Kapitulli 15: Alfred Marshall, themelues i

ekonomise neoklasike

 Konteksti historik dhe prurjet e Marshallit ne shkencen

ekonomike.

 Faktori kohe dhe analiza e tij ne sistemin ekonomik te

Marshallit.

 Teoria e Marshallit per kerkesen.

 Teoria e ekuilibrit
 Alfred Marshalli themeluesi i ekonomise
neoklasike

“Doktrina ekonomike nuk eshte nje trup teorik i

perbere nga te verteta te zbatueshme
drejtpersedrejti ne realitetin konkret, por nje mjet
qe sherben per te zbuluar keto te verteta”

 Marshall dhe Valras vendosen themelet e teorise

moderne te mikroekonomise ortodokse
Konteksti historik 1867-1890
 Ne kete periudhe, themelet e klasicizmit po rrenoheshin,
permendim teorine e Maltusit, Milli ne lidhje me teorine
e pagave, Marksi kundeshtar i teorise klasike, ekonomia
angleze po varferohej etj.

 Marshall ne vepren e tij”Parime te ekonomise”analizen

e tregut e mbeshteti tek kerkesa dhe oferta.

 Perqendroi perpjekjet ne harmonizimin e asaj qe ishte

me e mire tek analiza klasike me mjetet e reja te
analizes margjinaliste.
Prurjet e Marshallit ne shkencen ekonomike.
 Dobia margjinale e paraqitur nga Xhevons u artikulua qarte
ne teori te kerkeses, dhe teori e ekuilibrit te konkurrences
duke perfshire si faktoret e prodhimit ashtu dhe ato te
mallrave.

 Ne teorine e produktivitetit margjinal futi konceptin neto

perpara atij te produktit.

 Perpunoi teorine e zevendesimit, te rendimenteve renese si

dhe na dha skemen e perdorimit te burimeve deri ne limitet
e fitimit
 Perpunoi nje sistem te ekuilibrit te pergjithshem. Ne
tregun e mallrave ai jepte hipotezen e nje malli te
vetem ne nje treg te vetem dhe shpjegoi ekuilibrin e
pjesshem.

 Ekuilibri sipas tij eshte loje e forcave te konkurrences

qe nuk mund te na jape domosdoshmerisht nje
maksimum mireqenie sociale.

 Ekonomia e tij nuk kufizohet vetem ne situaten e

ekuilibrit por te forcave qe vendosin kete ekuiliber.
Pra i jep kesaj analize nje element dinamik.
 Ai pranon se ne procesin e ekuilibrit ndikojne
variacionet e ofertes se mallrave dhe faktoreve te
prodhimit deri ne masen qe ata jane te
riprodhueshem.

 Marshalli njeh parimin rikardian te rendimenteve

renese dhe rentes.

 Njelloj si margjinalistet ai vendos ne lidhje cmimet e

produkteve me dobine margjinale dhe cmimin e
faktoreve te prodhimit me produktivitetin margjinal.
Faktori kohe
 Elementi kohe sipas tij eshte nje nga shkaqet kryesore te
veshtiresive ne kerkimet ekonomike qe e detyrojne njeriun
te ece hap pas hapi.

 Shkaqet ekonomike shpjegojne efektet e tyre jo menjehere

por pas nje periudhe kohe.

 Ai analizon kater periudha kohore jo ne menyre

kronologjike por sipas nje analize ekonomike te
sipermarrjes dhe ofertes.

 Periudha e tregut, periudha e shkurter, periudha afatgjate

dhe periudha shekullore. Cilat jane karakteristikat e tyre?
Koncepti i kerkeses sipas Marshallit
 Teoria klasike theksonte oferten ndersa ajo
margjinaliste e vinte theksin tek kerkesa.

 Lind pyetja: Kush i percakton çmimet, dobia apo

kostoja e prodhimit?

 Formuloi qarte konceptin e elasticitetit te kerkeses ne

lidhje me cmimin. Çmimi dhe kerkesa jane ne
perpjestim te zhdrejte. Koeficienti i elasticitetit te
kerkeses eshte nje raport ne vlere negative.
 variacioni ne % i sasise se kerkuar
K. elastc. =- ------------------------------------
variacioni ne % i çmimeve

 Ai dha dobine totale duke perdorur formen shumatore te

dobise individuale. Dobia sipas tij eshte e matshme nepermjet
sistemit te cmimeve.

 Modeli i Marshallit ne teorine e kerkeses shpjegon formen qe

merr kurba e kerkeses.
Grafiku i kerkeses

p Boshti x---- sasia (q)

Boshti y-----çmimi (p)

q
 Çfare kuptojme me efekt te zevendesimit dhe efekt te te
ardhurave?

 Efekti i zevendesimit pasqyron faktin qe nje e mire materiale

eshte me e pershtatshme se zevendesuesit e saj prandaj duhet
te konsumohet nje sasi me e madhe e saj.Pra rritet konsumi
ndersa cmimi ulet.

 Tek efekti i te ardhurave duhet mbajtur parasysh fakti qe ulja e

cmimit te nje produkti sjell rritjen e te ardhurave reale te nje
individi i cili me nje cmim me te ulet vazhdon te bleje te
njejten sasi te produktit dhe ti mbeten akoma te ardhura per
sasi te produkteve te tjera.
 Çfare perfaqeson nje e mire normale dhe nje e mire inferiore?

 Cilat ishin problemet teorike qe i linden Marshallit ne

studimin e kerkese-ofertes?

 Ai la menjane lidhjen e zevendesimit dhe te plotshmerise te te

mirave materiale, ai hipotezoi se efekti i te ardhurave si
rrjedhoje e ndryshimit te çmimeve eshte i parendesishem dhe
dobia margjinale e monedhes mbetet konstante per dy aresye:
a) nuk kishte ne dispozicion mjete analize te tilla qe te
dallonte efektin e zevendesimit nga ajo e te ardhurave b)
ishte i bindur se efekti i te ardhurave ishte teper i vogel
prandaj lenia menjane e saj nuk cenonte permbajtjen e
analizes.
Koncepti i ekuilibrit.
 Sipas Marshallit ne kurben e kerkeses ashtu dhe ne ate te
ofertes, sasia konsiderohet si variabel i pavarur ndersa
cmimi si variabel i varur.Valras percakton cmimin si
variabel te pavarur.

 Lind pyetja cili qendrim eshte i sakte? Pergjigja varet si

sillen ne treg bleresit dhe shitesit.Nga permbajtja kriteret
qe ndjekin ata na cojne ne nje perfundim.

 Kur kemi nje ekuiliber te qendrueshem dhe jo te

qendrueshem?