4thQ Ap9 Aralin1

KONSEPTO AT
PALATANDAAN NG
PAMBANSANG KAUNLARAN
Paano mo masasabing may
pambansang kaunlaran?
Gumuhit ng isang bagay na
sumisimbolo/nagpapahiwatig
na may pambansang
kaunlaran.
• Konsepto ng Pag-unlad
PAG-UNLAD ay pagbabago
mula sa mababa tungo sa
mataas na antas ng
pamumuhay.
-Merriam-Webster
PAG-UNLAD at
PAGSULONG
Ang PAG-UNLAD ay isang
progresibo at aktibong
proseso. Ang PAGSULONG ay
ang bunga ng prosesong ito.
-Feliciano R. Fajardo
HALIMBAWA:
Makabagong pamamaraan ng
pagtatanim ng palay –
PAG-UNLAD
Maraming ani –
PAGSULONG
Ang PAGSULONG ay nakikita at
nasusukat.
Layunin ng PAG-UNLAD –
makalikha ng mas marami at
lalong mabuting produkto at
serbisyo
Layunin ng PAG-UNLAD –
pagpapabuti ng
kondisyon ng tao
Dalawang konsepto ng
PAG-UNLAD
-Michael P. Todaro at Stephen C.
Smith
TRADISYONAL NA PANANAW:
Binigyang diin ang pag-
unlad bilang pagtatamo ng
patuloy na pagtaas ng antas
ng income per capita
Smith
MAKABAGONG PANANAW:
Ang pag-unlad ay kumakatawan
sa malawakang pagbabago sa
buong sistemang panlipunan
Smith
MAKABAGONG PANANAW:
Dapat na ituon ang pansin sa iba’t ibang
pangangailangan at nagbabagong
hangarin ng mga tao at grupo sa nasabing
sistema upang masiguro rin ang paglayo
mula sa di-kaayaayang kondisyon ng
pamumuhay tungo sa kondisyon na mas
kasiya-siya.
Michael P. Todaro at Stephen C. Smith
Maaari bang
magkaroon ng PAG-
UNLAD kahit walang
PAGSULONG?
Maaari bang
magkaroon ng
PAGSULONG kahit
walang PAG-UNLAD?
Magbigay ng tig-tatlong halimbawa ng
pag-ulad at pagsulong.
Pag-unlad Pagsulong
1. 1.
2. 2.
3. 3.
Paano makakamtan ang
kaunlaran?
“mapaunlad ang yaman ng
buhay ng mga tao kaysa sa
yaman ng ekonomiya nito”
-Amartya Sen
Paano makakamtan ang
kaunlaran?
-pagtanggal sa mga ugat ng
kawalang kalayaan
(kahirapan, diskriminasyon at hindi
pagkakapantay-pantay)
-Amartya Sen
Mga salik na maaaring makatulong sa
pagsulong ng ekonomiya:
1. LIKAS NA YAMAN
2. YAMANG-TAO
3. KAPITAL
4. TEKNOLOHIYA AT INOBASYON
PAGSULONG
GDP at GNP
PAG-UNLAD
HUMAN DEVELOPMENT
INDEX (HDI)
HUMAN
DEVELOPMENT
INDEX (HDI)
HUMAN DEVELOPMENT INDEX (HDI)
…tumutukoy sa pangkalahatang
sukat ng kakayahan ng isang
bansa na matugunan ang
mahahalagang aspekto ng
kaunlarang pantao
KALUSUGAN
EDUKASYON
ANTAS NG PAMUMUHAY
KALUSUGAN
Haba ng buhay
Kapanganakan
EDUKASYON
Mean years of schooling
Expected years of
schooling
ANTAS NG PAMUMUHAY
Gross national income per
capita
ANG SEKTOR NG
AGRIKULTURA
ARALIN 2
Ang Pilipinas
ay kabilang sa
mga bansang
agrikultural.
Sektor ng Agrikultura
Malaking bahagdan
ng ekonomiya ay
nakadepende sa
sector ng
agrikultura.
Ang sektor ng
agrikultura ay
binubuo ng:
PAGHAHALAMAN
(Farming)
Palay, mais, niyog,
tubo, saging, pinya,
kape, manga, tabako,
abaka
Gulay, halamang-
gubat, halamang
mayaman sa hibla
(fiber)
Mani, kamoteng
kahoy, kamote,
bawang, sibuyas,
kamatis, kalamansi
PAGHAHAYUPAN
(Livestock)
Kalabaw, baka,
kambing, baboy,
manok, pato at iba pa.
PANGINGISDA
(Fishery)
Itinuturing ang Pilipinas
bilang isa sa mga
pinakamalaking
tagatustos ng isda sa
buong mundo.
Tatlong Uri ng
Pangingisda
KOMERSIYAL
Uri ng pangingisdang gumagamit
ng mga bangka na may
kapasidad na hihigit sa tatlong
tonelada
MUNISIPAL
Nagaganap sa loob ng 15 kilometro
sakop ng munisipyo at gumagamit
ng Bangka na may kapasidad na
tatlong tonelada o mas mababa ba
AQUACULTURE
Pag-aalaga at paglinang ng mga isda at iba
pang uri nito mula sa iba’t ibang uri ng tubig-
pangisdaan:
-fresh (tabang)
-brackish (maalat-alat)
-marine (maalat)
Panghuhuli ng
hipon, sugpo at
pag-aalaga ng mga
damong dagat
PAGGUGUBAT
(Forestry)
Plywood, tabla,
troso, rattan, nipa,
anahaw, kawayan
KAHALAGAHAN
NG SEKTOR NG
AGRIKULTURA
1. Pangunahing
pinagmumulan ng
pagkain
2. Pinagkukunan ng
materyal para
makabuo ng bagong
produkto
3. Pinagkukunan
ng kitang
panlabas
4. Pangunahing
nagbibigay ng
trabaho sa mga
Pilipino
5. Pinagkukunan ng sobrang
manggagawa mula sa sektor
agricultural patungo sa
sektor ng industriya at
paglilingkod
SULIRANIN SA
SEKTOR NG
AGRIKULTURA
1. Pagliit ng lupang
pansakahan
2. Paggamit ng
teknolohiya
3. Kakulangan ng mga
pasilidad at
imprastruktura
4. Kakulangan ng
suporta mula sa iba
pang sektor
5. pagbibigay-
prayoridad sa sector
ng industriya
6. Pagdagsa ng mga
dayuhang kalakal
7. Climate change
8. Mapanirang
operasyon ng
malalaking komersiyal
na pangingisda
9. Epekto ng polusyon
10. Lumalaking
populasyon sa bansa
11. Kahirapan sa
hanay ng mga
mangigisda
12. Mabilis na
pagkaubos ng mga
likas na yaman lalo na
ng kagubatan
Mga
Patakaran at
Programa
Tukuyin kung anong
patakaran/programa
ang tumutugon sa
mga sumununod:
1. pag-iwas sa mga
suliranin ng squatting,
huwad at illegal na
pagpapatitulong lupa
2. Pamamahagi ng mga
lupain
3. Paglilimita sa
paggamit sa yamang
pangisdaan
4. Pagtuturo ng wastong
paggamit sa mga likas
na yaman
5. Pagtatakda ng
permanente at sukat ng
kagubatan
6. Pananaliksik sa
potensiyal na
teknolohiya
7. Pagbibigay
proteksiyon sa
kagubatan
8. nagbibigay-proteksiyon
laban sa pang-aabuso,
pagsasamantala at
pandaraya ng mga may-ari
ng lupa
ANG SEKTOR NG
INDUSTRIYA
ARALIN 3
1. Ano ang saklaw ng
sector ng industriya batay
sa napanood na
documentary video?
Sektor ng Industriya
2. Paano maiuugnay ang
sector ng agrikultura sa
sector ng industriya?
Magbigay ng halimbawa
batay sa napanood na
documentary video.
3. Batay sa napanood, ano
ang mga salik ng
produksiyon na makikita?
4. Ano ang mga mabuti at
di-mabuting naidudulot ng
mga iba’t ibang industriya
sa bansa?
5. Ano ang kahalagahan ng
sector ng industriya sa
pangkalahatan?

4thQ Ap9 Aralin1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4thQ Ap9 Aralin1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KONSEPTO AT

You might also like