მუსიკა

ლანა ბერიძე
 რიჰარდ ვაგნერი
რიჰარდ ვაგნერი იყო გერმანელი კომპოზიტორი, დირიჟორი და
მუსიკის თეორეტიკოსი, იგი ითვლება მე-19 საუკუნის ერთ-ერთ
ყველაზე მნიშვნელოვან კომპოზიტორად და ცნობილია თავისი
ინოვაციური მიდგომით ოპერის და მუსიკალური დრამის მიმართ.
ვაგნერის ზოგიერთი ყველაზე ცნობილი ნამუშევარი მოიცავს
1. "ტრისტან და იზოლდა" (1859)
2. "Die Meistersinger von Nürnberg" (1868)
3. "Der Ring des Nibelungen" (ნიბელუნგის ბეჭედი)
4. „პარსიფალი“ (1882 წ.)

ვაგნერის მუსიკა ცნობილია თავისი რთული ჰარმონიებით,

ლაიტმოტივების გამოყენებით (განმეორებადი მუსიკალური
თემები, რომლებიც დაკავშირებულია კონკრეტულ პერსონაჟებთან
ან იდეებთან) და მუსიკისა და დრამის ინტეგრირებით. მისმა
ნამუშევრებმა მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია მე-20 საუკუნის
კლასიკური მუსიკის განვითარებაზე. თუმცა ვაგნერის პირადი
ცხოვრება და პოლიტიკური შეხედულებები საკამათო იყო და მისი
მუსიკა ანტისემიტიზმთან ასოცირდება.
ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი
ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი (1770-1827) იყო გერმანელი კომპოზიტორი
და პიანისტი, რომელიც ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან
და გავლენიან კომპოზიტორად დასავლური კლასიკური მუსიკის
ისტორიაში. მისი ყველაზე ცნობილი ნამუშევრებია მეცხრე
სიმფონია, მთვარის სონატა და იმპერატორის კონცერტი, სხვათა
შორის.
ბეთჰოვენი დაიბადა ბონში, გერმანიაში, მუსიკალურ ოჯახში - მისი
ბაბუა და მამა ორივე მუსიკოსები იყვნენ. მან მუსიკის ადრეული
ნიჭი გამოავლინა და შვიდი წლის ასაკში დაიწყო საზოგადოებაში
გამოსვლა. მამამ, რომელიც ასევე იყო მისი პირველი მუსიკის
მასწავლებელი, აღიარა მისი ნიჭი და მას ყოველთვის ვარჯიშისკენ
უბიძგებდა, რამაც გამოიწვია მათ შორის რთული ურთიერთობა.
ოციან წლებში ბეთჰოვენი გადავიდა ვენაში ჯოზეფ ჰაიდნთან
სასწავლებლად და სწრაფად ჩამოყალიბდა, როგორც ვირტუოზი
პიანისტი და კომპოზიტორი. ვენაში ყოფნისას მას სმენის
დაქვეითება დაეწყო, რის გამოც საბოლოოდ ის სრულიად ყრუ
გახდა. მიუხედავად ამისა, ბეთჰოვენმა განაგრძო მუსიკის შექმნა
და შექმნა თავისი ყველაზე ცნობილი ნამუშევრები სიცოცხლის
შემდგომ წლებში.
ბეთჰოვენის მუსიკა ცნობილია თავისი ემოციური ინტენსივობით,
ჰარმონიისა და ფორმის ინოვაციური გამოყენებით და რთული და
ღრმა იდეების გამოხატვის უნარით. მისი გავლენა კომპოზიტორთა
შემდგომ თაობებზე იყო უზარმაზარი და მისი მემკვიდრეობა
ჰექტორ ბერლიოზი
ჰექტორ ბერლიოზი (1803-1869) იყო ფრანგი კომპოზიტორი, დირიჟორი,
მუსიკალური კრიტიკოსი და მწერალი. იგი ითვლება რომანტიკული ეპოქის
ერთ-ერთ ყველაზე ინოვაციურ და გავლენიან კომპოზიტორად. ბერლიოზი
დაიბადა ლა კოტ-სენტ-ანდრეში, საფრანგეთი და ადრეული ინტერესი
გამოავლინა მუსიკის მიმართ. სწავლობდა პარიზის კონსერვატორიაში, სადაც
დაეუფლა რამდენიმე ინსტრუმენტს, მათ შორის გიტარას, ფლეიტასა და არფის.
ბერლიოზის მუსიკა ცნობილია თავისი თამამი ექსპერიმენტებითა და ნათელი
ორკესტრაციით. მან გააფართოვა სიმფონიური ფორმა პროგრამული
ელემენტების გამოყენებით, რამაც მის მუსიკას თხრობის ხარისხი შესძინა. მისი
ყველაზე ცნობილი ნამუშევრებია Symphonie fantastique, Harold იტალიაში და
ოპერა Les Troyens.
მუსიკის გარდა, ბერლიოზი ნაყოფიერი მწერალიც იყო. ის წერდა მუსიკის
კრიტიკასა და თეორიაზე, ხოლო მისი მემუარები ასახავს მის ცხოვრებას,
როგორც კომპოზიტორსა და შემსრულებელს. ბერლიოზის წვლილმა მუსიკაში
გრძელვადიანი გავლენა იქონია ორკესტრირებისა და სიმფონიური ფორმის
განვითარებაზე და მისი ნამუშევრები დღესაც გრძელდება და
აღფრთოვანებულია.
მითოლოგიური აზროვნება
კინო მუსიკაში
კინომუსიკა ხშირად ეყრდნობა მითოლოგიურ თემებსა და მოტივებს, რათა
გააძლიეროს ეკრანზე გამოსახულებების ემოციური გავლენა. გმირული
ფანფარებიდან დაწყებული ავისმომასწავებელ გალობამდე, მითოლოგიური
აზროვნების გავლენა ჩანს ფილმის ისტორიაში.
ერთ-ერთი ყველაზე საკულტო მაგალითია ვარსკვლავური ომების მუსიკაში,
რომელიც ეყრდნობა კლასიკურ გმირულ არქეტიპებს და გმირის მოგზაურობის
მითოლოგიურ კონცეფციას. მთავარი თემა, თავისი საყვირიანი ფანფარითა და
მძლავრი სიმებით, მაშინვე გადმოსცემს ეპიკური თავგადასავლების გრძნობას
და უფრო დიდ გმირებს, რომლებიც შეუძლებელი შანსების წინაშე დგანან.
ანალოგიურად, ბეჭდების მბრძანებლის ტრილოგიის მუსიკა ღრმად არის
ფესვგადგმული სკანდინავიურ მითოლოგიაში და დიდწილად ეფუძნება
ეპიკური ძიების კონცეფციას. საგუნდო და საორკესტრო ბომბასტის გამოყენება
ქმნის დიდებულებისა და მასშტაბის განცდას, რაც ხაზს უსვამს სიუჟეტის მითიურ
ბუნებას.
კიდევ უფრო უახლესი ფილმები, როგორიცაა შავი პანტერა, ეყრდნობა
მითოლოგიურ თემებს კულტურული იდენტობისა და სიამაყის გრძნობის
შესაქმნელად. აფრიკული რითმებისა და ინსტრუმენტების გამოყენება
პარტიტურაში ხაზს უსვამს ფილმის მითოლოგიას ვაკანდაზე, როგორც
მოწინავე, ძლევამოსილ ერზე, გამორჩეული კულტურით და მემკვიდრეობით.
ზოგადად, მითოლოგიური აზროვნების გამოყენება კინომუსიკაში ემსახურება
როგორც ეკრანზე გამოსახულებების ემოციური ზემოქმედების ამაღლებას ,
ასევე მარადიულ არქეტიპებსა და თემებს, რომლებიც ღრმად ეხმიანება
აუდიტორიას.
მადლობა ყურადღებისთვის