KĐMYA EĞĐTĐMĐ

DERSĐ
PROF.DR.ĐNCĐ
MORGĐL
SINIF:9
DERS SAATĐ:8
KONU:Maddenin fiziksel halleri ve
maddedeki değişimler
 Maddenin halleri
 Maddenin katı,sıvı ve gaz hali
 Isının maddeye etkisi ve sıcaklık
 Isı ve hal değişimi
 Sıcaklıkları farklı maddelerin
etkileşimleri:(ısı aktarımı)
 Maddenin fiziksel ve kimyasal
özellikleri ve değişimleri
HEDEF 1:MADDENĐN ÖZELLĐKLERĐNĐ
KAVRAYABĐLME

DAVRANIŞLAR:

1.Maddenin katı,sıvı,gaz hallerinin özelliklerini açıklamak.

2.Maddenin gösterebileceği değişik formlara örnekler vermek.

3.Maddenin fiziksel özelliklerini açıklar örneklendirmek.

4.Maddenin kimyasal özelliklerini açıklar örneklendirmek.

HEDEF 2:MADDEDE MEYDANA GELEN
FĐZĐKSEL VE KĐMYASAL
DEĞĐŞMELERĐ KAVRAYABĐLME
DAVRANIŞLAR:
1. Maddede meydana gelen fiziksel değişmeyi
açıklar/örnekler vermek.
2. Maddede meydana gelen kimyasal değişmeyi
açıklamak/örnekler vermek.
3. Fiziksel ve kimyasal değişmelere günlük
yaşamdan örnekler vermek.
4. Fiziksel ve kimyasal değişmeler arasındaki
farkları belirlemek.
5. Maddenin hal değişimi ile enerji arasında ilişki
kurmak.
HEDEF 3:MADDENĐN YAPISINDA
MEYDANA GELEN DEĞĐŞMELERLE
ĐLGĐLĐ DENEY YAPABĐLME

DAVRANIŞLAR:

1.Maddede meydana gelen fiziksel

değişmeyi deneyle göstermek.

2.Maddelerde meydana gelen kimyasal

değişmeleri deneylerle açıklamak.
MADDENĐN KATI SIVI VE GAZ
HALLERĐNĐN ÖZELLĐKLERĐ:

BUZ

SU

HAVA
KATI:

Maddenin katı hali

belirli bir şekle ve
hacme sahiptir. Katı
maddeyi oluşturan
atom ve moleküller
birbirine çok yakındır.
Aralarındaki
boşluklar çok azdır.
Atom ve moleküller
arasında
bir düzenlilik vardır.
Sıvı:

– Maddenin sıvı hali, belirli

bir şekle sahip değildir.
Sıvılar akışkan
olduklarından
bulundukları kabın
şeklini alır. Sıvı halde
atom veya moleküller
katılardan daha düzensiz
olup tanecikler arası
boşluklar katılardan
daha fazladır.
Gaz:

– Atom veya molekülleri

arasında boşlukların çok
olduğu durumdur. Gaz
tanecikleri düzensiz
olarak hareket ederler.
Bu hareketleri sırasında Helyum gazı ile
gaz molekülleri birbiri ile şişirilmiş balon
homojen olarak
karışabilirler.

Zehirli gazlar
FĐZĐKSEL VE KĐMYASAL
ÖZELLĐKlLER
 Fiziksel özellikler:  Kimyasal özellikler:

 Renk  Atom yapısı

 Koku  Paslanma eğilimi
 Ayırt edici özellikler  Yanma eğilimi vb.
 iletkenlik
Fiziksel değişim, maddelerin iç yapısı
değişmeden sadece dış görünüşünde
meydana gelen değişimlere verilen isimdir.

ÖRNEKLER:

Kağıdın yırtılması, kalemin kırılması, suyun buza dönüşmesi,

çözünme , odundan talaş yapılması ya da kumaşın
kesilmesi
Maddelerin kimyasal özelliklerinin (tanecik yapısının)
değiştiği olaylara Kimyasal değişme denir.Kimyasal
değişmeler sonucu oluşan maddeler kolaylıkla eski
haline dönemezler.

ÖRNEKLER:
Elektroliz olayı,yaprağın çürümesi, her türlü yanma olayı,sütün
yoğurda veya peynire dönüşmesi,karbondioksitin kireç suyunu
bulandırması,şekerin veya pamuğun ısı etkisiyle
kömürleşmesi, demirin paslanması
 MADDENĐN HAL DEĞĐŞĐMĐ VE
ENERJĐ
Hal Değiştirme
depozisyon

erime buharlaşma

Katı donma Sıvı yoğunlaşma Gaz

süblimleşme
DEĞERLENDĐRME:
HAZIRLAYANLAR:

 ÇĐĞDEM ERDAL
 PINAR ÖZCAN
 NURCAN AFŞAR