Professional Documents
Culture Documents
Copy of ch-8-დაბეგვრის დანახარჯები
Copy of ch-8-დაბეგვრის დანახარჯები
პრაქტიკული
8
გამოყენება:
დაბეგვრის
დანახარჯები
Copyright©2004 South-Western
დაბეგვრის საერთო დანაკარგი
• როგორ მოქმედებს გადასახადები
კეთილდღეობაზე, ბაზრის
მონაწილეების ეკონომიკურ
მდგომარეობაზე?
ფასი
მიწოდება
მყიდველის
მიერ გადახდილი გადასახადი
ფასი
ფასი
გადასახადის
გარეშე
გამყიდველის
მიერ მიღებული
ფასი
მოტხოვნა
ფასი
მყიდველების მიწოდება
მიერ
გადასახდელი გადასახადის
ფასი საგადასახადო სიდიდე (T)
შემოსავალი
(T × Q)
გამყიდველების
მიერ მიღებული
ფასი
გაყიდული მოთხოვნა
რაოდენობა
(Q)
0 რაოდენობა რაოდენობა რაოდენობა
გადასახადის გადასახადის
დროს გარეშე
ნახაზი 3 კეთილდღეობის ცვლილება გადასახადის
შედეგად
ფასი
A მიწოდება
მყიდველების მიერ
გადახდილი = PB
ფასი
B
ფასიგადასახდის C
გარეშე = P1
E
D
გამყიდველის მიერ
მიღებული = PS
ფასი F
მოთხოვნა
0 Q2 Q1 რაოდენობა
როგორ მოქმედებს გადასახადი ბაზრის
მონაწილეებზე
• კეთილდღეობის ცვლილება
• მთლიანი დანაზოგის შემცირება,
რომელიც გამოწვეულია ბაზრის
დამახინჯებით, მაგალითად
გადასახადებით
სამომხმარებლო დანაზოგი
მწარმოებლის დანაზოგი
საგადასახადო შემოსავალი 0
მთლიანი დანაზოგი
ფასი
დაკარგული მიწოდება
სარგებლობა
PB
გადასახადის
სიდიდე
ფასი
გადასახადის
გარეშე
PS
გამყიდველთა
მოთხოვნა
მყიდველთა დანახარჯები
შეფასება
0 Q2 Q1 რაოდენობა
გადასახადის შედეგად რაოდენობის
შემცირება
საერთო დანაკარგის
დეტერმინანტები
• რა განსაზღვრავს გადასახადის
შედეგად წარმოქმნილი სერთო
დაკარგვის სიდიდეს?
• იგი დამოკიდებულია რამდენად რეაგირებს
მიწოდებისა და მოთხოვის რაოდენობა ფასის
ცვლილებებზე.
• რაც, თავის მხრივ, დამოკიდებულია
მიწოდებისა და მოთხოვნი საფასო
ელასტიკურობაზე
ფასი
მიწოდება
გადასახადის
სიდიდე
მოთხოვნა
0 რაოდენობა
ფასი
გადასახადის მიწოდება
სიდიდე
მოთხოვნა
0 რაოდენობა
ნახაზი 5 დამახინჯება და ელასტიკურობა
ფასი
მიწოდება
გადასახადის
სიდიდე რაც უფრო ნაკლებ ელასტიკურია
მოთხოვნის მრუდი, მით
მცირეა გადასახადით გამოწვეული
დანაკარგის სიდიდე
მოთხოვნა
0 რაოდენობა
ნახაზი 5 დამახინჯება და ელასტიკურობა
ფასი
მიწოდება
გადასახადის
სიდიდე
მოთხოვნა
0 რაოდენობა
საერთო დანაკარგის
დეტერმინანტები
• რაც მეტია მოთხოვნისა და
მიწოდების ელასტიკურობა :
• მით მეტია გადასახადის საერთო
დანაკარგი
მოთხოვნა
0 Q2 Q1რაოდენობა
ნახაზი 6 საერთო დანაკარგები და საგადასახადო
შემოსავალი სხვადასხვა სიდიდის გადასახადების
შემთხვევაში
შედეგი: საერთო
•იზრდება საერთო
დანაკარგი
დანაკარგი PB
• იზრდება მიწოდება
საგადასახადო
შემოსავალიც
საგადასახადო
შემოსავალი
PS მოთხოვნა
0 Q2 Q1რაოდენობა
ნახაზი 6 საერთო დანაკარგები და საგადასახადო
შემოსავალი სხვადასხვა სიდიდის გადასახადების
შემთხვევაში
საგადასახადო შემოსავალი
შედეგი: საერთო
•დიდია საერთო
დანაკარგი
დანაკარგი
• ვინაიდან იგი მიწოდება
ამცირებს ბაზრის
ზომებს,
საგადასახადო
შემოსავალი მცირეა
მოთხოვნა
PS
0 Q2 Q1რაოდენობა
საერთო დანაკარგი და საგადასახადო
შემოსავლები გადასახადის
ცვლილებისას
• პატარა გადასახადის დროს,
საგადასახადო შემოსავლები არის
მცირე
• გადასახადის სიდიდის ზრდა,
საგადასახადო შემოსავლებს ზრდის.
• მაღალი გადასახადის დროს დიდია
საერთო დანაკარგი, ვინაიდან იგი
ამცირებს ბაზრის ზომებს,
საგადასახადო შემოსავალი მცირეა
საერთო
დანაკარგი
გადასახადის
ზრდასთან ერთად
საერთო დანაკარგი
მატულობს
0 გადასახადის სიდიდე
ნახაზი 6 საერთო დანაკარგები და საგადასახადო შემოსავალი
სხვადასხვა სიდიდის გადასახადების შემთხვევაში
როდესაც გადასახადი
ძალიან დიდი ხდება
ბაზარი იმდენად
იკუმშება, რომ
საგადასახადო
შემოსავალი შემცირებას
იწყებს
(ლაფერის მრუდი)
0 გადასახადის სიდიდე
მაგალითი: ლაფერის მრუდი
და ,,მიწოდების ეკონომიკა”
• ლაფერის მრუდი ასახავს ურთიერთობას
საგადასახადო განაკვეთსა და საგადასახადო
შემოსავლებს შორის.
• დიდი გადასახადი ამცირებს შრომის სტიმულს,
მცირე კი პირიქით
• რეიგანი მხარს უჭერდა გადასახადების
შემცირებას, იგი სტიმულს მისცემდა შრომას და
გაიზრდებოდა ეკონომიკური კეთილდღეობა,
შესაძლოა გაზრდილიყო საგადასახადო
შემოსავლებიც
• ვინაიდან გადასახადების შემცირება სტიმულს
აძლევდა ხალხს გაეზარდა მიწოდებული შრომის
რაოდენობა, ლაფერისა და რეიგანის ეს კონცეფცია
ცნობილი გახდა, როგორც მიწოდების ეკონომიკა
• შემდგომმა პერიოდმა აჩვენა, რომ ლაფერის
ვარაუდი არ გამართლდა (პირიქით გადასახადების
შემცირებამ, საგადასახო შემოსავლები კი არ
გაზარდა არამედ შეამცირა)
Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning