10 - POGLAVLJE - Definisanje Modela I Programa - 24.12.2022 - 145862

SAOBRAĆAJNI FAKULTET TRAVNIK
10_predavanja
ANALIZA
BEZBJEDNOSTI
SAOBRAĆAJA
Nastavnik:
Prof. dr. sc. Tihomir ĐURIĆ
30.06.2023 Travnik, 24.12.2022. godine

10_Definisanje modela, mjera i programa za rad sa vozačima visokog rizika 1/63
DEFINISANJE MODELA, MJERA I

PROGRAMA ZA RAD SA
VOZAČIMA VISOKOG RIZIKA
24.12.2022. godine Prof. dr Tihomir ĐURIĆ

30.06.2023 10_Definisanje modela, mjera i programa za rad sa vozačima visokog rizika 2/63
 Obrađene su metode i postupci za:

1. identifikaciju vozača visokog rizika,
2. rad sa njima i
3. definisanje modela, mjera i programa rada
sa vozačima visokog rizika.
Član 225.
(1) Vozaču motornog vozila, koji je prekršajnim nalogom,

odnosno sudskim rješenjem kažnjen za prekršaje
kažnjive prema odredbama ZoOBS-a BiH, osim
propisanih kazni kaznenim odredbama ZoOBS-a BiH,
određuju se i kazneni bodovi.
(2) Broj kaznenih bodova je jedan i dva, zavisno od težine
učinjenog prekršaja.
(3) Kazneni bodovi evidentiraju se u evidenciji

vozača, na osnovu konačnog i izvršnog prekršajnog
naloga odnosno pravosnažnog sudskog rješenja
(4) U slučaju sticanja kaznenih bodova, kazna se izriče
za prekršaj koji nosi veći broj kaznenih bodova.
(5) Vozača kojem je u roku od jedne godine zbog

učinjenih prekršaja iz ovog zakona određeno
najmanje sedam kaznenih bodova nadležni organ
kod kojeg se vodi u evidenciji pozvaće na
predavanja o posljedicama koje proizlaze iz
nepoštovanja ili nepoznavanja saobraćajnih
propisa.
(6) Vozaču koji se ne odazove na predavanja iz stava (5)
ovog člana rješenjem će se privremeno oduzeti
vozačka dozvola, dok se ne odazove na predavanja.
(7) Žalba na rješenje o privremenom oduzimanju

vozačke dozvole ne odgađa izvršenje rješenja.
(8) Vozaču kojem je u roku od jedne godine zbog
učinjenih prekršaja iz ovog zakona određeno
najmanje deset kaznenih bodova biće oduzeta
vozačka dozvola u trajanju od 30 dana i biće
upućen na provjeru poznavanja saobraćajnih
propisa.
(9) Vozačka dozvola oduzeta na osnovu stava (8)

ovog člana biće vraćena vozaču po isteku roka iz
stava (8) ovog člana uz predočenje dokaza da je
zadovoljio na provjeri poznavanja saobraćajnih
propisa.
(10) Vozaču kojem u roku od dvije godine zbog učinjenih
prekršaja iz ovog zakona ponovo bude određeno
najmanje deset kaznenih bodova biće oduzeta
vozačka dozvola u trajanju od 60 dana.
(11) Rješenje o oduzimanju vozačke dozvole donosi organ
kod kojeg
30.06.2023
se vozač vodi u evidenciji.
10_Definisanje modela, mjera i programa za rad sa vozačima visokog rizika 8/63
(12) Žalba na rješenje ne odgađa izvršenje rješenja.

(13) Vozačka dozvola oduzeta na osnovu stava (10) ovog
člana biće vraćena vozaču po isteku roka iz stava (10)
ovog člana, uz predočenje dokaza da je zadovoljio na
provjeri poznavanja saobraćajnih propisa.
(14) Nadležni organi iz stava (5) ovog člana održavanje
predavanja o posljedicama koje proizlaze iz
nepoštovanja ili nepoznavanja propisa o bezbjednosti
saobraćaja na putevima mogu prenijeti na
odgovarajuće strukovnu organizaciju.
(15) Bliže odredbe o sadržaju programa i načinu

održavanja predavanja o posljedicama koje
proizlaze iz nepoštovanja ili nepoznavanja propisa
o bezbjednosti saobraćaja na putevima i
programu i načinu provjere poznavanja propisa o
bezbjednosti saobraćaja na putevima pravilnikom
propisuje ministar, u saradnji s organom
nadležnim za obrazovanje i organom nadležnim
za unutrašnje poslove.
Član 226.
(1) Vozač koji je pozvan ili upućen na predavanja i koji
pristupi provjeri poznavanja saobraćajnih propisa
snosi troškove predavanja, odnosno provjere u
visini koju odredi nadležni organ.
(2) Vozač motornog vozila koji na provjeri ne pokaže
potrebno znanje može se, na svoj zahtjev, podvrći
ponovo provjeri poslije isteka 15 dana od dana
prethodne provjere.
(3) Ako vozač motornog vozila i poslije dvije provjere ne

pokaže dovoljno znanje, ne može da pristupi daljnjoj
provjeri dok ne istekne dva mjeseca od dana
posljednje provjere.
(4) Kazneni bodovi za pojedinačan prekršaj brišu se iz
evidencije nakon isteka 12 mjeseci od dana kada su
određeni, a za vozače kojima su izrečene mjere iz
člana 225. stav (8) i (10) ovog zakona uz predočavanje
dokaza da je zadovoljio na provjeri poznavanja propisa
o bszbjednosti saobraćaja na putevima.
 Rizični vozači svrstavaju se u tri grupe, na osnovu

dosuđenih kaznenih bodova, za učinjene prekršaje u
toku jedne godine, i to:
1. Nisko rizične vozače;
2. Rizične vozače i
3. Visoko rizične vozače.
1. Nisko rizični vozači su vozači kojima je u roku od

jedne godine, na osnovu pravosnažnog konačnog i
izvršnog prekršajnog naloga, odnosno pravosnažnog
sudskog rješenja, određeno do šest kaznenih bodova za
učinjene saobraćajne prekršaje ili prema broju izazvanih
saobraćajnih nezgoda sa obilježjima prekršaja; broju
izrečenih novčanih kazni, broju upisanih kaznenih
bodova, broju izrečenih zaštitinih mjera i mjera
bezbjednosti zabrane upravljanja motornim vozilom,
broju oduzimanja vozačke dozvole i broju upućivanja na
predavanja o posljedicama koje proizilaze iz
nepoštovanja ili nepoznavanja saobraćajnih propisa.
2. Rizični vozači su vozači kojima je u roku od jedne

godine, na osnovu pravosnažnog konačnog i izvršnog
prekršajnog naloga, odnosno pravosnažnog sudskog
rješenja, određeno od sedam do devet kaznenih
bodova za učinjene saobraćajne prekršaje ili prema
broju izazvanih saobraćajnih nezgoda sa obilježjima
krivičnog i prekršajnog djela, broju izrečenih zaštitinih
mjera i mjera bezbjednosti zabrane upravljanja
motornim vozilom, broju oduzimanja vozačke dozvole i
broju upućivanja na predavanja o posljedicama koje
proizilaze iz nepoštovanja ili nepoznavanja
saobraćajnih propisa.
3. Visoko rizični vozači su vozači kojima je u roku od

jedne godine, na osnovu pravosnažnog konačnog i
izvršnog prekršajnog naloga, odnosno pravosnažnog
sudskog rješenja, određeno 10 i više kaznenih bodova
za učinjene saobraćajne prekršaje ili prema broju
izazvanih saobraćajnih nezgoda sa obilježjima
krivičnog i prekršajnog djela; broju izrečenih zaštitinih
mjera i mjera bezbjednosti zabrane upravljanja
motornim vozilom, broju oduzimanja vozačke dozvole,
broju činjenja teških prekršaja, broju upućivanja na
predavanje iz programa rehabilitacije vozača visokog
rizika;
Ko su vozači visokog rizika:
To su vozači koji češće od drugih, u kraćem

vremenskom periodu, čine prekršaje zbog kojih su
im izrečene propisane sankcije.
Vozači visokog rizika to su vozači koji se:

• nepropisno ponašaju,
• prebrza i agresivna vožnja,
• vožnja pod dejstvom alkohola,
• nekorišćenje sigurnosnog pojasa i
• prolazak na crveno svjetlo semafora,
to su vozači visokog rizika, jer oni takvim ponašanjem

učestvuju u saobraćaju, sa povećanom vjerovatnoćom
učestvovanja u saobraćajnoj nezgodi koja može
rezultovati smrtnim posljedicama i/ili teškim povredama.
Vozači visokog rizika u saobraćaju
Postavlja se pitanje ko su vozači visokog rizika:

1. neiskusni mladi vozači koji osjećaju uzbuđenje usljed
brze vožnje;
2. vozači koji pokušavaju da zadive svoje saputnike ili da
se dokažu pred suprotnim polom;
3. vozači koji se nisu dobro uklopili u društvo i koji krše
zakone; ili
4. vozači koji smatraju da ih vožnja automobila velikom
brzinom ispunjava zadovoljstvom.
Neke od osnovnih osobina i karakteristika vozača koji sa

znatno povećanim rizikom učestvuju u saobraćaju jesu:
1. nepotpuno poznavanje saobraćajnih propisa i pravila;
2. relativno nizak nivo sposobnosti za upravljanje
motornim vozilom;
3. povezanost s pshičkim i porodičnim problemima;
4. upravljanje vozilom pod dejstvom alkohola;
5. češće su muškog nego ženskog pola;
6. češće su mladi nego stari;
7. imaju veliko samopouzdanje i smatraju sebe boljim od

drugih vozača;
8. nikada ne priznaju greške niti osjećaju stid ili kajanje
za učinjene prekršaje;
9. ne kontrolišu svoje postupke i posebno iskazuju veći
stepen spoljašnje iritiranosti (ljutnja, bijes, agresija
itd.).
Rizični vozači svrstavaju se u tri grupe, na osnovu

dosuđenih kaznenih bodova, za učinjene prekršaje u toku
jedne godine, i to:
1. Nisko rizične vozače;
2. Rizične vozače i
3. Visoko rizične vozače.
 Preventivan rad sa VOZAČIMA VISOKOG

RIZIKA njima:
1. u prvu grupu obuhvaćeni su nisko rizični
vozači kojima je u roku od jedne godine, na
osnovu pravosnažnog konačnog i izvršnog
prekršajnog naloga, odnosno pravosnažnog
sudskog rješenja, određeno do šest kaznenih
bodova za učinjene saobraćajne prekršaje;
2. u drugu grupu obuhvaćeni su rizični vozači kojima je

u roku od jedne godine, na osnovu pravosnažnog
konačnog i izvršnog prekršajnog naloga, odnosno
pravosnažnog sudskog rješenja, određeno od sedam do
devet kaznenih bodova za učinjene saobraćajne
prekršaje i
3. u treću grupu obuhvaćeni su vozači visokog rizika

kojima je u roku od jedne godine, na osnovu
pravosnažnog konačnog i izvršnog prekršajnog naloga,
odnosno pravosnažnog sudskog rješenja, određeno 10 i
više kaznenih bodova za učinjene saobraćajne
prekršaje.
Određivanje tematskih oblasti

za formiranje programa
Na osnovu ove analiza, određene su sljedeće tematske
oblasti za rad sa saobraćajnim delinkventima:
1. brzina;
2. agresivno ponašanje u saobraćaju;
3. alkohol;
4. upravljanje vozilom bez položenog vozačkog ispita;
5. sigurnosni pojas u vozilu;
6. ranjive kategorije učesnika u saobraćaju i
7. vožnja noću i u uslovima smanjene vidljivosti.
 Tematske oblasti određuju se prema strukturi prekršaja

prestupnika i raspoređuju se u tri modula prema
specijalnostima stručnih edukatora, i to:
1. saobraćajni inženjer - instruktor obuke,
2. pravnik,
3. psiholog – ljekar koji se angažuju na sprovođenju
programa.
 Predavanja se organizuju u više sjednica sa trajanjem
od dva do četiri časa.
1.Tematska oblast brzina u trajanju tri nastavna časa:

• uticaj brzine na rizik nastanka saobraćajne nezgode;
• uticaj brzine na težinu posljedica saobraćajne nezgode
• uticaj brzine na dužinu zaustavnog puta;
• izbor i prilagođavanje brzine situacijama na putu,
vremenskim prilikama i dr.
• procjena, mjerenje, kontrola, limitiranje i signaliziranje
brzine;
• uticaj brzine na dejstvo elemenata pasivne bezbjednosti
vozila;
• granične brzine na prevrtanje vozila i savlađivanje krivine;
2. Tematska oblast agresivno ponašanje u saobraćaju

trajala bi dva nastavna časa:
• radnje sa vozilom koje se mogu smatrati agresivnim
ponašanjem vozača;
• drugi oblici agresivne vožnje;
• objašnjenje pojave bijesa na putu;
• analiza veze između agresivne vožnje i bijesa na putu;
• lična iskustva agresivnog ponašanja u saobraćaju
3. Tematska oblast alkohol sa obradom u tri nastavna

časa:
• opšti prikaz sistema bezbjednosti saobraćaja
• opšta statistika o saobraćajnim nezgodama na putevima;
• uticaj alkohola na nastanak saobraćajnih nezgoda
• rezultati istraživanja vještačenih saobraćajnih nezgoda
uzrokovanih od strane vozača koji su upravljali vozilom u
alkoholisanom stanju;
• uticaj alkohola na organizam čovjeka
• alkohol kao društveni i socijalno-ekonomski problem
4. Tematska oblast vožnja bez položenog vozačkog

ispita trajala bi jedan nastavni čas.
• opasnosti i rizici koji nastaju kad se upravlja vozilom
bez položenog vozačkog ispita
• , stečenog i provjerenog znanja i vještine za bezbjedno
upravljanje vozilom;
• obaveze i odgovornost vlasnika vozila u zaštiti
korišćenje vozila od strane lica koja nisu položila
vozački ispit za upravljanje vozilom;
• studija slučaja
5. Tematska oblast upotreba bezbjednosnog pojasa u

vozilu trajala bi dva nastavna časa:
• bezbjednosni pojas kao element pasivne bezbjednosti lica
u vozilu;
• rezultati istraživanja u EU
• puna zaštita uz sinhronizovano dejstvo bezbjednosnih
pojaseva, vazdušnih jastuka, zavjesa i naslona za glavu;
• uticaj uvođenja zakonske obaveze korišćenja
bezbjednosnog pojasa na procentualno smanjenje broja
poginulih lica u saobraćajnim nezgodama;
• rezultati međunarodnih istraživanja
6. Tematska oblast ranjive kategorije učesnika u

saobraćaju trajala bi dva nastavna časa
• podjela ranjivih kategorija učesnika u saobraćaju
• karakteristike naročito ranjivih kategorija učesnika u
saobraćaju
• okolnosti učešća ranjivih kategorija u saobraćajnim
nezgodama;
7. Tematska oblast vožnja noću i u uslovima smanjene

vidljivosti trajala bi dva nastavna časa
• uslovi odvijanja saobraćaja noću i pri smanjenoj
vidljivosti
• uticaj noćnih uslova i uslova smanjene vidljivosti na
nastanak saobraćajnih nezgoda;
• karakteristike saobraćajnih nezgoda koje se dešavaju
noću i u uslovima smanjene vidljivosti;
• Formirao bi se sadržaj predavanja i test sa obradom

odgovarajućih tematskih oblasti sa fondom nastavnih
časova (od šest do 12) odnosno pitanja u testu (od 25 do
40).
• Testiranje nisko rizičnih vozača obavljalo bi se u roku od
jednog časa, a
• Testiranje rizičnih vozača u roku od dva časa,
• Sa provjerom poznavanja saobraćajnih propisa na
testove sa 25 odnosno 40 pitanja, iz relevantnih
tematskih oblasti.
Definisanje kriterijuma i postupaka za

identifikaciju i razvrstavanje vozača
visokog rizika
• Uvidom u evidenciju vozača lako se identifikuju vozači

koji su u toku jedne godine kažnjeni najmanje sedam
ili 10 kaznenih bodova
• Teme predavanja formirale bi se prema strukturi
prekršaja koje su činili pozvani vozači na predavanja.
Uprogram bi se mogle uključiti sljedeće teme:

1. Uticaj brzine na uzrokovanje saobraćajnih nezgoda;
2. Uticaj brzine na težinu posljedica saobraćajnih nezgoda;
3. Uticaj brzine na dužinu zaustavnog puta vozila;
4. Uticaj brzine na efikasnost sredstava pasivne zaštite lica
u automobilu;
5. Izbor i prilagođavanje brzine stanju na putu, vremenskim
prilikama, saobraćajnim situacijama i dr.;
6. Granična brzina za prolaz vozila kroz krivinu (na
prevrtanje i isklizavanje sa puta);
7. Brzina i bezbjednost preticanja, obilaženja i

mimoilaženja;
8. Prilagođavanje brzine u slijeđenju vozila i pri kolonskoj
vožnji;
9. Prilagođavanje brzine pri vožnji noću, kad je vidljivost
smanjena, kad je kolovoz klizav i dr.;
10. Razlozi za ograničenje brzine i potreba za poštovanjem
ograničenja brzine;
11. Uticaj brzine na posljedice sudara vozila sa pješacima,
biciklistima (lako ranjivim učesnicima u saobraćaju);
12. Izbor i prilagođavanje brzine u prilazu i pri prolazu kroz

raskrsnice, pješačke prelaze, ukrštanja puta sa
željezničkom prugom;
13. Brzina i ekonomičnost vožnje;
14. Načini za mjerenje i procjenu brzine kretanja vozila;
15. Sredstva za regulisanje, kontrolu i ograničenje brzine
kretanja vozila;
16. Vrijeme reagovanja u zavisnosti od brzine i dr.
1. Vozaču kome u roku od jedne godine: Na osnovu

pravosnažnog konačnog i izvršnog prekršajnog naloga,
odnosno pravosnažnog sudskog rješenja određeno 10 i
više kaznenih bodova, oduzima se vozačka dozvola u
trajanju od 30 dana i po modelu prikazanom u visoko
rizične vozače rehabilitacije.
2. Ovi kursevi su za grupe sa najmanje šest, a najviše 12
učesnika. Ponuđene su četiri sjednice, u trajanju od
135 minuta, u trajanju od dvije do četiri nedjelje.
3. Ponovna provjera poslije isteka 15 dana od dana
prethodne provjere, troškove snosi vozač.
2. Vozaču kome u roku od dvije godine: oduzima se

vozačka dozvola u trajanju od 60 dana i po modelu
prikazanom u visoko rizične vozače rehabilitacije
• održavaju se u grupama od šest do 12 učesnika, u
periodu od dvije do četiri nedjelje. Programi sadrže tri
sjednice od po 180 minuta i dodatnog pred-razgovora.
• U ovom slučaju, intervencija traje tri sjednice od po 90
minuta, i svaka uz pred-razgovor.
3. Vrednovanja programom rehabilitacije: Ako se

putem vrednovanja utvrdi da se programom
rehabilitacije ne ostvaruje pozitivan uticaj na promjenu
ponašanja kod vozača koji se upućuju više puta u
kraćem vremenskom periodu.
• Za neuspješne vozače predložiti dopunu programa
sa ugradnjom posebnih uređaja u vozilo za pojačano
praćenje u saobraćaju, izdavanje uslovne vozačke
dozvole, suspenziju dozvole, skidanje dodatnih uređaja,
ukidanje oduzimanja vozačke dozvole i trajno
isključivanje iz saobraćaja.
Opis i sadržaji modela za rehabilitaciju

vozača visokog rizika
Edukacija sastoji se od:
1. predavanja o posljedicama koje proizilaze iz
nepoštovanja ili nepoznavanja saobraćajnih pravila
(nisko rizični vozači),
2. predavanja sa vođenjem rasprave i
3. testiranja radi provjere poznavanja saobraćajnih
propisa (rizične i visoko rizične vozače).
• Predavanja se organizuju u više sjednica sa trajanjem od

dva do četiri časa.
• Nivo programa određen je brojem kaznenih bodova.
• Vozači koji se godišnje kazne do šest kaznenih bodova
slušaju obavezna predavanja po programu definisanom u
grupi nisko rizičnih vozača,
• Vozači koji se godišnje kazne od sedam do devet
kaznenih bodova imaju obavezu da im se po sadržaju iz
grupe rizičnih vozača izvrši i provjera poznavanja
saobraćajnih pravila i propisa.
Kod formiranja programa i plana rehabilitacije vozača,

treba uzeti u obzir sljedeće:
1. Većina prestupnika u nepoštovanju ograničenja
brzine su muškarci, iskusni vozači koji su kažnjeni
kaznenim bodovima zbog prebrze vožnje, pa program
treba da sadrži obradu pitanja koja se odnose na vožnju
nebezbjednom i nedozvoljenom brzinom,
2. Sadržaj treba biti prilagođen percepciji polaznika, o
tome da su drugi učesnici u saobraćaju neiskusniji
vozači od njih.
3. Važno je da se svrha programa ne svede samo na

represiju, već da se polaznici ubijede i uvjere u
korisnost i potrebu poštovanja ograničenja brzine i
nauče kako se ona prilagođava prema promjenljivim
situacijama i uslovima na putu.
4. U prvom dijelu programa treba obraditi logiku i
legitimnost saobraćajnih propisa. Teme treba da
podstiču rasprave o tome zašto zakoni, generalno
gledajući, postoje i zašto društvo uključuje policiju za
njihovo primjenjivanje.
5. Sadržaji programa treba da identifikuju i

demonstriraju specifične slučajeve neprihvatljivog
ponašanja vozača,
6. S obzirom na malu vjerovatnoću da će biti umiješani
u nezgode i da će biti otkriveni u nepoštovanju brzine ili
nekog drugog propisa.
7. Treba prikazati argumentovane informacije o
statističkoj povezanosti između saobraćajnih nezgoda
i prebrze vožnje, kao na primjer niske stope
preživljavanja pješaka koje su udarila vozila pri vožnji
brzinama većim od 50 km/h.
8. Kako je utvrđeno postojanje određene veze između

nasilnosti u vožnji i saobraćajnih prekršaja,
prikladno bi bilo da se u okviru programa obrazuje i
modul za kontrolu bijesa kao dodatnu komponentu za
vozače čija je vožna identifikovana kao nasilnička
9. U modul programa trebalo bi unijeti i mogućnost da
učesnici iskažu svoje buduće vozačke namjere.
10. Veličina grupe ne bi trebalo biti veća od 12 učesnika
kako bi se obezbijedilo efektivno obavljanje grupnog
rada i doprinos svih učesnika.
11. Moduli programa treba da sadržavaju interaktivni

elemenat, u kojem su instruktori dužni da se eksplicitno
uključuju u diskusije i daju odgovore na sva postavljena
pitanja i probleme.
12. Kako je manje vjerovatno da će se u potpunosti
primjenjivati u spoljašnjim uslovima kognitivno
naučene sposobnosti za rješavanje saobaćajnih situacija
obrađivanih u vještački uređenom učioničkom
okruženju
13. Organizator programa mora obezbijediti stručne

edukatore (instruktore) za vođenje programa i
prezentaciju tematskih sadržaja po modulima programa
za određene sjednice.
14. Osnovne lične podatke i podatke o prekršajima
polaznika programa treba dopuniti dodatnim
podacima prikupljenim u toku sprovođenja edukacije
da bi se na osnovu njih sačinili izvještaji o efektima
programa uspješnosti polazika i edukatora.
• Pri obradi tematskih sadržaja za određene grupe

edukacije (nisko rizični, rizični i visoko rizični vozači)
• Program rehabilitacije treba podijeliti na više modula
(dva do tri) sa sadržajima koji će se obrađivati u više
sjednica sa trajanjem od dva do tri časa.
• Broj i sadržaj modula opredjeljuje broj programskih
tema koje odgovaraju strukturi prekršaja
• Sadržaji u okviru modula obrađuju se u više sjednica
putem predavanja, vođenjem rasprave i pokaznim
vježbama od strane licenciranih edukatora.
Teme predavanja obrađene na seminaru

rehabilitacije vozača visokog rizika
Putem predavanja i rasprave sa polaznicima seminara
obrađivano je:
1. poznavanje saobraćajnih propisa: (četiri nastavna
časa)
2. izbor, prilagođavanje i poštovanje ograničenja
brzine: (tri nastavna časa)
3. uticaj alkohola na bezbjednost vožnje: (tri nastavna
časa)
4. agresivno ponašanje: (dva nastavna časa)
1. poznavanje saobraćajnih propisa: (četiri

nastavna časa)
• logika i legitimnost saobraćajnih propisa;
• obaveze i odgovornost učesnika u saobraćaju;
• saobraćajne nezgode: uzroci i posljedice;
• saobraćajna signalizacija, pravila i prvenstvo u prolazu;
• postupci u prilazu i prolazu kroz raskrsnicu, na
pješačkom prelazu i prelazu puta preko željezničke
pruge;
• uticaj tehničke ispravnosti načina opterećenja sklopova i

uređaja vozila na bezbjednost u saobraćaju;
• držanje odstojanja i rastojanja;
• obaveze vozača prema pješacima;
• uticaj elemenata i stanja puta na bezbjednost u
saobraćaju;
• uticaj vremenskih prilika na bezbjednost u saobraćaju;
• prevoz tereta i lica;
• dužnosti i postupak učesnika u saobraćaju i u slučaju
saobraćajne nezgode.
2. izbor, prilagođavanje i poštovanje ograničenja brzine:

(tri nastavna časa)
• dozvoljene brzine: ograničenja, signaliziranja;
• izbor i prilagođavanje brzine prema elementima i stanju
puta, vremenskim prilikama, vidljivosti, saobraćajnim
situacijama i uslovima saobraćaja na putu;
• uticaj veličine brzine na uzrokovanje i posljedice
saobraćajnih nezgoda;
• uticaj brzine na: stabilnost i upravljivost vozila;
ekonomičnost vožnje;
• otkrivanje i sankcionisanje prekršaja u nepoštovanju

ograničenja brzine;
• sankcionisanje prekršaja povezanih sa vožnjom
nedozvoljenom i nebezbjednom brzinom;
• uticaj brzine na zaustavni put vozila;
• uticaj brzine na efikasnost dejstva elemenata pasivne
bezbjednosti;
• granične brzine za bezbjedno savlađivanje krivina na putu;
• analiza saobraćajne nezgode uzrokovane vožnjom
nebezbjednom i nedozvoljenom brzinom (diskusija slučajeva
koje su izlagali učesnici semeninara).
3.uticaj alkohola na bezbjednost vožnje: (tri

nastavna časa)
• alkohol kao društveni i socijalno-ekonomski problem
(prikaz faza razvoja alkoholizma; vrste alkoholizma i
vrste alkoholičara; zablude o alkoholu i njegovom
pozitivnom dejstvu na čovjeka i dr.);
• posljedice konzumiranja alkohola (zdravstvene,
porodične, profesionalne i šire socijalne);
• uticaj alkohola na organizam čovjeka (vrijeme

apsorpcije alkohola u organizmu; promjene u ponašanju
vozača; vrijeme reagovanja u zavisnosti od stepena
alkoholisanosti vozača, izraženo u sekundama i
procentima; zaustavni put vozila u zavisnosti od brzine
kretanja vozila, kod alkoholisanih vozača i dr.);
• prezentacija i tumačenje rezultata istraživanja
vještačenih saobraćajnih nezgoda uzrokovanih od strane
vozača koji su upravljali vozilom u alkoholisanom
stanju
• uticaj alkohola na nastanak saobraćajnih nezgoda

(najčešće greške kod vozača pod dejstvom alkohola
koje dovode do nastanka saobraćajnih nezgoda; uticaj
alkohola na nastanak smrtnih posljedica i
povređivanja ljudi u saobraćajnim nezgodama; uticaj
alkohola na nastanak invaliditeta kod učesnika u
nezgodama i dr.);
4. agresivno ponašanje: (dva nastavna časa)

• radnje sa vozilom koje se mogu smatrati agresivnim
ponašanjem vozača;
• studija slučaja (prikaz kraćeg animiranog crtanog
filma o ponašanju vozača u Italiji i ponašanju vozača
u EU);
• drugi oblici agresivne vožnje;
• objašnjenje pojave bijesa na putu;

• analiza veze između agresivne vožnje i bijesa na putu;
• analiza ličnih iskustva agresivnog ponašanja u
saobraćaju (ponašanja
• slušalaca kao žrtve i kao vinovnika ovakvog
ponašanja).
HVALA VAM ZA PAŽNJU!
PITANJA!

10 - POGLAVLJE - Definisanje Modela I Programa - 24.12.2022 - 145862

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

10 - POGLAVLJE - Definisanje Modela I Programa - 24.12.2022 - 145862

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SAOBRAĆAJNI FAKULTET TRAVNIK

Prof. dr. sc. Tihomir ĐURIĆ

30.06.2023 Travnik, 24.12.2022. godine

DEFINISANJE MODELA, MJERA I

24.12.2022. godine Prof. dr Tihomir ĐURIĆ

 Obrađene su metode i postupci za:

(1) Vozaču motornog vozila, koji je prekršajnim nalogom,

(3) Kazneni bodovi evidentiraju se u evidenciji

(5) Vozača kojem je u roku od jedne godine zbog

(7) Žalba na rješenje o privremenom oduzimanju

(9) Vozačka dozvola oduzeta na osnovu stava (8)

(12) Žalba na rješenje ne odgađa izvršenje rješenja.

(15) Bliže odredbe o sadržaju programa i načinu

(3) Ako vozač motornog vozila i poslije dvije provjere ne

 Rizični vozači svrstavaju se u tri grupe, na osnovu

1. Nisko rizični vozači su vozači kojima je u roku od

2. Rizični vozači su vozači kojima je u roku od jedne

3. Visoko rizični vozači su vozači kojima je u roku od

Ko su vozači visokog rizika:

To su vozači koji češće od drugih, u kraćem

Vozači visokog rizika to su vozači koji se:

to su vozači visokog rizika, jer oni takvim ponašanjem

Vozači visokog rizika u saobraćaju

Postavlja se pitanje ko su vozači visokog rizika:

Neke od osnovnih osobina i karakteristika vozača koji sa

7. imaju veliko samopouzdanje i smatraju sebe boljim od

Rizični vozači svrstavaju se u tri grupe, na osnovu

 Preventivan rad sa VOZAČIMA VISOKOG

2. u drugu grupu obuhvaćeni su rizični vozači kojima je

3. u treću grupu obuhvaćeni su vozači visokog rizika

Određivanje tematskih oblasti

 Tematske oblasti određuju se prema strukturi prekršaja

1.Tematska oblast brzina u trajanju tri nastavna časa:

2. Tematska oblast agresivno ponašanje u saobraćaju

3. Tematska oblast alkohol sa obradom u tri nastavna

4. Tematska oblast vožnja bez položenog vozačkog

5. Tematska oblast upotreba bezbjednosnog pojasa u

6. Tematska oblast ranjive kategorije učesnika u

7. Tematska oblast vožnja noću i u uslovima smanjene

• Formirao bi se sadržaj predavanja i test sa obradom

Definisanje kriterijuma i postupaka za

• Uvidom u evidenciju vozača lako se identifikuju vozači

Uprogram bi se mogle uključiti sljedeće teme:

7. Brzina i bezbjednost preticanja, obilaženja i

12. Izbor i prilagođavanje brzine u prilazu i pri prolazu kroz

1. Vozaču kome u roku od jedne godine: Na osnovu

2. Vozaču kome u roku od dvije godine: oduzima se

3. Vrednovanja programom rehabilitacije: Ako se

Opis i sadržaji modela za rehabilitaciju

• Predavanja se organizuju u više sjednica sa trajanjem od

Kod formiranja programa i plana rehabilitacije vozača,

3. Važno je da se svrha programa ne svede samo na

5. Sadržaji programa treba da identifikuju i

8. Kako je utvrđeno postojanje određene veze između

11. Moduli programa treba da sadržavaju interaktivni

13. Organizator programa mora obezbijediti stručne

• Pri obradi tematskih sadržaja za određene grupe

Teme predavanja obrađene na seminaru

1. poznavanje saobraćajnih propisa: (četiri

• uticaj tehničke ispravnosti načina opterećenja sklopova i

2. izbor, prilagođavanje i poštovanje ograničenja brzine:

• otkrivanje i sankcionisanje prekršaja u nepoštovanju

3.uticaj alkohola na bezbjednost vožnje: (tri