artikulo xiv

wika
 artikulo xiv SEK.6 ng 1987 Konstitusyon
 Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang , ito
ay dapat payabungin at pagyamanin sa salig sa umiiral na mga wika ng
Pilipinas at sa iba pang mga wika.

 Ito ay nakasaad sa Artikulo XIV, Seksyon 6 ng 1987 Konstitusyon.

Nangangahulugan laman na ito ay ginagamit at dapat gamitin sa politika,
edukasyon, lipunan at kultura. Nakasaad rin sa Kautusang Tagapagpaganap
Blg. 335, ayon sa paniniwala na ang malaganap na paggamit ng wikang
Filipino sa opisyal na mga transaksyon, komunikasyon at korespondensya sa
mga tanggapan ng pamahalaan ay pagbubunga ng higit na pagkakaunawaan
at pagpapahalaga ng mga mamamayan sa mga programa, proyekto at mga
gawain sa buong bansa.
 Artikulo xiv SEK. 7 ng 1987 konstitusyon
 Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal
ng Pilipinas ay Fipilino at, hanga't ibang itinatadhana ng batas, ingles. Ang
mga wikang panrelihiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga
relihiyon at magsisilbing pantulong na mga wikang panturo doon. Dapat
itaguyod nang kusa at opisyal ang Kastila at ang Arabic.

 Sinasabi ng Saligang Batas sa Artikulo XIV Seksyon 7 ng 1987

Konstitusyon, na ang pangunahing wika ng komunikasyon sa Pilipinas ay
Filipino at Ingles. Sa mga rehiyon naman pwedeng gamitin ang mga
lenggwahe ng rehiyon, na karaniwang napapagkamalang dayalekto, kagaya
ng Bicolano, Waray, Bisaya at Ilocano. Sinasaad din dito na pwede din aralin
ang mga salitang Español at Arabo.
 Dahil sa probisyong ito ng saligang batas, karamihan sa mga
komunikasyon sa edukasyon at sa pamahalaan ay nasa wikang Ingles.
Kung titingnan ang mga website ng mga sangay ng gobyerno halos
lahat ito ay nasa wikang Ingles. Pati ang wika ng pagtuturo ay nasa
wikang Ingles din maliban sa subject na Filipino. Maging ang mga
opisyal na dokumento gaya ng NBI Clearance, Barangay Clearance at
kung ano ano pa ay nasa wikang Ingles din.

 Ngunit sinasaad din sa saligang batas na dapat gamitin para sa

pagtuturo ang lenggwaheng pang rehiyon. Dahil dito sa unang mga
taon ng elementarya, mga rehiyonal na wika ang ginagamit. Ito ay
alinsunod sa mother-tongue based learning.
 artikulo xiv sek. 8 ng 1987 konstitusyon
 Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles at
dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrelihiyon, Arabic at
Kastila.

 Ang Arabo ang pinakamalaking kasapi ng sangay Semitiko ng

pamilya ng mga wikang Aproasyatiko at malapit na kamag-anak
ng Ebreo at Arameo. Sinasalita ito sa buong daigdig Arabo at
malawakang inaaral at naaalam sa buong daigdig Muslim.
 Ang kahulugan ng salitang Kastila ay tumutukoy sa tao at wika. Ang salitang
kastila ay tawag sa mga tao na pinanganak o nagmula sa Espanya.

 Kastila (WIKA), ang kastila ay tumutukoy din sa isang wika. Ito ay

tinuturing Pambansang Wika ng Espanya. Sa katunayan ay maraming salita
sa Tagalog ang hiram mula sa kastila.

Mga Halimbawa ng Salitang Hiram sa Kastila:

• apelyido (apellido)
• kwenta (cuenta)
• siyempre (siempre)
• pista (fiesta)
• manika (muneca)
• tuwalya (toalla)
 artikulo xiv sek. 9 ng 1987 konstitusyon

 Dapat magtatag ang Kongreso ng isang komisyon ng wikang pambansa na

binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehyon at mga disiplina na
magsasagawa, mag-uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik sa
Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang pagpapaunlad,
pagpapalaganap at pagpapanatili. Tinupad ito ng Pangulong Corazon C.
Aquino sa pamamagitan ng Executive Order No. 335, ito ay “Nag-aatas ng
mga kagawaran, kawanihan, opisina, ahensya, at instrumentaliti ng
pamahalaan magsagawa ng mga hakbang na kailangan para sa layunin
magamit ang Filipino sa opisyal na mga transaksiyon, komunikasyon, at
korespondensiya.” Isang matabang na itinuloy ng ibang administrasyon at
hindi pinansin ng Kongreso.
 Corazon C. Aquino

Siya ay mas kilala sa tawag na Cory at ang

ikalabing-isang pangulo ng Republika ng
Pilipinas. Siya rin ay ang kauna-unahang
babae na naging pangulo noong ika-25 ng
Pebrero 1986 hanggang ika-30 ng Hunyo
1992. Siya ay kilala rin bilang Ina ng
Demokrasya dahil sa pagsuporta niya sa
pagpapabalik ng demokrasya sa Pilipinas.
 Nang umupo naman si Pangulong Gloria Macapagal Arroyo ay naglabas siya ng
Executive Order No. 210 noong Mayo, 2003 na nag-aatas ng pagbabalik sa isang
monolingguwal na wikang panturo ang ingles, sa halip na ang Filipino.

Gloria Macapagal Arroyo

Si Gloria Macapagal Arroyo ay ikalabing-

apat na pangulo ng Republika ng Pilipinas.
Siya rin ang ikalawang babae na naging
pangulo noong ika 20 ng Enero 2001
hanggang ika 30 ng Hunyo 2010. Siya rin ay
kilala bilang anak ng dating pangulong si
Diosdado Macapagal.
 Sa kasalukuyan, masasabing marami pa ring sagabal sa pagsulong ng
wikang Filipino. Ngunit kung ang pagbabatayan natin ay ang
paglaganap at paggamit ng wikang wikang Filipino, masasabi nating
mabilis nga ang pagsulong nito. Bunga ito ng epektibing pagtuturo ng
wikang Fipilino sa mga paaralan. Resulta rin ito ng patuloy at
dumaraming paglabas ng mga babasahing nakasulat sa wikang
Filipino, lalo na ang komiks. Ilan pang dahilan ay ang patuloy na
pambansang pagtangkilik sa mga telenobela at pelikulang Pilipino, at
ang paggamit ng Filipino sa radyo at telebisyon.
 Noong ika 15 Agosto 2013, sa pamamagitan ng KapasyahanBlg. 13-39 ay
nagkasundo ang Kalupunan ng KWF sa sumusunod na depinisyon ng
Filipino: Ang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit sa
buong Pilipinas bilang wika ng komunikasyon, sapabigkas at sa
pasulat na paraan, ng mga pangkating katutubo sa buong
kapuluan. Sapagkat isang wikang buhay, mabilis itong pinauunlad
ng araw-araw at iba't ibang pook at sitwasyon at nililinang sa iba't
ibang antas ng saliksik ay talakayang akademiko ngunit sa
paraang maugnayin at mapagtampok sa mga lahok na nagtataglay
ng mga malikhaing katangian at kailangan marunungan mula sa
mga katutubong wika ng bansa.
 Katulad ng sinabi ng Komisyon sa Wikang Filipino, napakarami pang
dapat gawin upang masulong at magtagumpay ang Wikang Filipino.
Patuloy itong yayaman sa pamamagitan ng araw-arawna paggamit ng
mga mamamayan. Sama sama natin abutin ang wagas na hangarin
maging wika ng karunungan ang wikang pambansa.