông : là phần ghép Trụ: là nơi để
kín mạch từ giữa các đặt dây quấn
trụ.
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
1. Cấu tạo
a. Lõi thép
Trụ: là nơi để
Gông : là phần ghép
đặt dây quấn
kín mạch từ giữa các
trụ.
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
1. Cấu tạo
b. Dây quấn

W1
W2
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
c. Vỏ máy
Thường làm bằng kim loại, dùng để bảo vệ máy đồng thời là
nơi để gá lắp đồng hồ đo điện, đèn báo, nút điều chỉnh, ổ lấy
điện…
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
1. Cấu tạo
Kí hiệu máy biến áp 1 pha

U1 U2
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
Video
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
2.2.2. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC

W1 W2
 

U1

N1
N2
V
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
2. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
Nguyên lý làm việc của máy biến áp dựa trên cơ sở của
hiện tượng cảm ứng điện từ. NÕu ta ®Æt vµo cuén
d©y s¬ cÊp N1 , ®iÖn ¸p xoay chiÒu U1 sÏ sinh ra dßng
®iÖn s¬ cÊp I1. Dßng ®iÖn s¬ cÊp I1 sÏ sinh ra tõ
th«ng ch¹y trong lâi thÐp. Tõ th«ng nµy sÏ mãc vßng
qua c¶ 2 cuén d©y s¬ vµ thø, ®ã lµ tõ th«ng tÝnh theo
®Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ.Tõ th«ng Ф sÏ biÕn thiªn
c¶m øng ë cuén d©y s¬ cÊp mét søc ®iÖn ®éng lµ.
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
3. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
Vµ c¶m øng ë cuén d©y thø cÊp , mét søc ®iÖn ®éng lµ.

Trong ®ã: N1 vµ N2 lµ sè vßng d©y quÊn cña cuén s¬ cÊp

vµ thø cÊp . Hai søc ®iÖn ®éng nµy biÕn ®æi theo hÖ
sè sin vµ cã trÞ sè hiÖu dông lµ.
E1 = 4,44 f N1Фmax
E2 = 4,44 f N2Фmax
Với:
• Фmax: lµ trÞ sè tõ th«ng chÝnh lín nhÊt.
• f: Lµ tÇn sè l­íi ®iÖn .
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
2. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC

Trong tr­êng hîp m¸y ch¹y kh«ng t¶i, thø cÊp hë m¹ch thì U1
= E1, U2= E2. . NÕu chia E1 cho E 2 ta cã
E1 W
k  1
E2 W 2

( k: hệ số biến áp )
Máy biến áp có U2 > U1, N2 > N1 được gọi là máy biến áp
tăng áp
Máy biến áp có U2 < U1, N2 < N1 được gọi là máy biến áp
giảm áp
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
3. CÁC THÔNG SỐ KỸ THUẬT

- Công suất định mức Sđm (VA, kVA)

- Điện áp sơ cấp định mức U1đm (V, KV)

- Điện áp thứ cấp định mức U2đm (V, KV)

- Dòng điện dây định mức sơ cấp I1đm và thứ

cấp I2đm (A, KA)

- Tần số định mức fđm ( Hz)

Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
* Phạm vi ứng dụng của máy biến áp 1 pha:
Máy biến áp một pha dễ sử dụng, ít hỏng, dùng để tăng
hoặc giảm điện áp, được sử dụng nhiều trong gia đình và trong
các đồ dùng điện và điện tử.

Biến áp sinh hoạt

Biến áp hàn

Biến áp chỉnh lưu

* Lưu ý khi sử dụng:
- Điện áp đưa vào không được lớn hơn điện áp định
mức.
- Không để máy biến áp làm việc quá công suất định
mức.
- Đặt máy biến áp ở nơi sạch sẽ, khô ráo, thoáng gió,
ít bụi.
- Máy mới mua hoặc lâu ngày không sử dụng, trước
khi dùng cần phải dùng bút thử điện để kiểm tra điện
có rò ra vỏ không.
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
BÀI TẬP ỨNG DỤNG

Máy biến áp một pha có W1= 220 vòng; W2 = 440 vòng,

mắc vào U1đm= 110V.
a. Tính điện áp thứ cấp U2đm.
b. Ở phía thứ cấp ta lấy ra điện áp là 30V. Tính số vòng
dây quấn thứ cấp ở điện áp này.
 
 Bài 1. MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA

Giải
a) Điện áp thứ cấp :
U1 N 2 110 x440
U2    220 V
N1 220

b) Số vòng dây quấn của ở điện áp 30 V

W U1 U2 W 30  220
1
  W 2  1
  60vòng
W 2 U2 U1 110
 CỦNG CỐ

?
?
 H·y ghÐp mçi côm tõ ë cét A víi mçi tõ ë cét B ®Ó ®­îc
c©u tr¶ lêi ®óng:
A
c. B
1. Lâi thÐp dïng ®Ó a. dÉn ®iÖn cho m¸y biÕn ¸p

2. Cuén d©y nèi víi nguån ®iÖn b. dÉn tõ cho m¸y biÕn ¸p

3. Cuén d©y lÊy ®iÖn ra ®Ó sö dông c. gäi lµ cuén d©y thø cÊp

d. gäi lµ cuén d©y s¬ cÊp

1-b 2-d 3-C