DHIMBJET ABDOMINALE AKUTE

Dr. Sidita Vitoja

KOLECISTITI
KOLECISTITI AKUT: eshte inflamacioni akut i
mureve te kolecistes (vezika e temthit) dhe me
nje prirje te theksuar perkeqesimi duke krijuar
gjendje serioze kercenuese per jeten e te
semurit.
• ETIOLOGJIA:
Mendohet se 90% e rasteve te kolecistitit vijne nga
kalkuloza biliare.

Te tjera:
- bllokim i rrugeve biliare nga aderanca me organet fqinje,
- periduodeniti,
- ulcera peptike,
- infiltrimi neoplazik.

10% jane nga shkaqe akalkuloze: brucelloza, ethja tifoide,

mononukleoza infektive, salmonellozat etj.
• KLINIKA:
- Shenja kryesore eshte dhimbja abdominale e
forte qe lokalizohet me veshtiresi nga i semuri.
- Dhimbja: fillon ne regionin epigastrik, mund te
perhapet edhe ne shpine ose ne shpatullen e
djathte, por kryesisht perqendrohet ne
kuadrantin superior dexter.
- Eshte nje dhimbje me intensitet ne rritje.
- Kjo dhimbje pasqyron tensionin dhe
inflamacionin e mureve te kolecistes, si pasoje
e obstruksionit kalkuloz te duktusit cistik.
Simptomat shoqeruese:
- Nauze
- Te vjella
- Temperature 38.5-39’C
- Ethe (kolangit?)
- Takikardi
- Ikter
- Djersitje profuze
- Erresim i ngjyres se urines (ngjyre caji)
• EKZAMINIMI FIZIK:

- Abdomeni dolent ne palpim kryesisht ne

kuadrantin superior dexter (hypokondrin
dexter)

- Rezistence=mbrojtje muskulare=defans (+) qe

tregon per inflamacion te theksuar te
kolecistes.
• Ne 20-30% te rasteve shfaqet ikter i lehte pa
prurit, me urine te erret dhe bilirubinemi deri ne
4mg.
• Ky ikter i dedikohet inflamacionit te rrugeve
biliare (kolangitis) qe shoqeron kolecistitin.

• Leukocitoza (+)
• Ky kuader klinik mund te zgjase 7-10 dite ose
normalizohet edhe brenda 2-3 oreve.

• POR mundet qe gjendja te perkeqesohet:

shtohet dhimbja, mbrojtja muskulare behet
persistente, vazhdon temperatura, frisone (+),
leukocitoza(+) dhe perkeqesim i gjendjes se
pergjithshme me shenja te dehidratimit dhe
intoksikimit te pergjithshem.

• KOMPLIKACIONET!!!
• KOMPLIKACIONET:

- Kolecistit i supuruar (empiem i kolecistes)

- Perforim i kolecistes
- Pankreatit
- Kolangit
- Sepsis
• DIAGNOSTIFIKIMI:

USG abdominale= standarti i arte!!!!

• DIAGNOZA DIFERENCIALE:

- Appendisiti (ne fazen fillestare)

- Pankreatiti
- Patologjite renale dexter: infeksion apo kalkul
ne ureter:
*Anamneza
*Ekzaminime laboratorik (urine)
*Ekzaminime radiologjike te aparatit urinar
• TRAJTIMI DHE KUJDESI INFERMIEROR:
- Pacienti me kolecistit akut duhet te
hospitalizohet dhe te trajtohet si urgjence
mjeksore.
- Te percaktohet shpejt dhe sakte diagnoza.
- Nderpritet kategorikisht ushqimi nga goja.
- Vendoset sonda NG per te bere evakuimin e
lengjeve gastrike e duodenale per te qetesuar
keshtu te vjellat dhe dhimbjen abdominale e
duke menjanuar kontraksionet e kolecistes.
• Rehidrim me perfuzione (glukoze 5%, NaCl
0.9%, ringer) per te siguruar volumin e
qarkullimit, diurezen dhe sasine e nevojshme
te kalorive.
• Spazmolitik?!- per te qetesuar dhimbjen
abdominale
• Antibiotike (ceftriakson+metronidazol): doza
percaktohet nga shkalla e procesit inflamator
dhe mosha e pacientit.
• Pacienti duhet te mbahet nen vezhgim
• Kirurgji
INSUFLIMI ME GAZ
 ERCP
(Endoskopik Retrograd Kolangio-Pankreatografi)
OKLUZIONET INTESTINALE
• Okluzioni Intesitnal ( Ileusi)
OI eshte mos eliminimi i transitit te materialeve
fekale , tretesirave digjestive e te gazrave nga
pengesa te ndryshme mekanike ose
parelitike.
• Okluzioni mekanik vjen nga patologji qe kane
origjinen ne lumenin e zorres, ne murin e saj
dhe strukturat indore fqinje.

• Okluzioni intestinal nga strangulacioni

shoqerohet edhe me bllokimi te
menjehershem te eneve te gjakut dhe me
nderprerjen e qarkullimit te gjakut.
• Oklusioni paralitik vjen pa pengesa,
peristaltika nderpritet si ne rastin:
- E peritonitit akut ose trombozat e arterieve
mezenteriale,
- Ne disa semundje infektive akute (sepsis,
meningit, tifo abdominale etj).
- Pas operacioneve
- Pas shokut traumatik
- Gjendjet e acidozes
- Hipofunksion i hipofizes
- Intoksikacione
• Okluzioni intestinal pasohet nga zgjerimi i
segmentit te zorres (mbi pengese), tensionim
dhe hollim te murit te saj.

• Nderlikohet dhe perkeqsohet edhe qarkullimi I

gjakut (venoz, kapilarve arterial) e deri ne
paraliza te zorres me crregullime te
permeabilitetit te murit te zorreve ---
crregullim te perthithjes se lengjeve dhe
kriprave---duke krijuar substanca te
panevojshme dhe te demshme per organizmin
• Te gjitha keto ndryshime krijojne nje gjendje
te rende me pasoja te pergjithshme qe
shprehen me:

- crregullime te thella hidro-elektrolitike (Hipo-

Na, K, Cl)
- Hemokoncentrim relativ
- Gjendje septike nga peritoniti difuz i
shkaktuar nga bakteriet gram (-) qe vijne nga
rritja e permeabilitetit te zorres dhe
perforacionit te saj.
 KLINIKA:
ILEUSI MEKANIK
• Dhimbja: ne forme krampesh, krizash
• Te vjella: alimentare, biliare, fekaloide.
• Defekimi (-)
• Gazra (-)
• Meteorizem qe vjen duke u shtuar
• Shenja te dehidratimit: tharrje gojes, lekures,
etje, oliguri, takikardi, hipotension deri ne
kolaps/shok.
• DHIMBJA: Vjen nga nje peristaltike e sforcuar
per te kaluar pengesen.

Me shpesh paraqitet rreth umbilikusit ne

epigaster, per segmentet e siperme te zorreve
te holla dhe ne kuadrantet inferior te
abdomenit ne okluzionin e segmentit te
poshtem te kolonit
• VJELLJA E HERSHME, profuze e biliare ne
okluzionet e larta bene qe sasite te jene te
medha me rritje te lengjeve ne segmentin e
zgjeruar e te distenduar mbi pengese, PRA sa
me lart te jete pengesa aq me shpejt
permbajtja nga zorra vjen ne stomak dhe
eliminohet me aktin e vjelljes.
• VJELLJA E VONSHME fillimisht biliare jeshile e
me vone me perzierie te permbajtejes fundore
te zorres se holle dhe te vjella me ere te keqe
apo fekaloide ne rastet e okluzioneve te
segmenteve te poshtme te kolonit.
• MOS-DEFEKIMI: nderprerja e plote e
jashteqitjese se feces e gazrave (sa me poshte
pengesa aq me heret nderpritet jashteqitja)

• METEORIZMI: ne okluzionet e larta shfaqet

me vonese ndersa ne nivelet e poshtme
meteorizmi shfaqet i theksuar. Ne okluzionet
e zorres se holle ai perqendrohet kryesisht
rreth umbilikusit.
DIAGNOSTIFIKIMI: Grafi direkte abdomeni (ne kembe)

NORMAL ILEUS
Volvulus i kolonit sigmoid
• DIAGNOZA DIFERENCIALE:
- Me peritonitin akut nga ruptura te ndryshme
si e apendiksit
- Barra ekstrauterine
- Pankreatit hemoragjik
- Torsion ovarial
• PROGNOZA: e keqe ne raste se nuk nderhyhet
shpejt dhe te vendoset diagnoza e sakte!!!
• KOMPLIKACIONET:
- Gangrene me perforacion
- Peritonit
 ILEUSI PARALITIK
(mos eliminimi I tranzitit te lengjeve dhe gazrave
ne lumenin e zorres ne mungese te pengeses
mekanike, si rezultat I nderprerjes se
peristaltikes )
- FORMA E LOKALIZUAR: shprehet me paralize
segmentare vetem ne nje pjese te zorres se
holle apo te trashe.
- FORMA E GJENERALIZUAR: shprehet me
paralize te te gjithe gjatesise se zorres.
• KLINIKISHT paraqitet nga forma me e lehte deri ne
ate me te rende.

Pacienti:
- nuk defekon,
- nuk eleminon gazra,
- abdomen metorik qe tendoset pa shenja
peristaltike (pa dhimbje, pa kontraktura te
dukshme, pa gurgullima),
- te vjella,
- shenja dehidratimi deri ne gjendje shoku.
 TRAJTIMI DHE KUJDESI INFERMIEROR

- Regjistrimi dhe vlersimi I ankesave te pacientit

- Hospitalizimi
- STOP ORAL
- Rehidratimi me glukoze, fiziologjike me doza te
larta
- Aspirimi I lengjeve duodenale dhe intestinale me
sonde NG dhe tub aspirimi
- Nderhyrje kirugjikale urgjente
- Trajtohet gjendja e shokut
APENDISITI AKUT
Apendisiti akut eshte inflamacioni i appendiksit,
eshte nje nder shkaqet e abdomenit akut dhe
gati 60% e urgjencave abdominale.
• Inflamacioni i apendiksit ndodh pas bllokimit
te pjesshem/te plote te lumenit te apendiksit
nga masa fekaloide, masa parazitare, trupa te
huaj, tm.
• Kanali i bllokuar zgjerohet, tendoset, krijohet
staze e qarkullimit te linfes, iskemi,
mikroinfarkte deri ne gangrene te apendiksit.

• Ketu ndodh edhe invadimi bakterial i

hapesires apendikulare dhe inflamacioni I cili
zhvillohet shtrese pas shtrese me hiperemi e
deri ne infiltrim purulent.
 KLINIKA:

• DHIMBJA: Fillimisht e moderuar ne forme

kolike ne regionin periumbilikal, me pas
shnderrohet ne dhimbje te qendrueshme e
zhvendosur ne kuadrantin inferior dexter.
EKZAMINIMI
FIZIK
NE PALPIM:
- Mac Burney (+): 1/3 e poshtme e distances prej
umbilikusit ne spina iliake anteriosuperior
- Rebound (+): dhimbja e madhe gjate heqjes se
menjehershme te dores palpuese ne
kuadrantin inferior dexter.
- Defans (+): mbrojtje muskulare ne kuadrantin
inferior dexter.
- Temperature: subfebrile- e larte, e shoqeruar
me frisone +/- te vjella
- Leukocitoze
- Crregullime te tranzitit: konstipacion, rralle
diare.
• Mund te paraqiten edhe forma atipike te
veshtira per t’u diagnostifikuar kryesisht ne
moshat nen 10 vjec, grate shtatzena dhe tek
te moshuarit.
• Keto forma vonojne ne diagnoze duke
kompromentuar rende gjendjen e
pergjithshme deri ne kercenim te jetes.
• EKZAMINIMET RADIOLOGJIKE:

- Grafi direkte
abdomeni
- CT
abdomeno-pelvike
EKZAMINIMET LABORATORIKE:
- Hemogram: Leukocitoze
- Ekzaminimi i urines: per diagnoze diferenciale

DIAGNOZA DIFERENCIALE:
- Kolecistit
- Kolika renale dexter
- Ulcer gastroduodenale e perforuar
- Okluzion intestinal
• KOMPLIKACIONET:
- Appendix i gangrenizuar
- Perforim i appendix-it
- Peritonitis
- Abscess
- Sepsis
• Ne rastet e
perforimit,
dallohet ajer i
lire poshte
diafragmes.
TRAJTIMI:

- Hospitalizimi
- Monitorimi i parametrave vital
- Nuk lejohen analgjezik!!! (sepse maskojne
kuadrin klinik)
- Antibioterapi iv
- Kirurgji: apendektomi e hapur/ laparaskopike
 Semundjet inflamatore te zorreve:

Semundja CROHN Koliti Ulcerativ

DHIMBJA: ne
DHIMBJA: ne kuadrantin
kuadrantin inferior inferior sinister
sinister dhe/ose
dexter
DIARE
(me gjak)
DIARE
Temperature,
anoreksi, humbje
ne peshe

KOLONOSKOPI
• DIVERTIKULITIS- PERFORIM- GJAKDERDHJE:
Diverticulosis
• Diverticulosis is a condition in which the mucosa and muscularis mucosae herniate through the
muscularis propria of the colon wall and produce a saccular outpouching. The major risk factor for
developing diverticular disease is a low-fiber diet. The incidence increases with age, being rare
before the age of 40 and affecting 50% of people over age 75. Only 10-15% of patients will develop
symptoms of the disease like pain, diarrhea, melena, or distention. Approximately 70% of
diverticula occur in the sigmoid colon and 25% in the ascending colon. Most appear on the
antimesenteric side of the colon, between taenia. Plain films and barium studies reveal diverticula
as gas/barium-filled sacs parallel to the lumen of the colon. Most are 5-10mm in diameter, but may
range from tiny spikes to 2cm. The muscular layer may appear thickened with a distorted luminal
contour in CT. Patients are managed with fiber supplements and stool softeners.
• Divertikulitis-simptomat:
• Nese pacienti eshte ne gjendje shoku,
peritonitis (+), por nuk ka shenja perforimi
(ajer i lire poshte diafragmes)--- mendo per
rupture te organeve psh lieni
RUPTURE e shtatezanise ektopike:
RUPTURE e aneurizmes se aortes:
KOLIKAT RENALE
• Cdo femer ne moshen e fertilitetit qe
paraqitet ne urgjence me dhimbje te
abdomenit te poshtem duhet te beje

TESTIN E SHTATZANISE!!!!!!!!!!!!!
KUJDES!!!!!

• MI- Dhimbje epigastrike

• Pneumonia- Dhimbje ne abdomenin e siperm
• VIDEO- ABDOMINAL EXAMINATION