Tijdvak 5

Havo 4
De les van vandaag §5.1
Wat moet je kennen/kunnen?
1. Wat was de ‘renaissance’?

Waarom moet je dit kennen/kunnen?

2. Veel belangrijke gebouwen in Renaissance stijl
3. Hedendaagse heroriëntatie op de klassieke Oudheid

Hoe ga je dit in deze les leren?

4. Binnenkomst en welkom (5 min.)
5. Klassikale uitleg (25 min.)
6. Zelfstandig werken (15 min.)
7. Afsluiting (5 min.)
Kenmerkend aspect: De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance …

1. Wat was de ‘renaissance’?

Renaissance =

1. ‘Wedergeboorte’ = opnieuw interesse in de klassieke Oudheid (=

Grieken en Romeinen) na een duistere periode
(middeleeuwen, Dark Ages)
 Klassieke Middeleeuwen Renaissance
Oudheid (500-1500) (vanaf 1500)
(500 v.Chr. –
500 n.Chr.)
Kenmerkend aspect: De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance …

1. Wat was de ‘renaissance’?

Renaissance =

2. Ander mens- en wereldbeeld =

Middeleeuwen Renaissance

Wie/wat stond centraal? God / Kerk / geloof De mens

Waar moest men zich Focus op leven ná de dood

Focus op leven zelf
mee bezig houden? (hemel/hel)
Leven zoals Jezus Genieten van het leven
Hoe moest men leven?
(armoede) (rijkdom)
‘Memento mori’ ‘Carpe diem’
Levensmotto?
(vergeet niet dat je dood gaat) (geniet van het leven)
Kenmerkend aspect: De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance …

1. Wat was de ‘renaissance’?

Renaissance =
3. Realistischere kunst =

Middeleeuwen Renaissance

Dimensies 2D 3D

Perspectief Niet aanwezig Wel aanwezig

Wel realistisch
Realisme Niet realistisch
(bv. spieren en emoties)
Zelfstandig werken
1. Bestudeer de informatie onder het volgende kopje:
- ‘Renaissance in Italië’ (p. 84-85)

2. Maak opdracht 1, 2 en 3 op p. 86 (Let op! Niet opdracht 1 op p. 85)

3. Kijk de opdrachten na

4. Klaar?
- Bekijk filmpjes online over het onderwerp
De les van vandaag §5.1
Wat moet je kennen/kunnen?
2. Waarom begon de ‘renaissance’ juist in Italië?

Waarom moet je dit kennen/kunnen?

3. Veel belangrijke gebouwen in Renaissance stijl
4. Hedendaagse heroriëntatie op de klassieke Oudheid

Hoe ga je dit in deze les leren?

5. Binnenkomst en welkom (5 min.)
6. Klassikale uitleg (15 min.)
7. Zelfstandig werken (25 min.)
8. Afsluiting (5 min.)
Kenmerkend aspect: De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.

2. Waarom begon de ‘renaissance’ juist in Italië?

Vier oorzaken

1. Noord-Italië had veel rijke handelaren met interesse in kunst.

2. In Italië waren nog veel ruïnes van gebouwen en kunstwerken (= ‘erfgoed’) aanwezig.

3. In Italiaanse bibliotheken waren nog wél klassieke teksten aanwezig.

4. Kruisridders en handelaren hadden veel klassieke teksten en kunstwerken vanuit het

Midden-Oosten naar Italië gebracht.
Zelfstandig werken
1. Bestudeer de informatie onder het volgende kopje:
- ‘Renaissance in Italië’ (p. 84-85)

2. Maak opdracht 1, 2 en 3 op p. 86 (Let op! Niet opdracht 1 op p. 85)

3. Kijk de opdrachten na

4. Klaar?
- Bestudeer je aantekeningen van vorige les(sen)
- Bekijk filmpjes online over het onderwerp
De les van vandaag §5.1
Wat moet je kennen/kunnen?
3. Welke nieuwe wetenschappelijke belangstelling ontstond?

Waarom moet je dit kennen/kunnen?

4. Kritische houding als beginpunt van moderne wetenschap
(rationalisme en empirisme)
5. Belang van een kritische houding in een kritiekloze
maatschappij

Hoe ga je dit in deze les leren?

6. Binnenkomst en welkom (5 min.)
7. Klassikale uitleg (20 min.)
8. Zelfstandig werken (20 min.)
9. Afsluiting (5 min.)
Kenmerkend aspect: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling

3. Welke nieuwe wetenschappelijke belangstelling ontstond?

• Wat was in de middeleeuwen de bron van kennis? Kerk / bijbel

• Wetenschappers in de 14e en 15e eeuw wilden met hun eigen

verstand verschijnselen verklaren (zoals de Grieken en Romeinen).
• Rationalisme: kennis door logisch na te denken
• Empirisme: kennis door zintuigelijke waarneming (zien, ruiken, etc.)

• Deze wetenschappers noemen we humanisten (‘human’ = ‘mens’).

Kenmerkend aspect: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling

3. Welke nieuwe wetenschappelijke belangstelling ontstond?

Voorbeelden van wetenschappelijk onderzoek:

1. Werking van het menselijk lichaam

Kenmerkend aspect: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling

3. Welke nieuwe wetenschappelijke belangstelling ontstond?

Voorbeelden van wetenschappelijk onderzoek:

1. Werking van het menselijk lichaam

2. Vertaling van Griekse teksten (o.a. eerste Bijbel)

 Aanzet tot de
Erasmus en de Vulgaat kerkhervorming! (par. 5.3)

De Kerk baseerde Hij concludeerde dat

Erasmus onderzocht
haar dogma’s de Vulgaat (= Bijbel
oude Griekse versies
(= waarheden) op de in het Latijn) vol
van de bijbel.
bijbel vertaalfouten stond.

Als de Bijbel vol

fouten staat…
Kloppen die
waarheden
dan wel?!? En de waarheden van de Kerk zijn
op die foute Bijbel gebaseerd…
Zelfstandig werken
1. Bestudeer de informatie onder het volgende kopje:
- ‘Humanisme’ (p. 85)

2. Maak opdracht 4 en 5 op p. 86

3. Kijk de opdrachten na

4. Klaar?
- Bestudeer je aantekeningen van vorige les(sen)
- Bekijk filmpjes online over het onderwerp