EL

FILIBUSTERISMO
KABANATA XX
SI DON CUSTODIO
JAMES RICHARD MANALO
BUOD
Si Don Custodio Salazar ay isang Katolikong
mapaglinlang. Hindi siya naniniwala sa
pangungumpisal, sa milagro ng mga santo at ang
pagiging banal ng papa.
Bata pa si Don Custodio nang dumating siya sa
Maynila. Dahil sa kanyang mataas na katungkulan
ay nakapangasawa siya ng isang mayamang taga-
lunsod. Ginamit niya ang pera ng kanyang asawa sa
pangangalakal. Siya ay naging tanyag at napabilang
sa mga kinikilalang tao sa lipunanan.
Mahigit na dalawang linggo na sa poder ni Don
Custodio ang usapin tungkol sa paggamit ng wikang
Kastila sa loob ng akademya. Siya ang naatasan na
gumawa ng pag-aaral at magbigay ng pasya kung ang
paggamit ba ng mga estudyante ay naayon o hindi.
Ang pag-iisip ni Don Custudio ay mahirap mawari.
Minsan ay kakampi at pinagtatabggol niya ang mga
Indiyo. Samantalang kung minsan ay hinahamak niya
ang pagkatao ng mga ito.
Sa kanyang pagbibigay ng pasya tungkol sa usapin, isa
lang ang gusto niyang mangyari, ang mapasaya ang
mga prayle lalo na si Padre Irene.
MAHAHALAGANG PANGYAYARI
Nasa mga kamay ni Don Custodio ang usapin
ukol sa akademya ng salitang kastila. Siya ang
pinagkatiwalaan lumutas sa suliraning ito.
Kilalang tanyag sa bahagi ng lipunan sa
Maynila at tinaguriang “Buena Tinta” si Don
Custodio de Salazar y Sanchez de
Monteheredondo. Nakapag-asawa sya ng isang
mayaman at nakapagnegosyo siya sa
pamamagitan ng yaman ng asawa kahit kulang
sa kaalaman. Dahil siya ay masipag, siya ay
pinupuri sa mga tungkuling kanyang
Walang pumansin sa kanya nang
bumalik siya sa Espanya dahil sa
kakulangan niya sa pinag-aralan. Dahil
dito, wala pang isang taon ay nagbalik na
siya sa Pilipinas at nagmayabang sa mga
Pilipino sa kanyang kunwaring
magandang karanasan sa Madrid.
Siya ay naniniwalang may ipinanganak
upang mag-utos at ang iba’y upang
sumunod kaya lumagay siya parang
amo’t tagapagtanggol.
Ayon sa kanya, ang Pilipino ay
ipinanganak upang maging utusan,
kaya’t kailangang pagsabihan lagi na
ang mga ito ay sa gayon lamang
nararapat.
Si Don Custodio ay bumuo ng pasiya sa
loob ng labing limang araw, ukol sa
kasulatan at handa na niya itong
ipaalam sa lahat
 TAUHAN:
DON CUSTODIO DE
SALAZAR Y SANCHEZ
DE MONTEREDONDO
 MGA TALASALITAAN

• Bantog – kilala •Nalathala – naipahayag

•Nakagagambala –
•Di-masusupil – di
nakagugulo
mapipigil
•Pananalig – paniniwala
•Ginugol – inaksaya
•Pangahas – nangunguna
•Himala – kababalaghan
•Panukala – mungkahi
•Katukayo – kapangalan •Sinang-ayunan –
•Nakikini-kinita – kinampihan
nagugunita