FILIPINO SA

PILING
LARANG
(Akademik)
Florinda B. Dionisio
Guro
Batayan sa Pagmamarka
Written Works - 25 %
Performance Task - 45 %
Quarterly Assessment - 30 %
Total : 100%
 MGA KAILANGAN:
1. Kwaderno
2. Folder
(mayroong iisang
front cover ng
nilalaman)
FOLDER with fastener
 Front cover
 Recent picture
 Subject
 Name
 Strand & Section
 INSIDE
 Table of contents
Mga Patakaran
at Alituntunin
sa Klase
 1 . Pumasok sa
itinakdang
oras.
 2. Maging
magalang
sa silid- aralan.
 3. Huwag ng
lalabas sa oras ng
klase kung hindi
naman talaga
kailangan.
 4. Huwag tayo
nang tayo, lipat nang
lipat at lakad nang lakad
habang may klase.
 4. Huwag
maingay habang
may klase.
5. Itago ang cellphone
o anumang gadget
habang nagaganap
ang klase.
6. Magpasa ng
mga gawain sa
itnakdang
oras.
Filipino sa Piling
Larang-
Pagsulat ng iba't ibang anyo
Akademik
ng sulating lilinang sa mga
kakayahang magpahayag
tungo sa mabisa, mapanuri at
masinop na pagsusulat sa
piniling larangan.
 Pagsulat ng mga
akademikong sulatin tulad
ng: 1.Abstrak
2.T alumpati
3.Panukalang Proyekto
4.Katitikan ng Pulong
5.Lakbay-Sanaysay
5 Makrong
Kasanayan
1.Pagsasalita
2.Pagbabasa
3.Pakikinig
4.Pagsusulat
5.Panonood
Ano ang masasabi nyo sa 2 larawan?
Ano ang masasabi nyo sa 2 larawan?
PAGSULAT
 isang makrong kasanayan na tumutukoy sa
kakayahan na makalimbag ng kaalaman na
binubuo ng titik at simbolo upang makabuo ng
isang mahusay na pahayag.
 Ang pagsulat ay pagsasalin sa
papel o sa anumang kasangkapang
maaaring magamit na mapagsasalinan
ng mga nabuong salita, simbulo at
ilustrasyon ng isang tao o mga tao sa
layuning maipahayag ang kanyang/
kanilang kaisipan.
 Ang pagsulat ay kapwa isang
komunikasyong intrapersonal at
interpersonal.
1. Ano ang aking isusulat?
2. Paano ko iyon isusulat?
3. Sino ang babasa ng aking sulat?
4. Ano ang nais kong maging
reaksyon ng babasa sa aking
isusulat?
 Ito ay mental na aktibidad sapagkat
pinapairal dito ang kakayahan ng isang tao
na mailabas ang kanyang mga ideya sa
pamamagitan ng pagsasatitik sa mga ito.
Ito naman ay matuturing na pisikal na
aktibidad sapagkat ginagamitan ito ng
paggalaw ng kamay.
 Ayon kay Keller “ang
pagsulat ay isang biyaya,
isang pangangailangan at
isang kaligayahan.
Isang biyaya ito sapagkat ito ay isang kasanayang
kaloob ng Maykapal at ekslusib ito sa tao.
Isa itong pangngailangan sapagkat ito,kasama
ang kasanayang pakikinig, pagbasa at pagsasalita
ay may malaking impluwensiya upang maging
ganap ang ating pagkatao.
Isa itong kaligayahan sapagkat bilang isang
sining,maaari itong maging hanguan ng
satispaksyon ng sinuman sa kanyang
pagpapahayag ng nasasaisip o nadarama.
 Ipinaliwanag naman ni
Austero et.al (2009) na ang
pagsulat ay kasanayang
naglulundo ng kaisipan at
damdaming nais ipahayag ng
tao sa pinakapektib na
midyum.
 Ayon naman kay Mabilin
(2004) ang pagsulat ay
“naisasatitik ang nilalaman ng
isipan, damdamin, paniniwala
at layunin ng tao sa pagsulat.”
 Ayon kay Mabilin (2012) sa kaniyang aklat na
Transpormatibong Komunikasyon sa Akademikong
Filipino ang layunin ng pagsasagawa ng pagsulat ay
maaaring mahati sa dalawang bahagi.
1. Personal o Ekspresibo- layunin ng pagsulat ay
nakabatay sa pansariling pananaw,karanasan,naiisip o
nadarama ng manunulat.
2. Panlipunan o Sosyal- layunin ng pagsulat ay ang
makipag-ugnayansa ibang tao o sa lipunang ginagalawan. Ang
ibang tawag sa layuning ito ng pagsusulat ay transaksiyonal.
KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

1. Masasanay ang kakayahang mag-organisa

ng mga kaisipan at maisulat ito sa
pamamagitan ng obhetibong paraan.
KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

2. Malilinang ang kasanayan sa pagsusuri ng

mga datos na kakailanganin sa isinasagawang
imbestigasyon o pananaliksik.
KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

3. Mahuhubog ang isipan ng mga mag-aaral sa

mapanuring pagbasa sa pamamagitan ng
pagiging obhetibo sa paglalatag ng mga kaisipang
isusulat batay sa mga nakalap na impormasyon.
KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

4. Mahihikayat at mapapaunlad ang kakayahan sa

matalinong paggamit ng aklatan sa paghahanap
ng mga materyales at mahahalagang datos na
kakailanganin sa pagsulat.
KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

5. Magdudulot ito ng kasiyahan sa pagtuklas ng

mga bagong kaalaman at pagkakaroon ng
pagkakataong makapag-ambag ng kaalaman sa
lipunan.
 KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

6. Mahuhubog ang pagpapahalaga sa paggalang at

pagkilala sa mga gawa at akda ng kanilang pag-
aaral at akademikong pagsisikap.
 KAHALAGAHAN O MGA BENEPISYONG
MAAARING MAKUHA SA PAGSUSULAT

7. Malilinang ang kasanayan sa pangangalap ng

mga impormasyon mula sa iba’t-ibang batis ng
kaalaman para sa akademikong pagsusulat.
Ano-ano ang mga gamit o
kinakailangan sa
pagsusulat ?
 MGA GAMIT O PANGANGAILANGAN SA
PAGSULAT
1. Wika-Nagsisilbing behikulo para maisatitik ang mga kaisipan,
kaalaman, damdamin, karanasan, impormasyon, at iba pang nais
ipabatid ng taong nais sumulat
2. Paksa- Ang pagkakaroon ng isang tiyak at maganda na tema ng
isusulat ay isang magandang simula dahil dito iikut ang buong
sulatin.
3. Layunin- ito ang magsisilbing gabay sa paghabi ng mga datos o
nilalaman ng iyong isusulat.
 MGA GAMIT O PANGANGAILANGAN SA PAGSULAT
4. Pamamaraan ng Pagsulat - paraan ng pagsulat upang mailahad
ang kaalaman at kaisipan ng manunulat batay na rin sa layunin o pakay sa
pagsusulat. (Impormatibo, Ekspresibo, Naratibo, Deskriptibo,
Argumentatibo)
5. Kasanayang pampag-iisip -Kailangang makatuwiran ang
paghahatol upang makabuo ng malinaw at mabisang pagpapaliwanag at
maging obhetibo sa sulating ilalahad. Wastong paggamit ng malaki at
maliit na titik, wastong pagbaybay, paggamit ng batas, pagbuo ng talata.
Ito ay tumutukoy sa kakayahang mailatag ang mga kaisipan at
impormasyon mula sa panimula hanggang sa wakas.
Ilang halimbawa
ng
mga sulatin
MGA URI NG
PAGSULAT
 1. Akademik-Pagsulat sa
paaralan mula sa antas na
primarya hanggang doktoradong
pag-aaral. Itinuturing na isang
intelektwal na pagsulat.
Halimbawa:
Kritikal na sanaysay, term paper,
lab report
2. TEKNIKAL
-Praktikal na komunikasyong
pangangalakal ng pagsulat.
Nagbibigay ng impormasyon
para sa teknikal o komersyal
na layunin.
3. JOURNALISTIK
-Uri ng pagsulat na
ginagawa ng isang
journalist. Mga akdang
makikita sa mga
pahayagan o magasin.
4. REPERENSYAL
Binubuo ng batayan na kaalaman para
sa mas malawak na pag intindi
sa isang paksa.
Halimbawa nito ay datos at
sangunian, literatura mula sa
awturidad, thesis sa bahaging mga
kaugnay na pag-aaral at literatura.
5. Propesyonal
-Uri ng pagsulat na nakatuon o
ekslusib sa isang tiyak na
propesyon Isang partikular o
espesipikong larangan ng sulatin.
Halimbawa: Pulis report,
Investigative report, Medical report
6. MALIKHAIN
-Masining ang pokus ng
imahinasyon ng manunulat. Paganahin
ang imahinasyon ng mambabasa.
Maghatid ng nakaaaliw, pumukaw ng
damdamin at imahinasyon
Halimbawa: tula, nobela, maikling
kwento, malikhain sanaysay
Akademikong Pagsulat
- ito ay isang pagsulat
nanaglalayong linangin ang
mga kaalaman ng mga mag-
aaral kaya ito tinawag na
intelektwal na pagsulat.
Akademikong Pagsulat
-ay nangangailangan ng higit
na mataas na antas ng mga
kasanayan. Kailangang
malinang at mapaunlad ang
kritikal na pag-iisip at
pagsusuri.
Ang akademikong pagsulat ay
ginagamitan ng malalim na pag-iisip at
tumatalakay sa mga paksaing may
layuning makapagbigay ng
katotohanan, ebidensya, wasto at
may malinaw na layunin sa paksa
na siyang nagbibigay kabatiran sa
masusing pag- aaral, pagsisiyasat at
pananaliksik.
Organisasyon ng teksto ng
mga sulating pang-akademiko
Ang titulo o pamagat ay binubuo ng
nakahihikayat na pamagat at pangalan ng
sumulat.
Ang panimula ay kadalasang
nagpapakilala ng paksa at iniuugnay sa
masining na paglalarawan upang maiugnay
patungo sa katawan.
Organisasyon ng teksto ng mga
sulating pang-akademiko
Ang katawan o nilalaman ay naglalaman ng
pangunahing pagtatalakay sa paksa na may
sapat na ebidensya, datos at impormasyon.
Sa kongklusyon naman ay nag-iiwan at
nagsasaad ng lagom ng mahahalagang
puntos batay sa paglalahad at pagsusuri ng
impormasyong ginamit sa
pagsulat.
 MGA HALIMBAWA NG
AKADEMIKONG SULATIN:
Pananaliksik
Akademikongsanaysay
Disertasyon Pamanahongpapel
Konseptongpapel Position paper
Abstrak
Tesis
Iba’t ibang Uri ng Sulatin
1.Pormal
- Ito ay mga sulating may malinaw na
daloy at ugnayan ng pangunahing paksa
at detalyadong pagtalakay ng balangkas
ng paksa.
- Piling–pili ang mga salitang ginagamit sa
pagsulat ng mga sulating pormal.
Karaniwang mga , pamanahunang
papel, at tesis.
Iba’t ibang Uri ng Pagsulat
2. Di-Pormal
- Ito ay mga sulatin na malaya ang
pagtalakay sa paksa
- magaan ang pananalita, masaya at may
pagkapersonal na parang nakikipag-usap
lamang sa mga mambabasa.
Ang ilang halimbawa nito ay di-
pormal na sanaysay, talaarawan,
kwento at iba pa.
Iba’t ibang Uri ng Sulatin
3. Kumbinasyon
May mga iskolarling papel na gumagamit
ng tala o istilo ng pagsulat ng jornal, liham
at iba pang personal na sulatin kaya
nagkaroon ng kumbinasyon ng pormal at
di-pormal na uri ng pagsulat.
Pinagsamang payak na pagsulat
ngunit may malalim na pagtatalakay
sa paksa.
Sa anumang gawain ang pagsulat ay
nangangailangan ng maigting na
responsibilidad at etika. Ang etika ay
sistemang kinapapalooban ng
pagpapahalagang moral kung kaya’t sa
larangan ng pagsulat ay dapat na
magkaroon na tinatawag na standard o
batayan ng mahusay na kaalaman. Ito ay
mula sa salitang "Ethos" na ang ibig
sabihin ay karakter.
Ayon kay Chris Newton ang etika
ay ay tumutugon sa mahalagang
tanong ng moralidad konsepto ng
tama at mali, mabuti at masama,
pagpapahalaga at pagbabalewala,
pagtanggap o di-pagtanggap ng
lipunan na siyang nagtatakda ng
mga batayan sa mga ito.
Ang etika ay sistemang kinapapalooban
ng pagpapahalagang moral kung kaya’t sa
larangan ng pagsulat ay dapat na
magkaroon na tinatawag na standard o
batayan ng mahusay na kaalaman.
(1) Kilalanin ang ginamit na ideya o
copyright na galing sa intelekwal na
pagmamay-ari ng manunulat
(2) huwag kukuha ng datos kung hindi
pinagpalaam o hindi pinayagan,
(3) iwasan ang gumamit ng
personal na obserbasyon o
negatibong nakasisira ng puri,
(4) huwag kang mag-shortcut
(5) huwag mangopya o mag-
plagiarism ito ay direktang kinopya
ang ideya ng manunulat.
COPYRIGHT
Tumutukoy sa impomasyon na
kung saan galing ang datos, petsa
at naglimbag.
Tumutukoy rin sa
pinanggalingang intelektwal na
pagmamay-ari ng sumulat.
COPYRIGHT
Ang karapatang-ari o copyright ay ang
legal na karapatan ng mga may akda,
manunulat, pintor, mang-aawit at ibat
ibang talento na nagbibigay sa kanila ng
natatanging karapatang makapaggawa ng
panibagong sipi ng isahan o maramihan,
makapagpamahagi ng sipi maging ito man
ay pangkalakalan (commercial) o hindi.
Plagiarism
ang teknikal na salitang
ginagamit sa wikang Ingles
kaugnay ng pangongopya
ng gawa ng iba ng walang
pagkilala.
Plagiarism
- kapag ang isang libro ay
naglalaman ng mga ideya, plot o
kwento na halos kapareho sa iba pa;
kapag ang isang pelikula ay may
mahalagang pagkakapareho sa isa pa;
kapag ang isang imbensyon ay halos
kapareho sa isa pa.