• Ang El Filibusterismo ay pangalawang

nobela ni Rizal at ito ay pagpapatuloy ng

Noli Me Tangere.
• Inilantad ng El Filibusterismo ang higit an
madilim an larawan ng mga dekada ng
ika-19 an siglo sa Pilipinas an kaniyang
buong pusong inialay sa tatlong paring
martir an lalong kilala sa bansag an
Gomburza o Gomez, Burgos, at Zamora.
• Ito ang karugtong o sequel sa Noli Me
Tangere at tulad sa Noli, nagdanas si Rizal
ng hirap habang sinusulat ito at, tulad din
ditto, nakasulat ito sa Kastila.
• Sinimulan niya ang akda noong Oktubre ng
1887 habang nagpaparaktis ng medisina sa
Calamba.
Nagsimula ang kasaysayan ng El Filibusterismo matapos
nakarating sa mga kastila ang unang nobelang isnulat ni
Rizal an “Noli Me Tangere”. Dahil ditto, binantaan ng
mga kastila ang buhay ni Rizal.
Nakita ni Rizal ang epekto ng nobelang kaniyang isunulat
kaya pinatuloy nito ang kuwento at pinamagatang “El
Filibusterismo”. Kaya naman napuno ng galit ang mga
kastila at napilitang umalis sa Pilipinas si Rizal at
nagtungo sa Europa.
Sa dayuhang bansa tinapos ni Rizal ang kanyang nobela
at ito’y naging inspirasyon ng mga Pilipino sa laban sa
mga isyung lipunan ng kanilang hinaharap.
Bukod ditto, maroon tampon an kuwentong pag-ibig rin
an makikita sa El Filibusterismo. Ayon sa mga iskolar,
ang pag ibig an nasa nobela ay nanggaling sa
inspirasyon ni Rizal sa pagmamahal nito kay Leonor
Rivera.
Ngunit sa kasaysayan ng El Filibusterismo, hindi nagging
madali ang pagpapalabas nito sa publiko. Nagkaroon si
Rizal ng suliranin sa paglilimbag ng aklat dahil sa
kakulangan ng pera.
Pero, pinahiram ito ng kanyang kaibigan an si Valentin
Vola. Noong 1891, natapos ni Rizal ang bagong nobela
at ito,y inilimbag noong 1891, sa mga bahagi ng Hong
Kong at Europa.
Bakit El Filibusterismo- Totoo naman na ang mga
kaganapan sa Noli, pero ang tema at naratibo ng
kuwento ito ay umiba na. Sa unang nobela na Noli me
Tangere o “Touch Me Not” ating makikita ang mga
sentiment ng pang aapi ng mga kastila.
Bukod dito, nagiging klaro ang “Touch Me Not” na
kasi dito makikita natin ang pag ayaw ng mga Pilipino
sa karahasan ng mga mananakop at ang mga
mapang-abuso.
Sa El Filibusterismo naman, dito sumabog ang mga
damdmin ng mga tauhan sa unang libro, laong-lalo na
si Crisostomo Ibarra o mas kilala bilang si Simoun sa
ikalawang nobela.
Ito’y tinawag na El Filibusterismo dahil ang librong ito ay
nagbibigay ng naratibo sa mat ng mga Filibustero. Ang
Filibusterismo sa simpleng salita, “Filibustero”, ay galling sa
Espanyol na nagangahulugang “Roman Catholic”.
Sabi ng mga ibang mga skolar, ito raw ang paraan ni Rizal
uapng mabigyang pugay ang pagka-martyr ng mga paring
deboto na sina Gomez, Burgos, at Zamora o Gomburza.
Sila’y mga Pilipino na marahas na pinatay dahil sa mg pang-
aabuso at karahasan ng mga kastila. Bukod dito, sila rin ay
lumaban para sa mga karapatan ng ating mga kababayan.
Nasaalamin rin ito sa kuwento ni Rizal na El Filibusterismo
sa mga sakripisyo ng mga tauhan para maipaglaban ang
kanilang mga sarili sa mga mapang-abusing tao.
 MGA TAUHAN SA EL
FILIBUSTERISMO
• Simoun-
• Isagani-
• Baselio-
• Kabesang Tales-
• Tandan Selo-
• Senyor Pasta-
• Ben Zayb-
• Placido Penitente-
• Padre Camora
• Padre Fernandez
• Padre Salvi-
 you
a n k ng
Th steni
r l i
fo