Η ιατρική και κοινωνική περίθαλψη

στο Βυζάντιο
 Η ιατρική περίθαλψη
• Η βυζαντινή ιατρική
διέσωσε την αρχαία
ελληνική και
ελληνορωμαϊκή ιατρική
γνώση. Στο Βυζάντιο
υπήρχαν πρωτοποριακά
για την εποχή τους
νοσηλευτικά ιδρύματα,
όπως αυτό της Μονής του
Παντοκράτορα, που
ιδρύθηκε το 1136 από τον
αυτοκράτορα Ιωάννη και
τη σύζυγό του, Ειρήνη.
Λειτουργούσαν πέντε
πτέρυγες: χειρουργική,
οφθαλμολογική,
γυναικολογική, μαιευτική,
παθολογική.
 Τα νοσοκομεία στο Βυζάντιο
• •Τα νοσοκομεία, που συχνά
αναφέρονται στις πηγές ως
«ξενώνες» ή «ιατρεία»,
μεριμνούσαν για τους
ασθενείς των μεσαίων και
κατώτερων κοινωνικών
στρωμάτων. Τα εύπορα μέλη
της κοινωνίας είχαν την
οικονομική άνεση να
δέχονται ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη κατ’ οίκον. Και
αυτοί όμως, όταν
αρρώσταιναν σοβαρά,
μεταφέρονταν στο
νοσοκομείο.
 Η κοινωνική πρόνοια
Η οργανωμένη κοινωνική
πρόνοια του Βυζαντίου
κατασκεύασε φιλανθρωπικά
ιδρύματα τα οποία πρώτη
φορά είδε ο κόσμος.

Ιδρύματα όπως οι Βυζαντινοί

«ξενώνες», δηλαδή αυτό που
εμείς χαρακτηρίζουμε σήμερα
ως νοσοκομείο, στο Βυζάντιο
έλαβε συγκεκριμένη μορφή με
πολλά ιερά ιδρύματα, τα οποία
νοσήλευαν ασθενείς, με
διαφορετικές ασθένειες και
διαφορετικών κοινωνικών
τάξεων.
 Η θέση της μαγείας στο Βυζάντιο
•  Οι Βυζαντινοί πίστευαν πως τα προβλήματά τους
μπορούσαν να προκληθούν ή να αντιμετωπιστούν με
μαγικό τρόπο από υπερφυσικές δυνάμεις που
υπάρχουν στη φύση. Θεωρούσαν ότι υπήρχαν
δαίμονες (δηλαδή άγγελοι που εξέπεσαν από τον
ουρανό και αυτό τους έκανε κακούς και ζηλιάρηδες)
αλλά και άλλες δυνάμεις που προκαλούσαν αρρώστιες
ή κάποιο άλλο κακό στους ανθρώπους. Αυτές τις
δυνάμεις τις αντιμετώπιζαν με τρεις διαθέσεις: με
περιέργεια να κατακτήσουν τη γνώση που κρυβόταν
πίσω τους και να προβλέψουν έτσι το μέλλον, με φόβο
και επιθυμία να προστατευτούν από το κακό που
μπορούσαν να τους προκαλέσουν και τέλος με τη
διάθεση να τις χρησιμοποιήσουν, για να επηρεάσουν
κάποιες καταστάσεις που σχετίζονταν με τα ζώα, τη
σοδειά τους ή τις σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους.
Για να πετύχουν αυτά χρησιμοποιούσαν διάφορα
αντικείμενα και εξασκούσαν πρακτικές που πίστευαν
ότι είχαν υπερφυσική δύναμη όπως προσευχές,
ξόρκια, μαντική και φυλαχτά.
 Ο μοναχισμός στο Βυζάντιο
• Ο μοναχισμός ήταν ένα
κοινωνικό κίνημα που
εμφανίστηκε για πρώτη φορά
στην Πρώιμη Βυζαντινή
περίοδο. Όταν λέμε
μοναχισμός εννοούμε την
πεποίθηση πολλών ανθρώπων
ότι, μόνον αν απομακρύνονταν
απ' το κοινωνικό περιβάλλον
τους και ζούσαν πραγματικά
μοναχικό βίο, θα ήταν δυνατό
να πετύχουν την ψυχική τους
ολοκλήρωση και σωτηρία.
 Ο κοινοβιακός μοναχισμός
• Ο μοναχισμός απέκτησε δύο
βασικές μορφές: τη μοναχική
και την κοινοβιακή
(μοναστήρια). Στα οχυρωμένα
σαν κάστρα μοναστήρια η ζωή
των μοναχών περιστρέφεται
μεταξύ του καθολικού (του
κεντρικού ναού δηλαδή), των
παρεκκλησίων και της
βιβλιοθήκης. Γύρω από αυτά
διαρθρώνονται τα περιφερικά
κτίρια των κελιών, της τράπεζας
με το μαγκιπείο (το φούρνο
δηλαδή), τις αποθήκες, τον
στάβλο και των διαφόρων
εργαστηρίων.
 Η ακμή του μοναχισμού και το Άγιον Όρος

• Ο μοναχισμός
απέκτησε μετά
την αναστήλωση
των εικόνων
μεγάλη άνθηση.
Κύριο μοναστικό
κέντρο ήταν το
Άγιον Όρος στον
Άθω από τον
9ο αιώνα και εξής.
• Φτιάχτηκε από
• Αγγελική Χαμαμτζόγλου[PowerPoint και
άλλες πληροφορίες]

• Χριστίνα Τζέλη[Μοναχισμός]

• Γιώργος Σωτηριάδης[Ασθένεια]