KAYNAŞTIRMANIN TANIMI,

MODELLERİ VE BAŞARILI
KAYNAŞTIRMA
Özel gereksinimli çocuklar, çeşitli gelişim alanlarında
yetersizlikleri nedeniyle yaşıtlarından farklılıkları olan
çocuklardır.

Erken çocukların nitelikli okul öncesi eğitimden

yararlanmaları gelişimleri açısından önem taşımaktadır.

Özel gereksinimli çocuklar için tercih edilen eğitim

ortamlarında da farklılıklar olduğu görülmektedir.
Özel gereksinimli çocukların devam edecekleri
eğitim ortamlarının belirlenmesinde dikkate alınan
temel yaklaşım, eğitim sistemi içine dahil olacakları
eğitim ortamlarının “en az kısıtlayıcı” özellikte
olup olmadığının sorgulanmasıdır.
“En az kısıtlayıcı eğitim ortamı”

Bir öğrencinin ailesi ve akranlarıyla en fazla birlikte

olabileceği ve aynı zamanda eğitim gereksinimlerinin
en iyi şekilde karşılanabileceği eğitim ortamıdır.

Ben az kısıtlayıcı eğitim ortamı

bireysel farklılık göstermektedir.
 Eğitim ortamlarının en az kısıtlayıcı eğitim
ortamlarından en çok kısıtlayıcı olma
özelliklerine sınıflandırılması;

EN AZ KISITLAYICI Tam zamanlı kaynaştırma

Uygulamaları
Kaynaştırma
Kaynak oda destekli kaynaştırma

Yarı zamanlı kaynaştırma

Özel Sınıf

Gündüzlü özel eğitim okulu

EN ÇOK KISITLAYICI Yatılı özel eğitim okulu

 Tam Zamanlı Kaynaştırma: Özel gereksinimli
öğrencinin kaydının normal sınıfta olduğu; öğrencinin
tüm gün boyunca normal sınıfta, normal sınıf
öğretmeninden eğitim aldığı durumdur.

Bu durumda sınıf öğretmeni öğrencinin sınıf içindeki

tüm gereksinimlerini karşılamakla sorumludur.

Ancak, bireysel gereksinimlerine bağlı olarak,

öğrencinin destek ve/veya ek hizmetlerden
yararlanması söz konusudur
Kaynak Oda Destekli Kaynaştırma: Özel gereksinimli
öğrencinin kaydının normal sınıfta olduğu; ancak,
öğrencinin desteğe gereksinim duyduğu derslerde kaynak
odada özel eğitim öğretmeninden destek aldığı durumdur.

Bu durumda, özel gereksinimli öğrenci eksik kaldığı

konularda kaynak oda desteği alacaktır. Böylelikle, eksik
kaldığı konular tamamlanmaya çalışılacak ve öğrencinin
eksiklerinden dolayı sınıf içinde çıkabilecek olası sorunlar
önlenmiş olacaktır.
Yarım Zamanlı Kaynaştırma: Özel gereksinimli öğrencinin
kaydının özel sınıfta olduğu; öğrencinin başarılı olabileceği
derslerde kaynaştırma sınıfından eğitim aldığı durumdur.

Kaynaştırmanın bu şekilde uygulanması çok yaygın olarak

görülmemekle birlikte, uygulandığında özel gereksinimli
öğrenci açısından yararlarının çok olacağı düşünülen bir
uygulama şeklidir.

Kaynaştırma uygulamasında yer alan bir özel gereksinimli

öğrencinin akademik yararların yanı sıra sosyal yararlar
sağlaması da hedeflenmektedir.
Özel Eğitim Sınıfları

Özel eğitim sınıfları, benzer tanı grubundaki özel

gereksinimli çocuklar için genel eğitim okulları içinde
açılmış olan sınıflardır.

Özel eğitim okullarının belli merkezler­de toplanması

nedeniyle çocukların bu okullara ulaşmada güçlük
yaşaması ve özel eğitim okullarının maliyetinin yüksek
olması gibi faktörler özel eğitim sınıflarının açılmasına
neden olmuştur,
Özel gereksinimli öğrencinin kaydının özel sınıfta olduğu;
öğrencinin tüm gereksinimlerinin özel sınıfta karşılandığı
durumdur.

Bu durumda özel gereksinimli öğrencinin gereksinim

duyulduğunda okul saatleri dışında destek ve/veya ek
hizmetlerden yararlanması mümkün olabilecektir.

Özel sınıf söz konusu olduğunda, özel gereksinimli

öğrencinin sadece özel sınıfın içinde bulunduğu okul
binasında ve bahçesinde ders saatleri dışında normal
akranlarıyla birlikte olması söz konusudur.
 Özel Eğitim Okulları
Özel eğitim okulları, özel gereksinimli çocuğun bir okul
gününün tamamını benzer tanı grubunda (görme, işitme,
bedensel ve zihinsel yetersizlik gibi) yer alan çocuklarla
birlikte geçirdiği okullardır.

Bu okullar özel gereksinimli çocuğun farklı eğitim gerek­

sinimlerinin daha iyi karşılanacağı görüşünden hareketle
açılmışlardır.
İki farklı şekilde açılmaktadır.
Gündüzlü Özel Eğitim Okulu: Özel gereksinimli öğrencinin
kaydının özel eğitim okulunda olduğu; öğrencinin aynı özür
grubundan öğrencilerle eğitim aldığı durumdur.

Bu durumda özel gereksinimli öğrencinin eğitim

gereksinimleri özel eğitim okulunda karşılanmaktadır.

Gerek duyulduğunda bu öğrencilere de destek ve/veya ek

hizmet sağlanması söz konusu olabilecektir.
Yatılı Özel Eğitim Okulu: Özel gereksinimli öğrencinin
kaydının özel eğitim okulunda olduğu durumdur.

Öğrenci aynı özür grubundan öğrencilerle birlikte eğitim

almakta ve geceleri de okulun yatakhanesinde kalmaktadır.

Yalnızca akranlarla birliktelik boyutu dikkate alındığında,

bu eğitim ortamlarından en az kısıtlayıcı olanı tam zamanlı
kaynaştırma iken, en fazla kısıtlayıcı olanı yatılı özel eğitim
okuludur.
 Eğitim sistemi içerisinde en fazla öğrencinin en
az kısıtlayıcı eğitim ortamında, en az sayıda
öğrencinin ise, en fazla kısıtlayıcı eğitim
ortamında olması beklenmektedir; ideal olanı da
budur.
gereksinimli olan ve olmayan
çocukların genel eğitim
sınıflarında, gerekli
Kaynaştırmanın Tanımı
düzenlemeler ve uyarlamalar
yapılarak birlikte eğitim
almaları olarak
tanımlanmaktadır.

Kaynaştırma
 Daha kapsamlı bir tanımda “Kaynaştırma”

“Sınıf öğretmenine ve özel gereksinimli

öğrenciye destek eğitim hizmetleri sağlanması
koşuluyla özel gereksinimli öğrencilerin genel
eğitim sınıflarında eğitilmesi“ şeklinde
açıklanmaktadır.
 Kaynaştırmanın Yasal Temelleri

573 sayılı KHK de «Kaynaştırma» uygulamalarına yönelik

olarak aşağıdaki maddeler yer almaktadır

1. Özel eğitim gerektiren bireylerin, eğitsel performansları

dikkate alınarak, amaç, içerik ve öğretim süreçlerinde
uyarlamalar yapılarak yetersizliği olmayan akranları ile
eğitimlerine öncelik verilir.

2. Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim gerektiren bireyleri

sosyal ve fiziksel çevresinden mümkün olduğu kadar
ayırmadan planlanır ve yürütülür.
 Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından çıkarılan özel
Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği'nde kaynaştırma
uygulamasına yönelik tanım yapılmıştır.

“Özel eğitim gerektiren bireylerin, yetersizliği

olmayan akranları ile birlikte eğitim ve öğretimlerini
resmi ve özel okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve
yaygın eğitim kurumlarında sürdürmeleri esasına
dayanan, destek eğitim hizmetlerinin sağlandığı özel
eğitim uygulamalarıdır." şeklinde tanımlanmıştır.
 Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinde (2009)
«Kaynaştırma» uygulamalarına Yönelik;

Okul Öncesi Dönemde Özel Eğitim Hizmetleri

MADDE 29.
(1) 37-72 ay arasındaki özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin
okul öncesi eğitimi zorunludur. Ancak, bireylerin gelişim ve
bireysel özellikleri dikkate alınarak okul öncesi eğitim
donemi süresi bir yıl daha uzatılabilir.

(2) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin okul öncesi

eğitimlerini, öncelikle okul öncesi eğitim kurumlarında
kaynaştırma uygulamaları kapsamında sürdürmeleri esastır.
Ancak, bu bireyler için okul öncesi özel eğitim
okulu/kurumu ve özel eğitim sınıflan da açılabilir.
Okula Kayıt

MADDE 10.

(c) (Değişik: 27/10/2007-26683 s.R.G) Rehberlik

araştırma merkezlerinde oluşturulan özel Eğitim
Değerlendirme Kurulunca düzenlenen rapor sonucunda okul
öncesi eğitim kurumlarına yerleştirilmeleri uygun görülen
36-72 aylık çocuklar, ağır ve çok ağır düzeyde zihinsel ve
birden çok yetersizliği olmamak şartıyla 10 çocuk bulunan
sınıflarda ikiden, 20 çocuk bulunan sınıflarda ise birden
fazla olmayacak şekilde kaydedilirler.
Seçki Komisyon ve Görevleri

c) (Değişik: 20/02/2006-26086 s.R.G)

şehit, harp malûlü, gazi çocuktan, anne ve
babası veya bunlardan birisi ölmüş ya da
anne-babası ayrılmış, ekonomik durumu
yetersiz olan ailelerin çocuklan ile özel
eğitim gerektiren çocuklara öncelik tanır.
Okul Müdürünün Görev, Yetki ve Sorumluluktan

MADDE 17.f) Özel eğitim gerektiren çocukların

eğitimi için gerekli önlemleri alır.

MADDE 20.g) Özel eğitim gerektiren çocukların

eğitimi için önlemler alır.
Psikolog

MADDE 28. g) Varsa özel eğitim gerektiren

çocukların entegre eğitimlerine katılarak yapılan
eğnime destek verir.
 Kaynaştırmanın Yararları

Özel Gereksinimli Çocuklar İçin Yararlar

Çocukların akademik ve gelişimsel kazanımları ayrı okulda

kazanılana eşittir veya daha fazladır.

Toplum içinde yaşamaya hazırlık olacak nitelikte gerçek yaşam

deneyimleri kazanılır.

Özel gereksinimli olmayan akranlarla etkileşim fırsatları olur,

birlikte yaşama ve arkadaşlık kurma öğrenilir.

Motor, sosyal, dil ve bilişsel becerileri daha iyi olan çocukların

gözlemlenmesi ve taklit edilmesi ile yeni beceriler öğrenilir.
 Kaynaştırmanın Yararları

Normal Gelişim Gösteren Çocuklar İçin Yararlar

Çocukların sadece olgunlaşmadan beklenenin üzerinde

gelişimsel ve akademik kazanımları olur.

özel gereksinimli bireyler hakkında daha gerçekçi bir bakış

açısı elde edilir ve farklılığa karşı olumlu tutum geliştirilir.

Kendilerini başkalarının yerine koyma ve onları anlama

öğrenilir.

Tüm zorluklara rağmen başarılı olan bireyleri tanıma fırsatı

elde edilir.
 Kaynaştırmanın Yararları

Aileler İçin Yararlar

Özel gereksinimli çocukların aileleri, normal gelişimi

öğrenirler ve kendilerini toplumdan daha az soyutlanmış
hissederler.

Özel gereksinimli çocukların aileleri, kendilerine önemli

destek sağlayabilecek olan normal gelişim gösteren
çocukların aileleriyle iletişimlerini geliştirirler.

özel gereksinimli olmayan çocukların aileleri, çocuklarına

bireysel farklılıkları ve onlara saygı duymayı öğretme
fırsatı elde ederler.
 Kaynaştırmanın Yararları

Öğretmenler İçin Yararlar

Tüm çocukların gereksinimlerini karşılama konusundaki güvenleri

ve deneyimleri artar.

Farklılıklara karşı olumlu tutum geliştirirler.

Sınıf ortamını ve öğretim programım sınıfındaki öğrencilerin

gereksinimlerine göre düzenleme becerileri kazanırlar.

Özel eğitim öğretmeni, rehber öğretmen gibi diğer personelle

iletişim ve işbirliği kurma becerileri geliştirirler.
 Başarılı Kaynaştırma Uygulamaları

Kaynaştırma uygulamalarının başarılı olması için bazı

elemanları olması gerekmektedir. Bu elemanlar ;

 Özel gereksinimli çocuğa ve öğretmene destek özel

eğitim hizmetleri sağlanması,

 Öğretimin özel gereksinimli çocuğun bireysel özellikleri

ile güçlü ve zayıf yönleri temel alınarak hazırlanması ve
uygulanması,

 Özel gereksinimli olan ve olmayan çocukların ve ailelerinin

kaynaştırma ve özel gereksinimli çocukların özellikleri
konusunda bilgilendirilmeli ve aileler arasında işbirliği
sağlanması gerekmektedir.
• Özel gereksinimli çocuğa ve öğretmene destek özel eğitim
hizmetleri sağlanması .

Destek eğitim hizmetleri,

Kaynaştırma
öğretmenlerin uzmanlarla
uygulamalarının başarıyla
işbirliği içinde çalışmasını
yürütülmesinin temel
gerektirmekte, bu
elemanlarından birisi
hizmetler çocuğa ve
kaynaştırma destek eğitim
öğretmene doğrudan
hizmetleridir.
verilebilmektedir.
Desteğin doğrudan sağlandığı uygulamada, destek hizmeti
sunan özel eğitimci veya yardımcı öğretmen sınıfa
girmektedir. Bu uygulama sınıf içi yardım olarak
tanımlanmaktadır.

Bu kişiler eğitimi sınıf öğretmeni ile birlikte yürütür,

sınıftaki tüm çocuklar için sorumluluğu paylaşırlar.

Bu uygulamada özel gereksinimli çocuk gerekli destekleri

sınıftan ayrılmadan, akranlarıyla aynı ortamda alır.
 Destek hizmetleri sunan özel eğitim öğretmeni
özel gereksinimli öğrencinin sınıfa uyumunu
sağlamak, öğretmene öğrenci ile çalışması için
yardımcı olmak, engelli olmayan öğrencilerle
etkinlikler gerçekleştirmek gibi konularda sınıf
öğretmenine yardımcı olur.

Özel eğitim öğretmeninin okul öncesi sınıfta

bulunma süresi ve sağlayacağı destekler
öğrencinin gereksinimlerine göre değişmektedir,
i
ö
ç
ğ
i
r
m
e
i
t
m
d
e
e
n
i
i
ş
b
b
i
i
r
r
l
l
i
i
 İşbirlikçi Öğretim

Sınıf öğretmeni için sorumluluk alanında daralma ya da

kendisinin alanına girilmesi gibi görünse de, sınıf
öğretmeninin yükünü azaltma, sorumluluk paylaşmanın
daha yoğun olduğu bir sistemdir.

İşbirlikçi öğretim modelinde her iki öğretmen de plan

yapma, öğretim, değerlendirme ve izleme yapma
konularında sorumluluk paylaşmakta ve kendi uzmanlık
ve deneyimlerini işe katarak kaynaştırma öğrencisi için
etkili bir öğretim ortamı yaratmaktadırlar.
İşbirlikçi öğretim farklı şekillerde gerçekleştirilebilir.
Biri
Biri öğretirken
öğretirken diğeri
diğeri gözler öğrencilere
yardım eder
Paralel İstasyon
öğretim öğretim

Düzeltici Ek
(remedial) (supplemental
öğretim ) öğretim

Ekip öğretimi
Biri öğretirken diğeri gözler: Bir öğretmen öğretim işini
üstlenirken, diğeri sınıftaki öğrenci/ler hakkında gözlem
verileri toplar. Her iki öğretmen de her iki rolü üstlenebilir.

Biri öğretirken diğeri öğrencilere yardım eder: Bir önceki

çalışma şeklinden biraz farklı bir uygulamadır. Bir öğretmen
öğretim işini üstlenirken, diğer öğretmen öğrencilere
işlerinde yardımcı olur, ödevleriyle ilgili dönüt verir,
davranışlarını gözler.
İstasyon öğretim: Öğretmenler konuyu yarı yarıya
paylaşırlar (örneğin, konuyla ilgili yeni kavramlar, konuyu
tekrar etme vb.). Bir öğretmen sınıfın yarısıyla kendi
konusunu işlerken diğer öğretmen sınıfın diğer yarısıyla
kendi konusunu işler. Dersin ikinci yarısında öğretmenler
grupları değişirler ve böylelikle her iki öğretmen de
sınıftaki tüm öğrencilerle kendi konularını işlemiş olur.

Paralel öğretim: Sınıf ikiye bölünür ve her öğretmen kendi

grubundaki öğrencilerle günün konusunu işler. Böylelikle
tüm sınıf öğrencileri eşzamanlı olarak aynı öğretim
materyali hakkında öğretim alıyor olurlar.
Düzeltici (remedial) öğretim: Bir öğretmen öğrenilmesi
gereken ders içeriğini öğrenmiş öğrencilerle çalışırken,
diğer öğretmen öğrenilmesi gereken ders konusunu henüz
öğrenememiş olan öğrencilerle çalışır ve içeriğin öğretimini
tekrarlar.
Ek (supplemental) öğretim: Bir öğretmen konuyu standart
formatında işlerken, diğer öğretmen öğrenilmesi gereken
içeriği öğrenemeyen öğrenciler için içeriği basitleştirir ya
da öğrenebilecekleri şekilde uyarlar.
Ekip öğretimi: Bu öğretim şeklinde öğretmenler
"paslaşarak" öğretim yaparlar. Dersin işlenişini bir
öğretmen başlatır, diğer öğretmen uygun olan bir yerde
devralır ve öğretimi devam ettirir.
Hangi öğretim şeklinin daha etkili olarak
kullanılabileceği, sınıftaki öğrenci sayısına, öğrencilerin
özelliklerine, öğretmenlerin yeterliklerine,
öğretmenlerin kişisel özelliklerine, işlenecek dersin
özelliklerine bağlıdır.
 Özel Eğitim Danışmanlığı

Özel eğitimci, destek hizmetini doğrudan öğretmene ve

dolaylı olarak da özel gereksinimli çocuğa sunabilir.

Bu destek türüne “Özel Eğitim Danışmanlığı” denir.

Özel eğitim danışmanlığında, öğretmen
materyallerin uyarlanması, hazırlanması, öğretimi
uyarlama, problem davranışlarla başa çıkma gibi
konularda destek hizmeti alır.

Özel eğitim danışmanlığı olarak isimlendirilen bu

uygulamada öğretmen danışmanın önerilerini sınıfta
uygular.

Bu uygulamada özel eğitimci doğrudan çocukla

çalışmak yerine çocuğun gereksinimleri konusunda
öğretmene destek hizmeti sağlamaktadır.
Öğretmenler destek hizmetlerine ulaşamadığında neler yapabilir?

Ülkemizde yardımcı öğretmenlik ve özel eğitim

danışmanlığı sistemlerinin olmaması nedeniyle bazı özel
kurumlar hariç öğretmenlere destek hizmetleri
sunulamamaktadır. Bu durumda;

Öğretmenler, sınıfında staj yapan öğrenci, okulda çalışan

bakıcı ve gönüllü bir anne, öğretim sürecinde iyi bir
yardımcı öğretmen olabilirler.
Özel gereksinimli öğrenci aynı zamanda bir özel eğitim
merkezine de devam ediyorsa, bu merkezle işbirliği
yapılarak destek sağlanabilir.

Böyle bir işbirliği hem özel eğitimciye ve aileye

öğretilmesi hedeflenen beceriler hakkında bilgi
verilmesini, hem de öğretmenlerin özel eğitimciden
farklı özel eğitim yöntemleri ve bazı becerilerin
öğretimi konularında bilgi almasını sağlayacaktır.
Özel gereksinimli öğrencilere sunulabilecek
bir başka destek türü ise, normal gelişim
gösteren akranların özel gereksinimli
öğrencilerle öğretim çalışmaları yapmalarıdır.
Akran öğretimi, akranın bilgiyi sınıf
öğretmeninin kontrolü altında sınıf içinde ya
da dışında akranına aktarması olarak
tanımlanmaktadır.
Akran öğretiminin tüm çocuklar ve öğretmen açısından avantajları olduğu
kabul edilmektedir;

Normal öğrencilerin başarılı ve etkili öğretenler olması

Öğrenen akranların öğretim sürecinde çeşitli akademik ve akademik olmayan

becerileri öğrenmesi
Akran öğretimi sürecinin öğrencilerin özelliklerine uygun olarak
bireyselleştirilebilmesi

Akran öğretimiyle akademik konularda öğretime ayrılan sürenin artabilmesi

Akran öğretimiyle öğretmenin öğretime ayıracağı sürenin artması

Akran öğretimi aracılığıyla akranlar arasında olumlu sosyal etkileşimin gelişmesi

Kaynaştırma sınıfındaki normal gelişim gösteren çocukların
hazırlanması,

Özel gereksinimli çocuk hakkında bilgilendirme;

Özel gereksinimli çocukların özellikleri ve gereksinimleri

hakkında doğru şekilde bilgilendirilen çocuklar özel
gereksinimli arkadaşlarını daha kolay kabul
edebilmektedirler.

İlk bilgilendirme, kaynaştırma uygulaması başlamadan önce

yapılmalı, uygulama başladıktan sonra da bilgilendirme
çalışmaları devam etmelidir.
Kahramanları arasında özel gereksinimli çocuk da olan bir
öykü anlatılabilir. Hikaye sonunda kahramanlar, olaylar
hakkında tartışarak çocukların dikkati herkesin
farklılıkları kadar benzerlikleri de olduğuna çekilebilir.
Daha sonra çocuklardan sınıftaki herkesin birbirine
benzer ve birbirinden farklı özelliklerini bulmaları istenir.
Böylece herkesin iyi yapabildikleri kadar yapamadıklarının
da olduğuna dikkat çekilerek tüm bu özelliklerin birlikte
yaşamayı kolaylaştırabildiği gösterilir,
Sınıf etkinliklerinde her çocuğun güçlü olduğu yönlerde
farklı görevler üstlenmesini sağlayarak bireysel
farklılıklara dikkat çekebilir.
Sınıfta yetersizliği olmasına karşın bir alanda
başarılı olmuş kişilerden örnekler verilebilir. Okula
koltuk değnekleriyle devam eden ve akademik
olarak çok başarılı olan bir öğrenci vb.

Bu tip örnekler çocukların sadece yetersizliklere

odaklanmamasını, bir alandaki yetersizliğin başka
bir alandaki işlevleri engellemediğini ve çeşitli
araçlar kullanarak kişilerin başarılı olabildiğini
fark etmelerini sağlayacaktır.
Sınıfa gelecek olan özel gereksinimli çocuk işitme cihazı,
koltuk değneği ya da tekerlekli sandalye gibi bir araç
kullanıyor olabilir.

Bu durumda sınıftaki diğer çocuklara bu araçlar tanıtılarak

ne işe yaradıkları ve nasıl kullanıldıkları açıklanabilir.
Çocukların bu araçlara dokunmalarına ve araçları
kullanmalarına izin verilebilir.
Canlndırma çalışmaları yapmak;

Çocukların özel gereksinimli akranlarına yönelik

olumlu tutum geliştirmeleri için engelli olmanın
nasıl bir şey olduğu konusunda deneyimler
yaşamalarını sağlayan etkinlikler yapılabilir.

Bu tip etkinlikler aracılığıyla çocukların, özel

gereksinimli bireylerin yetersizlikleri nedeniyle
neler yaşadıklarını, nelere gereksinim duyduklarını,
onlara nasıl yardımcı olabileceklerini anlamalarına
yardımcı olunabilir.
Örneğin, zihin özürlü öğrencileri anlamak için: çok teknik
bir makaleyi çabukça okuyarak anladıklarını özetlemelerini
istemek, şifreli yazılmış bir yazıyı (örn: 1323= masa)
çözerek okumalarını istemek, dikte çalışması sırasında çok
uzun cümleler söyleyip tamamını yazmalarını istemek,
duyulmuş olma olasılığı az olan bir tekerlemeyi hızlıca
tekrarlamalarını istemek.

Etkinliklere yer verildikten sonra yapılacak görüşmelerde

sorulabilecek bazı sorular yoluyla, kaynaştırma öğrencisi
yaşayabileceği zorluklar, ne tür yardımlara ihtiyaç
duymaktadır, arkadaşları olarak ne zaman, nasıl yardım
edebiliriz, sorularının cevaplarına yönelik farkındalık
oluşturulmak mümkündür.
Sınıfa engelli bir konuk çağırarak deneyimlerini
anlatmasını sağlamak

Engelli bireylerin, özel gereksinimli çocuğu olan anne, baba

ya da kardeşlerin sınıfa konuk olarak davet edilmesi
çocukların tutumlarını değiştirmek amacıyla
kullanılabilecek etkili bir etkinliktir.

Sınıfa konuk gelmeden önce çocuklar gelecek konuk

hakkında bilgilendirilmeli, sorabilecekleri soruları önceden
düşünmeleri için yönlendirilmelidirler.
Benzer şekilde gelecek olan konuğa çocukların özellikleri
hakkında bilgi verilerek konuşmasını çocukların
anlayabileceği ve katılabileceği şekilde uyarlaması
istenmelidir.

Konuşmacı kişi deneyimlerini anlatırken sadece

yapamadıklarını ya da karşılaştığı problemleri değil,
yeteneklerini ve problemlerle nasıl başa çıktığını anlatmaya
özen göstermelidir.

Böylece çocukların dikkati sadece yetersizliklere değil

kişinin yeterliliklerine de çekilerek olumlu bir deneyim
yaşamaları sağlanmış olacaktır.
 Öğretimin özel gereksinimli çocuğun bireysel özellikleri ile
güçlü ve zayıf yönleri temel alınarak hazırlanması ve
uygulanması,

* Okul, sınıf ve materyalleri içeren fiziksel koşulların tüm

çocukların gereksinimlerini karşılayacak, öğrenmelerini
kolaylaştıracak biçimde düzenlenmesi gerekmektedir.
Çocukların öğrenmelerini etkileyen sınıfın fiziksel
özellikleri;

Sınıfın ısısı, Işık mi

Rengi

Gürültü düzeyi Büyük

• Özel gereksinimli olan ve olmayan çocukların aileleri
kaynaştırma ve özel gereksinimli çocukların özellikleri
konusunda bilgilendirilmeli ve aileler arasında işbirliği
sağlanmalıdır.

Ailelerin istekli olması kaynaştırmanın başarısını etkileyen

önemli unsurlardan biridir.

Ailelerle bilgilendirme amaçlı toplantılar yapılması,

kaynaştırma hakkında bilgilendirme yapabilecek konuk
konuşmacılar davet edilmesi, çocuklardaki gelişmelerin
paylaşılması ve öğretim sürecinin her aşamasında ailelerle
işbirliği yapılmasına özen gösterilmelidir.
Aynı zamanda, aileler çocukların bazı etkinliklerine
davet edilmeli, tüm çocukları birlikte izlemeleri
sağlanmalıdır.

Böylece aileler hem özel gereksinimli çocuk hem de

kendi çocuklarıyla ne gibi çalışmalar yapıldığı
konularında fikir sahibi olacaklardır.
Kaynakça

ACARLAR, F., (2013) «Okul Öncesinde Kaynaştırma, KAYNAŞTIRMA

MODELİ» (Editörler: Prof.Dr. B. SUCUOĞLU, Yrd.Doç.Dr.
H.BAKKALOĞLKAYNAŞTIRMA MODELİU) Ankara, KÖK Yayıncılık

BATU, S., KIRCAALİ-İFTAR, G. (2000), «Kaynaştırma» 5.Baskı Ankara, KÖK

Yayıncılık