 Tất cả các gen của tế bào đều nằm

trên nhiễm sắc thể của nhân tế bào?

 Trong tế bào có những gen nằm

ngoài nhân?

 Tế bào chất có tác động như thế

nào đối với tính di truyền?

 Gen ở tế bào chất phân ly theo qui

Cây Four-o’clocks Mirabilis jalapa với sự di truyền
luật di truyền Mendel hay di truyền lạp thể ở hiện tượng lá đốm

nhiễm sắc thể?

 Mối quan hệ của ‘3 bộ máy di

truyền’: nhân – ty thể - lạp thê?
 A X B AB

Tất cả dạng ‘A’

B X A AB

Tất cả dạng ‘B’

 Kết quả của phép lai thuận nghịch khác nhau

 Tỉ lệ phân ly không thể dự đoán như kiểu di truyền do nhiễm sắc thể trong
nhân qui định

 Tế bào chất của tế bào mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến giai đoạn đầu của sự phát
triển hợp tử
 P

R
F1 R cytoplasm r r cytoplasm
Sự di truyền hướng xoắn Rr Rr

ốc Limnaea peregra có ảnh

hưởng của cá thể mẹ (tế
bào chất của trứng xác
R cytoplasm in all eggs R cytoplasm in all eggs
F2
định hướng xoắn):

- Kiểu gen RR và Rr tạo ra

tế bào chất R ở trứng

- Kiểu gen rr tạo ra tế bào

r r
R cytoplasm cytoplasm R cytoplasm cytoplasm
chất r ở trứng F3

 Sụ biểu hiện tính trạng

chậm đi một thế hệ
 mắt đen

Bướm có những biến đổi sắc tố ở giai đoạn ấu trùng. Kiểu gen aa (thiếu sắc tố
Kynurenine) ---- ấu trùng mắt đỏ.
Trong TBC của trứng con cái có chứa Kynurenine --- không ảnh hưởng bởi
kiểu gen con cái.
½ ấu trùng có KG aa không tổng hợp được sắc tố ---- cá thể trg thành mắt
đỏ
Ty thể và lạp thể chỉ ra sự di
truyền không theo qui luật di
truyền của Mendel và qui mtDNA
Bộ gen của ty thể
luật di truyền nhiễm sắc thể

Ty thể và lạp thể có chứa

cpDNA
DNA của chính chúng Bộ gen của lạp thể

Chức năng của ty thể và lạp

thể tùy thuộc vào sản phẩm
gen của chúng và liên quan
đến bộ gen của nhân
B. Các đặc tính của lục lạp và ty thể phản ánh nguồn gốc sự
cộng sinh và tiến hóa của chúng.

1. Nhiều đặc điểm vi khuẩn đã được bảo tồn trong các thể này :
tổ chức của DNA

quá trình sao mã/dịch mã là đồng thời

cấu trúc operon

trình tự gen
2. Nhiều genđã biến mất từ bộ gien của thể này và/hoặc được
chuyển vào nhân.

a) cả hai thể chứa các bộ gien nhỏ hơn tổ tiên sống ban đầu tự
do.

b) Nhiều proteins: Nhân ------> Tế bào chất -------> các thể

Hiện tượng
mRNA
tương tác
hay nói
chuyện chéo
“Cross-talk”
 Cây Four-O-Clock
Mirabilis jalapa

 Liên quan đến sự phân bố không đồng đều của lục lạp và hàm lượng diệp lục tố trong lục lạp
 Đột biến BÉ phân ly Đột biến BÉ trung hoà Đột biến BÉ khử

X X X

Đơn bội, Đơn bội, Đơn bội, Đơn bội, Đơn bội, Đơn bội,
petite bình thường petite bình thường petite bình thường

Hợp tử lưỡng bội, Hợp tử lưỡng bội, Hợp tử lưỡng bội,

bình thường bình thường thường petite

Phát sinh bào tử, Phát sinh bào tử, Phát sinh bào tử,
giảm nhiễm giảm nhiễm giảm nhiễm
Khuẩn lạc đơn bội Khuẩn lạc đơn bội Khuẩn lạc đơn bội

1 bình thường : 1 petite Tất cả bình thường Tất cả petite

Đột biến DNA nhân tế bào Đột biến DNA ty thể Đột biến DNA ty thể
 1940, Boris Ephrussi

Đột biến ở điểm khởi đầu

của sự nhân đôi DNA:

- Đột biến ‘bé phân ly’: có

2 điểm khởi đầu

- Đột biến ‘bé trung hoà’:

BÉ trung hoà Bình thường BÉ khử mất điểm khởi đầu

- Đột biến ‘bé khử’: có rất

nhiều điểm khởi đầu
Tất cả Tất cả
bình thường petite
 Tiếp hợp không có Tiếp hợp có
trao đổi tế bào chất trao đổi tế bào chất

Trùng cỏ Paramecium aurelia

Kết quả lai giữa 2 dòng gây độc

(KK) và dòng mẫn cảm (kk) có
hoặc không có sự trao đổi tế
bào chất trong quá trình tiếp
hợp.

 Các hạt Kappa chỉ được duy

trì khi có mặt alen K
Sự di truyền của các phân tử ngoài nhân theo hệ mẹ
 Di truyền tế bào chất –
Sự di truyền không theo qui luật di truyền Mendel

 Tỉ lệ phân ly kiểu hình trong di truyền ngoài nhân không tuân

theo qui luật Mendel
 Trong hầu hết các loài, bộ gen của các cơ quan tử chỉ ra sự di
truyền theo một cha mẹ, chủ yếu là di truyền theo hệ mẹ
 Cơ quan tử ở nấm men và các loài nấm khác di truyền theo kiểu
2 cha mẹ
 Trong sự di truyền ngoài nhân theo 1 cha mẹ hay 2 cha mẹ, sự
truyền thụ các cơ quan tử cho tế bào con trong quá trình phân
chia nguyên nhiễm xảy ra ngẫu nhiên