Akıcı ve anlaşılır konuşmada konuşmacının ne söylediği kadar onu nasıl söylediği
de önemlidir. Hece ve sözcükler doğru bir şekilde vurgulanmalı. Jest ve mimikler ölçülü olmalı ve yerinde kullanılmalı. Yerinde ve ifadeye uygun tonlamalar yapılmalı. Ses tonumuz karşı tarafın duyabileceği düzeyde olmalıdır. Sözcükler doğru telaffuz edilmeli. Heyecanı kontrol altında tutmak gerekir. Söylediklerimizde tekrara düşmemeliyiz. Konuşma organlarındaki sağlık problemleri tıbbi müdahaleler ile düzeltilmeli. Dudak ve dil tembelliğinin önüne geçilmeli. Duraklamalara ve ulamalara dikkat edilmeli. Çok hızlı ya da çok yavaş konuşmamaya özen gösterilmeli. Nefes kontrolüne dikkat edilmeli. Konuşmanızı kaydedin. Konuşmanız hakkındaki düşünceleriniz akıcı, anlaşılır, etkili ve güzel konuşmak için yön gösterici olacaktır. Konuşmanızdaki iyi ve kötü yönleri belirleyerek nelere ağırlık vermeniz gerektiğini görebilirsiniz. Yorumlama Egzersizi Akıcı konuşabilmek için yorumlama egzersizlerinden destek almak çok faydalıdır. Çevrenize baktığınızda, gördüğünüz bir kişiyi, bir cismi, bir olayı detaylıca ele alın. Onun hakkında kendinizin duyacağı şekilde sesli olarak yorumlar yapın. Yorum yaptığınız objeden yola çıkarak, onunla ilgili olan konulara geçerek daha uzun bir yorum çıkartabilirsiniz. Bulunduğunuz yer hakkında; duraksamadan, nelere sahip olduğu hakkında anlatım yapmak, akıcı konuşma yeteneğinize katkıda bulunacaktır. Bu çalışmayı her yerde yapabilirsiniz. Hayalinizde yarattığınız bir ev bile olabilir. TEKERLEME
Diksiyon eğitimlerinde kullanılan farklı teknikler
bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi de tekerlemelerle yapılan dil egzersizi ile akıcı konuşmayı sağlama çalışmalarıdır. Lângır lûngur lâflamadan leblebiye lâfebeliği, lüpçülüğü lüplemeden Leylâ’dan Lâle’yi sorun. Fasa fisocu Fikret, Fatsalı ile fesleğenci Feyyaz’ın fındıkçı Ferhunde’si Felemenk’e fink atmaya gittiler Siz bizim Çekoslavakyalılaştırdıklarımızdan mısınız yoksa Çekoslavakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız? Vırvırcı Vedia ile vıdı vıdıcı Veli velinimeti vatman Vahit e vilâyette veda edip Vefâ ya doğru vaveylâsız, velevasız velespitle volta vururlarken voleybolcu Vatran virtüöz Vicdanî ve Viranşehirli vatansever viyolonselist Vecibe ile karşılaştılar. Cemil, Cemile, Cemal cumaları cilacı cüce Canip ´in cicili bicili cumbalı ciltevinde cümbür cemaat cacıklı civcivle cücüklü cacık yerler sonra da Cebecili cingöz coğrafyacının cinci ciciannesinin cırcırböceğini dinlerler. Oluklu’dan Kozlu’ya, Kozlu’dan Oğuzeli’nin Otçuk Otogarı’na oba oba, ot toplaya toplaya Posoflu Osman’ın ocağına vardı. TONLAMA Etkili konuşabilmek için tonlamaya dikkat etmek gerekir. İyi bir tonlamaya sahip olabilmek için öncelikle diyafram nefesi almak önemlidir. Konuşma sürekli aynı düzeyde, ritimde devam etmez. Sesin alçalıp yükselmesi tonlamayı belirler. Konuşmada birbiri ardından gelen sesler, hiçbir zaman aynı seviyede ve aynı renkte değildir. Ses sürekli olarak yükselir, yumuşar, sertleşir, incelir, kalınlaşır. (tonlama) Tonu sağlayan titreşimlerdir. Duygu ve düşüncenin doğru ifade edilmesini sağlar. Anlam inceliklerini ifade etmek daha kolaydır. Beş çeşit tonlama yapılabilir: Düz Yükselen Alçalan Yükselip alçalarak dalgalanan Alçalıp yükselerek dalgalanan Tonlama Çalışmaları "Lüpçüler, lütfen lüzumlu lüzumsuz lâkırdıları bırakın da lüferinizi lüpleyin, lülelerinizi tüttürün.« Tekerlemeyi aşağıda belirtilen anlatım çeşitliliğini vurgulayacak şekilde tonlayınız. (1) Doğal (2) Azarlayarak, sevgisiz (3) Kibarlıkla (4) Tehditle (5) Öfkeyle (6) Sevgiyle, yalvararak vb. “inanmıyorum” kelimesini farklı tonlarda verelim. Ben seçildim! -inanmıyorum! (sevinç, coşku, heyecan) Kazanamamışım –inanmıyorum!(karamsarlık, endişe) Bu yarışta seni yenerim –inanmıyorum! (küçümseme) Evet" kelimesini kendisinden sonra gelen kelimelerin anlamlarına göre söylemeye çalışınız. Evet, kabul ediyorum. Evet, öyle diyelim. Evet, olsa da olur, olmasa da. Evet, kesinlikle öyle. Evet, vay canına! Evet, çok iyi anlıyorum. Evet, burama geldi. Evet, anlat hele, sonra ne oldu? Evet, kaç defa söyleyeceğim. Evet, ama, başka türlü de düşünebiliriz. Evet, gerçekten de sevimli çocuk. Evet, Allah cezanı versin. Evet, peki efendim hay hay! HAYIR Hayır: Kabul etmiyorum. (Doğal) Hayır: Öyle demedim. (Öfkeyle) Hayır: Bir şey değil, başımıza dert açar. (Kaygılı) Hayır: (hayıır)Yanılıyorsunuz, işin aslı şu. (Karşı çıkarak) Hayır: İzin vermiyorum. (Çok kızgın) Hayır: Sana hiç gücenir miyim? (Sevgiyle) Değirmene girdi köpek, değirmende yedi kötek; hem kepek yedi köpek hem kötek yedi köpek. Yüksek ton Alçak ton Alçaktan yükseğe Yüksekten alçağa Dalgalı ses tonu Kızgın, sevinçli, telaşla, üzgün, hayretle, Tonlamalara dikkat ederek sesli metin okumaları ya da kitap okumaları yapın.