NAFTA Itana Knezevic

NAFTA IZVOR
UGLJOVODONIKA
Jedan od najvaznijih prirodnih izvora ugljovodonika je nafta.
Nafta je smjesa ugljovodonika I drugih jedinjenja.
Ona je uljasta tecnost zute do tamnosmedje boje. Karakteristicnog
je mirisa, malo je laksa od vode I u njoj se ne rastvara.
UGLJOVODONICI KOJI ULAZE
U SASTAV NAFTE
1. Alkani
2. Petoclani I sestoclani cikloalkani, u njihovim molekulima C
atomi vezani su medjusobno jednostrukom vezom gradeci tako
petoclani odnosno sestoclani prsten.
3. Aromaticni ugljovodonici, benzene I njegovi homolozi.
Alkeni su u prirodnoj nafti veoma rijetki. Nezeljene primjese u nafti jesu
jedinjenja sumpora I azota koja joj daju neprijatan miris.
POSTANAK NAFTE
Izumrli biljni I zivotinjski organizmi talozili su se na
morskom dnu. Tektonskim poremecajima dospjeli su u
unutrasnje slojeve Zemlje. Pod velikim pritiskom I pri
povisenoj temperaturi organski ostaci su se postepeno
pretvarali u naftu I zemni gas.
PRONALAZAK I PRERADA
Nafta se nalazi na dubinama vecim od 2km, upijena u talozne stijene. Kada se
odredi nalaziste nafte, pristupa se busenjem. N kopnu se busi naftnim tornjem
dok na moru za to sluze naftne platforme. Iz naftonosnog sloja izvadi se oko
50 posto nafte.
Nakon odvajanja pijeska I vode sirova nafta se odvodi u rafinerij. Posto je
nafta smjesa ugljovodonika, a oni imaju razlicite temperature kljucanja, nafta
se preradjuje frakcionom destilacijom, ovim postupkom odvajaju se tecne
smjese ugljovodonika.
GLAVNE FRAKCIJE NAFTE
Rafinerijski gas, do 40 stepeni.
Benzinska frakcija od 40 do 180 stepeni.
Kerozinska frakcija od 180 do 270 stepeni.
Dizel ulje od 270 do 360 stepeni.
Naftni ostatak, mazut 360 stepeni.
Asfalt, smjesa bitumena I pijeska.
KREKOVANJE
Da bi se dobilo vise benzina, frakcije koje imju visu temperature kljucanja
podvrgavaju se krekovanju.
Krekovanje se realizuje na temperature od 400 do 500 sepeni u prisustvu
katalizatora.

Pr. C16H34 – C8H18+C8H18

Nastale supstance mogu se dalje razlagati

C8H18 – C4H10+C4H18 C4H10 – C2H6+C2H4

Hvala !