Professional Documents
Culture Documents
Öğreti̇m İlke Ve Yöntemleri̇ 12. Hafta
Öğreti̇m İlke Ve Yöntemleri̇ 12. Hafta
1
Örneğin; pilotların uçuş öncesi yapay koşullarda
eğitim görmeleri, astronot eğitiminin uzay
koşullarına benzer ortamda yapılması, tehlike taşıyan
bir deneyin bilgisayar benzetim programlarıyla
bilgisayar üzerinde gerçekleştirilmesi, askerlerin
savaş tatbikatı yapması, tıp öğrencilerinin kadavra
üzerinde çalışmaları, öğretmen adaylarının
sınıflarında örnek ders anlatımları birer benzetimdir.
Benzetim tekniği; öğrenciyi kendisini içinde
bulunacağı gerçek bir durumda düşünerek nasıl
davranacağını planlaması, maliyeti azaltması ve
karmaşık davranışların aktarılmasındaki etkisinden
dolayı öğretme etkinliklerinde kullanılır.
2
Benzetim tekniğinin avantajları
3
Sınırlılıkları
4
Öğrencinin ilk denemeyi gerçek ortamda yapması halinde
riskler olduğunda ve öğrenciye temel becerileri
kazandırmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir.
Öğretmenin anında dönüt, düzeltme ve pekiştireç vermesi,
ortamın gerçeği temsil etmesi, ürünün ve sürecin
değerlendirilmesi başarıyla uygulanmasında önemlidir.
Yukarıda özellikleri anlatılan bu yöntem ya da teknik
aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS)
A) Rol oynama
B) Eğitsel oyun
C) Gösterip yaptırma
D) Benzetim
E) Deneme – yanılma ve uygulama
5
SORU-CEVAP TEKNİĞİ
6
Bu teknik öğretme-öğrenme sürecinde
öğrencileri düşünmeye ve konuşmaya
yöneltmek amacıyla kullanılır. Anlatım
yönteminin monotonluğunu gidermek ve
öğretme-öğrenme sürecini daha etkili
kılmak amacına hizmet eder.
7
Bu teknik; bilinmeyen bir şeyi ortaya
çıkarmak, düşünme yeteneğini geliştirmek,
öğrencileri güdülemek, öğrencilerin bilgiyi
organize etmesine yardımcı olmak, önemli
noktaları vurgulamak, neden-sonuç ilişkisini
göstermek, öğrencilerin ilgilerini açığa
çıkarmak, öğrencilerle iletişimi arttırmak,
öğrenmeyi değerlendirmek amacıyla
kullanılır.
8
Kullanım İlkeleri
Sorular bütün sınıfa sorulmalı, bir süre beklenmeli, herkesi cevabı bulmak için
düşündürmeli ve öncelikle gönüllü öğrencilere cevaplama hakkı verilmelidir.
Doğru cevap veren öğrenciler pekiştirilmelidir.
Yanlış cevap veren öğrenciler azarlanmamalı, küçük düşürülmemelidir; doğru
cevabı bulmaları için ipuçları verilmelidir.
Soru sınıfa değil, öğrencilere tek tek soruluyorsa numara sırası ya da oturma
sırasına göre değil öğrenciler rastgele seçilmelidir.
Sınıf içi etkileşim sağlanmalıdır (öğretmen-öğrenci, öğrenci-öğrenci).
Öğrencilerin kendi cümleleriyle cevap vermeleri sağlanmalıdır.
Öğrencilere isimleriyle hitap edilmelidir.
Öğrenciyi üst düzey düşünmeye yöneltecek sorular sorulmalıdır.
Tek tip soru sorulmamalıdır.
Öğrencilerin de soru sormasına fırsat verilmelidir.
Her soru yalnızca bir davranışa yönelik olmalıdır.
Öğretmen bu tekniği iyi kullanabilmelidir.
Sorular öğrencilerin düzeyine uygun olmalıdır.
9
ÜSTÜNLÜKLERİ
Öğrencilerin düşünme becerilerini ve
düşündüklerini ifade etme becerilerini
geliştirir.
Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerini
belirlemede etkilidir.
Öğretim sürecine ilişkin geribildirim sağlar.
Öğrenciye kendi eksiklerini fark etmede
yardımcı olur.
Derse dikkati ve aktif katılımı artırır.
İletişim becerilerini geliştirir.
10
SINIRLILIKLARI
11
Bir öğretmen, dersinin belli bir bölümünü soru-yanıt
yöntemini kullanarak işlemektedir. Soruları
sorduğunda bütün çabalarına karşın öğrencilerden
yanıt alamamış ya da yanlış yanıtlar almıştır.
Bu durumda öğretmenin aşağıdakilerden hangisini
yapması eğitsel olarak doğrudur? (KPSS)
A. Öğrencilere ders içinde zaman vermesi ve konuyu kitaptan
okumalarını istemesi
B. Soru-yanıt yöntemi yerine sunuş ya da başka bir yöntemle dersi
sürdürmesi
C. Öğrencilerin derse hazırlanmadan gelmelerinin nedenlerini
araştırması
D. Öğrencilere gelecek ders konuyu çalışıp gelmelerini, kendilerinin
sunuş yapacaklarını söylemesi
E. Konuyu öğrencilerin çeşitli kaynaklardan araştırmalarını istemesi
12
GÖRÜŞ GELİŞTİRME
13
Görüş geliştirme, belirgin zıtlıklar veya çelişkiler
içeren konular üzerinde öğrencilerin görüşlerini
şekillendirmek amacıyla kullanılan bir tartışma
yöntemidir. Görüş geliştirmenin kullanılabilmesi için
kesinlikle çelişkiler barındıran, kutuplaşmış
tutumlar içeren bir konunun öğretiliyor olması
gerekir. Bu yöntemin uygulanmasında öğrenci, kendi
görüşlerini savunur ve istediğinde bu görüşünü
değiştirebilir. Öğrenciler birbirlerinin görüşlerini
dinler, bu görüşlere saygı duyar ve demokratik
ortamın gerektirdiği tutumları kazanır.
14
Görüş geliştirmede, münazarada olduğu gibi iki zıt
kutup olmasına rağmen farklı olarak arada yer alan
görüşler ya da kararsızlıklar vardır. Öğrenci
tartışmanın sonuna kadar baştaki fikri savunmak
durumunda değildir ve görüşlerini değiştirebilir.
Uygulamanın sonunda kazanan ya da kaybeden
yoktur. Münazaradan farklı olarak tartışmayı iki
küçük grubun yapması ve diğer öğrencilerin
seyretmesi söz konusu değildir. Tam aksine bütün
öğrenciler tartışmaya katılır.
15
Tekniğin Kullanımındaki Rehber İlkeler
16
Tekniğin Kullanımındaki Rehber İlkeler
17
Üstünlükleri
18
Sınırlılıkları
19
Öğrencilere öğretilen konular ya da bu konuların, sorunların
çözüm yolları bazen zıtlıklar ve çelişkiler içerebilir.
Düşünceleri bu zıtlıkların iki ucunda ya da aralarında bir
yerlerde olan öğrencilerin, eğilimlerini gerekçelendirdikleri,
bütün sınıfın etkin katılımını gerektiren, katılımcılarda
hoşgörü, katlanma, dinleme ve değişmeye açıklık becerileri
geliştiren yöntem ya da teknik aşağıdakilerden hangisidir?
(KPSS)
20
KONUŞMA HALKASI
21
Konuşma halkası, öğrencilerin görüş farklılıklarını
görmeye ve farklı görüşlere saygı gösterme
davranışını geliştirmeye yarayan bir yöntemdir.
Kural ve sorumlulukları tanımlama, duyguları
açıklama, dinleme ve etkili iletişim becerilerini
geliştirme, empatik düşünme ve sorunlara çözüm
üretme becerilerini geliştirmek amacıyla kullanılır.
Bu yöntemin kullanım amaçlarından biri sınıf
içinde güven ve saygı atmosferi oluşturmak ve
öğrenciler arasındaki iletişimi geliştirmektir.
22
Sınıfın oturma biçimi geniş bir daire olacak şekilde
düzenlenir. Yakın arkadaşların yan yana
gelmemesi için oturma sırası rast gele belirlenir.
Uyulması gereken kurallar herkesin görebileceği
biçimde yazılır.
(“Alaycı ve kırıcı olmayacağız”, “Konuşma nesnesi
elimizde olmadan konuşmayacağız”,
“Görüşlerimizin gerekçesini açıklayacağız”,
“Konuşan arkadaşlarımızı dikkatle dinleyeceğiz”
gibi kurallar belirlenebilir.)
23
Bu teknik bir öykü, bir canlandırma,bir olay ya da
resimle ilgili yapılır. Bu yöntemde öğrencilerden
paylaşılan öykü, olay veya resimdeki kişinin yerine
kendilerini koyarak düşünmeleri ve düşündüklerini
ifade etmeleri istenir. Bu süreçte “Sizce ne
düşünmüştür?”, “Sizce ne hissetmiştir?” vb. sorular
kullanılır. Öğretmen konuşma nesnesini yanındaki
öğrenciye vererek konuşmayı başlatır. En son
görüşleri toparlayıcı bir biçimde kendi görüşünü de
açıklar. Her turda tek bir soruya ilişkin düşünceler
paylaşılır.
24
İlk uygulamalarda popüler olay ya da objeler ele
alınarak öğrencilerin sonraki uygulamalarda görüş
ve düşüncelerini daha rahat ifade etmesi
sağlanmalıdır.
Öğrenciler görüşlerini belirtmeleri konusunda
cesaretlendirilmelidir.
Sınıf ortamı öğrencilerin yüz yüze iletişime
girebilecek biçimde düzenlenmelidir.
Görüşleri ifade etme sürecinde duygularını kontrol
edemeyen öğrencilere karşı sabırlı olunmalıdır.
25
Üstünlükleri
26
Sınırlılıkları
27
Deney Yöntemi
Deney, bilimsel bir olayı kanıtlamak için
yapılan deneme etkinliğidir. Deney koşulları
belirlenmiş ve denetlenebilir ortamlarda
yapılır. Deney yöntemi, herhangi bir olay ya
da varlığı oluşturan ilişkilerin ve aşamaların
daha iyi anlaşılmasını sağlar. Bilinmeyen bir
gerçeği bulmak, bir varsayımı, bir ilkeyi
sınamak için kullanılır. Öğrencilerde bilimsel
düşünceyi geliştirir.
28
Öğretmen deneyin hedeflerini, dersin
hedefleri çerçevesinde belirledikten sonra
gerekli araç-gereçleri önceden hazırlar ve bir
ya da birkaç kez ön deneme yaptıktan sonra
sınıfta gerekli güvenlik önlemlerini de aldıktan
sonra deney uygulamasını gerçekleştirir.
Deneyi öğretmen yaptıktan sonra, mutlaka
öğrenciler yapmalı ve bilimsel süreç ile
ulaşılacak sonuçlar tartışılarak bulunmalıdır.
29
Bilimsel gerçekleri bulmak
Olaylar, olgular arasındaki
bağlantıları ve bu bağlantılarla
ilgili yasalar bulmak
Deney Varsayımların ispatını
Yöntemi yapmak
Niçin Gerçeklerin anlaşılmasını
sağlamak
Kullanılır?
Beceri geliştirmek
Öğrenmeyi somutlaştırmak
İlk elden deneyim yaşatmak
için
30
Planlı yapılmalı
Öğretmen önce yapmalı
Sonra deneyi öğrenci
Deneyin yapmalı, öğretmen ise
Etkili yönlendirici ve rehber olmalı
Kullanılması Uygun araç-gereç
hazırlanmalı
Süre dikkatle kullanılmalı
Temel açıklamalar yapılmalı
Deney sonucu tartışılmalı
31