KONFEDERACJA SZWAJCARSKA

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE
gr. 22_BN_NW_3
JULIA RUPKA
NIKOLA HEFLIK
PATRYCJA SUŁGUT
Konfederacja
Szwajcarska - Flaga

W 1339r. wszyscy żołnierze i

oficerowie biorący udział w bitwie
pod Laupen, byli oznaczeni znakiem
krzyża.
Od tego czasu biały krzyż na
czerwonym tle stał się wspólnym
symbolem Szwajcarów.
W 1848r. Czerwona flaga z krzyżem
równoramiennym została uznana za
oficjalny symbol armii.
Krzyż na fladze to tzw. Krzyż Grecki.
Konstytucja

Cel Języki narodowe Data uchwalenia

1. Konfederacja Szwajcarska chroni wolność i 1. Niemiecki 18 Kwietnia 1999r.
prawa narodu oraz strzeże niezawisłości i
bezpieczeństwa kraju. 2. Francuski

2. Wspiera ogólny dobrobyt, trwały rozwój, 3. Włoski

wewnętrzną spoistość oraz kulturalną
różnorodność kraju. 4. Retoromański

3. Troszczy się o jak największą równość

szans obywatelek i obywateli.

4. Angażuje się na rzecz trwałego

zachowania naturalnych warunków życia
oraz pokojowego i sprawiedliwego
międzynarodowego porządku.
Historia konstytucji

 W 1803 roku Napoleon narzucił Szwajcarom nową konstytucję,

tzw. Akt Mediacyjny, na mocy którego przywrócono zasadę federalizmu, a
Szwajcarię nazwano Związkiem.
 Upadek Napoleona w 1814 roku był jednocześnie końcem ustroju Aktu
Mediacyjnego. Decyzję o nowym ładzie w Związku podjęto na kongresie
wiedeńskim, na którym 20 marca 1815 roku zagwarantowano ówczesnemu
państwu neutralność oraz nietykalność terytorialną.
 Uchwalenie Konstytucji Federalnej w 1848 roku było ważkie dla kształtowania
systemu politycznego Szwajcarii. Utworzono bowiem system zarządzania
państwem osadzony w demokracji bezpośredniej, pozostawiając konsekwentnie
sprawy lokalne w gestii władz kantonalnych.
Historia konstytucji

 Określono status państwowy jako neutralny wyznaniowo, przyjmując jednocześnie

zasadę terytorialności, polegającą na tym, że w wielojęzycznej federacji wszystkie
używane tam języki uznano za oficjalne, a poszczególne wspólnoty językowe
uzyskały prawo proporcjonalnej do swojej wielkości reprezentacji w instytucjach
państwowych.
 W ramach nowej Konstytucji Konfederację kantonów zastąpiono federacją, której
członkowie (kantony) musieli zrezygnować z pewnej części niezależności,
podporządkowując się częściowo nowej władzy. Największą innowacją konstytucji
1848 roku było z pewnością wprowadzenie ustawodawczych i wykonawczych
organów władzy centralnej, takich jak parlament, rząd i Trybunał Federalny.
Ustrój polityczny

 Szwajcaria jest republiką federalną

 złożoną z 23 kantonów (3 z nich dzielą się na 2 samodzielne półkantony)
 Szwajcaria nie ma instytucji głowy państwa
 Funkcje reprezentacyjne pełni wybierany na 1 rok przewodniczący Rady Federalnej
(rządu), noszący tytuł prezydenta Konfederacji Szwajcarskiej
System polityczny

 Obecnie system tego kraju można określić mianem parlamentarno -

komitetowego…Ze względu jednak na jego specyfikę, objawiającą się w głównie w
dużej roli kantonów, jest określany także jako parlamentarno - kantonalny
 Zgromadzenie Federalne – sprawuje najwyższą władzę w Federacji
 Zgromadzenie Federalne składa się z dwóch izb
 Rada Narodowa
 Rada Kantonów
 Obie izby są równorzędne
Skład i wybory rad
Rada Narodowa
 Rada Narodowa składa się z 200
deputowanych narodu.
 Deputowanych wybiera naród w wyborach
bezpośrednich na zasadzie proporcjonalności.
Co cztery lata cały skład ulega odnowieniu.
 Każdy kanton tworzy okręg wyborczy.
 Mandaty są rozdzielone na kantony według
liczby ludności. Każdy kanton ma co najmniej
jeden mandat.
Rada Kantonów
 Rada Kantonów składa się z 46 deputowanych
kantonów
 Kantony Obwalden, Nidwalden, Bazylea-
miasto, Bazylea-okręg, Appenzell-
Ausserrhoden i Appenzell-Innerrhoden
wybierają po jednym deputowanym; pozostałe
kantony wybierają po dwóch deputowanych.
 Kantony regulują tryb wyboru ich
deputowanych do Rady Kantonów.
Mapa państwa
Kantony
Kantony
Kantony
FORMA RZĄDÓW

Szwajcaria jest federacją demokratyczną oraz parlamentarną, gdzie wykorzystywana jest instytucja referendum.
Szczególnie silna pozycja parlamentu i władz kantonalnych.

W skład federacji wchodzi 26 nienaruszalnych podmiotów (kantonów i półkantonów).

Kantony podstawowa, terytorialna jednostka administracyjna Szwajcarii, która ma wpływ na politykę federacyjną,
posiadają prawo inicjatywy ustawodawczej oraz bierze udział w polityce ustawodawczej poprzez Radę Kantonów.
Państwo zorganizowane jest na bazie trzech stopni struktury federalnej (federacja, kanton, gmina).

Półkantony określenie sześciu szwajcarskich kantonów, które mają tylko po jednym przedstawicielu
w małej izbie parlamentu federalnego (Ständerat), podczas gdy inne kantony mają po dwóch, w dodatku przy
podliczaniu głosów kantonów (Ständemehr) ich głos liczy się jak głos połowy „zwykłego” kantonu. 
Podstawę funkcjonowania Szwajcarii stanowi 5 zasad ustrojowych:

1. zasada jednolitości i nadrzędności władzy państwowej -  parlament jest organem posiadającym najwyższą władzę w federacji, przydzielone zostało mu wiele funkcji, m.in.
ustawodawcza, rządzenia i kierowania politycznego oraz kontrolna, 
2. zasada państwa demokratycznego federalizmu - każdy z kantonów cieszy się własną konstytucją, rządem, parlamentem i prawem,
3. zasada państwa socjalnego, 
4. zasada praw i wolności obywatelskich, 
5. zasada monokratyczności egzekutywy federalnej - pełnia władzy wykonawczej skupiona jest w rękach jednego kolegialnego organu, który wybierany jest przez parlament.
Partie polityczne

Do głównych partii politycznych S zwajcarii należą:

Socjaldemokratyczna Partia Szwajcarii – szwajcarska centrolewicowa partia polityczna. Założona 21.10.1888 roku . Jest jedną z czterec h dominujących partii w Szwajcarii. Ugrupowanie najbardziej lewicowe w rządzie. L iderem tego ugrupowania jest Ch ristian Levrat.

Liberalna S zwajcarska P artia Radykalno-Demokratyczna – szwajcarska centroprawicowa, liberalna partia polityczna. Założon a w roku 1894. Liderem partii jest P etra Gössi.

Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa Szwajcarii - jest oparty na solidaryzmie i personalizmie chrześcijańskim ze szczególnym akcen towaniem poparcia dla rodziny, społecznej gospodarki rynkowej i wolności jednostki. Założona w 1912. Liderem partii jest Gerhard Pfister.

Konserwatywno-Liberalna Szwajcarska Partia Ludowa -  jest partią prawicową.

W kwestiach ekonomic znych jest zdecydowanie liberalna gospodarczo. Założ ona w 1971. Jej przewodnic zącym od 23 kwietnia 2016 jest Albert Rösti .
Syste m polit yc z ny

S yste m pol itycznyS zwa jcar ii j est syste me m p arl am en tarn o ‑komi teto we go . System te n o pa rtyj est prze de wszystki m n a i nstytucja ch de mo kracji b ezpo śre dn iej.

Demok racj a b ezp ośre dni a - je st to system po lityczny, w któr ym d ecyzje po dej mu ją wszyscyo bywate le u pra wni en i do gł oso wan ia i je st re ali zowana za po mo cą n ast ępu jących inst rum en tów:
- refer end um ,
- inicjatywyl udo wej,
- zgro ma dzenia lu dowego .

In stru m ent yte wykorzystywa ne są zar ówn o n a szcze bla ch l oka lnych (tj . w kan ton ach i g min ach), jak i na for um fe der aln ym.
Re ferendum - głosow anie powszechne, w którym udział mogą brać wszyscy obywatele w celu w yrażenia opinii w kwestii poddawanej głosow aniu W Szw ajcarii funkcjonują dwa rodzaje re ferendum:

ob li gat or yj ne – zm iany konstytucji, przystąpienie do organizacji kolektywnego b ezpieczeństwa

lub do wspólnot ponadnarodowych, ustawy federalne uchw alone w trybie pilnym i nieopierające się o konstytucję, w przypadku różnego stano wiska izb parlam entarnych – pytanie o konieczność całkowitej zmiany konstytucji, wniosek w stępny z inicjatyw y ludow ej o zm ianę konstytucji, poparcie wniosku wstępnego o częściow ą zmianę konstytucji – jeśli parlam ent odrzucił
ten w niosek,

fakul tat yw ne - je st efektem zgło szenia weta ludowego. Zwołuje się je w celu w yrażenia sprzeciw u wobec rozwiązań przyjętych w obowiązującym systemie prawa. Instytucja ta jest stosowana przeciw ko uchwalo nemu a ktowi prawnem u. Za jego przeprowadzeniem m usi op owiedzieć się 50 tys. osób lub co najm niej osiem kantonów. Wym agana liczba podpisów pod wnioskiem o przeprowadzenie referen dum m usi być zebrana w okresie 100 dni od ogłoszenia w Dzienniku Federalnym (Bundesblatt) tekstu aktu prawnego będącego przedm iotem głosowania.
Inicjatywa ludowa - forma demokracji bezpośredniej, umożliwiająca określonej liczbowo grupie obywa teli wystąpić z inicjatywą ustawodawczą , której przedmiotem może być całkowita lub częściowa rewizja Konstytucji Federalnej. Zmiana usta wy zasadniczej może być zaproponowana przez 100 tys. obywateli uprawnionych do głosowania, którzy w ciągu 18 miesięcy zbiorą wyma gane podpisy. Wyróżnia się:

- inicjatywę ludową mającą na celu przyjęcie nowej konstytucji,

- inicjatywę umożliwiającą wniesienie poprawek konstytucyjnych.

Zgromadzenie ludowe. Jest to s wego rodza ju zebra nie upra wnionych obywateli, którzy gromadzą się na wolnym powietrzu na centralnym placu kantonu (Landsgemeindeplatz), aby debatować i decydowa ć o najwa żniejszych dla kantonu kwestia ch. Przedmiotem każdego zgroma dzenia ludowego są spra wy istotne dla mieszka ńców. Każdy uczestnik ma możliwość zabrania głosu w debacie. Głosowanie odbywa się przez podniesienie ręki i każdorazowo jest traktowane ja ko referendum o charakterze obligatoryjnym
System wyborczy

Wybory do Rady Narodu - odbywa ją się w kantonach. Każdy kanton to jednocześnie okręg wyborczy. Liczba deputowanych wybieranych z każdego kantonu jest proporcjonalna do liczby obywa teli go za mieszkujących (co najmniej jeden deputowany na kanton). Wybory muszą być proporcjonalne.

Pra wo składania zgłoszenia kandydata ma 15-osobowa grupa wyborców na ręce rzą dów kantonalnych albo też partie, zgłaszają ce ca łe listy swoich kandydatów.

Deputowa ni do Ra dy Narodowej wybierani są w wybora ch powszechnych, bezpośrednich i proporcjona lnych na czteroletnią kadencję. Czynne pra wo wyborcze przysługuje obywa telom, którzy ukończyli 18 lat i nie zostali ubezwłasnowolnieni z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego. Bierne prawo wyborcze posiada ją ws zystkie osoby uprawnione do głosowania Odbywają się w dwóch turach. W pierwszej z nich wymagana jest większość bezwzględna, w drugiej – większość zwykła.
Wybo rca może g ło sować w różnoraki sp osób :
- na każde go kandydata preferowanej przez siebie listy i wtedy każdy kandydat z tej listy otrzyma jego głos, a preferowana lista komplet głosów tego wyborcy,

- na pewnych tylko kandydatów z tej listy, skreślenie innych. Wówczas tylko niektórzy kandydaci dostają jego głos (w efekcie preferowana przez niego lista otrzyma od niego komplet głosów, z tym że jeden lub kilka z nich nie będzie zaliczony żadnemu kandydatowi),

- skreślić pewnych kandydatów z wybranej przez siebie listy, a w ich miejsce wpisać innych, widniejących na tej samej liście. Taki kandydat otrzyma od danego wyborcy dwa głosy. Taki sposób głosowania nazywa się kumulacją. W efekcie preferowana lista dostanie komplet głosów.

- skreślić niektórych kandydatów z wybranej przez siebie listy, a w ich miejsce wpisać kandydatów z innych list. Wtedy głosy oddane na nieokreślonych kandydatów przypadają preferowanej partii, natomiast głos oddany na wpisanego ka ndydata przyznawany jest partii, na liście które j widnia ło jego nazwisko. Nazywa się to „pióropuszem”.
Wybory Deputowanych do Rady Kantonów są wybieran i po dwóch w każdym kantonie, z tym że sześć kantonów (Appen zell–Ausserrhoden , Appenzell–Innerrh oden, Bazylea–miasto, Bazylea–okręg, Obwalden i Nidwalden), które w świetle poprzednich przepisów konstytu cyjnych były półkan tonami, reprezentowan e są przez jednego depu towanego. Dwadzieścia pozostałych kantonów reprezentowanych jest przez dwóch deputowan ych . Z uwagi na ogromne różnice w wielkości kantonów n ie ma zachowanej zasady równości.

Szczegółowe zasady wyborów do Rady Kantonów określają ustawy kantonaln e. Wybierani są oni w drodze wyborów powszechnych i bezpośrednich, w większości kan tonów według zasady większości mieszan ej. Większościowy system wyborc zy wyn ika z faktu, że do obsadzenia są tylko dwa lub jeden mandat. Zastosowanie systemu większościowego prowadzi w Radzie Kantonów do n adreprezentacji liberałów i chadeków, co jednak nie ma wpływu na układ sił w Radzie Federaln ej, gdyż ten zależy od wyniku wyborów do Rady Narodowej.

W większości przypadków członkowie Rady Kantonów wybieran i są łącznie z wyborami do Rady Narodowej.
Głowa państwa

Prezyden tem Kon f ederacji Szw ajcarskiej jest I gnazio Cas s is od 01. 01.2022r.

Prezyden t jest wybieran y n a okres jedn ego roku przez Zgrom adz en ie Federaln e spośród cz łon ków Rady Związ kowej.

Rola prez yden ta:

- prz ewodn icz y Radz ie,
- pełn i f u n kcje reprez en tacyjn e, właściwe dla głowy p ań st wa,
- poz ostaje sz ef em prz ypisan ego sobie resort u .

Kon st yt u cja f ederaln a wyklu cza wyb ór tej sam ej osoby n a kolejn y rok. Prez yden t n ie m oże być równ ież wybran y w iceprez yden t em n a ko lejn y rok.
Parlament

Władzę ustawoda wczą sprawuje 2-izbowy parlament — Zgromadzenie Federalne złożone z Rady Na rodu i Ra dy Kantonów.

Rada Na rodowa (izba niższa), o kadencji 4-letniej, liczy 200 deputowanych, wybiera nych w wyborach bezpośrednich i proporcjonalnych (liczba reprezentantów poszczególnych kantonów zależy od liczby mieszkańców).

Rada Kantonów (izba wyższa) składa się z 46 członków, wybieranych na okres od 1 do 4 la t (zależnie od kantonu) przez zgromadzenia ustawodawcze kantonów. Każdy kanton wyłania 2 reprezentantów.

Funkcje reprezentacyjne pełni wybierany na 1 rok przewodniczą cy Rady Federalnej (rządu), noszący tytuł prezydenta Konfedera cji Szwajcarskiej.
Rząd

Funkcję rządu pełni Rada Federalna. W jej skład wchodzi siedmiu ministrów i pełni ona rolę bardziej koordynatora (komitetu wykonawczego parlamentu) niż klasycznego rzą du znanego z innych państw demokratycznych. Organ ten jest powoływany na cztery lata przez Zgromadzenie Narodowe.

Rada Fede ralna skonstruowana jest zgodnie z zasadą równorzędności stanowisk ministrów. Ustrój nie przewiduje stanowiska premiera. Jednym z członków Rady Federalnej jest prezydent wybierany co roku przez Zgroma dzenie Federalne. Instytucja ta nie ma większe go znaczenia politycznego, a je dynie reprezentacyjne. Minister piastujący ten urząd nie przestaje być szefem swego departamentu.

 Rada Federalna określa:

- C ele i środki swojej polityki rządowej. Planuje i koordynuje działalność państwową.
- Obszernie i w odpowiednim czasie informuje ona opinię publiczną o swojej działalności, o ile przeważające interesy publiczne lub prywatne nie stoją temu na przeszkodzie.
Sądy

Najwyższą wła dzę są downiczą pełni powoływany na pięcioletnią kadencję Trybunał Federalny, będący na jwyższą instancją federacji w sprawach karnych, cywilnych, administracyjnych i konstytucyjnych. Składa się z trzydziestu ośmiu s ędziów zwyczajnych i dziewiętnastu asesorów są dowych.

Szwajcarii sędziów federalnych wybiera zgromadzenie federa lne (obie izby parlamentu).

Za daniem Trybunału jest zapewnianie jednolitego stosowania prawa federa lnego w poszczególnych kantonach. Jest on też niezależną instytucją pełnią cą funkcję administracyjnego orga nu nadzoru nad federalnymi sąda mi pierwszej instancji: Federalnego Są du Karnego, Federalnego Sądu Administracyjnego i Federalnego Sądu Patentowego.
Obrońca ludu

Federacja i kantony w ramach swoich kompetencji dbają o bezpieczeństwo kraju i obronę ludności.
Stany nadzwyczajne

W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny:
- stan wojenny,
- stan wyjątkowy
- stan klęski żywiołowej.